'ಮತ–ಪಂಥಗಳಿವೆ, ಹಿಂದೂಧರ್ಮ ಎನ್ನುವುದಿಲ್ಲ’

ಇಲ್ಲಿನ ಹುರಕಡ್ಲಿ ಮಹಾವಿದ್ಯಾಲಯದ ಆವರಣಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಬಸವದರ್ಶನ ಪ್ರವಚನ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಮಾತನಾಡಿದ ಅವರು, ‘ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಬಸವಣ್ಣನವರೇ ಧರ್ಮಗುರುಗಳು. ಸಮಸ್ತ ಶರಣರ ವಚನಗಳೇ ಧರ್ಮಗ್ರಂಥ, ಇಷ್ಟಲಿಂಗವೇ ದೇವರು, ಕಾಯಕ ದಾಸೋಹ, ಶರಣರ ಸಂಘ, ವಚನಗಳ ಅಧ್ಯಯನ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕಗಳು' ಎಂದರು.

‘ಇಷ್ಟಲಿಂಗ ಜಾತಿಯ ಗುರುತಲ್ಲ. ಅದು ಮಾನವೀಯ ಮೌಲ್ಯ ಬೆಸೆಯುವ ಗುರುತು. ಶತಮಾನಗಳ ಹಿಂದೆ ಇದ್ದ ವೇದ, ಉಪನಿಷತ್ತು, ಆಗಮಗಳನ್ನು 12ನೇ ಶತಮಾನದ ಶರಣರು ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿ, ಶೈವ ಸಿದ್ದಾಂತ ಹಾಗೂ ವೇದ, ಉಪನಿಷತ್ತು, ಆಗಮಗಳನ್ನು ಒಪ್ಪದೆ ಸಮಾಜಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗುವ ವೈಚಾರಿಕ ಸಿದ್ದಾಂತಕ್ಕೆ ಬದ್ಧರಾದರು. ಬಸವಾದಿ ಶರಣರ ಪ್ರಯತ್ನದಿಂದ ಸಮಾಜ ಹಾಗೂ ವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ವರ್ಣ ವರ್ಗ, ಲಿಂಗಭೇದದಂತಹ ವಿಷಯಗಳು ಆತ್ಮವಿಮರ್ಶೆಯ ಜೊತೆಗೆ ವಿಸ್ತಾರಗೊಂಡು ಸಾಮಾಜಿಕ ವಿಮರ್ಶೆಯಾಗಿಯೂ ಪರಿವರ್ತನೆಗೊಂಡವು' ಎಂದರು.

‘ಅನುಭವ ಮಂಟಪದಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯ ವೈಚಾರಿಕ ಚಿಂತನೆಗಳು ನಡೆದವು. ಅಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಚಿಂತನೆ, ಅನುಭಾವ ನುಡಿಗಳು ವಚನಗಳಾಗಿ ರೂಪುಗೊಂಡವು. ಭಕ್ತರಿಗಾಗಿ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಧರ್ಮ ರಚಿಸಿದರೆ ಹೊರತು ತಮ್ಮ ಸ್ವಾರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಸ್ವಾಮೀಜಿಗಳು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಜಾತಿ, ಮತ, ಪಂಥಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವ ನೀಡದ ಶರಣರು ಮಾನವೀಯತೆಗೆ ಮಹತ್ವ ಕೊಟ್ಟರು. ಅಂಥ ತತ್ವ ಬೋಧಿಸಿದ ಏಕೈಕ ಧರ್ಮ ಲಿಂಗಾಯತ ಧರ್ಮ ಎನ್ನುವುದು ಸತ್ಯ ಸಂಗತಿ. ಶೈವದಲ್ಲಿರುವ ಮತ ಪಂಥಗಳು ಧರ್ಮಗಳಾಗಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ’ ಎಂದು ನಿಜಗುಣಪ್ರಭು ಸ್ವಾಮೀಜಿ ಹೇಳಿದರು.