ಬೌದ್ಧದರ್ಶನದ ಮೂಲತತ್ತ್ವಗಳು

ಹಾಗಾದರೆ ಬೌದ್ಧದರ್ಶನ ಎಂದರೆ ಇದೇ – ಎಂದು ನಿರ್ಣಯಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಹೇಗೆ?

ಬೌದ್ಧದರ್ಶನದ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿರುವ ಸಮಾನ ನಿಲುವುಗಳ ಅಧ್ಯಯನದಿಂದ ಆ ದರ್ಶನದ ಮೂಲತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳಲಾದೀತು. ಹಿರಿಯಣ್ಣನವರು ಈ ತತ್ತ್ವಗಳನ್ನು ಮೂರು ಎಂದು ಒಕ್ಕಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:

1.  ಅದು ನಿರಾಶಾವಾದಿ.

2. ಅದು ವಾಸ್ತವವಾದಿ.

3. ಅದರ ದೃಷ್ಟಿ ವ್ಯಾವಹಾರಿಕ.

ಈ ಅಂಶಗಳು ದಿಟವಾಗಿಯೂ ಬುದ್ಧದರ್ಶನದ ಮೂಲತತ್ತ್ವಗಳು ಹೌದೇ, ಅಲ್ಲವೇ – ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ನೋಡೋಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಬೌದ್ಧದರ್ಶನ ನಿರಾಶಾವಾದಿತನದ ಬಗ್ಗೆ ಹಿರಿಯಣ್ಣನವರ ಒಂದೆರಡು ಮಾತುಗಳನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು:

ಎಲ್ಲವೂ ದುಃಖಮಯ – ಎಂಬ ಮಾತು ಈ ತತ್ತ್ವದ ಹಿಂದಿರುವ ಸೂತ್ರ. ಹೀಗೆಂದು ‘ಅದು ಹತಾಶೆಯ ಪಂಥ ಎಂದು ಭಾವಿಸಬಾರದು. ಇತರ ಕೆಲವು ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಂತೆ ಅದು ಇಹಲೋಕದಲ್ಲಾಗಲಿ, ಪರಲೋಕದಲ್ಲಾಗಲಿ ಸುಖವು ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆಯನ್ನು ನೀಡುವುದಿಲ್ಲ, ನಿಜ. ಬದಲಿಗೆ ಮಾನವನು ದುಃಖಕ್ಕೆ ಬಲಿಯಾಗದೆ ಅದನ್ನು ಗೆದ್ದು, ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಇಲ್ಲಿಯೇ ಪಡೆಯಬಹುದು ಎನ್ನುತ್ತದೆ. ಬುದ್ಧನು ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿರುವ ಕೆಡುಕಿನ ವಾಸ್ತವಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಹೇಳುತ್ತ, ಅವುಗಳ ನಿವಾರಣೆಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನೂ ಬೋಧಿಸಿದ್ದಾನೆ.

* ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆಗಳನ್ನು ನಮಗೆ ಕಳುಹಿಸಿ. ವಿಳಾಸ: ಸಂಪಾದಕರು, ಪ್ರಜಾವಾಣಿ, ಅರಿವು ವಿಭಾಗ, ನಂ. 75, ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ರಸ್ತೆ, ಬೆಂಗಳೂರು – 560001

email: arivu@prajavani.co.in