ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ ಎನ್ನುವ ಮಿಥ್ಯೆಯೂ ನಿಜವೂ...

ನನ್ನ ಸಂಕಲನಕ್ಕೆ ಮಿಶ್ರ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತವಾಯಿತು. ಸಾಹಿತ್ಯ ವಿಮರ್ಶಕರೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಗಂಡಸರೆಲ್ಲ ಮೌನವಾಗಿದ್ದರು. ಅವರಿಗೇನೋ ಕಸಿವಿಸಿ. ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಕೂಡ ಮೌನವಾಗಿದ್ದವು. ಆದರೆ, ಮಹಿಳೆಯರಿಂದ ಬಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ಉತ್ತೇಜಕವಾಗಿದ್ದವು. ಪತ್ರಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಮರ್ಶೆಗಳು ಪ್ರಕಟವಾಗದಿದ್ದರೂ ಬ್ಲಾಗ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಹದಿನೈದು ಬರಹಗಳು ಪ್ರಕಟವಾದವು. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಶೇ 99 ಬರಹಗಳನ್ನು ಬರೆದದ್ದು ಮಹಿಳೆಯರೇ’’ ಎಂದರು.

‘‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ ಮೂರು ಮುದ್ರಣಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಈಗ ಅದರ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಆವೃತ್ತಿ (ಅನುವಾದ: ರಶ್ಮಿ ತೇರದಾಳ) ಕೂಡ ‘ಹಾರ್ಪರ್ ಕಾಲಿನ್ಸ್’ನಿಂದ ಪ್ರಕಟಣೆಗೆ ಸಿದ್ಧವಾಗಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲ ಸಾಹಿತ್ಯಲೋಕದ ಮಾತಾಯಿತು. ಇದರಾಚೆಗೆ, ‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ’ ಪುಸ್ತಕದ ಮೂಲಕ ಕರ್ನಾಟಕದ ‘ಗೇ’ ಸಮುದಾಯ ನನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡತೊಡಗಿತು. ಅವರ ಬಗ್ಗೆ ಆವರೆಗೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಯಾರೂ ಬರೆದಿರಲಿಲ್ಲ. ಇಂಗ್ಲಿಷ್ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದವರಿಗೆ ತಾವು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಯಾತನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸುಲಭವಾಗಿರಲಿಲ್ಲ.

ಅಂಥ ಜನರೆಲ್ಲ ನನ್ನೊಂದಿಗೆ ಮಾತನಾಡತೊಡಗಿದರು. ಫೋನ್ ಮೂಲಕ, ಭೇಟಿಯಾಗಿ ತಮ್ಮ ಕಥೆಗಳನ್ನು ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳತೊಡಗಿದರು. ‘ನನ್ನ ಮಗನಲ್ಲಿ ಇಂಥ ಲಕ್ಷಣಗಳಿವೆ. ಇದನ್ನು ಗಂಡನಿಗೆ ಹೇಳಿಲ್ಲ. ಈಗ ನಾನು ಏನು ಮಾಡಲಿ?’ ಎಂದು ತಾಯಂದಿರು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ. 18ರಿಂದ 65ರ ವಯೋಮಾನದವರೆಗಿನ ಜನರ ಮಾತುಗಳಿಗೆ ಕೇಳಿಸಿಕೊಂಡೆ.

ಆ ವೇಳೆಗೆ ‘ಆಪ್ತಸಲಹೆ’ಗೆ (ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್) ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೋರ್ಸ್ ಒಂದನ್ನು ನಾನು ಮಾಡಿದ್ದರಿಂದ, ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಕೇಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಶಕ್ತಿ ನನಗೆ ಬಂದಿತ್ತು’’ ಎನ್ನುವ ವಸುಧೇಂದ್ರ, ತಮ್ಮ ‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ’ ಕೃತಿ ಒಂದು ಬಗೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಚಳವಳಿ ಎಂದೇ ನಂಬಿದ್ದಾರೆ.

ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ ಅಲ್ಲವೇ? ಈ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆಯೂ ಒಂದು ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರ ಕಥೆ ಇದೆ. ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ಡೇಟಿಂಗ್ ಮಾಡುವವರು ಸೂಡೊ ನೇಮ್ (ಗುಪ್ತ ನಾಮ, ಸುಳ್ಳು ಹೆಸರು) ಬಳಸುವುದು ಸಹಜ. ಅದೇ ರೀತಿ, ವಸುಧೇಂದ್ರ ಅವರು ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡ ಸುಳ್ಳು ಹೆಸರು ‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ’. ಈ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಆನ್‌ಲೈನ್‌ನಲ್ಲಿ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು– ಪುಸ್ತಕ ಬಂದ ಮೇಲೆ ‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ’ ಹೆಸರಿನ ಅಕೌಂಟ್‌ ಅನ್ನು ಅಳಿಸಿಹಾಕಿದ್ದಾರಂತೆ.

‘ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ’ ಕೃತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ವಿಮರ್ಶಕರು ತಳೆದ ಮೌನ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಅವರಿಗೆ ನೋವು ತಂದಿದೆ. ‘‘ನಮ್ಮ ವಿಮರ್ಶಕರು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಪರವಾಗಿ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಅವರು ತಾವು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರನ್ನಷ್ಟೇ ಗೌರವಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಕೂಡ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು. ನಾವು ಅವರಿಗೆ ಬೇಡ. ಈ ಪೂರ್ವಗ್ರಹ ಧೋರಣೆ ಸಿಟ್ಟು –ಬೇಸರ ತರಿಸುತ್ತೆ’’ ಎನ್ನುವಾಗ ಅವರ ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ಬೇಸರ ಇಣುಕುತ್ತಿತ್ತು.

ಕಥೆ, ಸಿನಿಮಾ, ಮೋಹನಸ್ವಾಮಿ– ಹೀಗೆ, ಮಾತು ಒಂದು ಹಂತ ಮುಟ್ಟುವ ವೇಳೆಗೆ ಎರಡು ತಾಸುಗಳು ಕಳೆದಿದ್ದವು. ಅಕ್ಕಪಕ್ಕದ ಟೇಬಲ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ತಿನಿಸು, ಕಲರವಗಳು ಬದಲಾಗುತ್ತಿದ್ದರೂ ನಮ್ಮ ಮೇಜಿನ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಬೇರೆಯದೇ ಆಗಿತ್ತು– ಎರಡು ಇಡ್ಲಿ, ಎರಡು ತಾಸು ಎನ್ನುವ ಸಮೀಕರಣವದು.

‘ಕಾಫಿ ನನಗೆ ಇಷ್ಟ’ ಎಂದು ಮಾತುಕತೆಯ ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಆ ಇಷ್ಟವಾದ ಕಾಫಿ ಬಂದುದು ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ! ಹಬೆಯಾಡುವ ಕಾಫಿಯನ್ನು ಆಘ್ರಾಣಿಸುತ್ತ, ತಮ್ಮ ಮತ್ತೊಂದು ವ್ಯಸನವಾದ ಪ್ರವಾಸದ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಮಾತನಾಡತೊಡಗಿದರು. ‘‘ಪ್ರವಾಸ ನನಗಿಷ್ಟ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಾರಣ. ಟ್ರೆಕ್ಕಿಂಗ್ ನಮ್ಮ ಅಹಂಕಾರ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. 

ಚಾರಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾನು ಅಲ್ಪ ಅನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಹಿಮಾಲಯದ ಸರಣಿಯ ಚಾರಣಗಳು ನಾವೊಂದು ಹುಳು ಎನ್ನುವ  ಭಾವನೆ ಉಂಟುಮಾಡುತ್ತವೆ. ಇಂಥ ಭಾವನೆ ಬದುಕಿಗೆ ಆಗಾಗ ಬೇಕು. ಚಾರಣದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಸ್ನೇಹಿತರು ದೊರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಅಂದಹಾಗೆ, ಚಾರಣಕ್ಕೆ ಬರುವವರು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಭ್ರಷ್ಟರಲ್ಲ. ಅವರು ಜೀವನಪ್ರೀತಿ ಉಳ್ಳವರು. ನನ್ನಂಥವರಿಗೆ ಒಂಟಿತನ ಹಾಗೂ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗೆಗಿನ ಕಾಳಜಿ ಕೂಡ ಚಾರಣಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಪ್ರೇರಣೆ ನೀಡುತ್ತದೆ. ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಇರುವವರಿಗೆ ಆರೋಗ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಆತಂಕ ಕಾಡುತ್ತಿರುತ್ತದೆ. ಈ ಅಸುರಕ್ಷತೆ ಕೂಡ ಅವರು ಚಾರಣದಂಥ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಳ್ಳಲು ಒಂದು ಕಾರಣ’’ ಎಂದರು.

‘‘ನಾನು ಟೀವಿ ನೋಡುವುದಿಲ್ಲ. ಅಡುಗೆ ಮಾಡಲು ಬರುತ್ತೆ, ಆದರೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ. ಅಡುಗೆಯವರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಆ ಸಮಯವನ್ನೆಲ್ಲ ಓದು–ಬರವಣಿಗೆಗೆ ಬಳಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ನನ್ನದು. ಆದರೆ, ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಅಗತ್ಯವಾದ ನಡಿಗೆ ಮತ್ತು ಯೋಗಾಭ್ಯಾಸ ತಪ್ಪಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಉಳಿದಂತೆ ಪ್ರವಾಸ, ಕೌನ್ಸೆಲಿಂಗ್, ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಬೋಧನೆ ಹಾಗೂ ಸಿನಿಮಾ ಸಖ್ಯ ಇದ್ದೇ ಇದೆ’’ ಎಂದು ತಮ್ಮ ದಿನಚರಿ ಹೇಳಿಕೊಂಡರು. 

ಮಾಹಿತಿ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದರಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಹುದ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಈಗ ಪೂರ್ಣ ಪ್ರಮಾಣದ ಬರಹಗಾರರು. ತನ್ನಿಷ್ಟದ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತ ಓಡಾಡಿಕೊಂಡಿರುವುದು ಅವರಿಗಿಷ್ಟ.

‘‘ನನ್ನ ಪುಸ್ತಕಗಳಿಂದ ಬರುವ ವರಮಾನ ನನ್ನೊಬ್ಬನ ಬದುಕಿಗೆ ಸಾಕೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಕುಟುಂಬ ಇದ್ದರೆ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನೇ ನೆಚ್ಚಿಕೊಂಡು ಬದುಕುವುದು ಕಷ್ಟ. ಕನ್ನಡದ ಪುಸ್ತಕ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಅಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡದಾಗಿಲ್ಲ’’ ಎನ್ನುವ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಅವರದು.

ನಮ್ಮ ಎರಡು ತಾಸುಗಳ ಠಿಕಾಣಿಯನ್ನು ಸಹಿಸಿಕೊಂಡ ಮಾಣಿಗೆ ಧನ್ಯವಾದ ಹೇಳುತ್ತ, ಹೋಟೆಲ್‌ನಿಂದ ಹೊರಬೀಳುವ ಮುನ್ನ ಕೇಳಿದ ‘‘ನೀವು ಎಡವಾ ಬಲವಾ? ಸಹಿಷ್ಣುವಾ ಅಸಹಿಷ್ಣುವಾ?’’ ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಥಟ್‌ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿದರು.

