ಅವರಿಲ್ಲದ ಅಲೆ ಅಪ್ಪಳಿಸುವ ಬಗೆ

ಈಗಲೂ ಅವರಿದ್ದಂತೆ...
‘ಹೆಂಡತಿಯನ್ನು ನಿಜವಾಗಿ  ಪ್ರೀತಿಸುವವರು ಆಕೆಯನ್ನು ವಿಧವೆಯಂತೆ ಕಾಣಬೇಕು’ ಎಂದು ಒಮ್ಮೆ ನಾಣಿ ಹೇಳಿದ್ದರು. ಆ ಮಾತು ಕೇಳಿ ಸಹಿಸಲಾರದ ಸಿಟ್ಟು ಬಂದಿತ್ತು. ನಮ್ಮ ಮದುವೆಯಾದಾಗಿನಿಂದ ನಾಣಿ ನನ್ನ ಯಾವ ಕೆಲಸಗಳಿಗೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಮೊದಮೊದಲು ನನಗದು ತುಂಬ ಸಿಟ್ಟು ತರಿಸುತ್ತಿತ್ತು. ಎಂಥ ಗಂಡನಪ್ಪ ! ಹೆಂಡತಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂಚೂರೂ ಕಾಳಜಿ ಇಲ್ಲ. ನನ್ನ ಬೇಕು ಬೇಡಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ ಎಂದು ಸಿಟ್ಟಾಗುತ್ತಿದ್ದೆ. ನಾನಾಗಿ ಕೇಳದ ಹೊರತು ಅವರು ನನ್ನ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನನಗೆ ಸ್ವಾಭಿಮಾನ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚು. ನಾನಾಗಿ ಕೇಳುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನನ್ನ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಕಷ್ಟವಾದರೂ ನಾನೇ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಿದ್ದೆ.

‘ಹೆಂಡತಿ ಗಂಡನನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಂದಕ್ಕೂ ಅವಲಂಬಿಸದೇ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಬದುಕುವುದನ್ನು ಕಲಿಯಬೇಕು’ ಎಂಬುದು ಅವರ ಕಾಳಜಿಯಾಗಿತ್ತು. ಹೀಗಾಗಿ ನಾನು ಅವರನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸುವ ಪ್ರಮೇಯವೇ ಬರಲಿಲ್ಲ. ನಾವಿಬ್ಬರು ಜೊತೆಯಾಗಿ ನಾಟಕಗಳಿಗೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೆವಷ್ಟೇ. ಮತ್ತೆ ನಮ್ಮದೇ ಕೆಲಸಗಳಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಅವರ ಈ ಗುಣವೇ ನನ್ನನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರಳನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಿತ್ತು. ಗಂಡನನ್ನು ಹೆಚ್ಚು ಅವಲಂಬಿಸಿದವರಿಗಷ್ಟೇ ಅವರಿಲ್ಲದ ಜೀವನ ಕಷ್ಟ ಎನ್ನಿಸುವುದು. ನಾಣಿ ನನ್ನನ್ನು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ತುಂಬ ಪ್ರೀತಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದಕ್ಕಾಗಿಯೇ ಹಾಗೆ ನಡೆಸಿಕೊಂಡರು ಎಂದು ಈಗ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ.

ಈಗ ಅನ್ನಿಸುತ್ತಿದೆ, ಇದರಿಂದ ನಾಣಿ ಅವರ ಕೆಲಸಗಳಿಗೆ ಸಹಾಯವೇ ಆಯಿತು. ಹೆಂಡತಿಯ ಬೇಕುಬೇಡಗಳನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಾ, ಈಡೇರಿಸುತ್ತಾ ಹೋಗಿದ್ದಿದ್ದರೆ ಅವರೂ ನಾಟಕಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ತೊಡಗುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾನೂ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಯೋಚಿಸುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲವೋ ಏನೋ.  

ಇದರರ್ಥ ನಾಣಿ ಯಾರಿಗೂ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ ಎಂದಲ್ಲ. ಈ ಅಸಹಾಕಾರ ಹೆಂಡತಿಯ ವಿಚಾರಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವೇ ಇತ್ತು. ಅದು ಆಕೆ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಬದುಕುವುದನ್ನು ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳಲಿ ಎಂಬ ಉದಾತ್ತ ಧೋರಣೆಯಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ಸ್ನೇಹಿತರು, ಹೊರಗಿನವರು ಯಾರಾದರೂ ಸಹಾಯ ಕೇಳಿದರೆಂದರೆ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮುಗಿಯುವವರೆಗೂ ಕೈಬಿಡುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ.
ಈಗಲೂ ಅವರು ಇಲ್ಲ ಎಂದುಕೊಂಡೇ ಇಲ್ಲ. ಇಲ್ಲೇ ನಾಟಕದ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೇನು ಬಂದುಬಿಡುತ್ತಾರೆ ಎನ್ನಿಸುವಷ್ಟು ಕಾಡುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಮನೆತುಂಬ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು ಚೈತನ್ಯದ ಚಿಲುಮೆಯಾಗಿದ್ದರು. ನಮ್ಮ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲರೂ ಹಾಗೇ ಇದ್ದೇವೆ. ಆದರೂ ನಮ್ಮ ಮಾತಿನ ನಡುವೆ ಅವರಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಬೇಸರದ ಅಲೆಯೊಂದು  ತಣ್ಣಗೆ ಅಪ್ಪಳಿಸುತ್ತಲೇ ಇರುತ್ತದೆ.
***
ಅವರಿಲ್ಲದ ನಿರ್ವಾತ ನನ್ನ ಪ್ರತಿ ನಾಟಕದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅದು ಚಿಕ್ಕ ನಾಟಕವೇ ಇರಬಹುದು, ದೊಡ್ಡ ಬಜೆಟಿನ ನಾಟಕವೇ ಇರಲಿ ನಾಣಿಗೆ ಅದು ಸಂಭ್ರಮದ ಕೆಲಸವಾಗಿತ್ತು. ಮಕ್ಕಳಂತೆ ಓಡಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಎಲ್ಲ ಕೆಲಸದಲ್ಲೂ ಪರಿಪೂರ್ಣತೆ ಬಯಸುತ್ತಿದ್ದರು.
ನಾಣಿ ಅವರಿಗೆ ನಾಟಕದ ಮೇಲಿನ ಪ್ರೀತಿ ಎಷ್ಟಿತ್ತೆಂದರೆ ನಾಟಕಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕೆಲಸ ಯಾರೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೂ ಖುಷಿಯಾಗುತ್ತಿದ್ದರು. ಹೆಗ್ಗೋಡಿನಲ್ಲಿ ಕೆ.ವಿ.ಸುಬ್ಬಣ್ಣ ಮತ್ತು ಅವರ ಮಗ ಅಕ್ಷರ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ರಂಗಭೂಮಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳನ್ನು ಕಂಡು ತುಂಬ ಮೆಚ್ಚಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅಲ್ಲಿನ ಶಿಬಿರಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾಟಕ ಎಂದರೆ ಬರಿ ನಟನೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ. ನಾಟಕದ ಎಲ್ಲ ವಿಭಾಗದಲ್ಲೂ ಪರಿಣತಿ ಪಡೆದಿರಬೇಕು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ನನಗೆ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಹಿಂದಿನಿಂದ ಆಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಸ್ವಲ್ಪ ಜಾಸ್ತಿ. ಅದರಲ್ಲಿ ಬೇರೆಯವರನ್ನು ನೋಯಿಸುವ ಉದ್ದೇಶವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ತಮಾಷೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ನಗುವುದು ನಮ್ಮ ಗುಣ. ಆದರೆ ಅದು ನಾಣಿ ಅವರಿಗೆ ಹಿಡಿಸುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ‘ನೀವೇನಾದರೂ ಹೇಳಬೇಕೆಂದಿದ್ದರೆ ಅವರ ಮುಂದೆಯೇ ಹೇಳಿ’ ಎಂದು ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಮಹಿಳೆಯರ ಕುರಿತು ಅವರಿಗಿದ್ದ ಗೌರವ ಅಷ್ಟಿಷ್ಟಲ್ಲ. ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಕಾಣುತ್ತಿದ್ದ ಅವರು ವಯಸಾದ ಸ್ತ್ರೀಯರನ್ನು ಕಂಡರೆ ಕಾಲಿಗೆ ಬಿದ್ದು ನಮಸ್ಕರಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ನಾಣಿ ಯಾವುದೇ ತಿಥಿಯ ಮನೆಗೂ ಹೋಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಕಷ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದವರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಬೇಕು. ಅದು ಬಿಟ್ಟು ಸತ್ತ ಮೇಲೆ ಏನು ಮಾಡಿದರೂ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲ ಎನ್ನುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರ ಅಮ್ಮ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಮಲಗಿದಲ್ಲೇ ಇದ್ದಾಗ ಅವರ ಎಲ್ಲ ಕೆಲಸವನ್ನೂ ತಾನೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸೊಸೆಯಂದಿರು ಮನಸಿಲ್ಲದ ಮನಸಿನಿಂದ ಚಾಕರಿ ಮಾಡುವುದು ಸಹಜ ಎಂದುಕೊಂಡ ಅವರು, ‘ಅಸಹ್ಯಪಟ್ಟುಕೊಂಡು ಯಾರೂ ಸೇವೆ ಮಾಡಬಾರದು’ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರು.

ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಅಮ್ಮನ ಚಾಕರಿಯನ್ನು ತಾವೇ ಮಾಡಿದ್ದರು. ನಾಣಿಯವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ಸ್ವಭಾವ ಸ್ವಲ್ಪ ಹೆಚ್ಚೇ ಇತ್ತು. ಅದು ಅವರ ಮುಗ್ಧತೆಯಷ್ಟೇ. ಅವರು ತಮ್ಮ ಆತ್ಮಕತೆ ಬರೆಯಬೇಕು ಎಂದುಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮುನ್ನವೇ ಹೋಗಿಬಿಟ್ಟರು. ನನಗೆ ಆತ್ಮಕತೆ ಬರೆಯುವ ಆಲೋಚನೆ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಒಂದು ದಿನ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಬರೆಯತೊಡಗಿದೆ. ಅದಕ್ಕೆ ನಿರೀಕ್ಷೆಗೂ ಮೀರಿದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಬಂತು. ಪ್ರಶಸ್ತಿಯೂ ಬಂತು. ಅವರಿದ್ದಾಗ ಮನೆಯಲ್ಲಿ ವಾತಾವರಣ ಹೇಗಿತ್ತೋ ಈಗಲೂ ಹಾಗೆಯೇ ಇದೆ.
–ಭಾರ್ಗವಿ ನಾರಾಯಣ್