ರಾಮಯ್ಯನವರ ಸಗಣಿ-ಗಂಜಳದ ಪ್ರಯೋಗ!

ಅವನಿಗೆ ಮನಸೋತು ಪ್ರೀತಿಸತೊಡಗುತ್ತಾಳೆ ಗೌಡರ ಮಗಳು! ನಂತರ ಕೋಣ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡುತ್ತದೆ. ತಿಪ್ಪನ ಬದಲಿಗೆ ಕೋಣಕ್ಕೇ ಗೌಡರ ಮಗಳ ಮೇಲೆ ಕಣ್ಣುಬೀಳುತ್ತದೆ! ಹೀಗೆ ನಾಟಕ ಯಾರೂ ಊಹಿಸಲಾರದ ತಿರುವುಮುರುವುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತ ಒಂದು ನಿಶ್ಚಿತ ಎಂಬ ಯಾವುದೇ ಸಿದ್ಧಸೂತ್ರಕ್ಕೆ ನಿಲುಕದಂತೆ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಕ್ಲಾಸ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಕಾಸ್ಟ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಸಾಹಿತ್ಯದ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಇಂಟಲೆಕ್ಚುವಲ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಮೀಡಿಯಾ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಲ್ಯಾಂಗ್ವೇಜ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ, ಕಲ್ಚರ್ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸೂ ಹೀಗೆ ಎಲ್ಲ ಬಗೆಯ ಪಾಲಿಟಿಕ್ಸನ್ನು ಕುರಿತೂ ಮಾತನಾಡುತ್ತದೆ. ಕಡೆಗೆ ಇದೆಲ್ಲವೂ ಬುಲ್ಶಿಟ್ಟೆಂದೋ ಅಥವಾ ಬುಲ್ಶಿಟ್ಟು ಕೂಡ ನಿರ್ಲ್ಯಕ್ಷ್ಯಕ್ಕೆ ಒಳಗಾದ್ದು ಎಂದೋ, ಹೀಗೆ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ವಿಚಾರಗಳ ಮಗ್ಗುಲುಗಳನ್ನು ತೋರುತ್ತ, ತೋರಿದ್ದನ್ನೇ ವಿಡಂಬಣೆ ಮಾಡುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತದೆ.

ನಾಟಕಕಾರರೇ ಹೇಳುವಂತೆ, `ಸಗಣಿ ಗಂಜಳಗಳಲ್ಲೂ ತಾರತಮ್ಯ ನೆಲೆಗೊಂಡಿರುವ ಭಾರತೀಯ ಮನೋಧರ್ಮದ ನಿಜ ಶೋಧನೆ ಈ ನಾಟಕ. ನಾನು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಮ್ಮ ಮರಸುನಾಡು ಮಣ್ಣಿನ ಜನಪದ ಕಥೆಯೊಂದನ್ನು, ಸಂಪತ್ತಿಗೆ ಸವಾಲ್ ಎಂಬ ಜನಪ್ರಿಯ ಸಿನಿಮಾ, ಹಾಗೂ ಧುತ್ತರಗಿಯವರ ಜನಪ್ರಿಯ ವೃತ್ತಿ ನಾಟಕದ ಕಥಾಹಂದರವನ್ನು ಬಿಡುಬೀಸಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೇನೆ. ಇದೆಲ್ಲವನ್ನು ನಮ್ಮ ಪೋಸ್ಟ್ ಮಾಡರ‌್ನಿಸ್ಟ್ ಸುಗ್ಗಿ ಕಣದಲ್ಲಿ ಹರವಿ ಗುಂಡುಹೊಡೆದು ಪಡಗುಹಾಕಿ ಜೊಳ್ಳುರಾಶಿಯನ್ನೂ ಘನ ವಿದ್ವತ್ತಿನ ಸುಗ್ಗಿರಾಶಿಯೆಂದು ನಂಬಿರುವ ಅವರ ದಿವಾಳಿತನವನ್ನೂ ತೂರಿ, ನಾಳೆಯ ಬಿತ್ತನೆಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಕಾಳು ಕೂಡಿಡುವುದಷ್ಟೇ ಈ ನಾಟಕದ ಎಂಬಿಷನ್!'.

ನಾಟಕವೆಂದರೆ ಅದರಲ್ಲಿ ಘನವಾದ ವಸ್ತು-ಪಾತ್ರ-ಸಂಘರ್ಷಗಳಿರಬೇಕು ಎಂದು ತಿಳಿದಿರುವ ನಮ್ಮ ಪಾರಂಪರಿಕ ನಂಬುಗೆಯನ್ನೇ ಬುಡಮೇಲು ಮಾಡುವಂತೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ನಾಟಕದ ಮುಖ್ಯಪಾತ್ರ ಒಂದು ಕೋಣ! ಅದರ ಸಂಘರ್ಷ ಐಡೆಂಟಿಟಿಯದ್ದು! ನಾಟಕದ ಪ್ರತಿ ಪಾತ್ರವೂ, ಪಾತ್ರ ಮತ್ತು ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ತನ್ನ ಆಲೋಚನೆಗಳನ್ನು ಮಾತಾಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ, ಬದಲಿಗೆ ನಾಟಕಕಾರರೇ ಪ್ರತಿ ಪಾತ್ರಗಳ ಬುದ್ಧಿ-ನಾಲಿಗೆ ಮೇಲೆ ಕೂತು ಜಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಮಾತನಾಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರತಿ ಮಾತೂ ವ್ಯಂಗ್ಯದ ಮೊನಚಿನಿಂದ ಪ್ರೇಕ್ಷಕನನ್ನು ನಗಿಸುತ್ತ ಇರಿಯುತ್ತದೆ. ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಭಾಷೆಯೆಂಬುದಿಲ್ಲ, ಕನ್ನಡ, ಹಿಂದಿ, ಇಂಗ್ಲಿಷ್, ತೆಲುಗು ಹೀಗೆ ಯಾವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಯಾವ ಭಾಷೆಯನ್ನು ಬೇಕಾದರೂ ಆಡಬಹುದು.

ಇನ್ನೊಂದು ಮುಖ್ಯ ವಿಚಾರವೆಂದರೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಯೋಗ ಯಾವುದೋ ಒಬ್ಬ ನಿರ್ದೇಶಕರ `ನಿರ್ದೇಶನ' ಎಂಬ ಹಂಗಿನಿಂದ ಮುಕ್ತಗೊಂಡು ಇಡೀ ನಟಸಮೂಹವೇ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ! (ನಿರ್ದೇಶಕನ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ನಾಟಕಕಾರರೇ ತಮ್ಮ ನಾಟಕದಲ್ಲೇ ಮಾಡಿಬಿಟ್ಟಿರುವಾಗ ನಿರ್ದೇಶಕರಿಗೆ ಇಲ್ಲಿ ಕೆಲಸವೇ ಇಲ್ಲ ಎನ್ನಬಹುದು; ಅಥವಾ ಯಾವ ನಿರ್ದೇಶಕ ಬಂದರೂ ಈ ನಾಟಕವನ್ನು ಮತ್ಯಾವ ರೀತಿಯಲ್ಲೂ ಮಾಡಿಸಲು ಬಾರದೇನೋ. ಅದು ನಾಟಕ ಕೃತಿಯ ಮಿತಿಯೂ ಹೌದು ಎಂದು ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು). ರಾಜ್ಯದ ಬೇರೆಬೇರೆ ಮೂಲೆಯಿಂದ, ಬೇರೆಬೇರೆ ಸಂಸ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಬಂದ ನಟರ ಸಮೂಹವೇ ಇರುವಾಗ, ಮತ್ತು ಇಡೀ ತಂಡವೇ ಸೇರಿ ನಿರ್ದೇಶಿಸಿಕೊಂಡಿರುವಾಗ ನಾಟಕ ಎಲ್ಲೂ ಕೂಡ ತುಂಬ ಪರ್ಫೆಕ್ಟಾಗುವ ಗೀಳಿನಿಂದ ಪಾರಾಗಿ ಒರಟು ಒರಟಾಗಿಯೇ ಉಳಿದಿದೆ; ಇಂಥ ಒರಟು ಮೊನೆಗಳೇ ಪ್ರಯೋಗವನ್ನು ಅಂದಗೊಳಿಸಿದೆ.

