ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋಧ, ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧ

ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಪರ ಮತ್ತು ವಿರೋಧದ ವಾಗ್ವಾದ­­ಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಎಲ್ಲೆ ಮೀರಿ ಮಾತ­ನಾಡಿರುವುದನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತಲೇ ಡಬ್ಬಿಂಗ್ ವಿರೋಧದ ಕೆಲವು ತಾತ್ವಿಕ ಅಂಶ­ಗಳನ್ನು ಮಂಡಿಸಬಯಸುತ್ತೇನೆ. ಸಿನಿಮಾ ಒಂದು ಒಕ್ಕೂಟ ಕಲೆ. ಕತೆ,  ಗೀತೆ, ಚಿತ್ರಕತೆ, ಸಂಭಾಷಣೆ­ಗಳ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಸಂಗೀತ, ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ, ಗಾಯನ, ಸಂಕಲನ, ನಿರ್ದೇಶನ– ಹೀಗೆ ವಿವಿಧ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕಲೆಗಳು ಸಿನಿಮಾದ ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರಜ್ಞೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗುವ ಕಲೆಯಾಗಿ ತನ್ನ ಸೃಜನಶೀಲತೆ­ಯನ್ನು ಸಾದರಪಡಿಸುವ ಸಿನಿಮಾದ ಯಾವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಂಶಗಳೂ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ; ಮೂಲ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್, ಸೃಜನಶೀಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಕಲೆಯಲ್ಲ ಎನ್ನುವ ತಾತ್ವಿಕ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ನನ್ನ ವಿರೋಧವಿದೆ.

ಹಾಗಾದರೆ, ಈಗ ಬರುತ್ತಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾಗಳೆಲ್ಲ  ಸೃಜನಶೀಲವಾಗಿ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಎದುರಾಗುತ್ತದೆ. ಇಡಿಯಾಗಿ ಎಲ್ಲ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳೂ ಶ್ರೇಷ್ಠವಲ್ಲ; ಆದರೆ, ಕೆಟ್ಟ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್ ಉತ್ತರವೂ ಅಲ್ಲ; ಪರಿ
­ಹಾರ­ವೂ ಅಲ್ಲ. ಇಷ್ಟಕ್ಕೂ ಶ್ರೇಷ್ಠ–ಕನಿಷ್ಠಗಳ ಮಾನ­ದಂಡಗಳ ಬಗ್ಗೆಯೇ ಸಾಕಷ್ಟು ಭಿನ್ನಾಭಿ­ಪ್ರಾಯ­ಗಳಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಕೆಟ್ಟ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ­ಗಳನ್ನು ಮುಂದು ಮಾಡಿ, ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಮರ್ಥನೆ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಉತ್ತಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳಿ­ಗಾಗಿ ಒತ್ತಾಯಿಸೋಣ. ‘ಕೇವಲ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರ­ಗ­ಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸಿದರೆ ಸಾಲದು; ಅದರ ಜೊತೆಗೆ ಕಡೇಪಕ್ಷ ಸದಭಿರುಚಿಯ ಚಿತ್ರ ಕೊಡಿ’ ಎಂದು ತಾಕೀತು ಮಾಡೋಣ; ಮಾಡ­ಬೇಕು.

‘ಇದು ಜಾಗತೀಕರಣದ ಸ್ಪರ್ಧಾಯುಗ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಮೂಲಕ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಇರಲಿ ಬಿಡಿ’ ಎಂಬ ಒಂದು ವಾದವೂ ಇದೆ. ಸ್ಪರ್ಧೆ ಎನ್ನುವುದು ಎಲ್ಲ ಕಾಲದಲ್ಲೂ ವಿವಿಧ ಪ್ರಮಾಣಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದ, ಇರುವ ಒಂದು ವಾಸ್ತವ. ಜಾಗತೀಕರಣದ ಸನ್ನಿ­ವೇಶದಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧೆ ಎನ್ನುವುದು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕೇಂದ್ರಿತ ಮನೋಧರ್ಮವನ್ನು ಬೆಳೆಸುತ್ತಿದೆ. ಆದ್ದ­­ರಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮನೋಧರ್ಮದ ಸ್ಪರ್ಧಾ ಸವಾಲಿಗೆ ಸೃಜನಶೀಲ ಕಲೆಗಳು ಸೋಲ­ಬೇಕೊ, ಎದುರಾಗಬೇಕೊ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಮುಖ್ಯ­ವಾ­ಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರ ಮತ್ತು ಕೆಟ್ಟ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಎದುರು­ಬದುರು ಮಾಡಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರಗಳ ಸಮರ್ಥನೆ ಮಾಡುವ ಬದಲು ಕೆಟ್ಟ ಮತ್ತು ಒಳ್ಳೆಯ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರ­ಗಳನ್ನು ಎದುರುಬದುರು ಸ್ಪರ್ಧೆಗಿಳಿಸು­ವುದು ಸರಿಯಾದ ತಾತ್ವಿಕತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಉತ್ತಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳು ಬರಬೇಕೆಂಬ ಆಶ­ಯಕ್ಕೆ ಪೂರಕವೂ ಅಲ್ಲ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರಗಳು ಹಾವಳಿಯ ಹಂತ ತಲುಪಿದರೆ, ಉತ್ತಮ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ ಮಾರಕವಾದರೂ ಆಶ್ಚರ್ಯವಿಲ್ಲ.

ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರೋದ್ಯಮವು ಅರವತ್ತರ ದಶಕ­ಕ್ಕಿಂತ ಸಾಕಷ್ಟು ಬೆಳೆದಿರುವುದರಿಂದ  ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌­ನಿಂದ ತೊಂದರೆಯಿಲ್ಲವೆಂದು ವಾದ ಮಾಡುವ­ವರು ಗಮನಿಸಲೇಬೇಕಾದ ಕಟು ವಾಸ್ತವ­ವೆಂದರೆ ಅರವತ್ತರ ದಶಕಕ್ಕಿಂತ ಅರವತ್ತು ಪಟ್ಟು ಕೆಲಸಗಾರರು ಕೆಲಸ ಕಳೆದು­ಕೊಳ್ಳು­ತ್ತಾರೆ ಎನ್ನುವುದು. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರಗಳ ಎದುರು ಸ್ವತಂತ್ರ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣ ಕುಂಠಿತ­ವಾದಾಗ ಸೃಜನ­ಶೀಲ ಕ್ರಿಯೆಯ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ, ಸೃಜನ­ಶೀಲ ನೆಲೆಯ ನಿರ್ದೇಶಕರಾದಿ­ಯಾಗಿ ತಂತ್ರ­ಜ್ಞರೂ ಕಲಾವಿದರೂ ಕಾರ್ಮಿ­ಕರೂ ಕೆಲಸ­ದಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರಗಳು ಏಕಕಾಲಕ್ಕೆ ಸೃಜನಶೀಲ­ರಿಗೂ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೂ ವಿರೋಧಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಅನೇಕರ ಬದುಕುವ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರುತ್ತದೆ.

ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಗಳ ಭಾಷಾಂತರವನ್ನು ಒಪ್ಪು­ವು­ದಾದರೆ ಸಿನಿಮಾ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಯಾಕೆ ಒಪ್ಪ­ಬಾರದು ಎಂಬ ವಾದವೊಂದಿದೆ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಈ ಎರಡೂ ಒಂದೇ ಮಾದರಿಯಲ್ಲ. ಭಾಷಾಂತ­ರ­ದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ವಿವಿಧ ಜಾಯಮಾನಕ್ಕೆ ಒಗ್ಗಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಅವಕಾಶವಿರುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌­ನಲ್ಲಿ ತುಟಿ ಚಲನೆಗಾಗಿ ಭಾಷೆ; ಭಾಷೆಗಾಗಿ ತುಟಿ ಚಲನೆಯಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ‘ಭಾಷಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ’ವೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ; ಸಾಹಿತ್ಯ ಕೃತಿಯ ಭಾಷಾಂತರಕ್ಕೆ ಸಮಾನವೂ ಅಲ್ಲ.

ಬೇರೆ ಭಾಷೆಯ ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಡಬ್‌ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಸಿ­ದಂತಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು ಕೆಲವರು ವಾದಿಸು­ತ್ತಿದ್ದು, ಇದು ವಿಚಿತ್ರವೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ­ಯ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಸಿನಿಮಾಕ್ಕೆ ಹೊರತಾದ ಹತ್ತಾರು ಮಾರ್ಗಗಳಿವೆ. ಜೊತೆಗೆ ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಭಾಷಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವೇ ಕಡಿಮೆ.

ಇನ್ನು ಕನ್ನಡಿಗರು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡ ಬೆಳೆಸಬೇಕೆಂಬ ವಾದವೇ ಅತಾರ್ಕಿಕ. ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಕರ್ನಾಟಕದ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿರುತ್ತವೆಯೆಂಬು­ದನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕು. ನಿರ್ದೇಶಕರು ಕಥಾಹಂದರದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ, ಹೈದರಾಬಾದ್‌ ಕರ್ನಾಟಕ, ಕರಾವಳಿ, ಬಯಲುಸೀಮೆ– ಇವೇ ಮುಂತಾದ ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಭಾಷಾ ವೈವಿಧ್ಯವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಅವಕಾಶ­ ವಿರು­ತ್ತದೆ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಇದು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದ್ದ­ರಿಂದ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಕನ್ನಡ ಭಾಷಾ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಪೂರಕವಲ್ಲ.

ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಿನಿಮಾಗಳಿಂದ ಕನ್ನಡ ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ­ಯಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋಧಿ­ಗಳಾದ ಕೆಲವರು ವಾದಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಪೂರ್ಣ ಸತ್ಯ­ವಲ್ಲ. ಸಂಸ್ಕೃತಿಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತರಲು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಿನಿ­ಮಾ­­ಗಳೇಕೆ, ಕೆಲವು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ­ಗಳೂ ಆ ಕೆಲಸವನ್ನು ಮಾಡುತ್ತವೆ. ಹಾಗೆಂದು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನ ಸಮರ್ಥನೆ ಮಾಡ­ಬೇಕಾ­ಗಿಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕರ್ನಾಟಕದ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯ ತೋರಿ­ಸುವ ಅವ­ಕಾಶವೇ ಇರು­ವುದಿಲ್ಲ.

ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಸಿನಿಮಾ­ಗಳು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯ ಅಳವಡಿ­ಸಿ­ಕೊಳ್ಳುವ ಅವ­ಕಾಶ­ ಪಡೆದಿರುತ್ತವೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಮಾದರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಇವತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಕನ್ನಡ ಚಿತ್ರಗಳು ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕವಾಗಿ ಸೊರಗುತ್ತಿದ್ದರೆ ಉತ್ತಮಿಕೆಗೆ ಒತ್ತಾ­ಯಿಸಬೇಕೇ ಹೊರತು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಲ್ಲಿ ಪರಿ­ಹಾರ ಕಂಡು­ಕೊಳ್ಳ­ಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ; ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಾಂಸ್ಕೃ­ತಿಕ ಉತ್ತರವೂ ಅಲ್ಲ. ಜಾಗತೀಕರಣದ ಏಕೀಕೃತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯ ಮಾದರಿಗಳೇ ಸ್ಪರ್ಧೆಯ ರೂಪ­ದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ವೈವಿಧ್ಯಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆ ತರು­ತ್ತಿವೆಯೆಂಬು­ದನ್ನೂ ನಾವು ಮನಗಾಣಬೇಕು.

ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಪರವಾಗಿರುವ ಕೆಲವರು ‘ಸಿನಿಮಾ ಮತ್ತು ಕಿರುತೆರೆಗಳು ಕೆಲವರ ‘ಮನಾಪಲಿ’­ಯಾ­ಗಿವೆ; ಸಿನಿಮಾ ಹೀರೊಗಳಿಗೆ ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಕೊಡ­ಬೇಕಾಗಿದೆ. ಈ ಮನಾಪಲಿಯನ್ನು (ಏಕ­ಸ್ವಾಮ್ಯ) ಮುರಿಯಲು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಬೇಕು’ ಎಂಬ ಅರ್ಥದ ಮಾತುಗಳನ್ನಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ನಿಜ, ಸಿನಿಮಾ ನಟರಲ್ಲಿ ಕೆಲವರು ಕೋಟಿಗಳ ಹೀರೊ­ಗಳು; ಕಿರುತೆರೆಯಲ್ಲಿ ಕೆಲ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತರಿಗೆ ವಿಶೇಷ ಆದ್ಯತೆ! ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಉತ್ತರವೆ? ಅಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದಕ್ಕೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಮರ್ಥನೆಯಿದೆ.

ಸಿನಿಮಾ ಹೋರೊಗಳಿಗೆ ಕೋಟಿಗಟ್ಟಲೆ ಕೊಡು­ವವರು ಆ ಹಣವನ್ನು ಟಿ.ವಿ. ಹಕ್ಕು ಮಾರಾಟ­ದಲ್ಲೇ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ; ಜೊತೆಗೆ ಮುಂದೆ ಸಿನಿಮಾ ಬಾಕ್ಸಾಫೀಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಗೆದ್ದು ಲಾಭ ಬರು­ತ್ತ­ದೆಯೆಂದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ. ಹೀಗಾಗಿ ತಾವಾ­ಗಿಯೇ ಕೋಟಿ ಕಿರೀಟದ ಹೀರೊಗಳಿಗೆ ಮಣಿ­ಯು­­ತ್ತಾರೆ. ಇದರ ಬದಲು ಬೇರೆಯವರಿಗೆ, ಹೊಸ­ಬರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ಕೊಟ್ಟು ಕಡಿಮೆ ಬಜೆಟ್‌­ನಲ್ಲೂ ಸಿನಿಮಾ ಮಾಡಬಹುದಲ್ಲ? ಯಶಸ್ವಿ ಉದಾಹರಣೆಗಳೂ ಇವೆಯಲ್ಲ? ಒಂದು ವೇಳೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಬಂದರೆ ‘ಮನಾಪಲಿ’ ತಪ್ಪುತ್ತದೆಯೆ? ಖಂಡಿತ ಇಲ್ಲ. ಕೋಟಿಗಳ ಹೀರೊಗಳು ಅಬಾಧಿ­ತ­ರಾಗಿಯೇ ಇರುತ್ತಾರೆ.

ಹೊಸ ಪ್ರಯತ್ನಗಳಿಗೆ ಹೊಡೆತ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ಕಿರುತೆರೆಯಲ್ಲಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಧಾರಾ­ವಾಹಿಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡುವ ವಾಹಿ­ನಿ­ಗಳು ಒಗ್ಗರಣೆಗೆಂದು ಒಂದೆರಡು ಸ್ವತಂತ್ರ ಧಾರಾ­­­ವಾಹಿಗಳನ್ನೂ ನಿರ್ಮಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಸ್ವತಂತ್ರ ಧಾರಾವಾಹಿಗಳನ್ನು ಹೊಸಬರ ಬದಲು ‘ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ’ರಿಗೇ ಕೊಡುತ್ತವೆ. ಯಾಕೆಂದರೆ ವಾಹಿ­ನಿ­ಗಳಿಗೆ  ಟಿ.ಆರ್‌.ಪಿ. ಮುಖ್ಯ. ಹೀಗಾಗಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಹೆಚ್ಚಾದಂತೆ ಸಿನಿಮಾ ಮತ್ತು ಕಿರು­ ತೆರೆ­ಯ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ವರ್ಗ ಅದೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಉಳಿಯು­ತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌, ಮನಾ­ಪಲಿಗೂ ಸೂಕ್ತ ಉತ್ತರವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.

ಕಡೆಯದಾಗಿ, ಕಾನೂನು, ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ಮತ್ತು ಸಂವಿಧಾನಾತ್ಮಕ ಅವಕಾಶಗಳ ಪ್ರಸ್ತಾ­ಪಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತೇನೆ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಪರವಾಗಿರುವ ಕೆಲ­ವರ ತಾತ್ವಿಕ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ ಹೀಗಿದೆ: ‘ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋಧಿಗಳು ಸಂವಿಧಾನದತ್ತವಾದ ಭಾಷಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಆಯ್ಕೆಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ, ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳ ಜೊತೆಗೆ ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟಿನ ಹಕ್ಕನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋಧವು ಪ್ರಜಾಪ್ರಭುತ್ವ ವಿರೋಧಿ; ಕಾನೂನು ವಿರೋಧಿ’.

ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಿನಿಮಾಗಳು ಭಾಷಾ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಮತ್ತು ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಬರು-­ವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಯಾಕೆಂದರೆ, ಈ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಗಳನ್ನು ಮೂಲ­ಭಾಷೆಯ ಚಿತ್ರ ಪಡೆದಿರುತ್ತದೆ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌­ಗೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾಷೆಯೂ ಇಲ್ಲ; ಸ್ವತಂತ್ರ ಅಭಿ­ವ್ಯಕ್ತಿಯೂ ಇಲ್ಲ. ಇನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟಿನ ಹಕ್ಕಿನ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಸಂವಿಧಾ­ನದ 19(1) ಜಿ–ಪರಿಚ್ಛೇದದ ಪ್ರಕಾರ ‘ಪ್ರತಿ ನಾಗರಿಕನೂ ತನಗಿಷ್ಟವಾದ ಉದ್ಯೋಗ, ವೃತ್ತಿ, ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿವಾಟುಗಳನ್ನು ಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಹಕ್ಕಿನಂತೆ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಅನ್ನೂ ಮಾಡಬಹುದು.

ಆದರೆ ಸಂವಿಧಾನವು ಇಷ್ಟಕ್ಕೇ ಸುಮ್ಮನಾಗು­ವು­ದಿಲ್ಲ. 19(6)ರ ಪ್ರಕಾರ ‘ನ್ಯಾಯೋಚಿತ ನಿಯಂ­ತ್ರಣ’­ಕ್ಕೆ (Reasonable ristriction) ಅವ­ಕಾಶ ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಪರಿಚ್ಛೇದದ ಪ್ರಕಾರ ‘ಯಾವುದೇ ವೃತ್ತಿ, ಉದ್ಯೋಗ, ವ್ಯಾಪಾರ ವಹಿ­ವಾಟುಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ನಿರ್ಬಂಧಿ­ಸಬಹುದು’. ಸ್ಪಷ್ಟನೆಗಾಗಿ ಸಾರಾಯಿ ನಿಷೇಧದ ಉದಾಹರಣೆ ಕೊಡಬಹುದು. ನನಗೆ ಗೊತ್ತು–ಸಾರಾಯಿ, ಸಿನಿಮಾ ಒಂದೇ ಮಾದರಿ­ಯಲ್ಲ. ಆದರೆ ವೃತ್ತಿ, ವ್ಯಾಪಾರಗಳ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ಸೇರಿಸಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಹಕ್ಕನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವು­ದ­ರಿಂದ ತರ್ಕಕ್ಕಾಗಿ ಸಾರಾಯಿ ನಿಷೇಧದ ಕಾನೂ­ನನ್ನು ಉದಾಹರಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.

ಬ್ರಾಂದಿ, ಬೀರು, ವಿಸ್ಕಿ, ಸಾರಾಯಿ–ಎಲ್ಲವೂ ಮಾದಕ ಪಾನೀಯ­ಗಳೇ ಆಗಿದ್ದರೂ ಸಾರಾ­ಯಿ­ಯನ್ನು ಮಾತ್ರ ನಿಷೇ­ಧಿಸಲಾಯಿತು. ತಮ್ಮ ಹಕ್ಕಿಗೆ ಚ್ಯುತಿಯಾಯಿ­ತೆಂದು ಕೆಲವರು ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ಗೆ ಹೋದಾಗ ನ್ಯಾಯಾಲಯವು ಸರ್ಕಾರದ ಸಾರಾಯಿ ನಿಷೇಧ ಕಾನೂನನ್ನು ಸಮ­ರ್ಥಿಸಿ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿತು. ಅಂದರೆ ಸಂವಿಧಾನ­ದತ್ತವಾದ ‘ನ್ಯಾಯೋ­­­ಚಿತ ನಿಯಂತ್ರಣ’ ಪರಿಚ್ಛೇ­ದದ ಪ್ರಕಾರ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರ ನಿರ್ಮಾಣವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು ಎಂದಾಯಿತಲ್ಲವೆ? ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಬೇಕು ಎನ್ನುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ‘ಬೇಡ’ ಎನ್ನುವುದೂ ಸಂವಿಧಾನಬದ್ಧವಲ್ಲವೆ? ಇನ್ನು ಸಂವಿ­ಧಾನದ 21ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದವೂ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋ­ಧಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿದೆ. 21ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇ­ದವು ನಾಗರಿಕರಿಗೆ ಜೀವಿಸುವ ಹಕ್ಕನ್ನು ನೀಡು­ತ್ತದೆ. ಜೀವ ಎಂದರೆ ‘ಪ್ರಾಣ’ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅದು ‘ಜೀವನೋಪಾಯ ಅಥವಾ ಜೀವನಾ­ಧಾ­ರವೂ ಆಗಿದೆ’ ಎಂದು 1983ರಲ್ಲಿ ಮಹಾ­ರಾಷ್ಟ್ರದ ಹೈಕೋರ್ಟ್‌ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದೆ. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಚಿತ್ರ­ಗಳು ಸಾವಿರಾರು ಜನರ ಜೀವನಾಧಾರವನ್ನು ಕಿತ್ತು­ಕೊಳ್ಳುವುದರಿಂದ ಸಂವಿಧಾನದ 21ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದವನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿ­ಸಿದಂತಾಗುತ್ತದೆ.

ಸಂವಿಧಾನದ 23 ಮತ್ತು 24ನೇ ಪರಿ­ಚ್ಛೇ­ದ­ಗಳು ಶೋಷಣೆಯ ವಿರುದ್ಧದ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ನೀಡು­­­ತ್ತವೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಪಿಡುಗುಗಳನ್ನೂ ಒಳ­ಗೊಂಡಂತೆ ಈ ಪರಿಚ್ಛೇದಗಳು, ಮನುಷ್ಯನ ಮೇಲೆ ಹೇರಲಾಗುವ ಎಲ್ಲ ರೀತಿಯ ಹಿಂಸೆ, ಬಲಾತ್ಕಾರಗಳನ್ನು ವಿರೋಧಿಸುತ್ತವೆ. 1982­ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನೀಡಿದ ಒಂದು ತೀರ್ಪು ‘ಆರ್ಥಿಕ ಮುಗ್ಗಟ್ಟಿನಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಪರಿ­ಸ್ಥಿ­ತಿಯೂ ಹಿಂಸೆ ಮತ್ತು ಬಲಾತ್ಕಾರ­ವಾ­ಗು­ತ್ತದೆ’ ಎಂದು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಿ ಇಂಥ ಕ್ರಮ­ಗಳನ್ನು ವಿರೋ­ಧಿ­ಸುತ್ತದೆ. ದೌರ್ಜನ್ಯದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರು­ತ್ತದೆ. ಇದು ‘ಏಷಿಯಾಡ್‌’ ಕೆಲಸಗಾರರಿಗೆ ಸಂಬ­ಂ­­­­ಧಿ­ಸಿದ ಕೇಸು. ಸುಪ್ರೀಂಕೋರ್ಟ್‌ನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾ-­­­­­ನ­­ವನ್ನು ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ನಿಂದ ಕೆಲಸ ಕಳೆದು­ಕೊಳ್ಳು­ವವರ ವಿಷಯಕ್ಕೂ ಅನ್ವಯಿಸಬಹು­ದಾಗಿದೆ.

ಹೀಗಾಗಿ, ಸಂವಿಧಾನದ 19(6), 21, 23, ಮತ್ತು 24ನೇ ಪರಿಚ್ಛೇದಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ವಿರೋಧವನ್ನು ಸಮರ್ಥಿಸಲು ಸಾಧ್ಯ. ಕಾನೂನು ಮಾಡಲೂ ಸಾಧ್ಯ. ಈಗ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಿನಿಮಾ ವಿಷಯವು ಭಾರ­ತೀಯ ಸ್ಪರ್ಧಾ ಆಯೋ­ಗ­ದಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಪ್ರಶ್ನೆ­ಯಾಗಿ ಮಾರ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಈ ಆಯೋಗವು ಪ್ರಧಾ­ನವಾಗಿ ಸರಕು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕರ ಹಕ್ಕು­ಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿ­ಸಿದ್ದು. ಸಿನಿಮಾ, ಮೂಲತಃ ಕಲೆ­ಯಾಗಿ, ಆನಂತರ ಉದ್ಯಮವಾಗಿರುವು­ದ­ರಿಂದ ‘ಸರಕು ಮತ್ತು ಗ್ರಾಹಕ’ ಎಂಬ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರು­ವುದು ಸರಿಯೆ ಎಂಬ ತಾತ್ವಿಕ ಪ್ರಶ್ನೆಯೂ ಮುಖ್ಯ­ವಾಗು­ತ್ತದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಈ ಆಯೋ­ಗದ 54ನೇ ಪರಿ­ಚ್ಛೇದದ ಪ್ರಕಾರ, ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಯಾವುದೇ ಕ್ಷೇತ್ರವನ್ನು ಹೊರಗಿಡುವ ಅಧಿಕಾರ ಹೊಂದಿದೆ.

ಅಂದರೆ ಕೇಂದ್ರ ಮನಸ್ಸು ಮಾಡಿದರೆ ಕಾನೂನಾ­ತ್ಮಕವಾಗಿಯೇ ಸಿನಿಮಾ ಕ್ಷೇತ್ರ­ವನ್ನು ಈ ಆಯೋ­ಗದ ವ್ಯಾಪ್ತಿ­ಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡ­ಬಹುದು. ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಸಿನಿಮಾ ಮತ್ತು ಧಾರಾ­ವಾಹಿ­ಗಳ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ಗೆ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತ­ಪಡಿ­ಸುವ ನಾನು ಜ್ಞಾನಪ್ರಧಾನ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರ­ಗಳನ್ನು ವಿರೋ­ಧದ ವ್ಯಾಪ್ತಿಗೆ ತರಬಾರದೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ. ಇದೇ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಡಬ್ಬಿಂಗ್‌ ಪರ ಮತ್ತು ವಿರೋಧಿ ವಲಯಗಳು ಸಂಯಮ ಮತ್ತು ಸೌಜನ್ಯ­ಗಳ ನೆಲೆ­­­ಯಲ್ಲಿ ಸಂವಾದಿಸ­ಬೇಕೆಂದೂ ನಿಂದನೆಗೆ ಬದಲು ಚಿಂತನೆಗೆ ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ ಕೊಡ­ಬೇಕೆಂದು ವಿನಂತಿ­ಸುತ್ತೇನೆ.
ನಿಮ್ಮ ಅನಿಸಿಕೆ ತಿಳಿಸಿ:
editpagefeedback@prajavani.co.in