<p><strong>ಹನುಮಸಾಗರ:</strong> ಸಮೀಪದ ಬೆನಕನಾಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60 ರೈತರು 40 ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಲ್ಲಿ, ಸುಗಂಧರಾಜ, ಗೈರ್ಲಾಡಿಯ, ಚೆಂಡು ಹೂವು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೋವಿಡ್ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಎರಡು ವಾರಗಳಿಂದ ಹೂವುಗಳು ಕೊಯ್ಲಾಗದೆ ಸಸ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಕಮರಿ, ರೈತರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ, ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಈ ಭಾಗದ ರೈತರು ಕೊಳವೆಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಕಡಿಮೆಯಾದ ಕಾರಣ ಕುಟುಂಬ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹೂಬಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬೆಳೆಯಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಹೂವು ಬಿಡಿಸುವಂತಹ ಕೆಲಸವೂ ದಕ್ಕುತ್ತಿತ್ತು.</p>.<p>‘ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷವೂ ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ತತ್ತರಿಸಿ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಈಚೆಗೆ ಪುನಃ ಚೈತನ್ಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೆವು. ಈ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ಮುಷ್ಕರದಿಂದಾಗಿ ಹೂವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸಾಗಿಸಲಾಗದೆ ತೊಂದರೆ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದೆವು, ಈಗ ಲಾಕ್ಡೌನ್ನಿಂದ ಬದುಕು ಚಿಂತಾಜನಕವಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಹೂವು ಬೆಳೆಗಾರರಾದ ಉದಯಕುಮಾರ ರಾಜೂರ, ಶರಣಪ್ಪ ನಂದಾಪೂರ, ಸೋಮಪ್ಪ ಕುರಿ, ಶರಣಪ್ಪ ಈಳಗೇರ, ಹನುಮಪ್ಪ ಈಳಗೇರ ನೋವಿನಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರನ್ನು ಬೆನಕನಾಳ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಮೊಗ್ಗಿನಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೂಮಾಲೆ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಮದುವೆ ಮಂಟಪಗಳಿಗೆ ಅಲಂಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈ ಮೊಗ್ಗನ್ನೇ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊಗ್ಗಿರುವಾಗ ಮಾತ್ರ ಇದಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ, ಅರಳಿದ ನಂತರ ಈ ಹೂವಿಗೆ ಬೆಲೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಮೊದಲು ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರ್ ಬೆಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಪ್ರಮಾಣವೇ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಖರೀದಿದಾರರು ತೋಟಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಇಲಕಲ್ಲ, ಗದಗ, ಬೆಳಗಾವಿ ಖರೀದಿದಾರರೊಂದಿಗೆ 30 ಮೊಗ್ಗುಗಳಿರುವ ಒಂದು ಕಟ್ಟಿಗೆ ₹8 ರಂತೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೀಗ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೂವು ಕಳಿಸಿದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗದಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಮಾರಾಟವಾದ ಹೂವಿಗೆ ಮಾತ್ರ ₹4 ರಂತೆ ನೀಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮೊಗ್ಗು ಬಿಡಿಸಿದ ಕೂಲಿಯೂ ದಕ್ಕದಂತಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಮೊಗ್ಗು ಬಿಡಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಸ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಮೊಗ್ಗುಗಳು ಹೂವುಗಳಾಗಿ ಅರಳಿ ನಿಂತಿವೆ ಎಂದು ಕಳಕಪ್ಪ ಗೊಣ್ಣಾಗರ, ರಾಚಯ್ಯ ಹಿರೇಮಠ ನೋವು ತೋಡಿಕೊಂಡರು.</p>.<p>ಪ್ರತಿ ದಿನ ಪ್ರತಿ ರೈತರು 500 ರಿಂದ 700 ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರ್ ಕಟ್ಟುಗಳು ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ 800 ರಿಂದ ₹1ಸಾವಿರ ಕಟ್ಟುಗಳು ದೊರಕುತ್ತವೆ. ದಿನದ ಆದಾಯ ಸರಾಸರಿ ಒಂದು ಸಾವಿರ ದೊರಕುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕೊರೊನಾ ಕಾರಣದಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಮಹಾಂತೇಶ, ಶರಣಪ್ಪ, ಕರಿಸಿದ್ದಪ್ಪ ರಾಜೂರ, ಉಮೇಶ, ಮಲ್ಲಪ್ಪ ನಂದಾಪೂರ ಹೇಳಿದರು.</p>.<p>‘ಮದುವೆ ಇಲ್ಲ, ಗೃಹಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ, ಇಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೂವಿನ ಮಾಲೆಗೆ ಬೆಲೆ ಹೇಗೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಹೇಳಿ’ ಎಂದು ರೈತ ಉದಯಕುಮಾರ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60 ರೈತರು 40 ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸುಗಂಧರಾಜ ಹಾಗೂ ಗೈರ್ಲಾಡಿಯಾ(ಗಲಾಟೆ) ಸದ್ಯ ಗಿಡದಲ್ಲಿಯೇ ಬಾಡಿ ಒಣಗುತ್ತಿದೆ. ನೋಡಲು ಸೇವಂತಿಗೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ ಹಾಗೂ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಗೈರ್ಲಾಡಿಯಾ ಹೂವನ್ನು ಈ ಗ್ರಾಮವೊಂದರಲ್ಲೇ ನಿತ್ಯ 10 ಟನ್ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>‘ಸರ್ಕಾರ ನಮ್ಮ ನೆರವಿಗೆ ಬರಬೇಕು’ ಎಂದು ರೈತರಾದ ಈರಪ್ಪ ಬಳಿಗಾರ, ಹನುಮಪ್ಪ ಮುಗಳಿ, ಸೋಮಪ್ಪ ಕೋರಿ, ಶರಣಪ್ಪ ಈಳಗೇರ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಹನುಮಸಾಗರ:</strong> ಸಮೀಪದ ಬೆನಕನಾಳ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60 ರೈತರು 40 ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಲಿಲ್ಲಿ, ಸುಗಂಧರಾಜ, ಗೈರ್ಲಾಡಿಯ, ಚೆಂಡು ಹೂವು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಕೋವಿಡ್ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ಎರಡು ವಾರಗಳಿಂದ ಹೂವುಗಳು ಕೊಯ್ಲಾಗದೆ ಸಸ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಕಮರಿ, ರೈತರಿಗೆ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕ ನಷ್ಟ ಉಂಟಾಗುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೆಕ್ಕೆಜೋಳ, ಸೂರ್ಯಕಾಂತಿ ಬೆಳೆಯನ್ನು ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಈ ಭಾಗದ ರೈತರು ಕೊಳವೆಬಾವಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಕಡಿಮೆಯಾದ ಕಾರಣ ಕುಟುಂಬ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಸಾಕಷ್ಟು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹೂಬಳ್ಳಿಗಳನ್ನು ಹಾಕಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಬೆಳೆಯಿಂದ ಸ್ಥಳೀಯ ಕೂಲಿ ಕಾರ್ಮಿಕರಿಗೆ ಹೂವು ಬಿಡಿಸುವಂತಹ ಕೆಲಸವೂ ದಕ್ಕುತ್ತಿತ್ತು.</p>.<p>‘ಹಿಂದಿನ ವರ್ಷವೂ ಲಾಕ್ಡೌನ್ ಹೊಡೆತಕ್ಕೆ ತತ್ತರಿಸಿ ಹೋಗಿದ್ದೆವು. ಈಚೆಗೆ ಪುನಃ ಚೈತನ್ಯ ಪಡೆದುಕೊಂಡಿದ್ದೆವು. ಈ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಸಾರಿಗೆ ಮುಷ್ಕರದಿಂದಾಗಿ ಹೂವು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಸಾಗಿಸಲಾಗದೆ ತೊಂದರೆ ಅನುಭವಿಸಿದ್ದೆವು, ಈಗ ಲಾಕ್ಡೌನ್ನಿಂದ ಬದುಕು ಚಿಂತಾಜನಕವಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಹೂವು ಬೆಳೆಗಾರರಾದ ಉದಯಕುಮಾರ ರಾಜೂರ, ಶರಣಪ್ಪ ನಂದಾಪೂರ, ಸೋಮಪ್ಪ ಕುರಿ, ಶರಣಪ್ಪ ಈಳಗೇರ, ಹನುಮಪ್ಪ ಈಳಗೇರ ನೋವಿನಿಂದ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಹೊಂದಿರುವ ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರನ್ನು ಬೆನಕನಾಳ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಈ ಮೊಗ್ಗಿನಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಹೂಮಾಲೆ ತಯಾರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ಮದುವೆ ಮಂಟಪಗಳಿಗೆ ಅಲಂಕಾರಗೊಳಿಸಲು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಈ ಮೊಗ್ಗನ್ನೇ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊಗ್ಗಿರುವಾಗ ಮಾತ್ರ ಇದಕ್ಕೆ ಬೆಲೆ, ಅರಳಿದ ನಂತರ ಈ ಹೂವಿಗೆ ಬೆಲೆಯೇ ಇಲ್ಲ. ಈ ಮೊದಲು ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರ್ ಬೆಳೆಯ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕಿಂತ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡಿಕೆ ಪ್ರಮಾಣವೇ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. ಹಬ್ಬ ಹರಿದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಖರೀದಿದಾರರು ತೋಟಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬರುತ್ತಿದ್ದರು. ಇಲ್ಲಿನ ರೈತರು ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ, ಬಾಗಲಕೋಟೆ, ಇಲಕಲ್ಲ, ಗದಗ, ಬೆಳಗಾವಿ ಖರೀದಿದಾರರೊಂದಿಗೆ 30 ಮೊಗ್ಗುಗಳಿರುವ ಒಂದು ಕಟ್ಟಿಗೆ ₹8 ರಂತೆ ಒಪ್ಪಂದ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. ಆದರೀಗ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೂವು ಕಳಿಸಿದರೆ ಅಲ್ಲಿ ಮಾರಾಟವಾಗದಿರುವುದರಿಂದಾಗಿ ವ್ಯಾಪಾರಸ್ಥರು ಮಾರಾಟವಾದ ಹೂವಿಗೆ ಮಾತ್ರ ₹4 ರಂತೆ ನೀಡುತ್ತೇವೆ ಎನ್ನುತ್ತಿರುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಮೊಗ್ಗು ಬಿಡಿಸಿದ ಕೂಲಿಯೂ ದಕ್ಕದಂತಾಗಿದೆ. ಹೀಗಾಗಿ ಮೊಗ್ಗು ಬಿಡಿಸುತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಸ್ಯದಲ್ಲಿಯೇ ಮೊಗ್ಗುಗಳು ಹೂವುಗಳಾಗಿ ಅರಳಿ ನಿಂತಿವೆ ಎಂದು ಕಳಕಪ್ಪ ಗೊಣ್ಣಾಗರ, ರಾಚಯ್ಯ ಹಿರೇಮಠ ನೋವು ತೋಡಿಕೊಂಡರು.</p>.<p>ಪ್ರತಿ ದಿನ ಪ್ರತಿ ರೈತರು 500 ರಿಂದ 700 ಲಿಲ್ಲಿ ಫ್ಲವರ್ ಕಟ್ಟುಗಳು ಕಳಿಸುತ್ತಾರೆ. ಚಳಿಗಾಲದಲ್ಲಿ 800 ರಿಂದ ₹1ಸಾವಿರ ಕಟ್ಟುಗಳು ದೊರಕುತ್ತವೆ. ದಿನದ ಆದಾಯ ಸರಾಸರಿ ಒಂದು ಸಾವಿರ ದೊರಕುತ್ತಿತ್ತು, ಆದರೆ ಕೊರೊನಾ ಕಾರಣದಿಂದ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯೇ ಇಲ್ಲದಂತಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಮಹಾಂತೇಶ, ಶರಣಪ್ಪ, ಕರಿಸಿದ್ದಪ್ಪ ರಾಜೂರ, ಉಮೇಶ, ಮಲ್ಲಪ್ಪ ನಂದಾಪೂರ ಹೇಳಿದರು.</p>.<p>‘ಮದುವೆ ಇಲ್ಲ, ಗೃಹಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ, ಇಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಹೂವಿನ ಮಾಲೆಗೆ ಬೆಲೆ ಹೇಗೆ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ ಹೇಳಿ’ ಎಂದು ರೈತ ಉದಯಕುಮಾರ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 60 ರೈತರು 40 ಎಕರೆಯಲ್ಲಿ ಬೆಳೆಯುತ್ತಿರುವ ಸುಗಂಧರಾಜ ಹಾಗೂ ಗೈರ್ಲಾಡಿಯಾ(ಗಲಾಟೆ) ಸದ್ಯ ಗಿಡದಲ್ಲಿಯೇ ಬಾಡಿ ಒಣಗುತ್ತಿದೆ. ನೋಡಲು ಸೇವಂತಿಗೆಯಂತೆ ಕಾಣುವ ಹಾಗೂ ಆರು ತಿಂಗಳಲ್ಲಿಯೇ ಕೊಯ್ಲಿಗೆ ಬರುವ ಗೈರ್ಲಾಡಿಯಾ ಹೂವನ್ನು ಈ ಗ್ರಾಮವೊಂದರಲ್ಲೇ ನಿತ್ಯ 10 ಟನ್ ಬೆಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>‘ಸರ್ಕಾರ ನಮ್ಮ ನೆರವಿಗೆ ಬರಬೇಕು’ ಎಂದು ರೈತರಾದ ಈರಪ್ಪ ಬಳಿಗಾರ, ಹನುಮಪ್ಪ ಮುಗಳಿ, ಸೋಮಪ್ಪ ಕೋರಿ, ಶರಣಪ್ಪ ಈಳಗೇರ ಮನವಿ ಮಾಡಿದರು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