ಇಲ್ಲಿಯವರೆಗೂ ಬರೇ ನಾಕುಕಾಲಿನ ಕುರ್ಚಿಯನ್ನೇ ನೋಡಿ ಗೊತ್ತಿರುವ, ಬಳಸಿ ಗೊತ್ತಿರುವ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಬಡಗಿಯೊಬ್ಬ ಏಕಾಏಕಿ ಏಳುಕಾಲಿನ ಕುರ್ಚಿಯೊಂದನ್ನು ತಂದು ನಿಲ್ಲಿಸಿದರೆ, ಒಮ್ಮೆಗೆ ಒಪ್ಪಿಕೊಳ್ಳಲು ಕೊಂಚ ಕಸಿವಿಸಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಏಳುಕಾಲಿನ ಕುರ್ಚಿಯನ್ನು ಮಾಡುವ `ಉಪಕರಣ', ಇಲ್ಲವೆ `ಪದ್ಧತಿ' ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಇರುವುದಿಲ್ಲ, ಮತ್ತೂ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಏಳುಕಾಲಿನ ಕುರ್ಚಿಯನ್ನು `ಬಳಸುವ ಮನೋಪಕರಣ'ವೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಆದಮಾತ್ರಕ್ಕೆ ಕುರ್ಚಿಯನ್ನು ಮಾಡುವ ಬಗೆ ಹೀಗಲ್ಲ ಎಂದೋ ಅಥವಾ ಇದು ಕುರ್ಚಿಯೇ ಅಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವೇ?

ಹಾಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಪ್ರಯೋಗ ಹಲವು ತಕರಾರು, ಪ್ರಶ್ನೆಗಳು, ತೊಡಕುಗಳು, ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯಗಳ ನಡುವೆಯೇ ಕನ್ನಡ ನಾಟಕ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಹೊಸ ಬಗೆಯದ್ದು ಎನಿಸುತ್ತಿದೆ. ಮೆಚ್ಚುವುದು, ತೆಗಳುವುದು ಇದೆಲ್ಲದರ ಮುಕ್ತನೋಟದಲ್ಲೇ ಇದನ್ನು ಎಲ್ಲ ರಂಗಾಸಕ್ತರೂ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ತುರ್ತು ಇದೆ. ಒಂದು ಫೋನು ಮಾಡಿದರೆ ಸಾಕು (99452 08735) ನಿಮ್ಮ ಊರಿಗೇ ಬಂದು ಪ್ರದರ್ಶನ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಹೊಸಬಗೆಯ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ಅನುಮಾನದಿಂದ ನೋಡುವುದು ಹೇಗೆ ಕಾಯಿಲೆಯೋ ಹಾಗೇ ಹಳೆಯ ಪಾರಂಪರಿಕ ಪ್ರಯೋಗಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲ್ಯಕ್ಷ್ಯದಿಂದ ನೋಡುವುದೂ ಒಂದು ಕಾಯಿಲೆ. ಹೊಸತು ಹಳತು ಇದೆಲ್ಲದರ ನಡುವೆ ಪ್ರಯೋಗವೊಂದು ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಮಷ್ಟಿಗೆ ಹೇಗೆ ಹೊಸಕಾಣ್ಕೆಯನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲುದೋ ಅದು ಮಾತ್ರ ಸತ್ಯ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯ.