ವ್ಯಕ್ತಿ ವಿಶೇಷ: ಸಿಜೆಐ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್– ಹಳ್ಳಿ ಹುಡುಗನ ‘ಸುಪ್ರೀಂ’ ಸಾಧನೆ

ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳಿಲ್ಲದ ಹಳ್ಳಿಯಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿ, ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕೂತು ವಿದ್ಯಾಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು ಇಂದು ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ್ದಾರೆ. ಅಪ್ಪನ ಮಾತಿಗೆ ಓಗೊಟ್ಟು ಚಂಡೀಗಢಕ್ಕೆ ಬಂದಿದ್ದು ಅವರ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ ತಿರುವಾಯಿತು. ಸುದೀರ್ಘ ಕಾಲ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಅನುಭವ ಗಳಿಸಿದ ಅವರು, ನಂತರ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ, ಇದೀಗ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆ..

––––

. ಪೆಟ್ವಾರ್, ಹಿಸ್ಸಾರ್–ಚಂಡೀಗಢ ಹೆದ್ದಾರಿಯ ಸನಿಹದಲ್ಲಿರುವ ಒಂದು ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಾಮ; ರಸ್ತೆ, ನೀರು, ವಿದ್ಯುತ್ ಕೊರತೆ. ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಕೂರಲು ಬೆಂಚುಗಳೂ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಆ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದ, ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಲ್ಲದ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಓದಿದ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬರು ಇಂದು ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನ್ಯಾಯಾಲಯದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪದವಿಗೆ ಏರಿದ್ದಾರೆ. ಅವರೇ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ನೂತನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ (ಸಿಜೆಐ) ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್.

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ 53ನೇ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿರುವ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು, ಹರಿಯಾಣ ದಿಂದ ಆ ಪದವಿಗೇರಿದ ಮೊದಲಿಗರು. ಅವರ ಕುಟುಂಬದಲ್ಲಿಯೂ ವಕೀಲ ವೃತ್ತಿ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡ ಮೊದಲಿಗರು. ಅವರ ತಂದೆ ಮದನ ಗೋಪಾಲ ಶಾಸ್ತ್ರಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಸ್ಕೃತ ಶಿಕ್ಷಕರು. ತಾಯಿ ಗೃಹಿಣಿ. ಆ ದಂಪತಿಯ ಐವರು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರೇ ಕಿರಿಯರು (ಜನನ: 1962 ಫೆ.10). ತಂದೆ ಶಿಕ್ಷಕರಾಗಿದ್ದರೂ ಮಕ್ಕಳು ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬದ 12 ಎಕರೆ ಜಮೀನಿನಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನೂ ಮಾಡಬೇಕಿತ್ತು.

ಪೆಟ್ವಾರ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯವರೆಗೂ ಓದಿದರು. ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆಯಲ್ಲಿ ಕುಟುಂಬಸ್ಥರೊಂದಿಗೆ ಗೋಧಿ ಕೊಯ್ಲಿನಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಂಡಿದ್ದೇ ಅವರ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ತಿರುವಿಗೆ ಕಾರಣವಾಯಿತು. ಏಪ್ರಿಲ್ನ ಸುಡುಬಿಸಿಲಿನಲ್ಲಿ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಮೈಮುರಿದು ಕೆಲಸ ಮಾಡುವಾಗ ಮನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಗಟ್ಟಿ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಂಡರು: ಚೆನ್ನಾಗಿ ಓದಬೇಕು, ಬದುಕು ಬದಲಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು.

. ಹಿಸ್ಸಾರ್ನ ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿ ಪಡೆದ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು, ರೋಹ್ಟಕ್ನ ಮಹರ್ಷಿ ದಯಾನಂದ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಿಂದ ಕಾನೂನು ಪದವಿ ಪೂರೈಸಿದರು (1984).

ಪಂಜಾಬ್–ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್ ವಕೀಲರಾಗಿ ಹಲವು ಮಂಡಳಿ, ನಿಗಮ, ಬ್ಯಾಂಕ್ಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿನಿಧಿಸಿದ್ದ ಅವರು, ಹೈಕೋರ್ಟ್ ಪರವಾಗಿಯೂ ವಕಾಲತ್ತು ವಹಿಸಿದ್ದರು. 2000 ಇಸವಿಯಲ್ಲಿ ಓಂಪ್ರಕಾಶ್ ಚೌಟಾಲಾ ಅವರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಹರಿಯಾಣ ಸರ್ಕಾರದ ಅಡ್ವೊಕೇಟ್ ಜನರಲ್ ಆಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಅವರು, ಆ ಹುದ್ದೆಗೇರಿದ ಅತಿ ಕಿರಿಯರು ಎನ್ನಿಸಿಕೊಂಡರು. ಆಗ ಅವರ ವಯಸ್ಸು 38 ವರ್ಷ. 2004 ಅವರ ವೃತ್ತಿಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವದ ವರ್ಷ; ಪಂಜಾಬ್ ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಆಯ್ಕೆಯಾದರು. ಆ ಹೈಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಆಯ್ಕೆಯಾದ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಕಿರಿಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಗಳಲ್ಲಿ ಅವರೂ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದರು. 14 ವರ್ಷ ಅಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ ಬಳಿಕ 2018ರಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಚಲ ಪ್ರದೇಶ ಹೈಕೋರ್ಟ್ನ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾದರು.

ಹೈಕೋರ್ಟ್ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿ ಅನುಭವವಿದ್ದ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು 2019ರಲ್ಲಿ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿಯಾಗಿ ಪದೋನ್ನತಿ ಹೊಂದಿದರು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕಾನೂನು ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಾಧಿಕಾರದ (ಎನ್ಎಎಲ್ಎಸ್ಎ) ಕಾರ್ಯಕಾರಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಕಾನೂನು ಸೇವೆಗಳ ಸಮಿತಿ (ಎಸ್ಸಿಎಲ್ಎಸ್ಸಿ) ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಿದ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು, 2025ರ ನ.24ರಂದು ಭಾರತದ ಸಿಜೆಐ ಆಗಿ ಪ್ರಮಾಣ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು.

2027ರ ಫೆ.9ರವರೆಗೆ ಅವರು ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಮುಖ್ಯ ನ್ಯಾಯಮೂರ್ತಿ ಹುದ್ದೆ ನಿರ್ವಹಿಸಲಿದ್ದಾರೆ. ಬಾಕಿ ಇರುವ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಬೃಹತ್ ಹೊರೆಯನ್ನು ಇಳಿಸುವುದೇ ತಮ್ಮ ಮುಂದಿನ ದೊಡ್ಡ ಸವಾಲು ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.

. ಅಪ್ಪ ತೋರಿದ ಯಶಸ್ಸಿನ ಹಾದಿ

ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು ಮೊದಲು ವಕೀಲ ವೃತ್ತಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಹಿಸ್ಸಾರ್ನ ಜಿಲ್ಲಾ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ. ಅವರು ಅಪಾರ ಸಿದ್ಧತೆಯೊಂದಿಗೆ ನಿರರ್ಗಳವಾಗಿ ಇಂಗ್ಲಿಷ್ನಲ್ಲಿ ವಾದ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಅದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದ ಅವರ ತಂದೆಯು, ‘ನೀನು ಇರಬೇಕಾದದ್ದು ಹೈಕೋರ್ಟ್ನಲ್ಲಿ’ ಎಂದು ಮಗನಲ್ಲಿ ಮಹತ್ವಾಕಾಂಕ್ಷೆ ತುಂಬಿದರು. ಅಪ್ಪನ ಒತ್ತಾಯಕ್ಕೆ ಕಟ್ಟುಬಿದ್ದು ಒಂದೇ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಪಂಜಾಬ್ ಹರಿಯಾಣ ಹೈಕೋರ್ಟ್ಗೆ ಬರುವ ಮೂಲಕ ಕಾರ್ಯಕ್ಷೇತ್ರ ಬದಲಿಸಿದರು. ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರ ಪ್ರತಿಭೆಯ ವಿಕಾಸಕ್ಕೆ ಅಲ್ಲಿ ವಿಪುಲ ಅವಕಾಶಗಳು ಒದಗಿದವು. ಜತೆಯಲ್ಲೇ, ಹಲವು ಪದವಿಗಳೂ ಅವರನ್ನು ಅರಸಿಬಂದವು.

. ಪ್ರಮುಖ ತೀರ್ಪುಗಳು

ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ನ ಚಾರಿತ್ರಿಕವೂ ಮಹತ್ವಪೂರ್ಣವೂ ಆದ ಅನೇಕ ತೀರ್ಪುಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ ಪೀಠಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯಾ. ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರೂ ಒಬ್ಬರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಕೆಲವು ತೀರ್ಪುಗಳು ಇಂತಿವೆ

l ಕೃತಿ ಮತ್ತು ಓರಿಯಂಟಲ್ ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್ ಕಂ.ಲಿ ಪ್ರಕರಣ; ಕುಟುಂಬದ ಆದಾಯದಲ್ಲಿ ಗೃಹಿಣಿಯ ಪಾತ್ರವೂ ಮುಖ್ಯ ಎಂದು ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪೀಠವು, ವಾಹನ ಅಪಘಾತದ ಪರಿಹಾರ ಮೊತ್ತವನ್ನು ₹22 ಲಕ್ಷದಿಂದ ₹33.2 ಲಕ್ಷಕ್ಕೆ ಏರಿಸಿತ್ತು.

l ರಣವೀರ್ ಅಲಹಾಬಾದಿಯಾ ಅವರನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದ್ದ ‘ಇಂಡಿಯಾ’ಸ್ ಗಾಟ್ ಲೇಟೆಂಟ್’ ವಿವಾದದ ಸಂಬಂಧ ತೀರ್ಪು ನೀಡಿದ್ದ ನ್ಯಾ.ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್ ಅವರು, ‘ವಾಕ್ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವು ನಿರಂಕುಶವೇನಲ್ಲ. ಅದನ್ನು ಅತ್ಯಂತ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯಿಂದ, ನಾಗರಿಕ ಕರ್ತವ್ಯ ಅರಿತು ಬಳಸಬೇಕು’ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದರು.

l ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸೇರಿದಂತೆ ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳ ವಕೀಲರ ಸಂಘಗಳಲ್ಲಿ ಮೂರನೇ ಒಂದರಷ್ಟು ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಮೀಸಲಿಡಬೇಕು ಎಂದು ಆದೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನ್ಯಾಯಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಲಿಂಗ ತಾರತಮ್ಯ ಹೋಗಲಾಡಿಸುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಇದು ಮುಖ್ಯವಾದ ಕ್ರಮವಾಗಿದೆ.

l ಬಿಹಾರದಲ್ಲಿ ಮತದಾರರ ಪಟ್ಟಿಯ ಸಮಗ್ರ ವಿಶೇಷ ಪರಿಷ್ಕರಣೆಯ (ಎಸ್ಐಆರ್) ವೇಳೆ ಕರಡು ಪಟ್ಟಿಯಿಂದ ಹೊರಗಿಡಲಾದ 65 ಲಕ್ಷ ಮತದಾರರ ವಿವರಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವಂತೆ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗಕ್ಕೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪೀಠದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ.

l ಸಂವಿಧಾನದ 370ನೇ ವಿಧಿ ಅನ್ವಯ ಜಮ್ಮು–ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗಿದ್ದ ವಿಶೇಷ ಸ್ಥಾನಮಾನ ರದ್ದುಪಡಿಸಿದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಕ್ರಮ ಎತ್ತಿಹಿಡಿದಿದ್ದ ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಪೀಠದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿ.

–––––

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ವ್ಯಕ್ತಿ ವಿಶೇಷ: ಸಿಜೆಐ ಸೂರ್ಯಕಾಂತ್– ಹಳ್ಳಿ ಹುಡುಗನ ‘ಸುಪ್ರೀಂ’ ಸಾಧನೆ

ಚಿನಕುರುಳಿ ಕಾರ್ಟೂನ್: ನವೆಂಬರ್ 28 ಶುಕ್ರವಾರ 2025

ಚುರುಮುರಿ: ಕುದುರೆ ವ್ಯಾಪಾರ!

ಬೆಂಗಳೂರು: ಎರಡು ಗ್ರೇಟರ್‌ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಗೊಂದಲ!

ಅಂಡರ್-19 ಏಷ್ಯಾ ಕಪ್‌: ಸಿಎಸ್‌ಕೆ ಆರಂಭಿಕನಿಗೆ ನಾಯಕತ್ವ, ವೈಭವ್‌ಗೆ ಸ್ಥಾನ

ವಾರದ ವಿಶೇಷ: ಅಂಧರ ವಿಶ್ವಕಪ್‌– ಬೆಂಕಿಯಲ್ಲಿ ಅರಳಿದ ಪ್ರತಿಭೆಗಳು!

ಭಾರತ ಮಹಿಳಾ ಬಾಕ್ಸಿಂಗ್‌ ತಂಡಕ್ಕೆ ಸ್ಯಾಂಟಿಯಾಗೊ ಮುಖ್ಯ ಕೋಚ್‌

ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್: ತನ್ವಿ, ಉನ್ನತಿ ಸೆಮಿಫೈನಲ್‌ಗೆ ಲಗ್ಗೆ

ಸೈಯದ್‌ ಮುಷ್ತಾಕ್ ಅಲಿ ಟ್ರೋಫಿ: ಅನುಕೂಲ್‌ ಆಟಕ್ಕೆ ಒಲಿದ ಜಯ

ಒಳನೋಟ: ಶ್ರೀಗಂಧ ಕೃಷಿಗೆ ನೂರು ಕಷ್ಟ

ಒಳನೋಟ: ಕಮರಿತೆ 'ಉತ್ಕೃಷ್ಟ' ಶಿಕ್ಷಣದ ಕನಸು?

ಒಳನೋಟ | Bengaluru Tunnel Road: ಸುರಂಗ; ವಿ–ವಾದ ತರಂಗ

ಒಳನೋಟ | ತೋಟಕ್ಕೆ ಕಾಡುಪ್ರಾಣಿಗಳ ದಾಳಿ: ಕೃಷಿಕರಿಗೆ ಕೋತಿ, ನವಿಲು, ಹಂದಿಗಳ ಒಳೇಟು

ಚಿನಕುರುಳಿ ಕಾರ್ಟೂನ್: ನವೆಂಬರ್ 28 ಶುಕ್ರವಾರ 2025

ಚುರುಮುರಿ: ಕುದುರೆ ವ್ಯಾಪಾರ!

ಬೆಂಗಳೂರು: ಎರಡು ಗ್ರೇಟರ್‌ ಬೆಂಗಳೂರಿನಿಂದ ಗೊಂದಲ!

ಅಂಡರ್-19 ಏಷ್ಯಾ ಕಪ್‌: ಸಿಎಸ್‌ಕೆ ಆರಂಭಿಕನಿಗೆ ನಾಯಕತ್ವ, ವೈಭವ್‌ಗೆ ಸ್ಥಾನ