ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಕಲಬೆರಕೆ ದೊಡ್ಡ ಸಮಸ್ಯೆ. ಆಹಾರದ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷೆ ಸರಿಯಾಗಿ ನಡೆಯದೇ ಇರುವುದು ಕೂಡ ಇದಕ್ಕೆ ಒಂದು ಕಾರಣ. ಈ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ಪ್ರೋತ್ಸಾಹಿಸಲು ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ ಹಲವು ಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಕೈಗೊಂಡಿದ್ದು, ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಸೂಚ್ಯಂಕ ಬಿಡುಗಡೆಯೂ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಆಹಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಖಾತರಿ ವಿಚಾರದಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದರೆ, ತಮಿಳುನಾಡು ಎರಡನೇ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ; ಕರ್ನಾಟಕ 17ನೇ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದೆ
ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಪಾಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯಗಳೂ ಕೂಡ ಅದರಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ) ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ, ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ವಿತರಣೆ, ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಈ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು.
ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಪಾಡಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಹಲವು ಆಯಾಮಗಳಲ್ಲಿ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿದ್ದು, ರಾಜ್ಯಗಳೂ ಕೂಡ ಅದರಲ್ಲಿ ಗಮನಾರ್ಹ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸುತ್ತಿವೆ. ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟ ಪ್ರಾಧಿಕಾರ (ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ) ಶ್ರಮಿಸುತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ದೇಶ, ಆಹಾರ ಪದಾರ್ಥಗಳ ತಯಾರಿಕೆ, ವಿತರಣೆ, ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ವಿವಿಧ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟವನ್ನು ಖಾತರಿಪಡಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಈ ಮೂಲಕ ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನು ಕಾಪಾಡುವುದು.
ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಮತ್ತು ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಯ್ದೆ 2006ರ ಪ್ರಕಾರ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸುವ ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ, ರಾಷ್ಟ್ರಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ನೀತಿ ನಿರೂಪಣೆ, ಮಾರ್ಗದರ್ಶನ, ಸಮನ್ವಯದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದರೆ, ರಾಜ್ಯ/ಕೇಂದ್ರಾಡಳಿತ ಪ್ರದೇಶಗಳ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ತಮ್ಮ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸುವ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಉತ್ತೇಜನ ನೀಡಲು ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ 2019ರಿಂದ ಆಹಾರ ಗುಣಮಟ್ಟ, ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ಅತ್ಯುತ್ತಮವಾಗಿ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಿರುವ ರಾಜ್ಯಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. ರಾಜ್ಯ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಸೂಚ್ಯಂಕದ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ (ಎಸ್ಎಫ್ಎಸ್ಐ) ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಮಾನದಂಡಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ರ್ಯಾಂಕಿಂಗ್ ನೀಡುತ್ತಿದೆ.
ಆರು ಮಾನದಂಡಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ಆಹಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆ ಅಳೆಯುವ ಮೂಲಕ ಎಸ್ಎಫ್ಎಸ್ಐ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದ್ದು, 2023–24ರ ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ಮೊದಲ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದ್ದರೆ, ತಮಿಳುನಾಡು ಎರಡನೆಯ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. ಜಮ್ಮು ಕಾಶ್ಮೀರ ಮೂರನೆಯ ಸ್ಥಾನ ಪಡೆದಿದೆ. ಸೂಚ್ಯಂಕದಲ್ಲಿ ಗುಜರಾತ್, ನಾಗಾಲ್ಯಾಂಡ್ ರಾಜ್ಯಗಳನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಆಹಾರ ಗುಣಮಟ್ಟ ಕಾಪಾಡುವ ದಿಸೆಯಲ್ಲಿ ಕೇರಳ ವಿಶೇಷ ಶ್ರಮ ವಹಿಸಿದೆ. ಮೊದಲನೆಯದಾಗಿ, ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಗುಣಮಟ್ಟ ಖಾತರಿಪಡಿಸಲು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಶಿಬಿರಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿತು. 2023–24ರ ಆರ್ಥಿಕ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸುರಕ್ಷತೆ ಪರಿಶೀಲನೆಯಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯವು ಶೇ 100ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿತು. ಜತೆಗೆ, ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಯಿತು. ಅವುಗಳಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನೆಯ ಪರವಾನಗಿಗೆ ಬೇಡಿಕೆ ಹೆಚ್ಚಾಯಿತು. ರಾಜ್ಯ ಆಹಾರ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪ್ರಯೋಗಾಲಯಕ್ಕೆ ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ ಮಾನ್ಯತೆ ಸಿಕ್ಕಿದ್ದು ಕೂಡ ಇದೇ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿಯೇ. ಅದರಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ಷ್ಮಜೀವಿ ಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಮತ್ತು ಅತ್ಯಾಧುನಿಕವಾದ ಯಂತ್ರೋಪಕರಣಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಯಿತು.
ಆಹಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆ ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಸರ್ವಸಜ್ಜಿತ ಸಂಚಾರಿ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿಯೂ ಲಭ್ಯವಿರುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅವುಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೇ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಅರಿವು ಮೂಡಿಸುವ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೂ ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಗುಣಮಟ್ಟ ಮತ್ತು ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಮಾನದಂಡಗಳ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ವರದಿ ತಯಾರಿಸುವುದು ಮತ್ತು ತಿಂಗಳಿಗೆ ಅಂಥ ನೂರಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ವರದಿಗಳನ್ನು ಸಲ್ಲಿಸುವುದು ಕಡ್ಡಾಯವಾಯಿತು. ರಾಜ್ಯದಾದ್ಯಂತ ‘ಸೂಕ್ತ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಿ’ (ಈಟ್ ರೈಟ್) ಅಭಿಯಾನ ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ಮೇಳದ ಭಾಗವಾಗಿ ಹಲವು ಸಿರಿಧಾನ್ಯ ಮೇಳಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸಿ, ಅವುಗಳ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಉತ್ತೇಜಿಸಲಾಯಿತು.
ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆ ಖಾತರಿಪಡಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿಯೇ ನಿರ್ದಿಷ್ಟವಾದ, ಪೂರ್ಣಕಾಲಿಕ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿದ್ದಾರೆ. ಜತೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ (ಎಸ್ಎಲ್ಎಸಿ) ಮತ್ತು ಜಿಲ್ಲಾ ಮಟ್ಟದ ಸಲಹಾ ಸಮಿತಿ (ಡಿಎಲ್ಎಸಿ) ರಚಿಸಿ, ನಿಗದಿತವಾಗಿ ಅವುಗಳ ಸಭೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸಲಾಯಿತು. ಇವುಗಳಿಂದಾಗಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಹಾರ ಉತ್ಪಾದನಾ ಘಟಕಗಳು ನೋಂದಣಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡವು. ಅವುಗಳ ಜತೆಯಲ್ಲೇ ಗುಣಮಟ್ಟ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಕೆಲಸಗಳೂ ತೀವ್ರಗೊಂಡವು. ರಾಜ್ಯದ ಆಹಾರ ಪರೀಕ್ಷಾ ಘಟಕಕ್ಕೆ ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ ಮಾನ್ಯತೆ ಸಿಕ್ಕಿತು. ಅದನ್ನು ಆಧುನಿಕ ಉಪಕರಣಗಳಿಂದ ಸಜ್ಜುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ಆಹಾರದ ಸುರಕ್ಷತೆ ಪರೀಕ್ಷೆ, ತರಬೇತಿಗಾಗಿ ಸಂಚಾರಿ ವಾಹನಗಳನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಳ್ಳಲಾಯಿತು. ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಪ್ರಮಾಣೀಕರಣ ತರಬೇತಿ ಗುರಿಯನ್ನು ಸಾಧಿಸಲಾಯಿತು. ಜತೆಗೆ ‘ಸೂಕ್ತ ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಿ’ ಅಭಿಯಾನಕ್ಕೆ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹ ನೀಡಲಾಯಿತು.
ಆಧಾರ: ಎಫ್ಎಸ್ಎಸ್ಎಐ 6ನೇ ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಸೂಚ್ಯಂಕ ವರದಿ–2023–24
ಆಹಾರ ಪೂರೈಕೆ ಸರಪಳಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಎಲ್ಲ ಪಾಲುದಾರರಿಗೂ (ರೈತರಿಂದ ಹಿಡಿದು, ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳ ನಿರ್ವಾಹಕರು, ನಿಯಂತ್ರಕರವರೆಗೆ) ತರಬೇತಿ ಮತ್ತು ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ವೃದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡುವುದು ಅವಶ್ಯಕ.
ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತಾ ಮಾನದಂಡಗಳ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ನಿರ್ವಹಣೆ ಮತ್ತು ಜಾರಿಗಾಗಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಪರೀಕ್ಷಾ ಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವುದು. ಇದರಿಂದ ಕಳಪೆ ಗುಣಮಟ್ಟದ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳು, ಕಲಬೆರಕೆಯನ್ನು ಆರಂಭದಲ್ಲೇ ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಬಹುದು.
ಕಲಬೆರಕೆ, ಹಾಳಾದ ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆ ಹಚ್ಚುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳ (ತ್ವರಿತ ಪತ್ತೆ, ಸೆನ್ಸರ್ ಆಧಾರಿತ ಆನ್ಲೈನ್ ಪತ್ತೆ ಹಾಗೂ ಇತರ) ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಬೇಕು. ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸುವ ಮತ್ತು ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳುವ, ತ್ವರಿತವಾಗಿ ನಿರ್ಧಾರ ಕೈಗೊಳ್ಳುವ, ಲೋಪಗಳಿಲ್ಲದೆ ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ವರ್ಗಾಯಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಒತ್ತು ನೀಡಬೇಕು.
ಮೂಲಸೌಕರ್ಯಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸಲು ಹೆಚ್ಚು ಹೂಡಿಕೆ ಅವಶ್ಯಕ. ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ದಾಸ್ತಾನು ವ್ಯವಸ್ಥೆ, ಸಮರ್ಥ ಸಾಗಣೆ ಜಾಲ, ಬಹುಬೇಗ ಕೆಡುವ ವಸ್ತುಗಳಿಗಾಗಿ ಶೀಥಲೀಕರಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಅಗತ್ಯ.
ಆಹಾರ ವಸ್ತುಗಳ ಬಳಕೆ, ನಿರ್ವಹಣೆ, ದಾಸ್ತಾನು ಮತ್ತು ಸಿದ್ಧತೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗ್ರಾಹಕರಲ್ಲಿ ಜಾಗೃತಿ ಮೂಡಿಸಬೇಕು.
ಆಹಾರ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಪರಸ್ಪರ ಸಮನ್ವಯದಿಂದ ಕೆಲಸ ಮಾಡಬೇಕು
ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.