ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಗೋಧಿ ಬೆಳೆಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತಿರುವ ಶಿಲೀಂಧ್ರ ರೋಗವಾದ ‘ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟ ರೋಗ’ವು, 2050ರ ವೇಳೆಗೆ ಜಾಗತಿಕ ಗೋಧಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯಲ್ಲಿ ಶೇ 13ರಷ್ಟು ಇಳಿಕೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕರು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎಚ್ಚರಿಕೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.
ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟ ರೋಗವನ್ನು ಮೊದಲು ಬ್ರೆಜಿಲ್ನಲ್ಲಿ 1985ರಲ್ಲಿ ಗುರುತಿಸಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ನಂತರ ದಕ್ಷಿಣ ಅಮೆರಿಕದ ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳಿಗೂ ಈ ರೋಗ ಹರಡಿತು. ಏಷ್ಯಾದಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟದ ಮೊದಲ ಪ್ರಕರಣವು ಬಾಂಗ್ಲಾದೇಶದಲ್ಲಿ 2016ರಲ್ಲಿ ವರದಿಯಾಗಿದೆ.
ಈ ರೋಗವು ಶೀಘ್ರ ಹರಡುವಿಕೆ ಮತ್ತು ತೀವ್ರ ಇಳುವರಿ ನಷ್ಟ ಮಾಡುವ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಜಾಗತಿಕ ಗಮನವನ್ನು ಸೆಳೆಯಿತು.
ಇದು ಪ್ರಾಥಮಿಕವಾಗಿ ಗೋಧಿ ಸಸ್ಯದ ಸ್ಪೈಕ್ ಅಥವಾ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಗೋಧಿತೆನೆ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ.
ಕಾರಣವಾದ ಅಂಶ : ಮ್ಯಾಗ್ನಾಪೋರ್ತೆ ಒರಿಜೆ ಪಾಥೋಟೈಪ್ ಟ್ರೈಟಿಕಮ್ (MoT) ಎಂಬ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ. ಈ ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಅಕ್ಕಿ ಮತ್ತು ಬಾರ್ಲಿಯಂಥ ಇತರ ಏಕದಳ ಬೆಳೆಗಳಿಗೂ ಸೋಂಕನ್ನುಹರಡುತ್ತದೆ.
ಸೋಂಕಿನ ವಿಧಾನ : ಈ ಗೋಧಿ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ರೋಗವು ಶಿಲೀಂಧ್ರ ಬೀಜಕಗಳ ಮೂಲಕ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಇದು ಗಾಳಿ, ಮಳೆ ಮತ್ತು ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಪೈಕ್ಗಳ ಮೇಲೆ ಗಾಯಗಳು ಅಥವಾ ಸ್ಟೊಮಾಟಾದಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ತೆರೆಯುವಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಗೋಧಿ ಸಸ್ಯಗಳಿಗೆ ಸೋಂಕು ತರುತ್ತದೆ.
ಸಸ್ಯದ ಅಂಗಾಂಶದೊಳಗೆ ಒಮ್ಮೆ, ಶಿಲೀಂಧ್ರವು ವೇಗವಾಗಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಾ ಆತಿಥೇಯ ಕೋಶಗಳನ್ನು ನಾಶಪಡಿಸುತ್ತದೆ .
* ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟದ ಲಕ್ಷಣಗಳು ಸೋಂಕಿನ ಹಂತ ಮತ್ತು ಪರಿಸರದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ ಬದಲಾಗುತ್ತವೆ.
* ಆರಂಭದಲ್ಲಿ, ಸೋಂಕಿತ ಸಸ್ಯಗಳ ಎಲೆಗಳು ಮತ್ತು ಸ್ಪೈಕ್ಗಳ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ, ನೀರಿನಲ್ಲಿ ನೆನೆಸಿದಂತಹಾ ಗಾಯಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ಈ ಗಾಯಗಳು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ವಿಸ್ತರಿಸುತ್ತವೆ ಮತ್ತು ಒಗ್ಗೂಡಿಸಿ, ಪೀಡಿತ ಅಂಗಾಂಶವನ್ನು ಕಂದು ಅಥವಾ ಕಪ್ಪು ಬಣ್ಣಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿಸುತ್ತದೆ.
* ರೋಗವು ಮುಂದುವರಿದಂತೆ ತೆನೆಯು ಸಂಪೂರ್ಣ ಇಳುವರಿ ನಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ.
ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟ ಉಂಟಾಗಲು ಕಾರಣಗಳು
* 20° ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ನಿಂದ 28° ಸೆಲ್ಸಿಯಸ್ ಮತ್ತು ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಪೇಕ್ಷ ಆರ್ದ್ರ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಗೋಧಿ ಬ್ಲಾಸ್ಟ್ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ.
ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಶಿಲೀಂಧ್ರದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮತ್ತು ಹರಡುವಿಕೆಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿರುತ್ತವೆ.
ಉಷ್ಣವಲಯದ ಮತ್ತು ಉಪೋಷ್ಣವಲಯದ ಹವಾಮಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟ ಉಂಟಾಗಬಹುದು.
ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟವು ಆಹಾರ ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಕೃಷಿ ಜೀವನೋಪಾಯಕ್ಕೆ ತೀವ್ರ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟುಮಾಡುತ್ತದೆ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಗೋಧಿಯು ಪ್ರಧಾನ ಬೆಳೆಯಾಗಿರುವ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಇದರಿಂದ ವ್ಯಾಪಕ ನಷ್ಟ ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ.
* ಗೋಧಿ ಊತದ ತೀವ್ರತೆ ಏಕಾಏಕಿ ಶೇ 20 ರಿಂದ ಶೇ 100ರವರೆಗೆ ನಡೆದು ಕೊನೆಗೆ ಇಳುವರಿ ನಷ್ಟಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇದು ಗೋಧಿ ತಳಿಗಳು, ಸೋಂಕಿನ ಸಮಯ ಮತ್ತು ರೋಗ ನಿರ್ವಹಣೆಯ ತಂತ್ರಗಳ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ.
* ಹೆಚ್ಚಿದ ಉತ್ಪಾದನಾ ವೆಚ್ಚಗಳು, ಆಹಾರದ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ ಗೋಧಿ ಸ್ಫೋಟ ವಿವಿಧ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ತಂದೊಡ್ಡುತ್ತದೆ.
ತಾಜಾ ಸುದ್ದಿಗಾಗಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ | ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ನಮ್ಮ ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಪುಟ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.