ಭಾರತ– ಚೀನಾ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ: ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ, ಸಾಮರಸ್ಯಕ್ಕೆ ಅನಿವಾರ್ಯ

ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು ಶಸ್ತ್ರಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಬುಧವಾರ ಬೆಳಿಗ್ಗೆಯಿಂದಲೇ ಆರಂಭವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮೂಲಗಳು ಹೇಳಿವೆ. ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳು ಹಿಂದಿರುಗುತ್ತಿರುವ ವಿಡಿಯೊವನ್ನು ಕೂಡ ಭಾರತೀಯ ಸೇನೆ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಿದೆ. ಭಾರತ–ಚೀನಾ ನಡುವೆ ಎಲ್‌ಎಸಿಯಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ವಿವಾದಗಳು ಇತ್ಯರ್ಥವಾಗಬೇಕಿವೆ. ಹಾಗಿದ್ದರೂ, ಹೆಚ್ಚು ಕಳವಳಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದ್ದ ಪ್ಯಾಂಗಾಂಗ್‌ ಸರೋವರ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಪರಿಹಾರವಾಗುವ ಸೂಚನೆಗಳು ಸಿಕ್ಕಿವೆ. ಆದರೆ, ಕಳೆದ ಒಂಬತ್ತು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳು ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ನಡುವೆ ಇದ್ದ ನಂಬುಗೆಯ ಸಂಬಂಧಕ್ಕೆ ಕೊಟ್ಟ ಏಟು ಸಾಮಾನ್ಯದ್ದಲ್ಲ. ಗಾಲ್ವನ್‌ ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಎರಡೂ ದೇಶಗಳ ಸೈನಿಕರ ನಡುವೆ ಕಳೆದ ಜೂನ್‌ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಬಡಿದಾಟದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ 20 ಯೋಧರು ಹುತಾತ್ಮರಾದರು. ನಂತರ, 45 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಮೊದಲ ಬಾರಿಗೆ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಾಟ ನಡೆಯಿತು. ಗಡಿಯಲ್ಲಿನ ತಿಕ್ಕಾಟವು ವ್ಯಾಪಾರ ಸಂಬಂಧವನ್ನೂ ಹಾಳುಗೆಡವಿತು. ಚೀನಾ ಮೂಲದ ಹಲವಾರು ಆ್ಯಪ್‌ಗಳನ್ನು ಭಾರತವು ನಿಷೇಧಿಸಿತು. ಚೀನಾದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತಕ್ಕೆ ಅಪನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಮಾತುಕತೆಯ ಮೇಜಿನಲ್ಲಿ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಸೂಚಿಸಿದ ಬಳಿಕ, ಒಪ್ಪಿತ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಗಾಳಿಗೆ ತೂರುವ ನಡವಳಿಕೆಯನ್ನು ಚೀನಾ ಹಲವು ಬಾರಿ ತೋರಿದೆ. ಪೂರ್ವ ಲಡಾಖ್‌ ಗಡಿ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿಯೂ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಹಿಂದಕ್ಕೆ ಕರೆಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಮೂರು ಬಾರಿ ಒಪ್ಪಿಗೆ ಕೊಟ್ಟು, ಚೀನಾಅದನ್ನು ಪಾಲಿಸಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಭಾರತದ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಇದೆ. ಈ ಬಾರಿ, ಒಂದೇ ದಿನದಲ್ಲಿ 200ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಟ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳನ್ನು ಚೀನಾ ತನ್ನ ಕಾಯಂ ನೆಲೆಗೆ ಒಯ್ದಿದೆ ಎಂಬ ವರದಿಗಳಿವೆ. ಪ್ಯಾಂಗಾಂಗ್ ಸರೋವರ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಸೇನಾ ಚಟುವಟಿಕೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಚೀನಾ ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಂಡಿದೆ. ಈ ತ್ವರಿತಗತಿಯ ಹಿಂದೆ ಯಾವ ಷಡ್ಯಂತ್ರವೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಭಾರತವು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಲೇಬೇಕು. ಏಷ್ಯಾದ ಎರಡು ಪ್ರಬಲ ಮತ್ತು ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷಿ ದೇಶಗಳ ನಡುವಣ ಗಡಿಯಲ್ಲಿ ಶಾಂತಿ, ನೆಮ್ಮದಿ ನೆಲೆಸುವುದು ಈ ದೇಶಗಳ ಮತ್ತು ಇಡೀ ಜಗತ್ತಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಪ್ರಗತಿ ಹಾಗೂ ಸಾಮರಸ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯ.