‘ಭಾರತ ಮಾತೆ’ಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸೋಣ

‘ಫೋಟೊಶಾಪ್’ ಬಳಸಿ ಸೃಷ್ಟಿಸಲಾದ ಚಿತ್ರಗಳ ಬಳಕೆಯೂ ಆಗ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಕೊನೆಗೊಮ್ಮೆ ನಾನು ಪಾಸ್‌ಪೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಅರ್ಜಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದಾಗ ಸ್ಪೆಷಲ್ ಬ್ರ್ಯಾಂಚ್‌ನ ಮೂಲಕವೇ ನನ್ನ ಹಿನ್ನೆಲೆಯ ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಯಿತು. ಈ ಔಪಚಾರಿಕತೆಯನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಪೊಲೀಸ್ ಅಧಿಕಾರಿ ತಮಾಷೆಯಾಗಿ ಕೇಳಿದ್ದ ಪ್ರಶ್ನೆ ಹೀಗಿತ್ತು– “ಎಲ್ಲಾ ‘ಪ್ರತಿಭಾವಂತ’ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೂ ನಮ್ಮ ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಕಡತವೊಂದಿರುತ್ತದೆಯಲ್ಲಾ...?”.

ಜೆಎನ್‌ಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಕಲಿಯುವ ಮೌಲ್ಯಗಳಿಗೂ ಪೊಲೀಸರು ಕಡತಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಸಂಬಂಧವಿರಬಹುದೇನೋ. ಏಕೆಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಸಮಾನತೆಯ ಕುರಿತು, ಭಾರತದ ವೈವಿಧ್ಯತೆಯ ಕುರಿತು ಹಾಗೆಯೇ ನ್ಯಾಯವೆಂಬುದು ಹೇಗೆ ನ್ಯಾಯಬದ್ಧವಾಗಿರಬೇಕು ಎಂಬುದರ ಕುರಿತ ಪಾಠಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಕೇವಲ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ತರಗತಿಯೊಳಗೆ ಕಲಿಯುವ ಪಾಠವಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ.  ತರಗತಿಯ ಹೊರಗೆಯೂ ಕಲಿಯುವಂಥ ವಾತಾವರಣ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿಯೇ ನಾವು ಹೊಸ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಶೋಧಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಮುಂದಾದೆವು. ಭಿನ್ನಮತವನ್ನು ಗೌರವಿಸುವುದನ್ನು ಕಲಿತೆವು. ಸುತ್ತಲಿನ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳ ಕುರಿತು–ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಂಪಸ್‌ನ ಒಳಗಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗಳಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿ ವಿಶ್ವದ ಯಾವುದೋ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವ ತನಕದ ಎಲ್ಲಾ ತರಹದ ವಿದ್ಯಮಾನಗಳೂ ಇರುತ್ತಿದ್ದವು– ಅದಕ್ಕೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವುದಕ್ಕೂ ಮುಂದಾಗುತ್ತಿದ್ದೆವು.

ಈ ಎಲ್ಲಾ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ಸಂಘದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರ್ ಬಂಧನ ಮತ್ತು ಅದರ ನಂತರದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳು ನನ್ನಂಥವರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಕಲಕಿವೆ. ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ಕ್ರಿಯೆ ‘ಭಾರತ ಮಾತೆ’ಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು ಇನ್ನೂ ನೋವಿನ ಸಂಗತಿ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಹಾಗೆಯೇ ಬಹುತೇಕ ಭಾರತೀಯರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿರುವ ಭಾರತ ಮಾತೆಯ ಬಿಂಬಕ್ಕೂ ಮಹಿಳಾ ಪತ್ರಕರ್ತರು, ಶಿಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನು ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಆವರಣದಲ್ಲಿ ‘ಅಪರಿಚಿತ ಗಂಡಸರು’ ಥಳಿಸುವ ಭಾರತಕ್ಕೂ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ. ಈ ‘ಅಪರಿಚಿತರು’ ಈಗ ಬಹಳ ‘ಪರಿಚಿತ’ವಾಗಿರುವ  ನಿರಾಯುಧನೂ ಏಕಾಂಗಿಯೂ ಆಗಿರುವ ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರ್‌ಗೆ ಥಳಿಸುವುದನ್ನು ಮೂಕ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರಾಗಿ ನೋಡುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ನನ್ನ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯ ಭಾರತ ಮಾತೆ ಒಪ್ಪಲಾರಳು. ಭಾರತ ಮಾತೆ ಇದನ್ನೆಲ್ಲಾ ಕಂಡು ಸಾಂತ್ವನದ ಹಾದಿಗಳೇ ಮುಚ್ಚಿರುವ ಅಸಹಾಯಕಳಂತೆ ಬಿಕ್ಕಿ ಬಿಕ್ಕಿ ಅಳುತ್ತಿರಬಹುದು.

ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಪ್ರತಿಕ್ಷಣವೂ ದುರುಪಯೋಗ ಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಭಾರತ ಮಾತೆ ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಬಹುದು? ಬಹುಶಃ ಆಕೆ ಬೆಗುಸರಾಯ್‌ನ ಅಂಗನವಾಡಿ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕಂಡು ಅಳುತ್ತಿರಬಹುದು. ತನಗೆ ದೊರೆಯುವ ಸಂಬಳದಲ್ಲಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಪೀಡಿತ ಗಂಡನನ್ನು ನೋಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾ ಬದುಕುತ್ತಿದ್ದ ಈಕೆಯ ಮಗ ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಕುಮಾರ್‌ ಮೇಲೆ ಪ್ರಭುತ್ವ ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆರೋಪ ಹೊರಿಸಿ ಜೈಲಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಿರುವ ಈ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಮಾತೆ ಸಂಭ್ರಮಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವೇ? ಪ್ರಭುತ್ವದ ಪೀಡನೆಯನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿ ಪ್ರತಿಭಟಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಯುವತಿಯರನ್ನು ವೇಶ್ಯೆಯರೆಂದು ಕರೆಯಲು ತನ್ನ ಹೆಸರನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡದ್ದನ್ನು ಭಾರತ ಮಾತೆ ಅದು ಹೇಗೆ ತಾನೆ ಸಹಿಸಿಕೊಂಡಾಳು. ಕೇವಲ ಘೋಷಣೆಯನ್ನಷ್ಟೇ ಕೂಗಿದ, ಯಾವುದೇ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗದ ಆದರೆ ದೇಶದ್ರೋಹದ ಆರೋಪವನ್ನು ಹೊತ್ತಿರುವ ಕಿರಿಯರಿಗಾಗಿಯೂ ಭಾರತ ಮಾತೆ ಕಣ್ಣೀರಿಡುತ್ತಿರಬಹುದು. ‘ದೇಶದ್ರೋಹ’ದ ವಿರುದ್ಧದ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದೇ ಭಾರತ ಮಾತೆಯ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಹೋರಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರನ್ನು ಹಣಿಯುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಎಂಬ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸತ್ಯವನ್ನು ಅರಿತ ಭಾರತ ಮಾತೆ ಅದು ಹೇಗೆ ದುಃಖಿಸದೇ ಇರಲು ಸಾಧ್ಯ?

ರಾಜದ್ರೋಹ ಕಾಯ್ದೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಿದ್ದ ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಪ್ರಭುತ್ವಗಳೇ ಇಂದು ಆ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಯಿಂದಲೇ ದೂರ ಉಳಿದಿವೆ. ಕನಿಷ್ಠ ತಮ್ಮ ಪೌರರ ಮೇಲೆ ಇಂಥ ಕಾಯ್ದೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಾನು ಕೆಲಕಾಲ ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸಿದ್ದವಳು. ಯಾವ ಪ್ರಚೋದನೆಯೂ ಇಲ್ಲದೆ ಪ್ಯಾಲೆಸ್ಟೀನ್‌ನ ಜನವಸತಿಯ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ನಡೆಸಿ ಮಕ್ಕಳೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಜನರನ್ನು ಕೊಂದ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ಖಂಡಿಸಿ ಸುಮಾರು ಐದು ಕಿಲೊಮೀಟರ್ ಉದ್ದದ ಮಾನವ ಸರಪಳಿ ರಚಿಸಿ ನಡೆಸಿದ ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ನಾನು ಭಾಗವಹಿಸಿದ್ದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಬ್ರಿಟಿಷ್‌ ಪೌರರಿದ್ದರಾದರೂ ನನ್ನಂತೆ ಇತರ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳ ಪೌರರೂ ದೊಡ್ಡ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲೇ ಇದ್ದರು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಯಲ್ಲಿ ಯುನೈಟೆಡ್ ಕಿಂಗ್‌ಡಂ ವಿರೋಧಿ ಘೋಷಣೆಗಳು ಗಮನಾರ್ಹ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲೇ ಕೇಳಿಬಂದವು.

