ನಿಜದ ಬೆಳಕಿನೆಡೆಗೆ ಒಂದು ಧ್ಯಾನ

ಮದ್ರಾಸಿನ ಈ ಹುಡುಗ ~ನನಗೆ ಕಾಫಿ ಬೇಕು~ ಎಂದನಂತೆ. ಗಾಂಧಿ ಅವರ ಹೆಂಡತಿಯ ಕೋಣೆಗೆ ಹೋಗಿ ಅವರಿಗೆ ನಿದ್ದೆಗೆ ಭಂಗ ಬಾರದಂತೆ ಸದ್ದಿಲ್ಲದೆ  ತಾವೇ ಕಾಫಿ ಮಾಡಿ ಬಿಸಿಬಿಸಿಯಾಗಿ ಲೋಟಕ್ಕೆ ಬಗ್ಗಿಸಿಕೊಂಡು ಆ ಹುಡುಗನಿಗೆ ನೀಡಿದರಂತೆ. ಇಂತಹ ಎಷ್ಟೋ ಕತೆಗಳು ಗಾಂಧಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಇವೆ. ವಿನೋಬಾರ ಬಗ್ಗೆ ಇಂತಹ ಕತೆಗಳನ್ನು ಹೇಳುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಕುವೆಂಪುರಂಥವರನ್ನು ಅವರ ಮನೆಗೇ ಹೋಗಿ ನೋಡುವ ಸೌಜನ್ಯ ಇದ್ದ ವಿನೋಬಾಗೆ ಬೇರೆಯವರು ಮಾಡುವ ತಪ್ಪು ಮಾನವ ಸಹಜವಾದದ್ದು ಎನ್ನುವ ಅನುಕಂಪ ಇರಲಿಲ್ಲ.
 
ಬಹುಶಃ ಇದಕ್ಕೆ ವಿನೋಬಾ ಸಂಸಾರಿಯಲ್ಲದೇ ಕಾರಣವಾಗಿರಬೇಕು. ಇಬ್ಬರಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಮಗುವಿನಂತೆ ಗಹಗಹಿಸಿ ನಗುವುದು ಸಾಧ್ಯವಿತ್ತೆಂಬ ಮಾತಿದೆ. ಈ ಇಬ್ಬರು ಗಾಂಧಿ ಮತ್ತು ಚಾರ‌್ಲಿ ಚಾಪ್ಲಿನ್. `ವಜ್ರಾದಪಿ ಕಠೋರಾಣಿ, ಮೃದೂನಿ ಕುಸುಮಾದಪಿ~ ಎನ್ನುವುದು ಗಾಂಧಿಯ ನೈತಿಕತೆ ಬಗ್ಗೆ ಸತ್ಯ.

ನಮ್ಮ ಕಾಲ ಹೀಗೆ ಸೌಜನ್ಯ ಮತ್ತು ನೈತಿಕತೆಯನ್ನು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಪಡೆದ ಒಬ್ಬ ನಾಯಕನನ್ನು ಹುಡುಕುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಅಂಥವರ‌್ಯಾರೂ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬೀಳುತ್ತಿಲ್ಲ. ಈ ಹೊತ್ತಲ್ಲಿ ಅಕಸ್ಮಾತ್ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡವರು ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ. ಈತನ ಜೊತೆ ಒಂದು ತಿಂಗಳು ಬದುಕುವುದೂ ನನ್ನಂತವನಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ. ಅಷ್ಟು ಕಠಿಣವಾದ ನೈತಿಕತೆಯ ಕಲ್ಪನೆ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆಯದು ಎಂದು ನನಗನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಆತ ತನ್ನ ಹಳ್ಳಿಯ ಜನರನ್ನು ಹದ್ದುಬಸ್ತಿನಲ್ಲಿಡುವ ಕೆಲಸವನ್ನು ಹಿಂದಿನ ಕಾಲದ ಊರ ಯಜಮಾನನಂತೆ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾನೆ.
 
ಕುಡಿದು ಬಂದು ಹೆಂಡಿರಿಗೆ ಹೊಡೆಯುವವನನ್ನು ಕಂಬಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟಿ ಹೊಡೆಯಿರಿ ತಾನು ಹೊಡೆಯುತ್ತೇನೆ ಯಾವ ನಾಚಿಕೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ ಹೇಳುತ್ತಾನೆ. ನಾನು ನನ್ನ ಹಳ್ಳಿಗೆ ತಾಯಿ ಯಿದ್ದಂತೆ ಎಂದು ತನ್ನ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡ ನಾನು ಎಲ್ಲರಂತೆ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆಯನ್ನು ಹಳಿಯದೆ, ಆಧುನಿಕ ನಾಗರಿಕ ಸದ್ವರ್ತನೆಯ ಗರ್ವದಲ್ಲಿ ತಿರಸ್ಕರಿಸದೆ, ನಮ್ಮ ಕಾಲದ ಸ್ವರೂಪವನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುತ್ತೇನೆ.
 
ಜನಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಸದಾ ನಗುಮುಖದ ನಮ್ಮ ಯಾವ ರಾಜಕೀಯ ನಾಯಕರೂ ನಂಬಿಕೆಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಒರಟು ಮಾತಿನ ಈ ಗಡಸು ಮುದುಕ ಅಣ್ಣಾ ಜನರ ಆಶೋತ್ತರಗಳಿಗೆ ಮಾತುಕೊಡಬಲ್ಲ ಮನುಷ್ಯನಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾನೆ. ಇದನ್ನು ನಾವು ಸರಿ ತಪ್ಪುಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಕಾಣದೆ ನಮ್ಮ ಕಾಲದ ಒಂದು ವಿದ್ಯಮಾನ ಎಂದು ಕಾಣಬೇಕು. Anna Hajare is a phenomenon ಹಜಾರೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳವೆನಿಸುವ ನೈತಿಕ ಜೀವನದ ಕಲ್ಪನೆ ಭಾರತದ ಜನ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಸದ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಕರ್ಷಕ ಎನಿಸುವುದೆ ನಮ್ಮ ಕಾಲದ ದ್ಯೋತಕ ಎನ್ನಬಹುದೆ?

ಇವತ್ತಿಗೂ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇರುವ ತಾಯಂದಿರು, ತಂದೆಯರು ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುವ ಒಂದು ನೈತಿಕತೆಯಿದೆ. ಇದನ್ನು ನಾವು ವೈಚಾರಿಕ ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸದೆ ಮರೆತು ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆೀವೆ. ಬಹಳ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಮೈಸೂರಿನಲ್ಲಿ ಒಂದು ಘಟನೆ ನಡೆಯಿತು. ಅಲ್ಲೊಂದು ಸೈಕಲ್ ಶಾಪ್ ಇತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಸಿನಿಮಾ ಹಾಡುಗಳನ್ನು ಸತತವಾಗಿ ಬಿತ್ತರಿಸುವ ಟೇಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್ ಒಂದಿತ್ತು. ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದ ಯುವಕರು ಬೀಡಿ ಸಿಗರೇಟು ಸೇದುತ್ತ ಕಾಲಹರಣ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ಚಾಮುಂಡಿಪುರಂನ ಕೆಲವು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಹುಡುಗಿಯರು ಕೆಲಸಕ್ಕೋ ಕಾಲೇಜಿಗೋ ಹೋಗುವಾಗ ಈ ಜಾಗದ ಹತ್ತಿರ ಬರುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಹುಡುಗರು ಅವರನ್ನು ರೇಗಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಒಂದು ಕತೆ ಹಬ್ಬಿತು, ಯಾವನೋ ಒಬ್ಬ ಹುಡುಗ ಯಾವುದೋ ಹುಡುಗಿಯ ಕೈ ಹಿಡಿದು ಎಳೆದನಂತೆ ಎಂದು. ಈ ಕತೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಯಾರೋ ಹುಡುಗಿ ಬಸುರಾದಳಂತೆ ಎಂಬ ಮಟ್ಟಿಗೂ ಬೆಳೆಯಿತು.
 
ಇದರಿಂದ ಕ್ರುದ್ಧರಾದ ಮೇಲ್ವರ್ಗದ ಪುಂಡು ಯುವಕರ ಗುಂಪೊಂದು ಚಾಮುಂಡಿಪುರಂನ ಸನಿಹದಲ್ಲೆ ಇದ್ದ ಒಂದು ವೀಳ್ಯದೆಲೆಯ ತೋಟಕ್ಕೆ ನುಗ್ಗಿ ಅಲ್ಲಿನ  ಎಲ್ಲ ಅಂಬುಗಳನ್ನು ಕಿತ್ತು ಬಿಸಾಡಿ ದಲಿತರ ವಿರುದ್ಧ ಸ್ಲೋಗನ್‌ಗಳನ್ನು ಕೂಗಿ ಜನಜೀವನ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಯಿತು. ಇದು ಹಲವು ದಲಿತರಿಗೆ ಅನ್ನ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಎಲೆಯ ತೋಟ. ದಲಿತ ಹೆಂಗಸರು ಈ ತೋಟದ ಎಲೆಗಳನ್ನು ಬೀದಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಮಾರಿ ಜೀವನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅವರ ಜೀವನ ಅಸ್ತವ್ಯಸ್ತವಾಯಿತು. ಈ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಶಾರದಾ ವಿಲಾಸ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಆಗಿದ್ದ ಅಪ್ಪಟ ಗಾಂಧೀವಾದಿ ಪ್ರಾಣೇಶರಾವ್ ಎನ್ನುವವರು, ನಾನು ಮತ್ತು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೆಲವರನ್ನು ಕೂಡಿಕೊಂಡು ಮನೆಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ಎರಡು ಕೋಮಿನ ನಡುವೆ ಶಾಂತಿ ತರಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತ ಓಡಾಡಿದಾಗ ನಡೆದ ಒಂದು ಘಟನೆಯನ್ನು ನಾನು ಮರೆಯಲಾರೆ. ಅದನ್ನಿಟ್ಟುಕೊಂಡೇ ನಾನು ಹಲವು ರೀತಿಯ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಆನಂತರದಲ್ಲಿ ಪಡೆದಿದ್ದೆೀನೆ.

ಘಟನೆ ಇದು: ಎಲ್ಲ ದಲಿತರ ಮನೆಗಳನ್ನೂ ನಾವು ಹೊಕ್ಕು ಮಾತಾಡಿದೆವು. ಚಾಮುಂಡಿಪುರಂನ ಮೇಲ್ಜಾತಿಯ ಮನೆಗಳಿಗೂ ಹೋಗಿ ದಲಿತ ಹುಡುಗರ ದೌರ್ಜನ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಹಬ್ಬಿದ ಕತೆಗಳಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ನಿಜ ಎಷ್ಟು ಸುಳ್ಳು ಎಂಬುದನ್ನು ಆತ್ಮೀಯವಾಗಿ ಮಾತನಾಡಿ ಪರಿಹರಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದೆವು. ದಲಿತರ ಕೇರಿಯಲ್ಲಿ ಚಾವಡಿಯ ಮೇಲೆ ಮೈತುಂಬ ಹರಕು ಕಂಬಳಿಯನ್ನು ಹೊದ್ದು ಆ ಕೇರಿಯ ನಾಯಕ ಕುಳಿತಿದ್ದ. ಅವನ ಮನೆಯೆದುರಿಗೆ ನುಗ್ಗೇಕಾಯಿ ಮರವಿತ್ತು. (ಬ್ರಾಹ್ಮಣರ ಮನೆಯೆದುರು ಒಂದು ತೆಂಗಿನ ಮರವಿದ್ದರೆ ದಲಿತರ ಮನೆಯೆದುರು ನುಗ್ಗೆಮರ ಇದ್ದೆೀ ಇರುತ್ತದೆಂಬುದು ನಾನು ಗಮನಿಸಿದ್ದ ಸಂಗತಿ).

ಈ ಮುದುಕ ನನಗೆ ಹೇಳಿದ, `ಸ್ವಾಮಿ ನಮಗೂ ಇಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕುಟುಂಬ ಇದೆ, ಮಕ್ಕಳು ಮರಿ ಇದ್ದಾರೆ. ಅವರನ್ನು ವಿಚಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಒಂದು ಪಂಚಾಯಿತಿ ಇದೆ ಎಂದು ನಿಮಗ್ಯಾರಿಗೂ ಗೊತ್ತೇ ಇಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಹುಡುಗರೇನಾದರೂ ಹುಡುಗಿಯರ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ತಪ್ಪಾಗಿ ನಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದರೆ ನಾವು ಅವರ ಕೆನ್ನೆಗೆ ಎರಡು ಬಾರಿಸಿ ಸರಿಮಾಡುತ್ತಿದ್ದೆವು...

