ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ

ಮೊದಲನೆಯದು ಎದುರೆದುರೇ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾಗಿ ರಾಚಿದರೆ ಎರಡನೆಯದು ಅರಿವಿಗೆ ಬರುವಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಅಪಾಯದ ಪ್ರಪಾತಕ್ಕೆ ತಳ್ಳಿರುತ್ತದೆ. ನಂಬಿಕೆಯನ್ನೇ ಬುಡಮೇಲು ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ; ಅಪನಂಬಿಕೆಯ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಗಳನ್ನು ಕುಬ್ಜತೆಗೆ ತಳ್ಳುವ ವಿಷಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂಥ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯದಲ್ಲ; ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವದ ಮೌಲ್ಯಗಳನ್ನೇ ನಾಶಮಾಡುವ ವಂಚನೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಚು ಹೆಣೆಯುವ ಅವಕಾಶವಾದಿ ತಂತ್ರಗಾರಿಕೆಯ ವಿನಾಶಕಾರಿ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯದಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಜಾತ್ಯತೀತವಾಗಿ ಸಮಾಜವಾದಿ ಚಿಂತನೆಯ ಆಶಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವವನ್ನು ಮುನ್ನಡೆಸುವ ಸಂವಿಧಾನವನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಡಳಿತ ನಡೆಸಿದ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಸಂಪನ್ನರು ಕೂಡ ಇಂಥ ಅಕ್ಷರಸ್ಥ ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆಗಳ ಕುಯುಕ್ತಿಗೆ ಬಲಿಹೋಗುವ ಅಪಾಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಅಮೂರ್ತ ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆಯೆಂಬುದು ಸೈದ್ಧಾಂತಿಕ ನೆಲೆಗಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವ ಹೋರಾಟ ಮಾಡುವ ಗೋಜಿಗೇ ಹೋಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಾಗಿ ಜಾತಿಸ್ವಾರ್ಥದ ವಿಷದ ಸಂಚನ್ನು ವ್ಯಕ್ತಿ ಶಕ್ತಿಯ ಅರಿವಿಗೆ ಬರದಂತೆ ಬಲವಾಗಿ ಹೆಣೆದಿರುತ್ತದೆ. ಸಮಾಜವಾದಿ ಚಿಂತನೆಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ಶ್ರೀಸಾಮಾನ್ಯನಿಗೆ ಮಾಡಿದ ಅನುಕೂಲತೆಗಳ ಅಗತ್ಯ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಉಪಕಾರಸ್ಮರಣೆಯನ್ನೂ ಕನಿಷ್ಠ ಕೃತಜ್ಞತೆಯ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಸದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜನಮನಸ್ಸು ಆ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವಕ್ಕೆ ದ್ರೋಹಬಗೆಯುವಂತೆ ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆಯ ಸಮೂಹಸನ್ನಿಯನ್ನು ಎತ್ತಿಕಟ್ಟಿರುತ್ತದೆ. ಹಸಿವು ಶಿಕ್ಷಣ ಉದ್ಯೋಗಗಳ ಅನುಕೂಲದ ಉಪಕೃತಭಾವ ಎಚ್ಚೇಳದ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಜಾತಿಗರ್ವವನ್ನು ಸಂಘಟಿಸುತ್ತದೆ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸೋಲಿಗೆ ಹವಣಿಸುತ್ತದೆ.

ಹೀಗಾಗಿ ಜಾತಿಪ್ರಜ್ಞೆಯೆಂಬ ಸಮೂಹಸನ್ನಿಯ ಹಿಡಿತದಲ್ಲಿ ಮಾನವೀಯತೆ ಉಪಕೃತತೆ ಔದಾರ್ಯ ಸಹಿಷ್ಣುತೆ ಇತ್ಯಾದಿ ಮನುಷ್ಯ ಸಂಬಂಧಗಳನ್ನು ಆರ್ದ್ರಗೊಳಿಸುವ ಗುಣಾಂಶಗಳೆಲ್ಲ ಸೊನ್ನೆಯಾಗುತ್ತವೆ. ಜಾತಿಯೇ ಮೇಲುಗೈ ಸಾಧಿಸಿ ಜಾತಿದ್ವೇಷವನ್ನು ಬಿತ್ತಿ ಬೆಳೆದ ಅಪಾಯದಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ನರಳುತ್ತದೆ. ಕೊಡಲಿಯ ಕಾವು ಮರಕ್ಕೆ ಮೃತ್ಯು ಎಂಬಂತೆ ಜನಸಾಮಾನ್ಯರು ಆನಂತರದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಬರಿದೆ ಪಶ್ಚಾತ್ತಾಪದಲ್ಲಿ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ.
ಮೈಗೆ ಕಾಹ ಹೇಳುವರಲ್ಲದೆ ಮನಕ್ಕೆ ಕಾಹ ಹೇಳುವರೆ?
ಅಣಕದ ಮಿಂಡನ ಹೊಸಪರಿಯ ನೋಡಾ
ಕೂಡಲಸಂಗಮ ದೇವನೆನ್ನ ಮನವ ನಂಬದೆ
ತನ್ನಲ್ಲಿದ್ದ ಲೇಸ ಕಾಹ ಹೇಳಿದನು

ಚಿತ್ರವ ಬರೆವ ಲೆಕ್ಕಣಿಕೆಯ ಕಟ್ಟಿಗೆಯಂತೆ
ನೋಡಿದಡೆ ರೋಮ ಹಲವಾಗಿ
ಕೂಡಿಹ ದಾರಿ ಒಂದೇ ಆಗಿ ತೋರುವಲು
ತನ್ನಿಚ್ಛೆಗೆ ಪ್ರಕೃತಿ ಹಲವಾಗಿ ವಸ್ತುವ ಮುಟ್ಟುವಲ್ಲಿ
ಏಕಚಿತ್ತವಾಗಿರಬೇಕೆಂದನಂಬಿಗ ಚೌಡಯ್ಯ