ಕ್ರೌರ್ಯದ ಹಲವು ಮುಖಗಳು

ನಮ್ಮ ದೇಶದ ಹವ್ಯಾಸಿ ರಂಗಭೂಮಿಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮರಾಠಿ ರಂಗಭೂಮಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿದೆ. ಆ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡು ಬರಲು ಶ್ರಮಿಸಿರುವವರಲ್ಲಿ ವಿಜಯ್ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಅವರ ಪಾತ್ರ ಮಹತ್ತರವಾದದ್ದು. 1968ರಲ್ಲಿ ಅವರು ರಚಿಸಿದ `ಸದ್ದು! ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ~ ಅನೇಕ ಕಾರಣಗಳಿಂದ ವಿಶೇಷತೆ ಪಡೆದಿದೆ.

ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಅಲ್ಲಿಯ ತನಕ ಮಧ್ಯವರ್ಗದವರ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಬವಣೆ ಮತ್ತು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಕುರಿತಂತೆ ಸಹಾನುಭೂತಿಯ ಹಾಗೂ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಪರಿಹಾರ ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅವರ ನಾಟಕ ರಚನೆಯ ವಿಧಾನವನ್ನೇ ಬದಲಿಸಿದ ನಾಟಕ ಅದು.

ಅವರ ಸ್ವಂತ ಅನುಭವದಿಂದ ಪ್ರೇರಿತವಾದ ಈ ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪರಿಸ್ಥಿಯ ದುರುಪಯೋಗದಿಂದ ಗರ್ಭಿಣಿಯಾದ ಅವಿವಾಹಿತ ಅಧ್ಯಾಪಕಿಯೊಬ್ಬಳ ಹತಾಶ, ಅಸಹಾಯಕ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಬಿಚ್ಚಿಡುತ್ತಾರೆ.
 
ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಪರಿತಾಪಗಳ ಎದುರು ನಡೆಸಿದ ಹೋರಾಟ ವಿಫಲವಾಗಿ ಅವಳ ಗರ್ಭದಲ್ಲಿರುವ ಮಗುವಿಗೆ ಸಾವೇ ಗತಿಯೆಂಬ ತೀರ್ಪು ನೀಡುವುದರ ಮೂಲಕ ಪ್ರಚಲಿತ ವಿಲಕ್ಷಣ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಎತ್ತಿ ಹಿಡಿಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಈ ಅಮಾನವೀಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಆಕೆಯ ಸಹಜೀವಿಗಳು ಅವಕಾಶ ಒದಗಿದೊಡನೆ ಎಲ್ಲ ಅಂತಃಕರಣ ಹಾಗೂ ಮಾನವ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಿ ಅತ್ಯಂತ ಕ್ರೂರಿಗಳಾಗಿ ವರ್ತಿಸುವುದನ್ನು ಸಮಾಜದೆದುರು ಮುಂದಿಡುತ್ತಾರೆ. 1970ರಲ್ಲಿ ಹಿಂದಿಯಲ್ಲಿ ಸತ್ಯದೇವ್ ದುಬೆ ನಿರ್ದೇಶನದಲ್ಲಿ ಸುಲಭಾ ದೇಶಪಾಂಡೆ ಪ್ರಧಾನ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗೊಂಡು ಪ್ರಖ್ಯಾತವಾಯಿತು.

ಅದೇ ವರ್ಷ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಅವರಿಗೆ ಕಮಲಾ ದೇವಿ ಚಟ್ಟೋಪಾಧ್ಯಾಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಮತ್ತು ಅನಂತರ ಕೇಂದ್ರ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೂ ದೊರೆತದ್ದು ಈಗ ಇತಿಹಾಸ. ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ದೂರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಬಾರಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.

ನಾಡಿನ ಖ್ಯಾತ ನಾಟಕಕಾರರಲ್ಲಿ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದ ವಿಜಯ್ ತೆಂಡೂಲ್ಕರ್ ಅನಂತರ `ಘಾಸೀರಾಂ ಕೋತ್ವಾಲ್~, `ಸಖಾರಾಂ ಬೈಂಡರ್~ ಮುಂತಾದ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದರು.

ಕನ್ನಡ ರಂಗಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಹೆರಾಲ್ಡ್ ಪಿಂಟರ್‌ನ `ಡಂಬ್ ವೇಟರ್~, `ಲೀಲಾಂತ~ ಮುಂತಾದ ಯಶಸ್ವಿ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸಿರುವ ನಿರ್ದೇಶಕ ಹರೀಶ್ ಶೇಷಾದ್ರಿ ವರ್ಕ್‌ಶಾಪ್ ಪ್ರೊಡಕ್ಷನ್ಸ್ ಆಶ್ರಯದಲ್ಲಿ ರಂಗಶಂಕರದಲ್ಲಿ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ `ಸೈಲೆನ್ಸ್!~ ಮೇಲೆ ಹೆಸರಿಸಿದ ನಾಟಕವನ್ನು ಆಧರಿಸಿದೆ.

ಮೂಲ ನಾಟಕದಲ್ಲಿದ್ದಂತೆ ಇಲ್ಲಿಯೂ ಅಣಕು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ನಾಟಕ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ಬರುವ ಅಧ್ಯಾಪಕ ವರ್ಗದವರು ಅದನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅಲ್ಲಿರುವವರಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರನ್ನು ಅರೋಪಿಯೆಂದು ನಿಯುಕ್ತಿ ಮಾಡಿ ವಿಚಾರಣೆಗೆ ಏರ್ಪಾಡು ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.
 
ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ಪಾತ್ರದ ಬೆನಾರೆ ಕೊಂಚ ಅಧಿಕಾರಯುತ ಧೋರಣೆಯನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದು ಆನಂತರ ಅದಕ್ಕೊದಗುವ ಭಾವನಾತ್ಮಕ ತಿರುವಿನ ಕಾರಣಕ್ಕೆಂದು ಗ್ರಹಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯ.

ಅಧ್ಯಾಪಕರಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯಾಧೀಶನಾಗಿ ಕಾಶೀಕರ್, ವಿಚಾರಣೆ ನಡೆಸುವಾತನಾಗಿ ಸುಖಾತ್ಮೆ, ಆರೋಪಿಯಾಗಿ ಬೆನಾರೆ ಮತ್ತು ಸಾಕ್ಷಿಗಳಾಗಿ ಕಾಶಿಕರ್, ಕರ್ಣಿಕ್ ಹಾಗೂ ಸಾಮಂತ್, ಬಾಲು ರೋಕ್ಡೆ, ಪೋಂಗ್ಷೆ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ.
 
ಮೂಲ ನಾಟಕದಂತೆಯೇ ಎಲ್ಲವೂ ತೀರ ಲಘು ಸ್ತರದಲ್ಲಿಯೇ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಅನಂತರ ಸುಖಾತ್ಮನ ಒತ್ತಾಯದಿಂದ ಆರೋಪಿ ಬೆನಾರೆ ವಿರುದ್ಧ ಸಾಕ್ಷಿ ಹೇಳಲು ಬರುವ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪಾತ್ರಗಳು ಪ್ರಾರಂಭದಲ್ಲಿ ಅಕಾರಣವೆಂದು ತೋರುವ ಅಸಂಗತ ಸಾಕ್ಷಿಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಆಗ ಬೆನಾರೆ ಅವರನ್ನು ತಮಾಷೆ ಮಾಡಿ ಸಾಕ್ಷಿ ಹೇಳಿದವರಿಗೆ ಮುಜುಗರ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತಾಳೆ. ಆದರೆ ಕಾಕತಾಳೀಯವೆಂಬಂತೆ ಮತ್ತೆ ಮತ್ತೆ ಸಾಕ್ಷಿಗಳು ಶೋಧನೆಗೆ ಒಳಗಾಗಿ ಅವರು ಹೇಳುವ ಸಾಕ್ಷಿ ಬೆನಾರೆಯ ವೈಯಕ್ತಿಕ ವಿಷಯವನ್ನು ಬಯಲು ಮಾಡುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ.