ಸುಮೇರಿಯ ಗಂಡು ಭಾಷೆ ಮತ್ತು ಹೆಣ್ಣು ಭಾಷೆ

ಈಲೋಕದ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆಗಳನ್ನು ಕುರಿತು ಪುಸ್ತಕವನ್ನೇ ಬರೆಯಬಹುದಾದಷ್ಟು ಮಾಹಿತಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ. ವಿಜ್ಞಾನದ ನೆರವಿನೊಂದಿಗೆ ಆರ್ಕಿಯಾಲಜಿ, ಚರಿತ್ರೆ, ಭಾಷಾಶಾಸ್ತ್ರಗಳ ತಿಳಿವಳಿಕೆಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಮನುಷ್ಯ ಮನಸ್ಸು ಅಷ್ಟೊಂದು ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಪಡೆದಿದೆ.

ಜಗತ್ತಿನ ಅತಿ ಪ್ರಾಚೀನ ಭಾಷೆ ಎಂದು ತಿಳಿದಿರುವ ಸುಮರ್ ಭಾಷೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಓದುತಿದ್ದೆ. ನನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿದ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನಷ್ಟೆ ಈ ವಾರ ನಿಮ್ಮಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.

ಸುಮರ್ ಅನ್ನುವುದೊಂದು ಊರು (ಅದನ್ನು ಶುಮರ್ ಅನ್ನಬೇಕಂತೆ), ಅಲ್ಲಿನ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಸುಮೇರಿಯನ್ ಅಂತ ಗುರುತಿಸಿ ಅಭ್ಯಾಸವಾಗಿಬಿಟ್ಟಿದೆ. ಅಂಥದೊಂದು ಭಾಷೆ ಇತ್ತು ಅನ್ನುವುದು ಗೊತ್ತಾಗಿದ್ದೇ 1845ರಲ್ಲಿ. ಪ್ರಾಚೀನ ಅಸ್ಸೀರಿಯಾದ ರಾಜಧಾನಿ ನಿನೆವೆಹ್ ಎಂಬ ಊರು ಇದ್ದಲ್ಲಿ ನಡೆಸುತ್ತಿದ್ದ ಉತ್ಖನನದಲ್ಲಿ ಅರಸನ ಗ್ರಂಥಾಲಯವೊಂದು ಪತ್ತೆಯಾಯಿತು.
 
ಅಲ್ಲಿದ್ದ ದಾಖಲೆಗಳ ಭಾಷೆ ಅಕ್ಕಾಡಿಯನ್‌ಗಿಂತ ಹಳೆಯದು, ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಅದುವರೆಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿದ್ದ ಯಾವ ಭಾಷಾ ಕುಟುಂಬದ ಯಾವ ಭಾಷೆಗೂ ಸಂಬಂಧ ಇಲ್ಲದ ಒಂಟಿ ಬಡಕ ಭಾಷೆಯದು ಅನ್ನುವುದು ತಿಳಿಯಿತು (ಇದುವರೆಗೆ ಅಂಥ ಹದಿನೆಂಟು ಒಂಟಿ ಬಡಕ ಭಾಷೆಗಳು ಪತ್ತೆಯಾಗಿವೆ).

ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಗೊತ್ತಿರುವ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲೆಲ್ಲ ಅತಿ ಹಳೆಯದು ಸುಮೇರಿಯದ ಭಾಷೆ. ಅಂದರೆ ಕ್ರಿಪೂ 3100ರಷ್ಟು ಹಳೆಯ ಬರವಣಿಗೆ ಪತ್ತೆಯಾಗಿರುವ ಭಾಷೆ. ಎಂದರೆ ಜಗತ್ತಿನ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಮೂವತ್ತೊಂಬತ್ತು `ಪ್ರಥಮ~ಗಳು ಅಲ್ಲಿನ ನಾಗರಿಕತೆಗೆ ಸೇರಿದ್ದು.

ಸುಮರ್‌ನ ಭಾಷೆಯ ದಾಖಲೆಗಳು ಸಿಗುವುದಕ್ಕೂ ಎರಡು ಸಾವಿರ ವರ್ಷದಷ್ಟು ಮೊದಲೇ ಆಫ್ರಿಕಾ ಖಂಡದ ಉತ್ತರ ಭಾಗದಿಂದ ಮನುಷ್ಯರ ವಲಸೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಅವರಲ್ಲೊಂದು ಗುಂಪು ಮೆಸೊಪಟಾಮಿಯದ ದಕ್ಷಿಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿ ಸುಮಾರು ಒಂಬತ್ತು ಪಟ್ಟಣಗಳಷ್ಟು ವ್ಯಾಪ್ತಿಯ ರಾಜ್ಯವಾಯಿತು.
 