‘‘ನಾನು ಎಡವೂ ಅಲ್ಲ ಬಲವೂ ಅಲ್ಲ. ಸಹಿಷ್ಣುವೂ ಅಲ್ಲ ಅಸಹಿಷ್ಣುವೂ ಅಲ್ಲ. ಎರಡು ಗುಂಪುಗಳದೂ ಅತಿರೇಕ. ಅವರ ನಡವಳಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಗುಂಪುಗಾರಿಗೆ, ಭ್ರಷ್ಟತೆ ಕಾಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಬಹಿಷ್ಕಾರದಿಂದ ನಾವು ಬೆಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ; ಸ್ವೀಕಾರದಿಂದಷ್ಟೇ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಸಾಧ್ಯ. ‘ಧಾರವಾಡ ಸಾಹಿತ್ಯ ಸಂಭ್ರಮ’ಕ್ಕೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದವರು ಕಲ್ಬುರ್ಗಿ ಅವರನ್ನೂ ವಿರೋಧಿಸಿದ್ದರು. ಆಗ ಅವರಿಗೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮುಖ್ಯವೆನ್ನಿಸಲಿಲ್ಲ. ಆಗ ಕಲ್ಬುರ್ಗಿ ಅವರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದವರು ಈಗ ಅವರ ಫೋಟೊ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ವಾಪಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಹಿಂತಿರುಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಲೇಖಕರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ಅಪಾರ ಗೌರವವಿದೆ. ಆದರೆ ಅವರ ದ್ವಂದ್ವ ನಿಲುವನ್ನು ಹೇಗೆ ಒಪ್ಪುವುದು?’’ ಎಂದರು.

ಹೋಟೆಲ್‌ನಿಂದ ಹೊರಬಂದು ಕಾರು ಹತ್ತುವ ಮುನ್ನ ವಸುಧೇಂದ್ರ ಹೇಳಿದರು– ‘‘ಈವರೆಗೆ ನಾನು ಬರೆದಿರುವುದು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ. ಹೆಚ್ಚು ಬರೆಯಬೇಕಿದೆ. ಕಾದಂಬರಿ ಜಗತ್ತು ನನ್ನನ್ನು ಕರೀತಿದೆ. ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಕುವೆಂಪು ನನಗೆ ಮಾದರಿ, ಬೃಹತ್ತಾದ ಮಹತ್ತಾದ ಒಂದೆರಡು ಕಾದಂಬರಿ ಬರೆಯುವ ಆಸೆ ಇದೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ತಯಾರಿಯೂ ನಡೆಸಿದ್ದೇನೆ. ನಾನು ಬಳ್ಳಾರಿಯವನಾದ್ದರಿಂದ ವಿಜಯನಗರದ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಕಾದಂಬರಿ ರಚನೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದಾ ಎಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರುವೆ’’. 

ಗಾಂಧಿಬಜಾರಿನ ಮುಖ್ಯರಸ್ತೆಯಿಂದ ವಸುಧೇಂದ್ರರ ಕಾರು ಮರೆಯಾಗುವಾಗ ಕಾಣಿಸಿದ್ದು ಅವರ ಫಳಫಳ ಹೊಳೆಯುವ ಬೋಳುತಲೆ. ಹೊಸ ಕೇಶವಿನ್ಯಾಸದ ಕುರಿತ ಪ್ರಶ್ನೆಯೊಂದು ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿಯಿತು.

***
"ಬರವಣಿಗೆ ನನಗೆ ದೇವರು ನೀಡಿರುವ ಕೌಶಲ. ಬರೆಯದೆ ಹೋದರೆ ನನಗೆ ದೊರೆತ ವರವನ್ನು ಅವಮಾನಿಸಿದಂತೆ."
*
"ಕಲ್ಬುರ್ಗಿ ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಅವರನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದವರು ಈಗ ಅವರ ಫೋಟೊ ಇಟ್ಟುಕೊಂಡು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ವಾಪಸ್ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ."
*
"ನಮ್ಮ ವಿಮರ್ಶಕರು ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರ ಪರವಾಗಿ ಇರಬೇಕು ಎಂದು ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಅವರು ತಾವು ಪ್ರೀತಿಸುವ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರನ್ನಷ್ಟೇ ಗೌರವಿಸುತ್ತಾರೆ. ನಾವು ಕೂಡ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತರು. ನಾವು ಅವರಿಗೆ ಬೇಡ."