ಆಳ–ಅಗಲ | 'ರಾಮಾಯಣ ಸರ್ಕಿಟ್‌' ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಅನುದಾನವೇ ಇಲ್ಲ

ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶಕ್ಕಷ್ಟೇ ಅನುದಾನ ಬಿಡುಗಡೆ

* ರಾಮಾಯಣ ಸರ್ಕೀಟ್‌ ಯೋಜನೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ್ದ ರಾಜ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು

• ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ

1. ಅಯೋಧ್ಯೆ: ₹127.21 ಕೋಟಿ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದೆ

2. ಚಿತ್ರಕೂಟ: ₹69.45 ಕೋಟಿ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದೆ

3. ನಂದಿಗ್ರಾಮ:

4. ಶೃಂಗವೆರ್‌ಪುರ: ರಾಮ, ಸೀತೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ವನವಾಸದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಗಂಗಾನದಿಯನ್ನು ದಾಟಿದ ಪ್ರದೇಶ ಇದು ಎಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಇದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೂ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

• ಬಿಹಾರ

5. ಸೀತಾಮಢೀ: ಜನಕ ರಾಜನಿಗೆ ಸೀತೆ ದೊರೆತ ಸ್ಥಳ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗುವ ‘ಪುನೌರಾ ಧಾಮ’ ಸೀತಾಮಢೀ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ. ಇದರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

6–7: ಬಕ್ಸಾರ್ ಮತ್ತು ದರ್ಬಾಂಗಾ: ಜನಕ ರಾಜನ ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಸೀತೆಯ ಬಾಲ್ಯಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಈ ಎರಡೂ ಜಿಲ್ಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಇವುಗಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಬಿಹಾರ ಸರ್ಕಾರ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಒಂದು ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದೆ. ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಸ್ತಾವವನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕೇ ಅಥವಾ ಬೇಡವೇ ಎಂಬುದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸುತ್ತೇವೆ ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯ ಹೇಳಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈವರೆಗಿನ ಯಾವ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲೂ ಈ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

• ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶ

8. ಚಿತ್ರಕೂಟ: ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಚಿತ್ರಕೂಟಕ್ಕೆ ನೀಡಲಾಗಿರುವ ಅನುದಾನದಲ್ಲಿಯೇ ಮಧ್ಯಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿನ ಚಿತ್ರಕೂಟದ ಭಾಗವನ್ನೂ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ

• ಛತ್ತೀಸಗಢ

9. ಜಗದಲಪುರ: ಛತ್ತೀಸಗಢ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಸ್ತಾವದ ಪ್ರಕಾರ ಜಗದಲಪುರದ ‘ಕೋಟಮಸರ್ ಗುಹೆ’ಗಳಲ್ಲಿ ರಾಮ, ಸೀತೆ ಮತ್ತು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ನೆಲೆಸಿದ್ದರು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಈ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಂಬಂಧ ಛತ್ತೀಸಗಢ ಸರ್ಕಾರ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಅನುಮೋದನೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ

• ಒಡಿಶಾ

10. ಮಹೇಂದ್ರಗಿರಿ: ರಾಮನು ಜನಕನ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಶಿವ ಧನುಸ್ಸನ್ನು ಮುರಿಯುವಾಗ ಪರಶುರಾಮ ಈ ಪರ್ವತದಲ್ಲಿ ತಪಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಒಡಿಶಾ ಸರ್ಕಾರದ ಪ್ರಸ್ತಾವದಲ್ಲೂ ಇದನ್ನೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪರ್ವತದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಎಂದು ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

• ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ

11. ನಾಗಪುರ: ಋಷಿ–ಮುನಿಗಳಿಗೆ ತೊಂದರೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದ ಅಸುರರನ್ನು ನಿರ್ನಾಮ ಮಾಡುವುದಾಗಿ ರಾಮನು ಪಣತೊಟ್ಟ ತಪೋಗಿರಿ ನಾಗಪುರ ಜಿಲ್ಲೆಯಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಜಿಲ್ಲಾ ಅಧಿಕೃತ ಜಾಲತಾಣದಲ್ಲಿ ವಿವರಿಸಲಾಗಿದೆ. ತಪೋಗಿರಿಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಎಂದು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಅನುಮೋದನೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ

12. ನಾಸಿಕ್‌: ರಾಮಾಯಣ ಕಾವ್ಯದ ಪ್ರಕಾರ ರಾವಣನ ತಂಗಿ ಶೂರ್ಪನಖಿಯ ಮೂಗನ್ನು ಲಕ್ಷ್ಮಣ ಕತ್ತರಿಸಿದ ಪ್ರದೇಶವೇ ನಾಶಿಕ್‌ ಅಥವಾ ನಾಸಿಕ್‌. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ಎಂದು ರೂಪಿಸಲಾಗಿದ್ದ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೂ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

• ತೆಲಂಗಾಣ

13.ಭದ್ರಾಚಲ: ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದ ಅರಣ್ಯ ಪ್ರದೇಶವು ಭದ್ರಾಚಲದಲ್ಲಿದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಇಲ್ಲಿನ ಪರ್ಣಶಾಲಾವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ‘ರಾಮಾಯಣ ಸರ್ಕಿಟ್‌’ನಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದನೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ. ‘ಪ್ರಶಾದ್‌’ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ 2022–23ನೇ ಸಾಲಿನಲ್ಲಿ ₹41.38 ಕೋಟಿ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಆದರೆ ಮಂಜೂರಾದ ಹಣದಲ್ಲಿ ಈವರೆಗೆ (ಡಿಸೆಂಬರ್ 13, 2023) ಒಂದು ರೂಪಾಯಿಯೂ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗಿಲ್ಲ

• ಕರ್ನಾಟಕ

14. ಹಂಪಿ: ಹಂಪಿಯ ಆನೆಗುಂದಿಯು ಕಪಿಲರಾಜ ವಾಲಿಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ಹನುಮಂತನ ಜನ್ಮಸ್ಥಳ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಅಂಜನಾದ್ರಿಯೂ ಆನೆಗುಂದಿಯಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶದ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೂ ‘ರಾಮಾಯಣ ಸರ್ಕಿಟ್‌’ ಯೋಜನೆ ಸೇರಿ ಯಾವ ಯೋಜನೆ ಅಡಿಯಲ್ಲಿಯೂ ಅನುಮೋದನೆ ದೊರೆತಿಲ್ಲ

• ತಮಿಳುನಾಡು

15. ರಾಮೇಶ್ವರ: ರಾಮಾಯಣ ಕಾವ್ಯದ ಹಲವು ಘಟನೆಗಳು ನಡೆಯುವುದು ರಾಮೇಶ್ವರದಲ್ಲಿ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ರಾಮನಾಥಸ್ವಾಮಿ ದೇವಾಲಯ, ರಾಮಪಾದ ಬೆಟ್ಟ, ಧನುಷ್ಕೋಡಿ... ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಒಳಗೊಂಡ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾವಕ್ಕೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಅನುಮೋದನೆ ನೀಡಿಲ್ಲ

‘ವಾಲ್ಮೀಕಿ ನಗರ’ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾಪವಿಲ್ಲ

ರಾಮಾಯಣದ ಕರ್ತೃ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಮಹರ್ಷಿಯ ನೆಲೆ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಪ್ರದೇಶವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಬಿಹಾರ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವನ್ನು ಕೋರಿತ್ತು. ವಾಲ್ಮೀಕಿ ಆಶ್ರಮ, ಸೀತಾ ತಪೋವನ, ರಾಮನ ಅಶ್ವಮೇಧ ಯಾಗದ ಕುದುರೆಯನ್ನು ಲವ–ಕುಶರು ಕಟ್ಟಿಹಾಕಿದ ಪ್ರದೇಶ ಎಂದು ನಂಬಲಾದ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ‘ವಾಲ್ಮೀಕಿ ನಗರ’ವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿ, ರಾಮಾಯಣ ಸರ್ಕಿಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಅವುಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸಬೇಕು ಎಂದು ಪ್ರಸ್ತಾವ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಸಂಸತ್ತಿಗೆ ನೀಡಿದ ಉತ್ತರದಲ್ಲಿ ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮ ಸಚಿವಾಲಯವು, ಪ್ರವಾಸಿ ಸ್ಥಳಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸುವುದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರಗಳ ಹೊಣೆ. ಹೀಗಿದ್ದೂ ಕೆಲವು ಯೋಜನೆಗಳಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಆರ್ಥಿಕ ನೆರವು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ವಾಲ್ಮೀಕಿ ನಗರ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಪ್ರಸ್ತಾವವು ನಮ್ಮ ಪರಿಗಣನೆಯಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಉತ್ತರಿಸಿತ್ತು.