ಗಜೇಂದ್ರಗಡವೆಂಬ ಹಳತು ಹೊಸತಿನ ಮಿಶ್ರಣ

ನಾನು ಉಪವಾಸ ಮಲಗಿರುವ ಕೋಣೆ, ವಾಣಿಪೇಟೆಯೆಂಬ, ಅಂಕುಡೊಂಕಿನ ಓಣಿಗಳ ಚಕ್ರವ್ಯೂಹದೊಳಗೆ ಬಂಧಿತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಕೈಮಗ್ಗ ನೇಕಾರರು ಸಹ ಇದೇ ಚಕ್ರ­ವ್ಯೂಹದೊಳಗೆ ಬಂಧಿತರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಗಜೇಂದ್ರ­ಗಡ­ವೆಂಬ ಹೆಸರಿನ ಈ ಊರು ಕೆಂಪುಕಲ್ಲಿನ ಗುಡ್ಡಸಾಲೊಂದರ ತಟದಲ್ಲಿದೆ. ಗುಡ್ಡಗಳದ್ದು ಅದ್ಭುತ ರಚನೆ. ಚಪ್ಪಟೆಯಾಗಿರುವ ಈ ಗುಡ್ಡ­ಸಾಲು, ಇಲ್ಲಿ ಶುರುವಾದದ್ದು ಬಾದಾಮಿ ಐಹೊಳೆ ಪಟ್ಟದಕಲ್ಲುಗಳವರೆಗೂ ಚಾಚಿ­ಕೊಂಡಿದೆ. ಸುರರು ಅರಮನೆಗಳೆಂದು ಕಟ್ಟಿಸಿ, ಅಪ್ಸರೆಯರರೊಟ್ಟಿಗೆ ಮೆರೆದಾಡಿ, ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಹಿಂದಿರುಗಿ ಹೋದರೋ ಎಂಬ ಭ್ರಮೆ ಮೂಡಿ­ಸು­ತ್ತದೆ, ಗುಡ್ಡಗಳ ಭವ್ಯ ಸಂರಚನೆ. ನಾನು ಮಲಗಿರುವ ಕೋಣೆಯ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದರೆ ಸಾಕು, ಗುಡ್ಡದ ಚಪ್ಪಟೆ ಛಾವಣಿ ಆಕಾಶವನ್ನೇ ಅಡ್ಡಗಟ್ಟಿ ನಿಂತಿರುತ್ತದೆ. ಚಪ್ಪಟೆ ಛಾವಣಿಯ ತುಂಬೆಲ್ಲ ಗಾಳಿ ಗಿರಣಿಗಳು. ಹಳತು ಹೊಸತಿನ ಮಿಶ್ರಣವಿದು ಈ ಊರು, ಈ ಗುಡ್ಡ ಹಾಗೂ ಇಲ್ಲಿನ ನೇಕಾರರು.

ನೇಕಾರರ ಮೇಲೆ ಹೊಸತೆಂಬುದು ದುರಂತ­ದಂತೆ ಅಮರಿಕೊಂಡಿದೆ. ಊರತುಂಬ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಮಗ್ಗಗಳ ಕರ್ಕಶ ಸದ್ದು, ವಾಹನಗಳ ಹೊಗೆ, ದೂಳು, ಹಾಗೂ ಎಲ್ಲೆಂದರಲ್ಲಿ ಎಗ್ಗಿಲ್ಲದಂತೆ ತೆರೆದುಕೊಂಡಿರುವ ಆಧುನಿಕ ದುಕಾನುಗಳ ಅವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಈ ಗೊಂದಲದ ಗೂಡಿನ ಸುತ್ತ ಇರುವೆಗಳಂತೆ ಹರಿದಾಡುವ ಬಡಜನರು. ಈ ದೇಶದ ದುರಂತವಿದು. ಹಳ್ಳಿಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿರುವುದು ವಿಚಾರಕ್ರಾಂತಿ, ಅದು ಹಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ತಲುಪಲಿಲ್ಲ, ಅನ­ಗತ್ಯವಾದ ಹಾಗೂ ಅರೆಬರೆ­ಯಾದ ಕೈಗಾರಿಕಾ ಕ್ರಾಂತಿ ತಲು­­ಪಿದೆ. ದೂಳು ದುಮ್ಮಾನ, ಬಡತನ­ಗಳ ರೂಪ ತಾಳಿದೆ ಭಾರತೀಯ ಆಧುನಿಕತೆ.

ಹಿಂದೆಲ್ಲ ಕೈಮಗ್ಗ ನೇಕಾರರು ಇಷ್ಟೊಂದು ದರಿದ್ರರಿದ್ದಿಲ್ಲ. ಒಳ್ಳೆಯ ಕಾಲ ಕಂಡವರು ಅವರು. ಸರಳವಾದ ಆದರೆ ಸಭ್ಯವಾದ ಬಾಳು ಬಾಳಿದ­ವರು. ಮನೆಯ ಉದ್ಯೋಗ ನೇಕಾರಿಕೆ. ಗಜೇಂದ್ರ­ಗಡದ ಶ್ರೀಮಂತರೂ ಸಹ, ನಗರಗಳ ಶ್ರೀಮಂತರ ಹೋಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಡವರೇ ಸರಿ. ಇವರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಪರಂಪರೆಯೆಂಬುದು, ಗುಡಿ ಗುಂಡಾರಗಳು ಜಾತಿ­ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಹಾಗೂ ಮೇಲು­ಕೀಳಿನ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಮಾತ್ರ. ವಿದ್ಯುತ್‌ ಮಗ್ಗಗಳ ಮಾಲೀಕರು ಹಾಗೂ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಕೈಮಗ್ಗ ನೇಕಾರರ ಜಾತಿ ಬಾಂಧ­ವರು. ಇವರು ಕೆಟ್ಟವ­ರೇ­ನಲ್ಲ,  ಸ್ನೇಹ­ಪರರು. ಆದರೆ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಕೆಟ್ಟದ್ದು ಹಾಗೂ ಕ್ರೂರವಾದದ್ದು. ಕುರಿ ಮತ್ತು ತೋಳ­ಗಳನ್ನು ಒಂದೇ ರೊಪ್ಪದಲ್ಲಿ ಬಂಧಿಸಿರುವಂತ­ಹದ್ದು, ಭಾರತೀಯ ಜಾತಿಪದ್ಧ­ತಿಯ ಪಳೆಯು­ಳಿಕೆ­ಯಾದ  ವ್ಯವಸ್ಥೆ.

ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿ­ಸಲಾಗಿರುವ ಎಲ್ಲ ವಿದ್ಯುತ್‌ ಮಗ್ಗಗಳಂತೆ, ಇಲ್ಲೂ ಸಹ ವಿದ್ಯುತ್ ಮಗ್ಗಗಳು ನೇಯು­ವುದು, ಕೈಮಗ್ಗ ವಸ್ತ್ರ ದಂತೆ ಕಾಣುವ ಕಲಬೆರಕೆ ವಸ್ತ್ರ­ಗ­ಳನ್ನು. ಅರ್ಥಾತ್ ಕಲಬೆರಕೆ ಸೀರೆ, ಕಲಬೆರಕೆ ಅಂಗವಸ್ತ್ರ, ಧೋತಿ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು. ಇವು ಕೈಮಗ್ಗದ್ದೆಂದೇ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತವೆ.  ಹೀಗೆ ಮಾರುವುದರಿಂದ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಗೆ ವಾಣಿಜ್ಯ ತೆರಿಗೆಯಲ್ಲಿ ವಿನಾ­ಯಿ­ತಿಯೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ಬಗೆಯ ಸವ­ಲತ್ತು­ಗಳು ಸುಳ್ಳೆಸಿಗುತ್ತವೆ. ಇದೊಂದು ವಿಚಿತ್ರ ದ್ವಂದ್ವ. ದ್ವಂದ್ವ ಏಕೆಂದರೆ ಶುದ್ಧ ಕೈಮಗ್ಗದ ವಸ್ತ್ರಗಳಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಿದೆ, ವರ್ಷದಿಂದ ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಅದು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಿದೆ. ಗ್ರಾಹಕರು ಕೈಮಗ್ಗದ ವಸ್ತ್ರ ಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ತಿಳಿದು ಕಲಬೆರಕೆ ವಸ್ತ್ರ ಖರೀದಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಬೇಡಿಕೆ­ಯಿದ್ದೂ ಬಡವಾಗುತ್ತಿದ್ದಾನೆ ಕೈಮಗ್ಗ ನೇಕಾರ.

ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಕಲಬೆರಕೆ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳು ಕೈಮಗ್ಗ ಸತ್ಯಾಗ್ರಹದಿಂದ ಮುನಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಸತ್ಯಾಗ್ರಹವನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಹೇಳಿಕೆಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ದುರಂತವೆಂದರೆ ಅವರ ಸ್ಥಿತಿ ಕೂಪ­ಮಂಡೂಕದಂತಾಗಿದೆ. ಹಳೆಯ ಮಾರು­ಕಟ್ಟೆಗೆ ಜೋತು ಬಿದ್ದವರು ಅವರು. ಹೊಸ ಮಾರು­ಕಟ್ಟೆ ಅಥವಾ ಹೊಸ ಜಗತ್ತನ್ನು ಪ್ರವೇ­ಶಿಸುವ ಧೈರ್ಯ ಮಾಡುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸತ್ಯಾಗ್ರಹಿಗಳು ಅವರೊಟ್ಟಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಿದ್ದೇವೆ. ಅವರೂ ಬದಲಾಗುತ್ತಾರೆ, ಹೊಸ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ರುಚಿ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ಭರವಸೆ ನಮಗಿದೆ. ಆದರೆ ಹಳೆಯ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳನ್ನು ಹೊಸ ಮಾರುಕ­ಟ್ಟೆಯ ಕಡೆ ತಿರುಗಿಸಬೇಕಾದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕಿದೆ.