ಎಫ್‌ಡಿಐ ಸ್ಪರ್ಧೆ:ಸ್ಥಳೀಯ ಪರಿಹಾರ

ಇಂತಹ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಶೇ 51ರಷ್ಟು ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದರೆ, ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರವನ್ನೇ ನಂಬಿಕೊಂಡಿರುವ ಸಮೂಹಕ್ಕೆ ದೊಡ್ಡ ಹೊಡೆತ ಬೀಳಬಹುದು ಎನ್ನುವುದು ವಿರೋಧಿಗಳ ವಾದ. ಆದರೆ, `ಎಫ್‌ಡಿಐ'ನಿಂದ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಹೆಚ್ಚು ಸಂಘಟಿತವಾಗಿ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಅನುಕೂಲವಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ತರ್ಕ.

ಇತರೆ ದೇಶಗಳ ನೀತಿ?
ವಿವಿಧ ದೇಶಗಳು ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಎಫ್‌ಡಿಐಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿವೆ. ಜಪಾನ್ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಹಂತದಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ `ಎಫ್‌ಡಿಐ' ಬರಮಾಡಿಕೊಂಡಿತು.

ಶ್ರೀಲಂಕಾ, ನಮ್ಮಂತೆಯೇ ಡೋಲಾಯಮಾನ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದ್ದ ಫಿಲಿಪ್ಪೀನ್ಸ್, ಬೆಳವಣಿಗೆಯ ಕಡೆ ಈಗ ಮುಖ ಮಾಡಿರುವ ಮಾಜಿ ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟ್ ದೇಶ ವಿಯೆಟ್ನಾಂ ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ವಲಯದಲ್ಲಿ `ಎಫ್‌ಡಿಐ'ಗೆ ಒಪ್ಪಿವೆ. ಆಸ್ಟ್ರಿಯ, ಜೆಕ್ ರಿಪಬ್ಲಿಕ್, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ಹಂಗರಿ, ಇಟಲಿ, ಕೋರಿಯಾದಲ್ಲಿ ಹಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದಲೇ ಎಫ್‌ಡಿಐ ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿದೆ.

ಸದ್ಯದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ನಮಗೆ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕ ಎನಿಸಬಹುದಾಗಿರುವುದು ಚೀನಾದ ಅನುಭವ. ಚೀನಾ 1992ರಿಂದಲೇ ಚಿಲ್ಲರೆ ವಹಿವಾಟು ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ನೇರ ಹೂಡಿಕೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಂಡಿದೆ. 2004ರಲ್ಲಿ ಶೇ 100ರಷ್ಟು ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ. ಈ ಹಂತ ತಲುಪಲು ಚೀನಾ 12 ವರ್ಷ ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿತು ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದ ಅಂಶ. ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಶೇ 26ರಷ್ಟು ಎಫ್‌ಡಿಐಗೆ ಅನುಮೋದಿಸಿ, ನಂತರ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತಾ ಬಂದಿತು.

ಆರಂಭಿಕ ಹಂತದಲ್ಲಿ ಕೆಲವೇ ಮಹಾನಗರಗಳಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ವಹಿವಾಟಿಗೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಲಾಗಿತ್ತು. ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುವ ಜತೆಗೇ ದೇಶೀ ಸಂಸ್ಥೆಗಳಿಗೂ ಅಗತ್ಯ ನೆರವು ನೀಡಿ ವಿದೇಶಿ ಕಂಪೆನಿಗಳ ಪೈಪೋಟಿ ಎದುರಿಸಲು, ಉತ್ತಮ ಕ್ಷಮತೆ ಗಳಿಸಲು ನೆರವು ನೀಡಿತ್ತು. ಇದರಿಂದಾಗಿ 2010ರಲ್ಲಿ ಚೀನಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಪ್ರಮುಖ ಹತ್ತು ಚಿಲ್ಲರೆ ವಹಿವಾಟು ಸಂಸ್ಥೆಗಳಲ್ಲಿ ಏಳು ದೇಶೀಯ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೇ ಆಗಿದ್ದರೆ, ಮೂರು ಮಾತ್ರ ಅಮೆರಿಕ, ಫ್ರಾನ್ಸ್, ತೈವಾನ್ ಕಂಪನಿಗಳಾಗಿದ್ದವು.

ಚೀನಾದ ಈ ನೀತಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಸದ್ಯ ನಮ್ಮ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಘೋಷಿಸಿರುವ ನೀತಿಯು ಸ್ವಲ್ಪ ತುರಾತುರಿಯ ನಿರ್ಧಾರ ಎನಿಸದಿರದು. ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಶೇ 51ರಷ್ಟು ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿರುವುದು, ಹತ್ತು ಲಕ್ಷ ಅಥವಾ ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆ ಇರುವ ನಗರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಚಿಲ್ಲರೆ ವಹಿವಾಟು ಆರಂಭಿಸಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಿರುವುದು ಮತ್ತು ಅತಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ದೇಶೀಯ ಸಂಘಟಿತ ಮತ್ತು ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯದ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆ ಮತ್ತು ಪುನರ್ ಸಂಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಏನೂ ಹೇಳದಿರುವುದು ಪ್ರಕಟಿತ ನೀತಿಯ ಪುನರ್ ಪರಿಶೀಲನೆ ಅಗತ್ಯ ಎಂಬುದನ್ನು ಎತ್ತಿತೋರಿಸುತ್ತದೆ.

ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದು `ಎಫ್‌ಡಿಐ'ನಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ, ಅದನ್ನು ತರಲು ಹೊರಟಿರುವ ಮಾರ್ಗೋಪಾಯಗಳಲ್ಲಿ. ದೇಶದ ಚಿಲ್ಲರೆ ವ್ಯಾಪಾರ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಸಮಗ್ರ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಅಧ್ಯಯನವೇ ಈವರೆಗೂ ನಡೆದಿಲ್ಲ. ಈ ಪ್ರಯತ್ನ ಮೊದಲು ಆಗಬೇಕಿದೆ. ನಂತರ ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯವನ್ನು ಸಂಘಟಿತವನ್ನಾಗಿಸುವ ಮಾರ್ಗೋಪಾಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ನೀತಿ ರಚನೆ ಮತ್ತು ಅನುಷ್ಠಾನ.

ಈ  ಮೊದಲು ಶೇ 30ರಷ್ಟು ಸರಕುಗಳನ್ನು ದೇಶೀಯ ಸಣ್ಣ ಘಟಕಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಯಮವಿತ್ತು. ಈಗ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ   ಹೊಸ ಪ್ರಸ್ತಾವನೆಯಲ್ಲಿ ಸಣ್ಣ ಘಟಕದ ವ್ಯಾಖ್ಯೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದ್ದು ಹೆಚ್ಚು ಮಧ್ಯಮ ಘಟಕಗಳೂ ಈ ಪರಿಧಿಯಲ್ಲಿ ಬರಲಿವೆ.  ಶೇ 30ರಷ್ಟು ಸರಕುಗಳನ್ನು ಕೇವಲ ಸಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅತಿ ಸಣ್ಣ ಘಟಕಗಳಿಂದ ಖರೀದಿಸುವುದು ಕಷ್ಟವಾದುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಬಹಳಷ್ಟು ಸಂಸ್ಕರಣ ಘಟಕಗಳು ಮಧ್ಯಮ ಗಾತ್ರದವುಗಳಾದ್ದರಿಂದ ಈ ಬದಲಾವಣೆಯಿಂದ ಒಳಿತಾಗಬಹುದು.  ವಿಷೇಷವಾಗಿ ಸಂಸ್ಕರಿತ ಕೃಷಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚುವುದರಿಂದ ಕೃಷಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಅನುಕೂಲವಾಗಬಹುದು.

ಇನ್ನೆರಡು ಬದಲಾವಣೆ ಮಾತ್ರ ಒಳ್ಳೆಯವಲ್ಲ.  ಹತ್ತು ಲಕ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ನಗರಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ಮಾರಾಟ ಮಳಿಗೆಗಳನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಅಸಂಘಟಿತ ವಲಯದ ಸಣ್ಣ ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗುತ್ತದೆ.  ಇಂತಹ ಬದಲಾವಣೆ ತರಲು ಕನಿಷ್ಟ ಹತ್ತು ವರ್ಷವಾದರೂ ಕಾದುನೋಡಬೇಕು.

ನಿಯಮ ಸಡಿಲಿಕೆ
ಇನ್ನೊಂದು ಬದಲಾವಣೆಯಂತೂ ಆಘಾತಕಾರಿ. ಒಟ್ಟು ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಯ ಶೇ 50ರಷ್ಟನ್ನು ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗಾಗಿ ವಿನಿಯೋಗಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವ ನಿಯಮದ ಸಡಿಲಿಕೆ. ಇದು ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ 10 ಕೋಟಿ ಡಾಲರ್‌ಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಕಡ್ಡಾಯವೆಂದೂ ನಂತರ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ವಿವೇಚನೆಗೆ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದೆಂದೂ ಬದಲಾವಣೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಚಿಲ್ಲರೆ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಇದ್ದ ಪ್ರಬಲ ಕಾರಣವೇ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ. ಇದೂ ಸೀಮಿತವಾದಲ್ಲಿ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶದಲ್ಲೇ ರಾಜಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಂತಾಗುತ್ತದೆ.  ಅಲ್ಲದೆ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ತಂದು ಈ ಬದಲಾವಣೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತಿರುವ ವಿದೇಶಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮಾಡಲು ಮನಸ್ಸಿಲ್ಲದಿರುವುದೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.

ದೇಶದಲ್ಲಿ ಉತ್ಪಾದನೆ, ಸಂಸ್ಕರಣೆ, ವಿತರಣೆ, ವಸ್ತುಗಳ ವಿನ್ಯಾಸ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ, ಗುಣ್ಣಮಟ್ಟ ನಿಯಂತ್ರಣ, ಉಗ್ರಾಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಶೈತ್ಯಾಗಾರ  ನಿರ್ಮಾಣ ಮುಂತಾದವಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮೂಲ ಪರಿಕರಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯಾದಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ದೇಶಿ ಕೃಷಿಕರಿಗೆ, ಉತ್ಪಾದಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟಗಾರರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ. ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳ ಹೂಡಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ.  ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈ ಬದಲಾವಣೆ  ಹೇಗಾದರೂ ಮಾಡಿ ವಿದೇಶಿ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಬೇಕೆನ್ನುವ ಸರ್ಕಾರದ ಹತಾಶೆ ಮತ್ತು ಅಸಹಾಯಕ ಕ್ರಮದಂತೆ ಕಾಣುತ್ತದೆ.