ಪ್ರಾರ್ಥನೆ: ಶುದ್ಧತೆಗೆ ಸಾಧನೆಯ ದಾರಿ

ಇನ್ನೇನು ಸಭೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಬೇಕು. ಎಲ್ಲೆಡೆ ಗುಜು ಗುಜು. ಆಗ ಭಕ್ತಿಭಾವದಲ್ಲಿ ಮಧುರಕಂಠದಿಂದ ಯುವತಿಯೊಬ್ಬಳಿಂದ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ.  ತನ್ನಿಂದ ತಾನೇ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಸ್ತಬ್ಧತೆ, ಗಂಭೀರ ವಾತಾವರಣ. ಸಭೆಗೊಂದು ಶಿಸ್ತು! 

ಬೆಳಗ್ಗೆ 10 ಗಂಟೆ. ಶಾಲೆಯ ದೊಡ್ಡ ಮೈದಾನದಲ್ಲಿ ಸಾವಿರಾರು ಮಕ್ಕಳು, ಅಧ್ಯಾಪಕವೃಂದ  ಸೇರಿದೆ. ಈಗ ಎಲ್ಲರೂ ಸೇರಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸಾಮೂಹಿಕ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಿಂದ ಶಾಲೆಯ ವಾತಾವರಣಕ್ಕೊಂದು ಪಾವಿತ್ರತೆ.

ಮುಸ್ಸಂಜೆಯ ಹೊತ್ತು. ಮಕ್ಕಳು ಅಂಗಳದಲ್ಲಿ ಆಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಆಗ ಅಜ್ಜಿ ಕೂಗುತ್ತಿದ್ದಾಳೆ. ‘ಮಕ್ಕಳೇ ಆಟ ಸಾಕು. ಕೈ ಕಾಲು ತೊಳೆದುಕೊಂಡು ದೇವರ ಮುಂದೆ ಕುಳಿತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡಿ. ಭಜನೆ ಹಾಡಿ. ಬಾಯಿಪಾಠ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳಿ.’ ಮನೆ ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲಾ ಸೇರಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಂದರೆ ಅಲ್ಲೊಂದು ದೈವಿಕ ವಾತಾವರಣ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ಮಂದಿರ, ಮಸೀದಿ, ಚರ್ಚು, ಗುರುದ್ವಾರ – ಯಾವುದೇ ದೇವಮಂದಿರವಿರಲಿ, ಭಕ್ತರಿಗೆ ಅದು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯ ತಾಣ. ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯಿಂದ ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ದೈವೀಭಾವ ತನ್ನಿಂದ ತಾನೇ ನಮ್ಮ ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬರುತ್ತದೆ. ಹಾಗಾದರೆ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಅಂದರೆ ಏನು? ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಅಂದರೆ ಬೇಡುವುದು, ಮೊರೆ ಇಡುವುದು, ದೇವತಾಸ್ತುತಿಯನ್ನು ಮಾಡುವುದು.

ನಮ್ಮನ್ನೂ ಸೇರಿದಂತೆ, ಸಂಪೂರ್ಣ ಜಗತ್ತನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಒಂದು ಪರಾಶಕ್ತಿ ಇದೆ ಎಂದು ನಂಬುವುದು, ಅದರ ಕೃಪೆಗಾಗಿ ಬೇಡುವುದು. ಹೀಗೆ ಬೇಡುವುದು ಮಾನವ ಸಹಜಸ್ವಭಾವ ತಾನೆ? ಮನುಷ್ಯಪ್ರಯತ್ನವನ್ನು ಮೀರಿದ ಘಟನೆಗಳು ಸಂಭವಿಸಿದಾಗ, ನಮ್ಮ ಅರಿವಿಗೆ ನಿಲುಕದ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ನೋಡಿದಾಗ  ಆ ಚೈತನ್ಯಸ್ವರೂಪಿಗೆ ಶರಣು ಹೋಗುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಸಹಜ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ.

ನಾವು ನಂಬುವ ಈ ಚೈತನ್ಯರೂಪಿ ಪರಿಪೂರ್ಣ, ಸರ್ವಶಕ್ತಿ, ನಮ್ಮೆಲ್ಲ ಸಂಕಷ್ಟಗಳನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತಾನೆ, ನಮಗೆ ದಾರಿ ತೋರುತ್ತಾನೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತೇವೆ. ನಾವು ಸನ್ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಡೆಯುವಂತೆ ಮಾಡು ಎಂದು ಬೇಡುತ್ತೇವೆ. ಸಾಮಾನ್ಯಜನರು ತಮ್ಮ, ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಕಷ್ಟ-ನಷ್ಟ-ರೋಗ-ರುಜಿನಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡು ಎಂದು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿದರೆ, ಮಹಾತ್ಮರು, ಸಾಧು-ಸಜ್ಜನರು ಲೋಕಕಲ್ಯಾಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೊರೆ ಇಡುತ್ತಾರೆ.

ದೇವತಾರಾಧನೆಯಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ಎಲ್ಲ ಮಂತ್ರ, ಸ್ತೋತ್ರಗಳೂ ದೇವನನ್ನು ಸ್ತುತಿಸುವ, ತನ್ಮೂಲಕ ಅವನ ಕೃಪೆ ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದಲೇ ರಚನೆಗೊಂಡಿವೆ. ಭಕ್ತಿಯೇ ಇಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಯೀಭಾವ. ಭಕ್ತನು ದೇವನನ್ನು ತಾಯಿ, ತಂದೆ, ಸಖ, ಒಡೆಯ, ಮಗು – ಹೀಗೆ ನಾನಾ ರೀತಿ ಭಾವಿಸಿ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುತ್ತಾನೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೇವನನ್ನು ನಿಂದಿಸುವುದೂ ಇದೆ. ಅಂಥವು ನಿಂದಾಸ್ತುತಿ ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧವಾಗಿವೆ.

ರಾಷ್ಟ್ರಪಿತ ಮಹಾತ್ಮಾ ಗಾಂಧೀಜಿಯವರು ತಮ್ಮ ಜೀವನದುದ್ದಕ್ಕೂ ಉಪವಾಸ, ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳನ್ನು ಸಾಧನಾಮಾರ್ಗದ ಅಸ್ತ್ರಗಳನ್ನಾಗಿ ಬಳಸಿದರು. ತಮ್ಮ ವೈಯಕ್ತಿಕ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಎಂತಹುದೇ ಕಠಿಣ ಪ್ರಸಂಗ ಎದುರಾದಾಗ ಉಪವಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳಿಂದ ಅಂತರಂಗದ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಜಾಗೃತಗೊಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು; ಅಂತರಾತ್ಮನ ಧ್ವನಿ ಹೇಳಿದಂತೆಯೇ ಅವರು ನಡೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದರು.