ಕಾಡು–ಕಣಿವೆ ಹಾಗೂ ಬುದ್ಧ–ಮೌನ

 

ಸಿಕ್ಕಿಂನಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯದಷ್ಟೇ ಮನಸೆಳೆಯುವುದು ಬೌದ್ಧ ವಿಹಾರಗಳು. 200ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವಿಹಾರಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಇವು ವಿಶಿಷ್ಟ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಮತ್ತು ರಂಗುರಂಗಿನ ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿಂದ ಕಂಗೊಳಿಸುತ್ತವೆ. ಟಿಬೆಟಿಯನ್ ಶ್ಯೆಲಿಯ ಅನೂಹ್ಯ ವಿನ್ಯಾಸಗಳ ಬೆರಗಿನ ಲೋಕವಿದು. 
 

ಸಿಕ್ಕಿಂಗೆ ಹೋದವರೆಲ್ಲರೂ ಅಲ್ಲಿನ ಅತಿ ಹಳೆಯ ‘ರುಮ್‌ಟೆಕ್ ಬೌದ್ಧ ಚಕ್ರ ವಿಹಾರ’ಕ್ಕೆ ತಪ್ಪದೆ ಭೇಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಭಾರತದ ಬೌದ್ಧ ವಿಹಾರಗಳಲ್ಲೇ ಅತಿ ಶ್ರೀಮಂತವಾದದ್ದು. ನಮ್ಮ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಿ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಇದು ತಿರುಪತಿ ದೇವಾಲಯವಿದ್ದಂತೆ – ಸದಾ ಪ್ರವಾಸಿಗರಿಂದ ಗಿಜಿಗುಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.

ಇಲ್ಲಿನ ಪ್ರಾಂಗಣ ಮತ್ತು ಕಿರುಜಗಲಿಯನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಉಳಿದ ಕಡೆ ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ ನಿಷಿದ್ಧ. ಇಲ್ಲಿಂದ ಅರ್ಧ ಗಂಟೆಯ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಏಲಕ್ಕಿ ತೋಟಗಳನ್ನು ಹಾದು ನಂತರ ‘ರಂಕಾ ವಿಹಾರ’ವನ್ನು ತಲುಪಬಹುದು. ಇಲಿನ ಏಲಕ್ಕಿ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದು, ಭಾರತಲ್ಲೇ ದೊಡ್ಡ ಗಾತ್ರದ ಏಲಕ್ಕಿಯ ಪ್ರಭೇದವಿದು.
 

‘ರಂಕಾ ವಿಹಾರ’ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸಿಗರು ವಿರಳ. ಓಕ್, ಪೈನ್ ಮರಗಳ ನಡುವೆ ಪ್ರಶಾಂತವಾಗಿರುವ ವಾತವರಣದಲ್ಲಿ ಮೌನದ್ದೇ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ. ಪಗೋಡ ಶ್ಯೆಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ ಟಿಬೇಟ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಆವನೆ ಮೂಡಿಸುತ್ತದೆ. ಹಿಮಾಲಯದ ನಿಸರ್ಗಸೌಂದರ್ಯ, ಬುದ್ಧ, ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳು, ಕಾವ್ಯಚಿತ್ರಗಳುಮ ಕಂಬ, ತೊಲೆ, ಛಾವಣಿ ಎಲ್ಲೆಲ್ಲೂ ಒಂದಂಗುಲವೂ ಬಿಡದಂತೆ ಚಿತ್ರಮಯ. ಒಟ್ಟಾರೆ ಇಲ್ಲಿನ ಬೌದ್ಧವಿಹಾರಗಳು ಭಿಕ್ಕುಗಳ ಸೂಕ್ಷ್ಮಕಲೆಗಾರಿಕೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿವೆ.

 

ಇಲ್ಲಿನ ಭಿಕ್ಕುಗಳು ‘ಕಾಗ್ಯೂ’ ಎಂಬ ಟಿಬೆಟ್ ಪಂಥದ ಅನುಯಾಯಿಗಳು. ಒಂದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷದ ಹಿಂದೆ ಮಾರ್ಪ, ಮಿಲರೇಪ ಎಂಬ ಧರ್ಮಗುರುಗಳಿಂದ ಜನಪ್ರಿಯವಾದ ಪಂಥವಿದು. ರಂಕಾ ವಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಮುನ್ನೂರು ಭಿಕ್ಕುಗಳಿಗೆ ಅಧ್ಯಯನ ನಡೆಯುತ್ತಿತ್ತು. ಭೂತಾನ್, ನೇಪಾಳ, ಭಾರತ, ಟಿಬೆಟ್‌ಗಳಿಂದ ಬಂದ ಭಿಕ್ಕುಗಳು ಇಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ರಂಕಾ ವಿಹಾರ ಸಿಕ್ಕಿಂನ ಪ್ರಮುಖ ನಗರ ಗ್ಯಾಂಗ್‌ಟಾಕ್‌ನಿಂದ 25 ಕಿಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿದೆ.