ರಾಯಚೂರು– ಅಮೃತವಾಣಿ

ಈಗ 'ತತ್ವಸಿದ್ಧಾಂತದಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸು' ಎಂಬುದನ್ನು ಯಥಾಶಕ್ತಿ ತಿಳಿಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸೋಣ.

. 'ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಣ ಸ್ಮರಣಸಾಧನಂ ಮನಃ ' ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಸ್ಮರಣೆಗೆ ಸಾಧನವಾದದ್ದೇ ಮನಸ್ಸು ಎಂಬುದಾಗಿ ಶ್ರೀಜಯತೀರ್ಥರು ಪ್ರಮಾಣಪದ್ಧತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಇಂದ್ರಿಯಗಳು ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತವೆ. ಅನುಭವಕ್ಕೆ ಬಂದ ವಿಷಯಗಳು ಮನಸ್ಸನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತವೆ. ಅರ್ಥಂದ್ರಿಯ ಸನಿಕರ್ಷದ ಅನಂತರ ಮನಸ್ಸು ಬಾಹೇಂದ್ರಿಯಗಳ ಜೊತೆ ಸಕರ್ಷ ಹೊಂದುತ್ತದೆ. ಆಗ ಆ ಅನುಭವಿಸಿದ ಅರ್ಥಗಳು ಸಂಸ್ಕಾರ ರೂಪವಾಗಿ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಭವಿಷ್ಯತ್ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಆ ಸಂಸ್ಕಾರದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಮನಸ್ಸು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಸ್ಮರಣೆಯನ್ನು ತಂದುಕೊಡುತ್ತದೆ. ಹೀಗೆ ಸಂಸ್ಕಾರ ಹುಟ್ಟಲು ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕಾರ ಉಳಿಯಲು, ಮತ್ತು ಸಂಸ್ಕಾರದಿಂದ ಮುಂದೆ ಸ್ಮರಣೆ ಬರಲು ಯಾವುದು ಸಾಧನವೋ , ಅದೇ ಮನಸ್ಸು ಎಂಬುದು ಪ್ರಮಾಣಪದ್ಧತಿಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.

. ಅತ್ಯಂತ ಅಣುಸ್ವರೂಪವಾದ ' ಮನಸ್ಸು' ಜಡಭೂತವಾಗಿದೆ. ಅಹಂಕಾರತತ್ವ ಸ್ವರೂಪವಾದ ಮನಸ್ಸು ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದಲೂ ತೇಜೋಮಯವಾಗಿದ್ದರೂ ಕೂಡ ಜೀವನ ಜೊತೆ ಅಂಟಿಕೊಂಡು ಬಂದಿರುತ್ತದೆ. ಲಿಂಗದೇಹ ಭಂಗವಾಗುವ ತನಕ ಇದರ ಅಸ್ತಿತ್ವ. ಅನಂತರ ಜೀವನಿಗೂ ಮನಸ್ಸಿಗೂ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧ ವಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಐದು ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯ, ಐದು ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯಗಳೆಂಬ ಹತ್ತು ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಈ ಮನಸ್ಸು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಇವೆಲ್ಲದರ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಅನಾದಿಕಾಲದಿಂದ ಪ್ರತಿಶರೀರದಲ್ಲಿಯೂ ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಯಾರೇ ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನು ಮರಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದರೆ ದೇಹ ನಾಶವಾಗುತ್ತದೆ ಹೊರತು, ಮನಸ್ಸಾಗಲೀ, ಕರ್ಮೇಂದ್ರಿಯ ಜ್ಞಾನೇಂದ್ರಿಯಗಳಾಗಲೀ ನಾಶವನ್ನು ಹೊಂದುವುದಿಲ್ಲ. ವಿವಿಧ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಶರೀರದಲ್ಲಿ, ವೃಕ್ಷಾದಿಗಳ ಶರೀರದಲ್ಲಿ, ಮನುಷ್ಯಾದಿ ಶರೀರಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಇಂದ್ರಿಯಗಳೆಲ್ಲವೂ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಾಗದೇ ಬರುತ್ತಿರುತ್ತವೆ. ಆದ್ದರಿಂದಲೇ ಜನ್ಮಾಂತರದ ಸಂಸ್ಕಾರವನ್ನು ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಹೊಂದಿಯೇ ಇರುತ್ತಾರೆ.

. – ಶ್ರೀಸುಬುಧೇಂದ್ರ ತೀರ್ಥರು, ಮಂತ್ರಾಲಯ ಮಠದ ಸ್ವಾಮೀಜಿ

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ರಾಯಚೂರು– ಅಮೃತವಾಣಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಶುಕ್ರವಾರ, 18 ಜುಲೈ 2025

ಚುರುಮುರಿ | ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪುರಾಣ!

ರಾಯಚೂರು: ಕೆಡಿಪಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಶಾಸಕಿ ಕರೆಮ್ಮ ನಾಯಕ ಧರಣಿ

'ಜೂನಿಯರ್' ಚಿತ್ರ ವಿಮರ್ಶೆ: ಸಿರಿವಂತ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಕಥೆಯೇ ಬಡವ

ಜಿಂಬಾಬ್ವೆ ವಿರುದ್ಧ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್‌ಗೆ ಜಯ

2036ರ ಒಲಿಂಪಿಕ್ಸ್‌ಗೆ ಸಿದ್ಧತೆ: ಅಮಿತ್‌ ಶಾ

IND vs ENG: ಜಡೇಜ ಆಟ ಕೊಂಡಾಡಿದ ಟೀಮ್ ಇಂಡಿಯಾ

ಫಿಡೆ ಮಹಿಳಾ ವಿಶ್ವಕಪ್‌ ಟೂರ್ನಿ: ಎಂಟರ ಘಟ್ಟಕ್ಕೆ ಭಾರತದ ನಾಲ್ವರು

ಒಳನೋಟ: ವ್ಯಾಮೋಹದ ಜಿಮ್‌, ಸ್ಟೆರಾಯ್ಡ್‌

ಒಳನೋಟ | ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಯುವಜನ ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾರೆ! ಕೃಷಿ ಒಲ್ಲೆ ಎನ್ನುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು

ಒಳನೋಟ: ಸೋರುವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲೇ ಕಲಿಕೆ!

ಒಳನೋಟ: ಹದಗೆಟ್ಟ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ ‘ಆರೋಗ್ಯ’.. ಸರಿಯಾಗದ SC, ST, OBC ವಸತಿಶಾಲೆಗಳು

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಶುಕ್ರವಾರ, 18 ಜುಲೈ 2025

ಚುರುಮುರಿ | ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ ಪುರಾಣ!

ರಾಯಚೂರು: ಕೆಡಿಪಿ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಶಾಸಕಿ ಕರೆಮ್ಮ ನಾಯಕ ಧರಣಿ

'ಜೂನಿಯರ್' ಚಿತ್ರ ವಿಮರ್ಶೆ: ಸಿರಿವಂತ ಸಿನಿಮಾದಲ್ಲಿ ಕಥೆಯೇ ಬಡವ