ಚಂಪಾ: ಸಹಜ ಬಂಡುಕೋರ ಕವಿ

‘ಗಾಂಧೀ ಸ್ಮರಣೆ’ಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಘೋಷಣೆಗಳಿಲ್ಲದ ಗಾಢ ವಿಷಾದ, ಚೂಪುತಿವಿತಗಳ ರಾಜಕೀಯ ಕವಿತೆಗಳನ್ನು ಕೊಟ್ಟಿದ್ದ ಚಂಪಾ ಮುಂದೆ ಬಂಡಾಯ ಕವಿಯಾಗಿದ್ದು, ಬಂಡಾಯ ಸಂಘಟನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದ್ದು ಸಹಜವಾಗಿತ್ತು. ಬಂಡಾಯದ ಕಾಲಕ್ಕಾಗಲೇ ‘ಸಂಕ್ರಮಣ’ದ ಸಂಪಾದಕತ್ವ ಚಂಪಾ ಕೈಗೆ ಬಂದಿತ್ತು. ‘ಸಂಕ್ರಮಣ’ ಬಂಡಾಯ ಮಾರ್ಗದ ತಾತ್ವಿಕತೆಯ ಸಮರ್ಥನೆ, ಬಂಡಾಯ ಕಾವ್ಯತತ್ವದ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ, ದಲಿತ, ಬಂಡಾಯ ಹಾಗೂ ಸ್ತ್ರೀವಾದಿ ಕವಿತೆ, ಕತೆಗಳ ಪ್ರಕಟಣೆ, ವೈಚಾರಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳ ಮೂಲಕ ಕನ್ನಡದ ಪ್ರಗತಿಪರ ದನಿಗಳನ್ನು ಗಟ್ಟಿಗೊಳಿಸಿತು. ಚೂಪುಭಾಷೆಯ ಅಸಂಗತ ನಾಟಕಗಳನ್ನು ಬರೆದಿದ್ದ ಚಂಪಾ, ‘ಲಂಕೇಶ್ ಪತ್ರಿಕೆ’ಯಲ್ಲಿ ವ್ಯಂಗ್ಯ, ವಿಡಂಬನೆಗಳ ಚುರುಕಾದ ರಾಜಕೀಯ ಬರವಣಿಗೆಯನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಿಕೊಂಡರು.

‘ಸಂಕ್ರಮಣ’ ವಾರಪತ್ರಿಕೆ ಮಾಡಲು ಹೋಗಿ ಸೋತ ಚಂಪಾ, ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೂ ‘ಸಂಕ್ರಮಣ’ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ಪತ್ರಿಕೆಯನ್ನು ಛಲ ಬಿಡದೆ ಹೊರತರುತ್ತಾ ಹೊಸ ಲೇಖಕ, ಲೇಖಕಿಯರನ್ನು ರೂಪಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಹಿವ್ಯಂಗ್ಯ ವಿಜೃಂಭಿಸುತ್ತಿರುವಾಗಲೂ ಆಕರ್ಷಕ ಶೈಲಿಯಿದ್ದ ‘ಚಂಪಾದಕೀಯ’ದ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ಒಗರನ್ನು ಉಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದರು.

ಯಾರನ್ನಾದರೂ ಗೇಲಿ ಮಾಡಬಲ್ಲ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಗಳಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಚಂಪಾ, ಲಂಕೇಶ್, ಗಿರೀಶ ಕಾರ್ನಾಡ, ಅನಂತಮೂರ್ತಿ, ರಾಮಕೃಷ್ಣ ಹೆಗಡೆ... ಎಲ್ಲರನ್ನೂ ಟೀಕಿಸುತ್ತಿದ್ದರು; ಈ ಮೂರ್ತಿಭಂಜನೆಯಲ್ಲಿ ವಿಚಿತ್ರ ಸತ್ಯಗಳನ್ನೂ ಹೊರಡಿಸುತ್ತಿದ್ದರು.

ಧಾರವಾಡದ ನೆಲದಲ್ಲಿ ಅಂತರಗಂಗೆಯಂತೆ ಹರಿಯುವ ಶಾಲ್ಮಲಾ ನದಿ ಅವರ ‘ಶಾಲ್ಮಲಾ ನನ್ನ ಶಾಲ್ಮಲಾ’ ಕವನದ ಗಾಢಪ್ರತಿಮೆಯಾಗಿ ಕನ್ನಡದ ಆಕರ್ಷಕ ಕವಿತೆಗಳಲ್ಲೊಂದಾಯಿತು. ಚಂಪಾ ಕಾವ್ಯ ವ್ಯಂಗ್ಯ, ವಿರೋಧಾಭಾಸಗಳಿಂದ ಒಳಧ್ಯಾನಕ್ಕೆ ತಿರುಗಿದಾಗಲೂ, ಆ ಧ್ಯಾನದ ಪ್ರಭಾವ ಅವರ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವದ ಮೇಲೇನೂ ಆದಂತಿರಲಿಲ್ಲ! ಕೊನೆಕೊನೆಗೆ ಹಾಸಿಗೆ ಹಿಡಿಯುವವರೆಗೂ, ಕಟು ಸತ್ಯ ನುಡಿಯುವ, ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ವಿರುದ್ಧ ದಿಟ್ವವಾಗಿ ಮಾತಾಡುವ ಖಡಕ್ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿದ್ದ ಚಂಪಾ ಎಪ್ಪತ್ತರ ದಶಕದ ಬಂಡುಕೋರತನವನ್ನು ಕೊನೆವರೆಗೂ ಕಾಯ್ದುಕೊಂಡಿದ್ದರು.