ನಾದತೆಕ್ಕೆಯೊಳಗೆ ಜಪಾನಿ ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ

ಮಾಣಿಕ್ಯವೇಲು ಮ್ಯಾನ್‌ಷಿನ್‌ನ ಚೊಕ್ಕಾದ ದಾರಿಯೂ, ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಆಕಾಶಕ್ಕೆ ಎದೆಕೊಟ್ಟು ನಿಂತ ಬೃಹತ್ ಮರಗಳೂ, ಅವುಗಳ ಸಹಪಾಠಿಗಳಂತಿರುವ ಹಳೇ ಕಟ್ಟಡಗಳೂ...

ಇವನ್ನೆಲ್ಲ ದಾಟಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಎಡಬದಿಗೆ ಸಿಗುವ ಹಳೆಯ ಮತ್ತು ಕಲಾತ್ಮಕ ಕಟ್ಟಡವೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಲಾ ಗ್ಯಾಲರಿ. ಆ ಆವರಣದೊಳಗೊಂದು ಕಟ್ಟೆ, ಆ ಕಟ್ಟೆಯ ಮಧ್ಯಕ್ಕೊಂದು ದೊಡ್ಡ ಮರ. ಇಂಗ್ಲಿಷಿನ ವಿ ಆಕಾರದಲ್ಲಿ ಟಿಸಿಲೊಡೆದ ದೊಡ್ಡಬೊಡ್ಡೆಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ ಕಣ್ಣನ್ನು ಆ ಟೊಂಗೆಯ ತುದಿಗುಂಟ ಚಾಚಲೆತ್ನಿಸುತ್ತೀರಿ.

ಆದರೆ ಬಲಬೊಡ್ಡೆಯ ಟೊಂಗೆಗೆ ಚಿಗುರಿದ ಎಲೆಗಳಾಕಾರವೇ ಬೇರೆ, ಎಡಬೊಡ್ಡೆಯ ಟೊಂಗೆಯಲ್ಲಿರುವ ಎಲೆಗಳಾಕಾರವೇ ಬೇರೆ. ಮತ್ತೆ ನಿಮ್ಮ ಕಣ್ಣು ಬೊಡ್ಡೆಯಡಿಗೆ ಅಂಟುತ್ತವೆ. ಅರೇ ಒಡಲೊಂದೇ ಮರ ಬೇರೆ!.

ಹಾಗೇ ತುಸು ವಿಶ್ರಮಿಸುತ್ತೀರಿ, ಅವೆರಡೂ ನೀಡುವ ನೆರಳೊಂದೇ, ಗಾಳಿಯೊಂದೇ ಹಾಗೇ ತೊಟ್ಟಿಕ್ಕಿಸುವ ಮಳೆಹನಿಯೂ ಒಂದೇ. ಹಾಗಾದರೆ? ನಮ್ಮ ಆಲೋಚನೆಗಳ್ಯಾಕೆ ‘ಭಿನ್ನ’ವಾಗಿ ಕವಲೊಡೆಯುತ್ತವೆ? ಹಾಗೆ ಕವಲೊಡೆದ ಮನಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಮತ್ತೆ ಒಗ್ಗೂಡಿಸುವ ಹಾದಿ ಯಾವುದು? ಎಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ, ಸಭಾಂಗಣದೊಳಗಿನಿಂದ ರಾಗವೊಂದು ಅನುರಣಿಸುತ್ತಿರುವುದರ ಸುಳಿವು ಸಿಕ್ಕುತ್ತದೆ. ನಿಮಗರಿವಿಲ್ಲದೇ ಹಿಂಬಾಲಿಸಿರುತ್ತೀರಿ.

ಹೀಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿಗರನ್ನು ಈ ವಾರಾಂತ್ಯದ ‘ರಸದಾಳಿ’ಯಲ್ಲಿ ಕೆಡವಿದ್ದು ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಜಪಾನಿನ ಕಲೆ-ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸುತ್ತಿರುವ ‘ಲೋಟಸ್ ಮತ್ತು ಕ್ರೈಸಂತೇಮಮ್ ಟ್ರಸ್ಟ್’. ಜಪಾನೀ ಸಂಗೀತವನ್ನು ರಾಯಲ್ ಎಕೋ ತಂಡವು, ಹಿಂದೂಸ್ತಾನಿ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಮತ್ತು ಸುಗಮ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಮುದ್ದುಮೋಹನ್ ಅವರ ತಂಡವು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿತು.

ಮೇಘರಾಜನೇ...
ದಟ್ಟೈಸಿದ ಕಪ್ಪುಮೋಡಗಳು, ಸುಂಯ್ಗುಡುವ ಗಾಳಿ, ಮಿಂಚಿ ಮಾಯವಾಗುವ ಗೆರೆಗಳು, ಆ ಮಳೆಸೆಳಕು, ಇಡೀ ಭೂಪಲ್ಲಂಗವೇ ಆನಂದದಲ್ಲಿ ತೇಲುತ್ತಿದೆ. ಜೀವಜೀವಗಳೂ ಹನಿಸುಖದಿಂದ ಪುಳಕಗೊಂಡಿವೆ.

ಆದರೆ ತಡರಾತ್ರಿಯಾದರೂ ಮನೆಗೆ ಮರಳದ ತನ್ನ ಸಖನ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿರುವ ಸಖಿಯನ್ನು ಇದ್ಯಾವುದೂ ಮೃದುಗೊಳಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ... ಪ್ರೀತಿ-ನಿರೀಕ್ಷೆ-ವಿರಹದಿಂದ ಕಪ್ಪಾದ ಮನಸ್ಸಿಗೆ, ಹೊನ್ನ ಕೊಪ್ಪರಿಗೆಯೂ ಹೇಗೆ ಹೊಳಪ ತರಲಾರದೋ ಹಾಗೇ ಇನಿಯನೇ ಸನಿಹವಿಲ್ಲವೆಂದಾಗ ಇನಿಯಳ ಮನಸ್ಸು ಸದಾ ಕುದಿಬಿಂದು. ಇಂಥ ಈ ಬಿಂದುವಿನೊಳಗೆ ತಳೆದ ರಾಗಗಳ ಪೈಕಿ ‘ಮೇಘ’ವೂ ಒಂದು.

ಈ ರಾಗದ ಮುಖ್ಯಸ್ವರಗಳಾದ ಷಡ್ಜ ಮತ್ತು ಪಂಚಮದ ಸುತ್ತ ನಾದದ ಅಲೆಗಳು ಚಲಿಸುವ ರೀತಿಯೇ ಮೋಹಕ. ರಿಷಭ ಮತ್ತು ಮಂದ್ರದ ಪಂಚಮಕ್ಕೆ ವಿಶ್ರಾಂತಿಗಾಗಿ ತೆರಳುವ ರೀತಿ ಆ ರಾಗದ ಭಾವವನ್ನು ಉದ್ದೀಪಿಸುತ್ತದೆ. ಆಗ ರಿಷಭಕ್ಕಾಗಿ ಮಧ್ಯಮವನ್ನು ಸ್ಪರ್ಶಿಸುವ ನಡೆಯಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೌಂದರ್ಯ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮೇಘದ ಆಲಾಪದ ಕ್ರಮವನ್ನು ಭಾವಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಟ್ಟಿಕೊಟ್ಟರು ಮುದ್ದುಮೋಹನ್. ನಂತರ ಝಪ್‌ತಾಳದ ಮಧ್ಯಲಯದೊಳಗೆ ‘ಗರಜೆ ಘಟಾ ಘನ/ಕಾರೆ ರೀ ಕಾರೆ’ ಬಂದಿಶ್ ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದರು.

ಲಯಕಾರಿಯಲ್ಲೂ ಮಾಧುರ್ಯ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವ ವಿಶಿಷ್ಟ ಧ್ವನಿ ಇವರದು. ಕೇಳುಗನ ಮುಂದೆ ಕಲಾವಿದ ಮಾಂತ್ರಿಕನಿದ್ದಂತೆ. ಬತ್ತಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹೊಸ ಬಾಣಗಳನ್ನಿಟ್ಟಿರಲೇಬೇಕು; ತಾನ್‌ಗಳ ಪ್ರಸ್ತುತಿಯಲ್ಲಿ ಸರಕು ಇನ್ನಷ್ಟು ಇದ್ದಿದ್ದರೆ ಚೆಂದವೆನ್ನಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಮುಂದೆ ಧೃತ್ ಏಕತಾಲದಲ್ಲಿ ‘ಘನನನನನ ಘೋರ ಘೋರ’ ಛೋಟಾ ಖಯಾಲ್ ಹಾಡಿದಾಗಲೂ ಹಾಗೆಯೇ ಅನ್ನಿಸಿತು.

ಇದಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಅವರು ಹಾಡಿದ್ದು ಭಾರತೀಯ ಸಂಗೀತದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರಕಾರಗಳಿಗೆ ಮಾಧುರ್ಯ ಮುಕುಟವೆನಿಸಿದ ಸಂಜೆಯ ರಾಗ ಪೂರಿಯಾ ಧನಾಶ್ರೀ. ಅನುಕಂಪ ಸೂಸುತ್ತಾ ಮಧುರತೆಯ ತೆಕ್ಕೆಯೊಳಗೆ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಈ ರಾಗದ ಆರ್ದ್ರತೆ ಎಂಥವರನ್ನೂ ಸಮ್ಮೋಹನಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.