<p>ಅಚ್ಚರಿ ಎನಿಸುವ ಗುಹಾಂತರ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಮೂಹ ಇರುವ ತಾಣ ಈ ಪಿಟಲ್ಖೋರಾ. ಇದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ ಬೆಟ್ಟ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸತಾಮಲಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ 13 ಗುಹೆಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಗುಹೆಗಳು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. 1853ರಲ್ಲಿ ಪಿಟಲ್ಖೋರಾ ಗುಹೆಗಳ ಇರುವಿಕೆ ತಿಳಿದು ಬಂತು.<br /> <br /> ಅಲ್ಲಿ ಒಂದನೇ ಶತಮಾನದ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಶಾತವಾಹನರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಈ ಗುಹೆಗಳು ಹವಾಮಾನದ ವೈಪರೀತ್ಯಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ ಹಾಳಾಗುವ ಹಂತ ತಲುಪಿವೆ. <br /> <br /> ಬೌದ್ಧರ ಹೀನಯಾನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಗುಹೆಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿರುವ 13 ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಎರಡು ವಿಭಾಗ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 1-9 ಗುಹೆಗಳು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, 10-14ನೇ ಗುಹೆಗಳು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿವೆ. <br /> <br /> ಮೊದಲ ಗುಹೆಯ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಎನಿಸುವಷ್ಟು ಸೊಗಸಾಗಿದೆ. ಎರಡನೇ ಗುಹೆ ವಿಹಾರದ ವಿನ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೂರನೇ ಗುಹೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರವಾದ ಕಾರಣ ಎರಡನೇ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಕೊರೆದ ಚರಂಡಿ, ನೀರು ಮುಂದಿನ ಗುಹೆಗೆ ಹರಿಯದಂತೆ ತಡೆ ಹಿಡಿಯಲು ನೆರವಾಗಿದೆ.<br /> <br /> ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರವಾದ ಮೂರನೇ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿವೆ. 37 ಕಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಕೆತ್ತನೆ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿವೆ. 10 ಮತ್ತು 11ನೇ ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಪೈಥಾನ್ ದೊರೆಗಳು ಬರೆದ ಶಾಸನ ಇದೆ. ಆ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಅವರು ದಾನ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿದೆ. <br /> <br /> ಅಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ವರ್ಣನೆ ಅನನ್ಯ. ಜೊತೆಗೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ `ಅದ್ಭುತ~ ಎಂಬ ಬಣ್ಣನೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಗುಹೆಗಳ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಆನೆಗಳು, ಸರ್ಪಗಳ ಕೆತ್ತನೆಗಳೂ ಕೂಡ ವರ್ಣನಾತೀತ.<br /> <br /> ಔರಂಗಾಬಾದ್ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿದ ಈ ಗುಹಾಂತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೋರದಿಂದ 40 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಔರಂಗಾಬಾದ್ನಿಂದ 73 ಕಿಮೀ ದೂರ ಇವೆ. </p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p>ಅಚ್ಚರಿ ಎನಿಸುವ ಗುಹಾಂತರ ದೇವಾಲಯಗಳ ಸಮೂಹ ಇರುವ ತಾಣ ಈ ಪಿಟಲ್ಖೋರಾ. ಇದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಸಹ್ಯಾದ್ರಿ ಬೆಟ್ಟ ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ಬರುವ ಸತಾಮಲಾ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಬೌದ್ಧ ಧರ್ಮಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ 13 ಗುಹೆಗಳಿವೆ. ಅಲ್ಲಿರುವ ಬಹುತೇಕ ಗುಹೆಗಳು ಕಲಾತ್ಮಕ ಮತ್ತು ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿಂದ ಆವೃತವಾಗಿದೆ. 1853ರಲ್ಲಿ ಪಿಟಲ್ಖೋರಾ ಗುಹೆಗಳ ಇರುವಿಕೆ ತಿಳಿದು ಬಂತು.<br /> <br /> ಅಲ್ಲಿ ಒಂದನೇ ಶತಮಾನದ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಶಾತವಾಹನರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಇವು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂದು ಈ ಗುಹೆಗಳು ಹವಾಮಾನದ ವೈಪರೀತ್ಯಕ್ಕೆ ಸಿಲುಕಿ ಹಾಳಾಗುವ ಹಂತ ತಲುಪಿವೆ. <br /> <br /> ಬೌದ್ಧರ ಹೀನಯಾನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಈ ಗುಹೆಗಳು ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಿವೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಅಲ್ಲಿರುವ 13 ಗುಹೆಗಳನ್ನು ಎರಡು ವಿಭಾಗ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. 1-9 ಗುಹೆಗಳು ಉತ್ತರಕ್ಕೆ ಮುಖ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, 10-14ನೇ ಗುಹೆಗಳು ದಕ್ಷಿಣಕ್ಕೆ ಮುಖಮಾಡಿವೆ. <br /> <br /> ಮೊದಲ ಗುಹೆಯ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಎನಿಸುವಷ್ಟು ಸೊಗಸಾಗಿದೆ. ಎರಡನೇ ಗುಹೆ ವಿಹಾರದ ವಿನ್ಯಾಸ ಹೊಂದಿದೆ. ಮೂರನೇ ಗುಹೆ ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರವಾದ ಕಾರಣ ಎರಡನೇ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಇರುವ ಬಂಡೆಯಲ್ಲಿ ಕೊರೆದ ಚರಂಡಿ, ನೀರು ಮುಂದಿನ ಗುಹೆಗೆ ಹರಿಯದಂತೆ ತಡೆ ಹಿಡಿಯಲು ನೆರವಾಗಿದೆ.<br /> <br /> ಪ್ರಾರ್ಥನಾ ಮಂದಿರವಾದ ಮೂರನೇ ಗುಹೆಯಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾದ ಚಿತ್ರಕಲೆಗಳಿವೆ. 37 ಕಂಬಗಳು ಮತ್ತು ಗೋಡೆಗಳ ಮೇಲಿನ ಕೆತ್ತನೆ ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿವೆ. 10 ಮತ್ತು 11ನೇ ಕಂಬಗಳ ಮೇಲೆ ಪೈಥಾನ್ ದೊರೆಗಳು ಬರೆದ ಶಾಸನ ಇದೆ. ಆ ಕಂಬಗಳನ್ನು ಅವರು ದಾನ ಮಾಡಿದ್ದರು ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿ ಕೂಡ ಅಲ್ಲಿದೆ. <br /> <br /> ಅಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಿರುವ ಅಪರೂಪದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ವರ್ಣನೆ ಅನನ್ಯ. ಜೊತೆಗೆ ಈ ಗುಹೆಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ಯಕ್ಷ ಮತ್ತು ಹುಡುಗಿಯ ಚಿತ್ರಗಳಿಗೆ `ಅದ್ಭುತ~ ಎಂಬ ಬಣ್ಣನೆ ಸಿಕ್ಕಿದೆ. ಈ ಎಲ್ಲಾ ಗುಹೆಗಳ ಪ್ರವೇಶ ದ್ವಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವ ಆನೆಗಳು, ಸರ್ಪಗಳ ಕೆತ್ತನೆಗಳೂ ಕೂಡ ವರ್ಣನಾತೀತ.<br /> <br /> ಔರಂಗಾಬಾದ್ ಜಿಲ್ಲೆಗೆ ಸೇರಿದ ಈ ಗುಹಾಂತರ ದೇವಾಲಯಗಳು ಎಲ್ಲೋರದಿಂದ 40 ಕಿಮೀ ಮತ್ತು ಔರಂಗಾಬಾದ್ನಿಂದ 73 ಕಿಮೀ ದೂರ ಇವೆ. </p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