ಇವರ ನಾಗರಿಕತೆಯ ಬಹಳ ಮುಖ್ಯವಾದ ಕೊಡುಗೆಗಳೆಂದರೆ ಗಣಿತ ಮತ್ತು ಲಿಪಿ. ಕ್ರಿಪೂ 2800ರ ಹೊತ್ತಿಗಾಗಲೇ ಗಂಟೆಯನ್ನು 60 ನಿಮಿಷ, ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ 60 ಕ್ಷಣ, ವಾರಕ್ಕೆ 7 ದಿನ, ದಿನಕ್ಕೆ 24 ಗಂಟೆ; ವೃತ್ತವನ್ನು 360 ಡಿಗ್ರಿಗಳ ಕೋನದಲ್ಲಿ ವಿಭಾಗಿಸುವುದು ಇಂಥ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರಗಳನ್ನೆಲ್ಲ ಸುಮರ್ ಜನ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.
 
ಅವರ ವಿಜ್ಞಾನದ ತಿಳಿವಳಿಕೆ ಅರಬ್ ಜನರ ಮೂಲಕ ಗ್ರೀಕರಿಗೆ, ಅಲ್ಲಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮದ ದೇಶಗಳಿಗೆ ಹರಡಿದವು. ಸುಮರ್ ಲಿಪಿಯನ್ನು `ಬೆಣೆ ಲಿಪಿ~ (ಕ್ಯೂನಿಫಾರಂ) ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಸರಳರೇಖೆಗಳ ತುದಿಯಲ್ಲಿ ತ್ರಿಕೋನದ ಪುಟ್ಟ ಬಾವುಟ ಸಿಕ್ಕಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಕಾಣುವ ಗುರುತುಗಳು ಅವು. ತ್ರಿಕೋನದ ತುದಿಯಿರುವ ಸ್ಟೈಲಸ್ ಕಡ್ಡಿಗಳನ್ನು ಹಸಿ ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ ಹಲಗೆಯ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಿ, ಛಾಪು ಮೂಡಿಸಿ, ಬೇಯಿಸಿ ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸುತಿದ್ದರು.

ಕಡ್ಡಿ ನೇರವಾಗಿ ತುದಿ ಮೂರು ಮೂಲೆಯದಾಗಿರುತ್ತಿದ್ದರಿಂದ ಅವರ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ವಕ್ರ ರೇಖೆಗಳು ಇರಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಇಂಥ ಅಕ್ಷರಗಳಿರುವ ಸಾವಿರಾರು ಫಲಕಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕ್ರಿಪೂ 30ನೆಯ ಶತಮಾನಕ್ಕಿಂತ ಹಳೆಯದು ಅನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಸುಮಾರಾಗಿ ಅದೇ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಈಜಿಪ್ಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಹಿರೋಗ್ಲಿಫಿಕ್ಸ್ ಅನ್ನುವ ಬರವಣಿಗೆಯ ಶೈಲಿ ಬಳಕೆಯಲ್ಲಿತ್ತು.

ಒಂದು ವ್ಯತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ ಹಿರೋಗ್ಲಿಫಿಕ್ಸ್ (`ಕೆತ್ತಿದ ಪವಿತ್ರಾಕ್ಷರ~)ನ ಒಂದೊಂದು ಸಂಕೇತವೂ ಇಡೀ ಒಂದು ಐಡಿಯಾವನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಚಿತ್ರಲಿಪಿ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಎರಡು ಪಾದಗಳ ಸಂಕೇತ `ಹೋಗುತ್ತಾನೆ/ಳೆ~ ಅನ್ನುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಹಾಗೆ. ಸುಮರ್‌ಗಳು ರೂಪಿಸಿಕೊಂಡ ಲಿಪಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದೊಂದು ಸಂಕೇತವೂ ಒಂದೊಂದು ಪದದ ಉಚ್ಚಾರಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ಹಾಗೆ ಇರುತ್ತಿತ್ತು.
 
ಕ್ರಮೇಣ, ಇದೇ ನದಿಗಳ ನಡುವಿನ ನಾಡಿನ ಜನರಾದ ಫೊನೀಶಿಯನ್ನರು ಸುಮರ್ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಷ್ಕರಿಸಿ ಒಂದೊಂದು ಸಂಕೇತವೂ ಒಂದೊಂದು ಧ್ವನಿಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವಂತೆ ಲಿಪಿಯನ್ನು ಬಳಸಿದರು. ಅವರ ಈ ಬರವಣಿಗೆಯ ಕ್ರಮ ಗ್ರೀಕರಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಅಲ್ಲಿಂದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಗೆ, ಬೇರೆ ಬೇರೆ ರೂಪ ತಾಳುತ್ತ ಹರಡಿಕೊಂಡಿತು.

ಈಜಿಪ್ಟಿನ ಚಿತ್ರಲಿಪಿ, ಸುಮರ್‌ನ ಪದಲಿಪಿ ಇವು ತೀರ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗಿರುವ ಸಂಗತಿಗಳು ಎಂದೇನೂ ತಿಳಿಯಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ನಾವು ಈ ಹೊತ್ತೂ ಆ ಎರಡೂ ಲಿಪಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಲೇ ಇದ್ದೇವೆ. + - ಹಿ ಮೊದಲಾದ ಗಣಿತದ ಸಂಕೇತಗಳು, ಅಥವ ವಿದ್ಯುತ್ ಟ್ರಾನ್ಸ್‌ಫಾರ‌್ಮರ್‌ಗಳ ಮೇಲೆ ಎಲುಬು, ತಲೆಬುರುಡೆಗಳ ಚಿತ್ರ, ದಾರಿಯುದ್ದಕ್ಕೂ ಕಾಣುವ ರಸ್ತೆ ಸಂಕೇತಗಳು ಇಂಥ ಬರವಣಿಗೆಗಳು ಪ್ರಾಚೀನವೆಂದು ನಾವು ಭಾವಿಸಿರುವ ಲಿಪಿ ಶೈಲಿಗಳೇ ಅಲ್ಲವೇ?

ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ವಾರಸ್ಯದ ಸಂಗತಿ ಇದೆ. ಹೆಣ್ಣು ದೇವತೆಗಳು, ಹೆಣ್ಣು ಪಾತ್ರಗಳು ಆಡುವ ಸುಮರ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬೇರೆ ಥರ, ಗಂಡು ದೇವತೆಗಳು, ಗಂಡು ಪಾತ್ರಗಳು ಆಡುವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಇನ್ನೊಂದು ಥರ ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ. ನಯ ನಾಜೂಕಿನ ಹೆಣ್ಣು ಸುಮರ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಎಮೆಸಲ್ ಎಂದೂ ಗಂಡು ಸುಮರ್ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಎಮಿಗಿರ್ ಎಂದೂ ಗುರುತಿಸುತ್ತಾರೆ.
 
ಈ ಎರಡು ಪ್ರಭೇದಗಳಲ್ಲಿ ಪದಗಳ ರೂಪ ಮತ್ತು ಉಚ್ಚಾರಣೆ ಬೇರೆ ಥರ ಇರುತಿತ್ತಂತೆ. ಹೆಣ್ಣು ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಜನಗಳನ್ನು ನಾಲಗೆಯ ಮುಂಭಾಗಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಲಸ ಕೊಟ್ಟು ಉಚ್ಚರಿಸಿದ ಹಾಗೆ ಇರುತಿತ್ತಂತೆ. ಎನ್‌ಎಡುಅನ್ನ ಎಂಬ ಹೆಣ್ಣು ಮಗಳು ಸುಮರ್‌ಗಳ ಪ್ರೀತಿ ಮತ್ತು ಯುದ್ಧದ ದೇವತೆ ಇನನ್ನಾ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆದಿರುವ ಮೂರು ಸ್ತ್ರೋತ್ರಗಳು ಸಿಕ್ಕಿವೆ.
 
ಅದನ್ನು ಬರೆದವಳೇ ಜಗತ್ತಿನ ಮೊಟ್ಟಮೊದಲ ಹೆಣ್ಣು ಕವಿ, ನಾಲ್ಕು ಸಾವಿರದ ಮುನ್ನೂರು ವರ್ಷ ಹಳಬಳು; ಆಕೆ ಅರಸ ಶಾರ‌್ರೂಕಿನೂ ಎಂಬಾತನ ಮಗಳು, ದೇಗುಲದ ಹಿರಿಯ ಪೂಜಾರಿಣಿಯಾಗಿದ್ದಳು.