<p>ಮಿದುಳಿಗೆ ರಕ್ತ ಪೂರೈಕೆಯ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಮಿದುಳಿನ ರಕ್ತನಾಳಗಳು ಛಿದ್ರಗೊಂಡಾಗ ಸಂಭವಿಸುವ ತೀವ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯೇ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು. ಇದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ನಿಮಿಷವೂ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.</p><p>ಅಕ್ಟೋಬರ್ 29 ಅನ್ನು ವಿಶ್ವ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಗೆ ಮುನ್ನ ದೇಹ ಏನೆಲ್ಲಾ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು? ಎಂಬುದನ್ನು ನರವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದ ವೈದ್ಯರಾದ ಡಾ. ಲೋಕೆಶ್.ಬಿ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. </p><p><strong>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು</strong></p><ul><li><p>ವ್ಯಕ್ತಿ ನಗುವಾಗ ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗ ಕೆಳಗೆ ಇಳಿದಿರುವುದು, ಬಾಯಿಯ ಒಂದು ಬದಿ ತಿರುಚಿಕೊಂಡಂತೆ ಅಥವಾ ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚದಿರುವುದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. </p></li><li><p>ತೋಳುಗಳ ದುರ್ಬಲತೆ ಮತ್ತೊಂದು ಲಕ್ಷಣ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಎರಡೂ ತೋಳುಗಳನ್ನು ಮೇಲೆ ಎತ್ತಲು ಹೇಳಿದಾಗ, ಒಂದು ತೋಳು ಕೆಳಗೆ ಜಾರಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸರಿಯಾಗಿ ಎತ್ತಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.</p></li><li><p>ಮಾತನಾಡಲು ಕಷ್ಟಪಡುವುದು, ಅರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಮಾತನಾಡುವುದು, ಮಾತುಗಳು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುವುದು ಅಥವಾ ಸರಳ ವಾಕ್ಯಗಳನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು.</p></li><li><p>ಇತರರು ಹೇಳುವುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಇರಬಹುದು. ಹಠಾತ್ತನೆ ತೀವ್ರ ತಲೆನೋವು, ವಾಕರಿಕೆ, ವಾಂತಿ ಮತ್ತು ತಲೆ ತಿರುಗುವಿಕೆ ಸಹ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಸಂಕೇತ.</p></li><li><p>ಹಠಾತ್ತನೆ ದೃಷ್ಟಿ ಸಮಸ್ಯೆ, ನಡೆಯುವಾಗ ಕಾಲು ತೊಡರುವುದು, ಎಡವಿ ಬೀಳುವುದು, ದೇಹ ಸಮನ್ವಯ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.</p></li><li><p>ದೇಹ ಹಠಾತ್ತನೆ ಮರಗಟ್ಟುವುದು ಅಥವಾ ಜುಮ್ಮೆನಿಸುವಿಕೆಯ ಅನುಭವವಾಗಬಹುದು.</p></li><li><p>ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಗೆ ಮುನ್ನ ಮಿನಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಥವಾ ಟ್ರಾನ್ಸಿಯೆಂಟ್ ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ (ಟಿಐಎ) ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಸಂಭವಿಸುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆ.</p></li><li><p>ಹಠಾತ್ತನೆ ತೀವ್ರ ಗೊಂದಲ, ಯೋಚಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುವುದು, ಸ್ಮರಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು.</p></li></ul><p><strong>ವೈದ್ಯರು ನಡೆಸುವ ಪರೀಕ್ಷೆ:</strong> </p><ul><li><p>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ವೈದ್ಯರು ಎಫ್ಎಎಸ್ಟಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.</p></li><li><p>ಎಫ್ ಎಂದರೆ ಫೇಸ್ (ಮುಖ) - ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗ ಇಳಿದಿದೆಯೇ,</p></li><li><p>ಎ ಎಂದರೆ ಆರ್ಮ್ಸ್ (ತೋಳುಗಳು) - ಎರಡೂ ತೋಳುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆಯೇ,</p></li><li><p>ಎಸ್ ಎಂದರೆ ಸ್ಪೀಚ್ (ಮಾತು) - ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ತೊದಲು ಇದೆಯೇ, </p></li><li><p>ಟಿ ಎಂದರೆ ಟೈಮ್ (ಸಮಯ) - ಈ ಯಾವುದಾದರೂ ಲಕ್ಷಣ ಕಂಡರೆ ತಕ್ಷಣ ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಮಯವೇ ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆತರೆ ಮಿದುಳಿನ ಹಾನಿಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.</p></li></ul><p><strong>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಹೇಗೆ</strong>?</p><ul><li><p>ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿ ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.</p></li><li><p>ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಹಾಗೂ ಮಧುಮೇಹವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು.</p></li><li><p>ಧೂಮಪಾನ, ಮದ್ಯಪಾನದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು ಹಾಗೂ ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುವುದು.</p></li><li><p>ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಯಾಮ ಹಾಗೂ ಯೋಗ ಮಾಡುವುದು.</p></li><li><p>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು</p></li></ul>.<p><em>(ಡಾ. ಲೋಕೆಶ್.ಬಿ, ನರವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಆಸ್ಟರ್ ಸಿಎಂಐ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು)</em></p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಮಿದುಳಿಗೆ ರಕ್ತ ಪೂರೈಕೆಯ ಕೊರತೆ ಅಥವಾ ಮಿದುಳಿನ ರಕ್ತನಾಳಗಳು ಛಿದ್ರಗೊಂಡಾಗ ಸಂಭವಿಸುವ ತೀವ್ರ ಆರೋಗ್ಯ ಸಮಸ್ಯೆಯೇ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಥವಾ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು. ಇದನ್ನು ವೈದ್ಯಕೀಯ ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ನಿಮಿಷವೂ ಅಮೂಲ್ಯವಾಗಿರುತ್ತದೆ.</p><p>ಅಕ್ಟೋಬರ್ 29 ಅನ್ನು ವಿಶ್ವ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ದಿನವಾಗಿ ಆಚರಣೆ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಗೆ ಮುನ್ನ ದೇಹ ಏನೆಲ್ಲಾ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯುವಿನ ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು? ಎಂಬುದನ್ನು ನರವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗದ ವೈದ್ಯರಾದ ಡಾ. ಲೋಕೆಶ್.ಬಿ ಅವರು ವಿವರಿಸಿದ್ದಾರೆ. </p><p><strong>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣಗಳು</strong></p><ul><li><p>ವ್ಯಕ್ತಿ ನಗುವಾಗ ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗ ಕೆಳಗೆ ಇಳಿದಿರುವುದು, ಬಾಯಿಯ ಒಂದು ಬದಿ ತಿರುಚಿಕೊಂಡಂತೆ ಅಥವಾ ಕಣ್ಣು ಮುಚ್ಚದಿರುವುದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಪ್ರಮುಖ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ. </p></li><li><p>ತೋಳುಗಳ ದುರ್ಬಲತೆ ಮತ್ತೊಂದು ಲಕ್ಷಣ. ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಎರಡೂ ತೋಳುಗಳನ್ನು ಮೇಲೆ ಎತ್ತಲು ಹೇಳಿದಾಗ, ಒಂದು ತೋಳು ಕೆಳಗೆ ಜಾರಿ ಬೀಳುತ್ತದೆ ಅಥವಾ ಸರಿಯಾಗಿ ಎತ್ತಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.</p></li><li><p>ಮಾತನಾಡಲು ಕಷ್ಟಪಡುವುದು, ಅರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಮಾತನಾಡುವುದು, ಮಾತುಗಳು ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುವುದು ಅಥವಾ ಸರಳ ವಾಕ್ಯಗಳನ್ನು ಪುನರಾವರ್ತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು.</p></li><li><p>ಇತರರು ಹೇಳುವುದನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದೇ ಇರಬಹುದು. ಹಠಾತ್ತನೆ ತೀವ್ರ ತಲೆನೋವು, ವಾಕರಿಕೆ, ವಾಂತಿ ಮತ್ತು ತಲೆ ತಿರುಗುವಿಕೆ ಸಹ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಸಂಕೇತ.</p></li><li><p>ಹಠಾತ್ತನೆ ದೃಷ್ಟಿ ಸಮಸ್ಯೆ, ನಡೆಯುವಾಗ ಕಾಲು ತೊಡರುವುದು, ಎಡವಿ ಬೀಳುವುದು, ದೇಹ ಸಮನ್ವಯ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವುದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಲಕ್ಷಣವಾಗಿದೆ.</p></li><li><p>ದೇಹ ಹಠಾತ್ತನೆ ಮರಗಟ್ಟುವುದು ಅಥವಾ ಜುಮ್ಮೆನಿಸುವಿಕೆಯ ಅನುಭವವಾಗಬಹುದು.</p></li><li><p>ಕೆಲವು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ಗೆ ಮುನ್ನ ಮಿನಿ ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಅಥವಾ ಟ್ರಾನ್ಸಿಯೆಂಟ್ ಇಸ್ಕೆಮಿಕ್ ಅಟ್ಯಾಕ್ (ಟಿಐಎ) ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಕಣ್ಮರೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದು ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಸಂಭವಿಸುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆ.</p></li><li><p>ಹಠಾತ್ತನೆ ತೀವ್ರ ಗೊಂದಲ, ಯೋಚಿಸಲು ಕಷ್ಟವಾಗುವುದು, ಸ್ಮರಣೆ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ಪರಿಚಿತ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿರುವುದು.</p></li></ul><p><strong>ವೈದ್ಯರು ನಡೆಸುವ ಪರೀಕ್ಷೆ:</strong> </p><ul><li><p>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ವೈದ್ಯರು ಎಫ್ಎಎಸ್ಟಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ನಡೆಸುತ್ತಾರೆ.</p></li><li><p>ಎಫ್ ಎಂದರೆ ಫೇಸ್ (ಮುಖ) - ಮುಖದ ಒಂದು ಭಾಗ ಇಳಿದಿದೆಯೇ,</p></li><li><p>ಎ ಎಂದರೆ ಆರ್ಮ್ಸ್ (ತೋಳುಗಳು) - ಎರಡೂ ತೋಳುಗಳನ್ನು ಎತ್ತಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿದೆಯೇ,</p></li><li><p>ಎಸ್ ಎಂದರೆ ಸ್ಪೀಚ್ (ಮಾತು) - ಮಾತಿನಲ್ಲಿ ತೊದಲು ಇದೆಯೇ, </p></li><li><p>ಟಿ ಎಂದರೆ ಟೈಮ್ (ಸಮಯ) - ಈ ಯಾವುದಾದರೂ ಲಕ್ಷಣ ಕಂಡರೆ ತಕ್ಷಣ ತುರ್ತು ವೈದ್ಯಕೀಯ ಸೇವೆಗೆ ಕರೆ ಮಾಡಿ. ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿಯೂ ಸಮಯವೇ ಅತ್ಯಂತ ನಿರ್ಣಾಯಕವಾಗಿದೆ. ಮೊದಲ ಮೂರರಿಂದ ನಾಲ್ಕೂವರೆ ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆತರೆ ಮಿದುಳಿನ ಹಾನಿಯನ್ನು ಗಣನೀಯವಾಗಿ ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಬಹುದು.</p></li></ul><p><strong>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ ತಡೆಗಟ್ಟುವಿಕೆ ಹೇಗೆ</strong>?</p><ul><li><p>ಉತ್ತಮ ಆರೋಗ್ಯಕರ ಜೀವನಶೈಲಿ ರೂಢಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು.</p></li><li><p>ರಕ್ತದೊತ್ತಡ ಹಾಗೂ ಮಧುಮೇಹವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿ ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು.</p></li><li><p>ಧೂಮಪಾನ, ಮದ್ಯಪಾನದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು ಹಾಗೂ ಸಮತೋಲಿತ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸುವುದು.</p></li><li><p>ನಿಯಮಿತ ವ್ಯಾಯಾಮ ಹಾಗೂ ಯೋಗ ಮಾಡುವುದು.</p></li><li><p>ಸ್ಟ್ರೋಕ್ನ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸುವುದು</p></li></ul>.<p><em>(ಡಾ. ಲೋಕೆಶ್.ಬಿ, ನರವಿಜ್ಞಾನ ವಿಭಾಗ, ಆಸ್ಟರ್ ಸಿಎಂಐ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು)</em></p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