(ಇಲ್ಲಿನನಗೆ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ ನೆನಪಾಗುತ್ತಾರೆ)  ಆದರೆ ನಿಮ್ಮ ಜನ ನಮ್ಮ ಹತ್ತಿರ ಒಂದು ಮಾತೂ ಆಡದೆ ವರ್ಷಗಟ್ಟಲೆ ನಾವು ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಬೆಳೆಸಿದ ವೀಳ್ಯದೆಲೆಯ ಅಂಬುಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಕಿತ್ತೆಸೆದರಲ್ಲ? ನಾವು ಮೆಟ್ಟು ಹಾಕಿಕೊಂಡು ತೊಟದೊಳಕ್ಕೆ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ ಅದು ನಮ್ಮ ಪಾಲಿನ ದೇವರು. ನಿಮ್ಮ ಯುವಕರು ಅದರೊಳಕ್ಕೆ ಬೂಟು ಕಾಲಿನಲ್ಲಿ ಹೊಕ್ಕು ತೋಟವನ್ನು ನಿರ್ನಾಮ ಮಾಡಿದರು~ ಎಂದು ಹೇಳಿ, ನಿಟ್ಟುಸಿರಿಟ್ಟು ಬೀಡಿ ಹಚ್ಚಿ `ನಿಮಗೆ ದೇವರು ದಿಂಡರು ಎನ್ನುವ ಭಯವೇ ಇಲ್ಲವೆ?~ ಎಂದು ಕೇಳಿದ.

ಈ `ಬೂಟು~ ಶಬ್ದ ನನ್ನನ್ನು ಕಾಡಿದೆ. ಎಷ್ಟೇ ಸೊರಗಿದ್ದರೂ ಒಂದು ನೈತಿಕ ಎಳೆ ನಮ್ಮ ಸಮಾಜದ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಹಿರಿಯರೂ ಇರುತ್ತಾರೆ. ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕ್ರಮೇಣ ನಮ್ಮ ಲೋಕದಿಂದ ಮಾಯ ಆಗುತ್ತಿರುವುದರ ಬಗ್ಗೆ ಶಂಕರ ಮೊಕಾಶಿ ಪುಣೇಕರ ಒಂದು ಲೇಖನವನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿ ಜಾತಿಯಲ್ಲೂ ಇಂತಹ ಒಂದು ನ್ಯಾಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವ ಪುರೋಹಿತ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ವರ್ಗವಿತ್ತು, ಆದರೆ ಬ್ರಿಟಿಷರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಈ ವರ್ಗದ ನ್ಯಾಯದ ತೀರ್ಪಿಗೆ ಬೆಲೆಯೇ ಇಲ್ಲವೆಂದು ಹೊಸ ಕಾನೂನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ ತರಲಾಯಿತು. ಹೀಗಾಗಿ ಪ್ರತಿ ಜಾತಿಯ ಒಳಗೂ ದೊರಕುತ್ತ ಇದ್ದ ನೈತಿಕ ನ್ಯಾಯತೀರ್ಪಿನ ಅಧಿಕೃತತ್ವಕ್ಕೆ ಬೆಲೆಯೇ ಇಲ್ಲದೆ, ಪ್ರತಿಜಾತಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಎಳೆಯರಿಗೆ ಮೇಲೇರುವ ಭರವಸೆ ಹುಟ್ಟಿಸುವ ಒಂದು ವರ್ಗವೇ ನಶಿಸಿತು ಎಂದು ಅದರಲ್ಲಿ ಪುಣೇಕರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಅಬ್ದಲ್ ನಜೀರ್ ಸಾಬರು ಪಂಚಾಯತ್ ರಾಜ್ ಮಸೂದೆಯನ್ನು ತರುವ ಮೊದಲು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ತೀವ್ರವಾಗಿ ಅವರ ಜೊತೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು. ನ್ಯಾಯ ಪಂಚಾಯಿತಿಯನ್ನೂ ಅವರು ತರಲು ಮುಂದ್ದಾಗಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಆಧುನಿಕ ವಿಚಾರಗಳಿಗೆ ಮನಸೋತ ನಾನು ಅವರಿಗೆ ಹೇಳಿದ್ದು ನೆನಪಾಗುತ್ತಿದೆ: `ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಿರುತ್ತದೆ, ಆದ್ದರಿಂದ ನ್ಯಾಯ ಪಂಚಾಯಿತಿ ತಂದರೆ ಮೇಲ್ಜಾತಿಗಳು ಮೆರೆದು ಕೆಳಜಾತಿಯವರನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ಬಿಡುತ್ತವೆ~ ಎಂದು.

ಹೀಗೆ ಹೇಳುವಾಗ ಪ್ರೇಮ್‌ಚಂದ್‌ರ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಮೇಲಿನ ಅದ್ಭುತ ಕತೆಯೊಂದು ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿತ್ತು. ಪಂಚಾಯಿತಿಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕುಳಿತಾಗ ಆ ಜಾಗದ ವರ್ಚಸ್ಸಿನಿಂದಲೆ ಕೂತವರು ತಮ್ಮ ಜಾತಿಗಳಿಂದ ಅತೀತರಾಗಿ ನ್ಯಾಯವನ್ನು ದೊರಕಿಸಬಲ್ಲರು ಎಂದು ಈ ಕಥೆ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಇದನ್ನು ನಿಜಜೀವನದಲ್ಲಿ ನಂಬಲು ಆಧುನಿಕತೆಗೆ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ಮಾರುಹೋದ ನಾವ್ಯಾರೂ ತಯಾರಿರಲಿಲ್ಲ ನ್ಯಾಯ ಪಂಚಾಯಿತಿ ಒಂದನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಉಳಿದ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಳ್ಳಿಗರಿಗೆ ಕೊಡಬೇಕೆಂದು ನಾವು ವಾದಿಸಿದ್ದೆವು. ನಜೀರ್ ಸಾಬರೂ  `ಹಾಗಾದರೆ ಇದನ್ನು ಮುಂದೂಡೋಣ~ ಎಂದಿದ್ದರು. ದಲಿತ ಸಮುದಾಯವಂತೂ ಖಂಡಿತ ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾಯ ಪಂಚಾಯತಿ ತರುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.

ಗಾಂಧೀಜಿಗೆ ಮಾದರಿ ಹಳ್ಳಿಯೊಂದರ ಕಲ್ಪನೆಯಿತ್ತು. ಆದರೆ ಅಂಬೇಡ್ಕರ್‌ಗೆ ದಲಿತ ಸಮುದಾಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಹಳ್ಳಿಗಳೆಂದರೆ ಒಂದು ನರಕ. ಭಾರತದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಈ ವೈಚಾರಿಕತೆಯ ದ್ವಂದ್ವ ಇವತ್ತಿಗೂ ಹಲವು ವೈಚಾರಿಕ ಸಂಘರ್ಷಗಳ ಗಣಿಯಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ.

ಇಂತಹ ಒಂದು ಬಿಡಿಸಲಾರದ ಕಗ್ಗಂಟಿನಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವರು ಶ್ರೀಮಂತರಾಗುತ್ತ ಹೋಗಿರುವ, ಎಲ್ಲ ಜನಸಮುದ್ದಾಯಕ್ಕೂ ಅಂಥ ಕನಸನ್ನು ಉಣ್ಣಿಸಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಹತಾಶರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಅಪ್ಪಟ ಹಳ್ಳಿಗನಂತೆ ಯೋಚಿಸುವ, ವರ್ತಿಸುವ ಬಿಳಿ ಗಾಂಧಿ ಟೋಪಿ ಧರಿಸುವ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ ಜನಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಯಾಕೆ ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾನೆ, ಅಥವಾ ಹಾಗೆ ನೈತಿಕ ನಾಯಕನಾಗಿ ಕಾಣಿಸತೊಡಗಿದ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಆಳವಾಗಿ ಯೋಚಿಸಲು ಈ ನನ್ನ ಲಹರಿಯೊಂದು ಆಹ್ವಾನವಾಗಬೇಕೆಂದು ನನ್ನ ಆಶಯ.