ನರೇಗಲ್:‌ ನೀರಿಲ್ಲದೇ ಮರುಭೂಮಿಯಂತಾದ ಜಲಮೂಲಗಳು

ಇತ್ತ ಸಾವಿರ ಅಡಿ ಆಳದಷ್ಟು ಕೊಳವೆಬಾವಿಗಳಲ್ಲಿ ಅಂತರ್ಜಲ ಪಾತಾಳಕ್ಕೆ ಮುಟ್ಟಿದೆ. ಇದರಿಂದಾಗಿ ವನ್ಯಜೀವಿಗಳು ಮತ್ತು ಜನ- ಜಾನುವಾರು ಕುಡಿವ ನೀರಿಗೆ ಪರಿತಪಿಸುವಂತಾಗಿದೆ.

ಏಪ್ರಿಲ್ ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಹಿಂದೆಂದೂ ಕಾಣದಷ್ಟು ಬಿಸಿಲಿನ ತಾಪ ಹೆಚ್ಚುತ್ತಿದೆ. ಜನತೆ ಹಾಗೂ ಪ್ರಾಣಿ ಪಕ್ಷಿಗಳು ಬಿಸಿಲಿನ ಧಗೆ ತಡೆಯಲಾರದೇ ಹೈರಾಣಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಹಲವು ಕಡೆಯ ಹಳ್ಳಗಳಲ್ಲಿ, ಕೆರೆ–ಕಟ್ಟೆಗಳು ಹಾಗೂ ಸರುವುಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲದೇ ಸಂಪೂರ್ಣ ಒಣಗಿ ನಿಂತಿರುವ ದೃಶ್ಯ ಎಲ್ಲೆಡೆ ಕಂಡು ಬರುತ್ತಿದೆ.

ಕೆರೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಮಾಣದ ಮುಳ್ಳಿನ ಕಂಟಿಗಳು, ಆಪು ಬೆಳೆದು ನಿಂತಿದೆ. ಹಳ್ಳ ತನ್ನ ಮೂಲ ಸ್ವರೂಪವನ್ನೇ ಕಳೆದುಕೊಂಡಿದೆ. ಚೆಕ್‌ ಡ್ಯಾಂಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಳು ತುಂಬಿದ್ದು ನೀರು ಸಂಗ್ರಹವಾಗದಂತಾಗಿವೆ. ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ನದಿ, ಕಾಲುವೆಗಳಂತಹ ನೈಸರ್ಗಿಕ ಆಶ್ರಯಗಳು ಇಲ್ಲದಿರುವ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಬೇಸಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಬದುಕಿನ ಜೀವನಾಡಿಯಾಗಿರುವ ಜಲಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಇಲಾಖೆ ಹಾಗೂ ಜನರು ಮೊದಲ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಸ್ಥಳೀಯರ ಆಗ್ರಹವಾಗಿದೆ.

ರೋಣ-ಗಜೇಂದ್ರಗಡ ತಾಲ್ಲೂಕು ಪಂಚಾಯ್ತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ 35 ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯ್ತಿಯ ವಿವಿಧ ಗ್ರಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಗ್ರಾಮೀಣ ಉದ್ಯೋಗ ಖಾತರಿ ಯೋಜನೆ (ನರೇಗಾ), ಬಹುಗ್ರಾಮ ನೀರು ಪೂರೈಕೆ ಯೋಜನೆ, ಧರ್ಮಸ್ಥಳ ಗ್ರಾಮಾಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಘದಿಂದ ಹಾಗೂ ಸರ್ಕಾರದ ವಿವಿಧ ಯೋಜನೆಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಗ್ರಾಮ ಪಂಚಾಯ್ತಿಗಳಾದ ಇಟಗಿ 3, ಶಾಂತಗೇರಿ 1, ಸವಡಿ 3, ಹಾಲಕೆರೆ 3, ಗೊಗೇರಿ 2, ಮಾಡಲಗೇರಿ 2, ಅಬ್ಬಿಗೇರಿ 4, ಅಸೂಟಿ 4, ಚಿಕ್ಕಮಣ್ಣೂರ 2, ಡ.ಸ.ಹಡಗಲಿ 2, ಜಕ್ಕಲಿ 3, ಕೊತಬಾಳ 6, ಕುರಡಗಿ 11, ಮಲ್ಲಾಪುರ 2, ಮೆಣಸಗಿ 3, ಮುಶಿಗೇರಿ 5, ಸೂಡಿ 3, ಯಾವಗಲ್ಲ 3, ಗುಳಗುಳಿ 5, ಹೊಸಳ್ಳಿ 7, ಮಾರನಬಸರಿ 3, ಹುಲ್ಲೂರ 3, ಕುರಹಟ್ಟಿ 2, ನಿಡಗುಂದಿ 6, ಹೊಳೆಆಲೂರ 1, ಅಮರಗೋಳ 5, ಬೆಳವಣಿಕಿ 1, ಹಿರೇಹಾಳ 2, ಹೊಳೆಮಣ್ಣೂರ 2, ಹುನಗುಂಡಿ 4, ಕೌಜಗೇರಿ 4, ರಾಜೂರ 3, ಲಕ್ಕಲಕಟ್ಟಿ 1 ಮತ್ತು ಕುಂಟೋಜಿ 1 ಕೆರೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೀಗೆ ಒಟ್ಟು 114 ಕೆರೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಕಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 76 ಕೆರೆಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ವಲ್ಪವೂ ನೀರಿಲ್ಲ. ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಒಣಗಿದ್ದು ಸುತ್ತಲೂ ಮುಳ್ಳಿನ ಕಂಟಿಗಳು ಆವರಿಸಿವೆ. 38 ಕೆರೆಗಳಲ್ಲಿ ತಗ್ಗು ಹಾಗೂ ಗುಣಿ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಅಲ್ಪಸ್ವಲ್ಪ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೀರು ನಿಂತಿದೆ. 17 ಕೆರೆಗಳು ಒತ್ತುವರಿಯಾಗಿವೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಜಿಲ್ಲೆಯ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದ ಕೃಷಿಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಪ್ರದೇಶದ ಜಲಮೂಲಗಳಲ್ಲಿ ನೀರಿಲ್ಲದೆ ಮರಭೂಮಿಯಂತಾಗಿದೆ.

ಗಜೇಂದ್ರಗಡ ತಾಲ್ಲೂಕು ಪಂಚಾಯ್ತಿ ವತಿಯಿಂದ 2023-24ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ಜಲಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಕೆರೆ, ಹಳ್ಳ, ಚೆಕ್‌ ಡ್ಯಾಂ, ನೀರಿನ ತೊಟ್ಟಿಯಂತಹ 52 ಜಲಮೂಲಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿ ₹ 3.29 ಕೋಟಿ  ಮಂಜೂರಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲಿ ₹ 1.93 ಕೋಟಿ ಹಣ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿದೆ. ಇನ್ನೂ ₹1.35 ಕೋಟಿ ಬಾಕಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಈಗಾಗಲೇ 24 ಕಾಮಗಾರಿಗಳು ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿವೆ. 28 ಕಾಮಗಾರಿಗಳು ಸದ್ಯ ನಡೆದಿವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 21 ಕೆರೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ– 7 ಕೆರೆಗಳ ಹೂಳು ತೆಗೆಸುವುದು, 11 ಚೆಕ್‌ ಡ್ಯಾಂ ನಿರ್ಮಾಣ ಹಾಗೂ 2 ಹಳ್ಳಗಳ ಕಾರ್ಯ ಸಾಗಿದೆ. ಎರಡೂ ತಾಲ್ಲೂಕು ಪಂಚಾಯ್ತಿ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ 1,545ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೃಷಿ ಹೊಂಡಗಳಿವೆ. ಆದರೆ, ಎಲ್ಲವೂ ನೀರಿಲ್ಲದೆ ಬಣಗುಡುತ್ತಿವೆ.