<figcaption>""</figcaption>.<p>ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ (ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ)ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯತೆ (ಪ್ರೊಬೆಬಿಲಿಟಿ) ಘಟಕಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದವು. ಈ ಕುರಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಯೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ಮೊದಲು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸರಾಸರಿ (ಮೀನ್) ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ಹಂತಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸೋಣ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸರಾಸರಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಮೂರು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬಹುದು.</p>.<p class="Briefhead"><strong>ನೇರ ವಿಧಾನ</strong></p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶದಲ್ಲಿನ 2 ಕಂಬಸಾಲು(ಕಾಲಮ್)ಗಳಿಂದ ಉಳಿದೆರಡು ಕಂಬಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 2– f ಮತ್ತು fx ಕಂಬಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಸಿದ ನಂತರ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಬರೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಹಂತ 3– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರ ಬರೆದು ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ನಂತರ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">*</span>ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ರೂಢಿಬೆಲೆ(ಮೋಡ್) ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಹಂತಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ರೂಢಿಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವರ್ಗಾಂತರ(ಕ್ಲಾಸ್ ಇಂಟರ್ವಲ್) ವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ. ಹಂತ 2– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ *, h, F0, F1 ಮತ್ತು F2 ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು ಹಂತ 3– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು *, h, F0, F1 ಮತ್ತು F2 ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ. ಹಂತ 4– ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ರೂಢಿಬೆಲೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಮಧ್ಯಾಂಕ(ಮೀಡಿಯನ್) ವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ನೋಡೋಣ.</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ಸಂಚಿತಾವೃತ್ತಿ(ಕ್ಯುಮುಲೇಟಿವ್ ಫ್ರಿಕ್ವೆನ್ಸಿ)ಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 2– ಮಧ್ಯಾಂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವರ್ಗಾಂತರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 3– *, f, h, cf, N ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 4– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಸುಲಭೀಕರಿಸಿ.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ / ಅಧಿಕ ಓಜೀವ್ ನಕ್ಷೆ ರಚಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಂತರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ಬೆಲೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ. ಹಂತ 2– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಚಿತ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 3– ಗ್ರಾಫ್ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ X- ಅಕ್ಷದ ಕಡೆ ವರ್ಗಾಂತರ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು y- ಅಕ್ಷದ ಕಡೆ ಸಂಚಿತ ಆವೃತ್ತಿ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ಹಂತ 4– ಕೋಷ್ಟಕದ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಫ್ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿಂದುಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 5– ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗ್ರಾಫ್ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು.</p>.<p class="Briefhead"><strong>ಸಂಭವನೀಯತೆ</strong></p>.<p>ಒಂದು ಘಟನೆಯ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಘಟನೆಗೆ ಅನುಕೂಲಿಸುವ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು. ಹಂತ 2– ಹಾಗೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಧ್ಯ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು. ಹಂತ 3– ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು.</p>.<p>ಉದಾಹರಣೆ: ಒಂದು ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಸಲ ಚಿಮ್ಮಿದಾಗ, ಒಂದು ಶಿರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ.</p>.<p>ಪರಿಹಾರ: ಒಟ್ಟು ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ= 2 - ಶಿರ (H) ಮತ್ತು ಪುಚ್ಛ (T).</p>.<p>ಒಂದು ಶಿರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಘಟನೆ E ಆಗಿರಲಿ.</p>.<p>Eಗೆ ಅನುಕೂಲಿಸುವ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ =1</p>.<p>ಒಂದು ಶಿರ ಪಡೆಯುವ ಸಂಭವನೀಯತೆ P(E) =n(E)/n(S) = 1/2</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<figcaption>""</figcaption>.<p>ಗಣಿತದಲ್ಲಿ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ (ಸ್ಟಾಟಿಸ್ಟಿಕ್ಸ)ಮತ್ತು ಸಂಭವನೀಯತೆ (ಪ್ರೊಬೆಬಿಲಿಟಿ) ಘಟಕಗಳು ಅತ್ಯಂತ ಮಹತ್ವದವು. ಈ ಕುರಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಬಿಡಿಸಿಯೇ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ಮೊದಲು ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸರಾಸರಿ (ಮೀನ್) ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ಹಂತಗಳನ್ನು ಚರ್ಚಿಸೋಣ. ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸರಾಸರಿ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಮೂರು ವಿಧಾನಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವುದಾದರೊಂದು ವಿಧಾನವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬಹುದು.</p>.<p class="Briefhead"><strong>ನೇರ ವಿಧಾನ</strong></p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶದಲ್ಲಿನ 2 ಕಂಬಸಾಲು(ಕಾಲಮ್)ಗಳಿಂದ ಉಳಿದೆರಡು ಕಂಬಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 2– f ಮತ್ತು fx ಕಂಬಸಾಲುಗಳನ್ನು ಕೂಡಿಸಿದ ನಂತರ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಬರೆದುಕೊಳ್ಳಿ. ಹಂತ 3– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರ ಬರೆದು ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ನಂತರ ಲೆಕ್ಕ ಮಾಡಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">*</span>ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ರೂಢಿಬೆಲೆ(ಮೋಡ್) ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವ ಹಂತಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ. ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ರೂಢಿಬೆಲೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವರ್ಗಾಂತರ(ಕ್ಲಾಸ್ ಇಂಟರ್ವಲ್) ವನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ. ಹಂತ 2– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ *, h, F0, F1 ಮತ್ತು F2 ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು ಹಂತ 3– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು *, h, F0, F1 ಮತ್ತು F2 ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಸೂತ್ರದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿ. ಹಂತ 4– ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಲೆಕ್ಕವನ್ನು ಬಿಡಿಸಿ ರೂಢಿಬೆಲೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಮಧ್ಯಾಂಕ(ಮೀಡಿಯನ್) ವನ್ನು ಕಂಡು ಹಿಡಿಯುವ ವಿಧಾನವನ್ನು ನೋಡೋಣ.</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ಸಂಚಿತಾವೃತ್ತಿ(ಕ್ಯುಮುಲೇಟಿವ್ ಫ್ರಿಕ್ವೆನ್ಸಿ)ಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 2– ಮಧ್ಯಾಂಕವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ವರ್ಗಾಂತರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 3– *, f, h, cf, N ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 4– ಸೂಕ್ತವಾದ ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಸುಲಭೀಕರಿಸಿ.</p>.<p><span class="Bullet">* </span>ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಕಡಿಮೆ / ಅಧಿಕ ಓಜೀವ್ ನಕ್ಷೆ ರಚಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೋಷ್ಟಕದಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾಂತರವನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಅಥವಾ ಅಧಿಕ ಬೆಲೆಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ. ಹಂತ 2– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ದತ್ತಾಂಶಗಳಿಗೆ ಸಂಚಿತ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ. ಹಂತ 3– ಗ್ರಾಫ್ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ X- ಅಕ್ಷದ ಕಡೆ ವರ್ಗಾಂತರ ಮಿತಿಗಳನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ ಮತ್ತು y- ಅಕ್ಷದ ಕಡೆ ಸಂಚಿತ ಆವೃತ್ತಿ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ನಮೂದಿಸಿ. ಹಂತ 4– ಕೋಷ್ಟಕದ ಬೆಲೆಗಳನ್ನು ಗ್ರಾಫ್ ಹಾಳೆಯ ಮೇಲೆ ಬಿಂದುಗಳಾಗಿ ಗುರುತಿಸಬೇಕು. ಹಂತ 5– ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಗ್ರಾಫ್ ನಕ್ಷೆಯನ್ನು ರಚಿಸಬೇಕು.</p>.<p class="Briefhead"><strong>ಸಂಭವನೀಯತೆ</strong></p>.<p>ಒಂದು ಘಟನೆಯ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಲು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹಂತಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಬೇಕು</p>.<p>ಹಂತ 1– ಕೊಟ್ಟಿರುವ ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಘಟನೆಗೆ ಅನುಕೂಲಿಸುವ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು. ಹಂತ 2– ಹಾಗೆಯೇ ಪ್ರಯೋಗದ ಎಲ್ಲಾ ಸಾಧ್ಯ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು. ಹಂತ 3– ಸೂತ್ರವನ್ನು ಬರೆದು ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಬೇಕು.</p>.<p>ಉದಾಹರಣೆ: ಒಂದು ನಾಣ್ಯವನ್ನು ಒಂದು ಸಲ ಚಿಮ್ಮಿದಾಗ, ಒಂದು ಶಿರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಸಂಭವನೀಯತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ.</p>.<p>ಪರಿಹಾರ: ಒಟ್ಟು ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ= 2 - ಶಿರ (H) ಮತ್ತು ಪುಚ್ಛ (T).</p>.<p>ಒಂದು ಶಿರವನ್ನು ಪಡೆಯುವ ಘಟನೆ E ಆಗಿರಲಿ.</p>.<p>Eಗೆ ಅನುಕೂಲಿಸುವ ಫಲಿತಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ =1</p>.<p>ಒಂದು ಶಿರ ಪಡೆಯುವ ಸಂಭವನೀಯತೆ P(E) =n(E)/n(S) = 1/2</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>