ಬಂಡೆಗೂ ಹಸಿರು ಹೊದಿಸಿದ ಶೇಖಮ್ಮ

ಬೇರೆಯವರಾಗಿದ್ದರೆ ಕಲ್ಲುಗಳೇ ತುಂಬಿರುವ ಈ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಕೃಷಿಯ ಗೊಡವೆ ಯಾಕೆಂದು ಬೇರೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೊ ಏನೋ? ಶೇಖಮ್ಮ ಅವರಿಗೆ ಒಟ್ಟು 16 ಎಕರೆ ಹೊಲವಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಐದು ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಗಳೇ ತುಂಬಿವೆ. ಎರಡೂವರೆ ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಮೀಪದ ಕೆರೆಯಿಂದ ಮಣ್ಣು ತಂದು ಹಾಕಿ ಹೊಲ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಪತಿ ಹುಚ್ಚಪ್ಪ ಜೊತೆಗೂಡಿ ಹೊಸ ಪ್ರಯೋಗಗಳಿಗೆ ಮುಂದಡಿ ಇಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಅದರ ಪರಿಣಾಮವೇ ಈಗ ಅಲ್ಲಿ ಹಸಿರಿನ ಮಾತು.

ಶೇಖಮ್ಮ ಅವರ ಸ್ವಂತ ಊರು ಕೂಡಲಸಂಗಮದ ಬಳಿಯ ಹಳ್ಳಿ. ನದಿಯ ಹಿನ್ನೀರಿನಲ್ಲಿ ಹಳ್ಳಿ ಮುಳುಗಿದಾಗ ಕಲ್ಲು ತಾವರಗೇರಾ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೆ ಬಂದರು. ಹುಚ್ಚಪ್ಪ ಮೊದಲಿನಿಂದಲೂ ಕೃಷಿಕರು. ಒಣಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಜೋಳ, ಸಜ್ಜೆ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಲ್ಲುಗಳ ಮೇಲೆ ಏನು ಬೆಳೆದೀತು ಎಂದು ಪ್ರಶ್ನಿಸುವವರಿಗೆ ಅವರ ಹೊಲದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿದ್ದ ಪಡವಲ ಬಳ್ಳಿ ಸಾಕ್ಷಿಯಂತಿತ್ತು. ಊರಿನ ಹಲವು ರೈತರು ಹೊಲದ ಸಮೀಪದಲ್ಲಿನ ಕೆರೆಯಿಂದ ಮಣ್ಣು ತಂದು ಹೊಲಕ್ಕೆ ಹಾಕಿಸುತ್ತಿದ್ದರು. ಇದನ್ನು ನೋಡಿದ ದಂಪತಿ ತಾವೂ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣು ಹಾಕಿಸುವ ಸಾಹಸ ಮಾಡಿದರು. ಐದು ಎಕರೆಯಷ್ಟು ಹೊಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣು ಹಾಕಿಸುವ ಕಾಯಕ ಮುಗಿಯಲು ಬೇಕಾಗಿದ್ದು ಬರೋಬ್ಬರಿ ಮೂರು ವರ್ಷ. ಮಳೆಯ ಅಬ್ಬರದಿಂದ ಆ ಮಣ್ಣು ಕೊಚ್ಚಿಹೋಗದಂತೆ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿ ಬದುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿ ‘ರಕ್ಷಣಾ ಗೋಡೆ’ ಕಟ್ಟಿದರು. ಕೆಳಗಡೆ ಬಂಡೆ; ಮೇಲೆ ಮಣ್ಣು ಹಾಕಿ ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ಆರಂಭಿಸಿದರು.

ಮುಕ್ಕಾಲು ಅಡಿಯಷ್ಟು ಹಾಕಿದ ಮಣ್ಣಿನ ಮೇಲೆ ಮೊದಲು ಕನಕಾಂಬರ ಅರಳಿಸಿದರು. ಒಂದು ದಿನಕ್ಕೆ ಎರಡು ಕೆ.ಜಿ.ಯಷ್ಟು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಕನಕಾಂಬರ ಈ ದಂಪತಿಗೆ ಬಂಪರ್‌ ಲಾಭವನ್ನೇ ತಂದುಕೊಟ್ಟಿತು. ಆಗಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ಕೆ.ಜಿ.ಗೆ ಗರಿಷ್ಠ ₹20ರಿಂದ ₹30 ಸಿಗುತ್ತಿತ್ತು. ಜೊತೆಗೆ ಹೈನುಗಾರಿಕೆಯಿಂದ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಆದಾಯವೂ ಕುಟುಂಬಕ್ಕೆ ಆಸರೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಹಣವನ್ನು ಕೂಡಿಸಿಟ್ಟು ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಹೊಲಕ್ಕೆ ಮಣ್ಣು ತುಂಬಿಸಿದರು. ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆಯೂ ಕೃಷಿ ಮಾಡಿ ಸಮೃದ್ಧ ಲಾಭ ಗಳಿಸಬಹುದು ಎನ್ನುವ ಭರವಸೆಯನ್ನು ಕನಕಾಂಬರ ತುಂಬಿತು.

ಹಂತಹಂತವಾಗಿ ಟೊಮೆಟೊ, ಬದನೇಕಾಯಿ, ಲಿಂಬೆ, ಸೀತಾಫಲ, ಹಲಸು, ಪೇರಲ, ಮಾವು, ಸಜ್ಜೆ, ಭತ್ತ, ಚೆಂಡು ಹೂ, ಸೌತೇಕಾಯಿ, ಬೆಂಡೆಕಾಯಿ, ಬೀಟ್‌ರೂಟ್‌, ಅವರೆ, ಸಜ್ಜೆ, ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ ಬೆಳೆದು ಬಂಪರ್‌ ಫಸಲು ಪಡೆದರು. ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಒಂಬತ್ತು ಬೋರ್‌ವೆಲ್‌ಗಳನ್ನು ಕೊರೆಯಿಸಿದರು. ಏಳು ಬಾವಿಗಳಲ್ಲಿ ನೀರೇ ಚಿಮ್ಮಲಿಲ್ಲ. ಇನ್ನುಳಿದ ಎರಡು ಬೋರ್‌ವೆಲ್‌ಗಳು ಸುರಿಸಿದ ನೀರು ಕೃಷಿ ಚಟುವಟಿಕೆಗೆ ಆಸರೆಯಾಗಿದೆ.

ಜಮೀನಿನ ಎತ್ತರದ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಕಲ್ಲುಗಳ ನಡುವೆಯೇ ಬೆಳೆದ ಬೇವಿನ ಮರಗಳಿವೆ. ಕಲ್ಲಿನ ನಡುವೆಯೇ ಮರಗಳು ಬೆಳೆದು ನಿಂತಾಗ ಅವರಿಗೆ ಹೊಳೆದಿದ್ದು ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಬೆಳೆಗಳು. ತೋಟಗಾರಿಕಾ ಕೃಷಿಯತ್ತಲೂ ಆಸಕ್ತಿ ತೋರಿಸಿದರು. ಪೇರಲ, ಲಿಂಬೆ, ಮಾವು ಸಮೃದ್ಧ ಫಸಲು ತಂದುಕೊಟ್ಟವು. ಹೊಲದಲ್ಲಿ ತೆಗ್ಗು ಪ್ರದೇಶ ಇರುವಲ್ಲಿ ಭತ್ತ, ಹುರುಳಿ, ನವಣಿ, ಸಜ್ಜೆ, ಅಲಸಂದಿ, ತೊಗರಿ, ಗುರೆಳ್ಳು ಬೆಳೆಯುತ್ತಾರೆ. ಹೊಲದ ಕೆಲಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಮಣ್ಣು ಹಾಕಿಲ್ಲ. ಅಂಥ ಬಂಡೆಗಳ ಮೇಲೂ ಪಡವಲಬಳ್ಳಿ, ಕುಂಬಳಕಾಯಿ ಬಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಹಬ್ಬಿಸಿದ್ದಾರೆ.  ಮಳೆ ನೀರು ಸರಾಗವಾಗಿ ಹರಿದು ಒಂದೆಡೆ ಸೇರಲು ಹೊಂಡ ನಿರ್ಮಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಜೋಳದ ದಂಟು, ಸೆಣಬು ತ್ಯಾಜ್ಯದಿಂದ ಕಲ್ಲುಸಂದಿಯಲ್ಲಿ ಎರೆಗೊಬ್ಬರ ತಯಾರಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕಲ್ಲು ಬಂಡೆಯ ಮೇಲೆ ಸಣ್ಣ ಪುಟ್ಟಿಯಲ್ಲಿ ಮಣ್ಣು ತುಂಬಿ ಅದಕ್ಕೆ ತರಕಾರಿಗಳ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಹಾಕಿ ಅದನ್ನು ಬಂಡೆಯ ಮೇಲಿಟ್ಟು ಕೆಲ ದಿನ ನೀರು ಹಾಕುತ್ತಾರೆ. ಬಳ್ಳಿ ಚಿಗಿತ ಬಳಿಕ ಪುಟ್ಟಿ ತೆಗೆದರೆ ಬಳ್ಳಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತದೆ. ಸದಾ ನಿರಾಸೆ, ಹತಾಶೆ ಹಾಗೂ ಬೇಸರದ ಭಾವನೆಯಿಂದ ರೈತನ ಕಷ್ಟದ ಬದುಕು ಯಾರಿಗೂ ಬೇಡ ಎಂದು ಬೇಸರ ಪಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು. ಆದರೆ ಶೇಖಮ್ಮ ಹಾಗೂ ಹುಚ್ಚಪ್ಪ ದಂಪತಿ ತಮ್ಮ ಹೊಲದ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನೇ ಕರಗಿಸಿ ಹಸಿರ ಸಿರಿಯ ಸೊಬಗು ಅರಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅವರ ಶ್ರಮ ಹಾಗೂ ಅನನ್ಯ ಕೃಷಿ ಪ್ರೀತಿಯ ಬದುಕು ರೈತರ ನೂರಾರು ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ದೂರ ಮಾಡಿ ಪ್ರೇರಕ ಶಕ್ತಿ ಚಿಮ್ಮಿಸುವಂತಿದೆ.