ಸಂಪಾದಕೀಯ: ಮುಂಗಡ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ನದಿಜೋಡಣೆ - ಹುಸಿಜೀವ ಪಡೆದ ಹಳೇ ಯೋಜನೆ

ಅಟಲ್‌ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿಯವರ ಭವ್ಯಕನಸಿನ ಮೊದಲ ನದಿ ಜೋಡಣೆ ಎಂಬ ಹೆಗ್ಗಳಿಕೆ
ಯಿಂದ 2002ರಲ್ಲೇ ಆರಂಭಗೊಂಡಿದ್ದ ಕೆನ್‌-ಬೆಟ್ವಾ ನದಿಗಳ ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ಈಗ ನೋಡಿದರೆ ಅದು ಹೇಗಿರಬಾರದು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಮಾದರಿಯಾದಂತಿದೆ. ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಉಗಮವಾಗಿ ಯಮುನಾ ನದಿಗೆ ಸೇರುವ ಈ ಎರಡು ಕಿರುನದಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೆನ್‌ ನದಿಯ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ನೀರನ್ನು 222 ಕಿ.ಮೀ. ಕಾಲುವೆಯ ಮೂಲಕ ಬೆಟ್ವಾಕ್ಕೆ ಸೇರಿಸಿ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶಕ್ಕೆ ನೀರು ಹರಿಸಲೆಂದು ಪನ್ನಾ ಹುಲಿಧಾಮದ ಮೂಲಕವೇ ಎಂಜಿನಿಯರ್‌ಗಳು ಗೆರೆ ಎಳೆದರು. ನೀರಿನ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನೂ ಫಲಾನುಭವಿ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನೂ ಉತ್ಪ್ರೇಕ್ಷೆ ಮಾಡಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಇಂಥ ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯನ್ನು ಆಧರಿಸಿದ ನದಿಜೋಡಣೆ ಕೂಡದೆಂದು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ ನೇಮಕ ಮಾಡಿದ ತಜ್ಞರ ಸಮಿತಿಯೇ ಶಿಫಾರಸು ಮಾಡಿದೆ. ಇಪ್ಪತ್ತು ಲಕ್ಷ ಮರಗಳನ್ನು ಮುಳುಗಿಸಲು ಹಸಿರು ಪೀಠ ಅನುಮತಿಯನ್ನೂ ಕೊಟ್ಟಿಲ್ಲ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ವನ್ಯಜೀವಿ ಮಂಡಳಿ ನೀಡಿದ ಹಸಿರು ನಿಶಾನೆಯೂ ಅಸಿಂಧುವೆಂದುಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಬೇರೊಂದು ಪ್ರಕರಣ ದಾಖಲಾಗಿದೆ. ಇಂಥ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಸದ್ಯಕ್ಕೆ ಹಣ ಹೂಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿದ್ದೂ ಸರ್ಕಾರ ಅದಕ್ಕೆಂದು ₹ 44 ಸಾವಿರ ಕೋಟಿಗಳ ಬೃಹತ್‌ ಹೂಡಿಕೆಯ ಕನಸನ್ನು ಝಳಪಿಸಿ, ಕಳೆದ ವರ್ಷದ ಪರಿಷ್ಕೃತ ಅಂದಾಜು ಮೊತ್ತ ₹ 4,300 ಕೋಟಿ ಜತೆ ಈ ವರ್ಷ ₹ 1,400 ಕೋಟಿ ತೆಗೆದಿಟ್ಟಿದ್ದೇವೆಂದು ಹೇಳಿರುವುದು, ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ಮತದಾರರ ಓಲೈಕೆಗಷ್ಟೇ ವಿನಾ ಮತ್ತೇನಿಲ್ಲ.

ನಮ್ಮ ದೇಶ ಪ್ರತಿವರ್ಷವೂ ಎದುರಿಸುತ್ತಿರುವ ಮಹಾಪೂರ-ಬರಗಾಲಗಳನ್ನು ನಿಭಾಯಿಸಲೆಂದೇ ಬೃಹತ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಯೋಜನೆಗಳು ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತಿವೆ. ಭಾರಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮತ್ತು ಭಾರಿ ಸಮಯವನ್ನು ಬೇಡುವ ಇಂಥ ದೊಡ್ಡ ಯೋಜನೆಗಳು ಪರಿಸರದ ಮೇಲೆ ಭಾರಿ ದುಷ್ಪರಿಣಾಮವನ್ನೂ ಬೀರುತ್ತವೆ. ಇದುವರೆಗೆ ನದಿಗಳಿಗೆ ಕಟ್ಟಲಾದ ಎಲ್ಲ ದೊಡ್ಡ ಅಣೆಕಟ್ಟೆಗಳೂ ಅತಿ ಹೂಳಿನಿಂದಾಗಿ ಇನ್ನು 50-100 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬೆತ್ತಲೆ ಮೈದಾನಗಳಾಗಲಿವೆ. ಅಲ್ಲಿ ಹೊಸದನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಹಾಗಿಲ್ಲ; ಹಳತನ್ನು ವಿಸರ್ಜಿಸುವ ಹಾಗೂ ಇಲ್ಲ. ಮುಂದಿನ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಅಂಥ ದುರಂತಗಳನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗುವ ಬದಲು, ಬದಲೀ ಸುಸ್ಥಿರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಮಳೆ ಬೀಳುವಲ್ಲೇ ನೀರನ್ನು ಹಿಡಿದಿಡುವ ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಕೆರೆಕಟ್ಟೆಗಳನ್ನು, ಬಾಂದಾರಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಹೂಳೆತ್ತಿ ಅವನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದರೆ ನೀರಿನ ಬರ ನೀಗಬಹುದು, ಮಹಾಪೂರದ ಸಮಸ್ಯೆಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ನಿರಾಶ್ರಿತರ ಸಮಸ್ಯೆ ಇಲ್ಲ. ವನ್ಯಜೀವಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲ. ಅಂಥ ಲಕ್ಷೋಪಲಕ್ಷ ಕಿರುಯೋಜನೆಗಳು ಪಂಚಾಯತ್‌ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದರೆ ಅವು ಪ್ರವಾಹವನ್ನು ತಡೆದು, ಬರದ ಬವಣೆಯನ್ನು ನೀಗಿಸಿ, ಸ್ಥಳೀಯರಿಗೆ ಉದ್ಯೋಗವನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಹಸಿರುಕ್ಕಿಸುತ್ತವೆ.
ಇಂಥ ಸುಸ್ಥಿರ ಮಾದರಿಗಳನ್ನು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ರಾಜೇಂದ್ರ ಸಿಂಗ್‌, ರಾಳೇಗಣಸಿದ್ಧಿಯಲ್ಲಿ ಅಣ್ಣಾ ಹಜಾರೆ, ಕಾಕಡ್‌ಧಾರಾದಲ್ಲಿ ಅಮೀರ್‌ ಖಾನ್‌ ರೂಪಿಸಿ ತೋರಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಬೇಕಾಗಿರುವುದು ಜನ
ಜೋಡಣೆಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಕೌಶಲವೇ ಹೊರತು ಗುತ್ತಿಗೆದಾರರ ಬಕ್ಕಣ ತುಂಬಿಸುವ ನದಿಜೋಡಣೆಯ ಬೃಹತ್‌ ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್‌ ಅಲ್ಲ. ಆದರೂ ಅದೇ ಹಳೇ ಮಾದರಿಗೆ ಹಣವನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟರೆ ಅದು ಕೋರ್ಟಿನ ಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿರುವ ವಕೀಲರ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನೀರೂರಿಸೀತೇ ವಿನಾ ಬಾಯಾರಿದವರ ಕಣ್ಣೀರನ್ನು ಖಂಡಿತ ಒರೆಸಲಾರದು.