ಪೊಲೀಸರು ಯಾರ ಮೇಲೂ ಬೆರಳೆತ್ತುವ ಧೈರ್ಯ ಕೂಡಾ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. ಈಗ ನಾವು ಬಳಸುತ್ತಿರುವ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯತೆ’ಯ ಮಾನದಂಡವನ್ನು ಅಮೆರಿಕವೂ ತನ್ನ ಪೌರರ ಮೇಲೆ ಬಳಸಲು ಹೊರಟಿದ್ದರೆ ನೋಮ್ ಚೋಮ್‌ಸ್ಕಿಯವರ ದೇಹ ಹಲವು ತುಂಡುಗಳಾಗಿ ಹೋಗಿರಬೇಕಾಗಿತ್ತು. ಅಮೆರಿಕ ಯಾವತ್ತೂ ಇಬ್ಬಗೆಯ ನೀತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ದೇಶ. ತನ್ನ ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದನ್ನು ಅದು ಇತರರಿಗೆ ಅನ್ವಯಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಈ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಒಂದು ಹೆಜ್ಜೆ ಮುಂದೆ ಹೋಗಿದ್ದೇವೆ. ನಮ್ಮದೇ ದೇಶದ ಪೌರರಿಗೂ ಇಬ್ಬಗೆಯ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಒಂದು ನೀತಿ ‘ಪ್ರಮಾಣೀಕೃತ’ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿಗಳಿಗೆ. ಮತ್ತೊಂದು ಕನ್ಹಯ್ಯಾ ಮತ್ತು ನಮ್ಮಂಥವರಿಗೆ.

ಈಗ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಸಮರ ‘ಭಾರತವನ್ನು ಕಟ್ಟುವ’ ಮತ್ತು ‘ಭಾರತವನ್ನು ಒಡೆಯುವ’ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳ ಮಧ್ಯೆ. ನಾವು ಕಟ್ಟಬೇಕಾದ ಭಾರತ ಎಂಥದ್ದು? ಹೆಚ್ಚು ಮಾನವೀಯವಾಗಿರುವ, ಸಮಾನತೆಯನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವ, ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕತೆಯನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ. ಎಲ್ಲಾ ಧಾರ್ಮಿಕ ನಂಬಿಕೆಗಳ, ಎಲ್ಲಾ ಭಾಷೆಗಳ ಮತ್ತು ಎಲ್ಲಾ ಬಣ್ಣಗಳ ಜನರೂ ತಮ್ಮ ದೃಷ್ಟಿಕೋನಗಳಲ್ಲಿ, ನಿಲುವುಗಳಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ ಭಿನ್ನವಾಗಿದ್ದುಕೊಂಡೂ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಬದುಕಬಹುದಾದ ಭಾರತವನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬಲವಂತ ಮತ್ತು ದಬ್ಬಾಳಿಕೆಗಳ ಬಳಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಭಿನ್ನತೆಗಳನ್ನು ಅಳಿಸಿ ಹಾಕಿದ ಏಕರೂಪೀ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಬೇಕೇ?

ಏನನ್ನಾದರೂ ಕಟ್ಟಬೇಕಿದ್ದರೆ ನಾವು ಹೃದಯಗಳನ್ನು ಗೆಲ್ಲಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ವಿದ್ವಾಂಸರನ್ನೂ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳನ್ನೂ ಮೂರ್ಖರಂತೆ ನಡೆಸಿಕೊಂಡರೆ, ಭಿನ್ನಮತದ ಧ್ವನಿಗಳನ್ನು ಹೊಸಕಿ ಹಾಕಲು ಹೊರಟರೆ ಭಾರತ ಒಡೆದು ಚೂರಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಹೊರತು ಯಾರೋ ಕೆಲವರು ಒಂದೆರಡು ಭಾರತ ವಿರೋಧಿ ಘೋಷಣೆಗಳು ಕೂಗಿದಾಗಲಲ್ಲ. ಭಾರತದ ಭಿನ್ನ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ ಬಂದ, ತಮ್ಮ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಗುಣಮಟ್ಟ ಸಾಬೀತು ಮಾಡಿರುವ ಈ ಯುವಜನರೇಕೆ ಈ ಬಗೆಯ ಘೋಷಣೆಗಳನ್ನು ಕೂಗುತ್ತಾರೆ ಎಂಬುದರ ಬಗ್ಗೆ ನಾವು ಚಿಂತಿಸಿ ಕಾರ್ಯಪ್ರವೃತ್ತರಾಗಬೇಕಿದೆ. ನಾವು ಅವರ ಹೃದಯ ಮತ್ತು ಮನಸ್ಸುಗಳನ್ನು ಗೆದ್ದು ಭಾರತವನ್ನು ಕಟ್ಟಬೇಕಾಗಿದೆ. ಆ ಮೂಲಕ ಭಾರತ ನಮ್ಮ ಒಲವಿನ ಭಾರತ ಮಾತೆಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಬೇಕಾಗಿದೆ.

(ಲೇಖಕಿ ಜೆಎನ್‌ಯುನ ಹಳೆಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ. ಈಗ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದರ ಮುಖ್ಯಸ್ಥೆ. ಇಲ್ಲಿರುವುದು ಅವರ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಅಭಿಪ್ರಾಯ)