<p><strong>ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ</strong></p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಸರಾಸರಿ ಮೂರು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ. ಈ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಮುಂದಿನ ಬೈಜಿಕ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರಣೀಕರ್ತವಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ‘ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆ’ ಎನ್ನುವರು. ಇದನ್ನು ‘ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆ’ ಎಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದರಿಂದ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯ ದರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆ ಎನ್ನುವರು. ಇದನ್ನು ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸದಿದ್ದಾಗ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾದ ಸ್ಫೋಟ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಆನಿಯಂತ್ರಿಕ ಸರಪಳಿ ಪ್ರಿಯೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಬೈಜಿಕ ಬಾಂಬ್ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p><strong>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ</strong></p>.<p>k=1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯು ಕ್ರಾಂತಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎನ್ನಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.</p>.<p>k>1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾದಾರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ ಶಕ್ತಿಯು ಫಲನರೀತ್ಯಾ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>k<1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾದರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ ಶಕ್ತಿಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ನಂತರ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು.</p>.<p>ಆದ್ದರಿಂದ K ಬೆಲೆಯನ್ನು ಒಂದನ್ನಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.</p>.<p><strong>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ</strong></p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯು ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೇರಿತ ವಿದಳನ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಬೈಜಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ 6 ಮುಖ್ಯ ಭಾಗಗಳಿವೆ.</p>.<p>(1) ಬೈಜಿಕ ಇಂಧನ</p>.<p>(2) ಮಂದಕಾರಿಗಳು</p>.<p>(3) ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು</p>.<p>(4) ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಪ್ರತಿಫಲಕಗಳು</p>.<p>(5) ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು</p>.<p>(6) ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳು</p>.<p>(1) ಬೈಜಿಕ ಇಂಧನ: ವಿದಳನ ಹೊಂದುವ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಇಂಧನವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐಸೋಟೋಪನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಯುರೇನಿಯಂ ಒಂದು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಹೀರಿಕೊಂಡಾಗ ಪ್ಲುಟೋರಿಯಂ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.</p>.<p>(2)ಮಂದಕಾರಿ: ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಲು ವಿದಳನ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಒದಗಿಸುವ ಹಗುರ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ಗಳನ್ನು ಮಂದಕಾರಿ ಎನ್ನುವರು. ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗಿರುವ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಮುಂದಿನ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಿಗದೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಂದಕಾರಿಗಳಾಗಿ ನೀರು, ಭಾರಜಲ (D2O) ಅಥವಾ ಗ್ರಾಫೈಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>(3) ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು: ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ದರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಸಾಧನವನ್ನು ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು ಎನ್ನುವರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಯಾಡ್ಮಿಯಂನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಸರಳುಗಳು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ.</p>.<p>(4)ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಪ್ರತಿಫಲಕಗಳು: ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸೋರಿಕೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಪ್ರತಿಫಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>(5) ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು: ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಶಾಖ-ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು ಹೊರ ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತವೆ. ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು ಶಾಖ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಹಬೆ ಉತ್ಪಾದಕದಲ್ಲಿ ವಿನಿಮಯಗೊಳಿಸಿ ಆ ಹಬೆಯನ್ನು ಟರ್ಬೈನ್ ತಿರುಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>(6) ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳು: ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ವಿಕಿರಣಪಟು ವಿದಳನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹೊರ ಹೋಗದಂತೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದಿಂದ ಮಾಡಿದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಭೌತಶಾಸ್ತ್ರ</strong></p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಗಳ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ಗಮನಿಸಿದಾಗ ಸರಾಸರಿ ಮೂರು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿವೆ. ಈ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಮುಂದಿನ ಬೈಜಿಕ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರಣೀಕರ್ತವಾಗಿವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಈ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸ್ವಯಂಪ್ರೇರಿತ ‘ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆ’ ಎನ್ನುವರು. ಇದನ್ನು ‘ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆ’ ಎಂತಲೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾಗುವ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದರಿಂದ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯ ದರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆ ಎನ್ನುವರು. ಇದನ್ನು ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸದಿದ್ದಾಗ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯ ಆವೃತ್ತಿಯ ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ದೊಡ್ಡದಾದ ಸ್ಫೋಟ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಆನಿಯಂತ್ರಿಕ ಸರಪಳಿ ಪ್ರಿಯೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಇದನ್ನು ಬೈಜಿಕ ಬಾಂಬ್ಗಳಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p><strong>ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ</strong></p>.<p>k=1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯು ಕ್ರಾಂತಿ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿದೆ ಎನ್ನಲ್ಪಡುತ್ತದೆ.</p>.<p>k>1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾದಾರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ ಶಕ್ತಿಯು ಫಲನರೀತ್ಯಾ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>k<1 ಇದ್ದಾಗ ಕ್ರಿಯಾದರ ಮತ್ತು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ ಶಕ್ತಿಯು ಕಡಿಮೆಯಾಗಿ ನಂತರ ಸ್ಥಗಿತಗೊಳ್ಳಬಹುದು.</p>.<p>ಆದ್ದರಿಂದ K ಬೆಲೆಯನ್ನು ಒಂದನ್ನಾಗಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಬಹುಮುಖ್ಯವಾಗಿದೆ.</p>.<p><strong>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿ</strong></p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯು ಸ್ವಯಂ ಪ್ರೇರಿತ ವಿದಳನ ಮತ್ತು ನಿಯಂತ್ರಿತ ಸರಪಳಿ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಬೈಜಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವ ಸಾಧನವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ 6 ಮುಖ್ಯ ಭಾಗಗಳಿವೆ.</p>.<p>(1) ಬೈಜಿಕ ಇಂಧನ</p>.<p>(2) ಮಂದಕಾರಿಗಳು</p>.<p>(3) ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು</p>.<p>(4) ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಪ್ರತಿಫಲಕಗಳು</p>.<p>(5) ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು</p>.<p>(6) ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳು</p>.<p>(1) ಬೈಜಿಕ ಇಂಧನ: ವಿದಳನ ಹೊಂದುವ ಪದಾರ್ಥವನ್ನು ಇಂಧನವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದ್ದು, ಅದನ್ನು ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಐಸೋಟೋಪನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>ಯುರೇನಿಯಂ ಒಂದು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಹೀರಿಕೊಂಡಾಗ ಪ್ಲುಟೋರಿಯಂ ಅನ್ನು ಬಿಡುಗಡೆಗೊಳಿಸಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.</p>.<p>(2)ಮಂದಕಾರಿ: ಕ್ರಿಯಾಕಾರಿಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸಲು ವಿದಳನ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ಗಳೊಂದಿಗೆ ಒದಗಿಸುವ ಹಗುರ ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯಸ್ಗಳನ್ನು ಮಂದಕಾರಿ ಎನ್ನುವರು. ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ನಿಧಾನಗೊಳಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಶಕ್ತಿಯೊಂದಿಗಿರುವ ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳು ಮುಂದಿನ ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಗೆ ಸಿಗದೆ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗಬಹುದು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಂದಕಾರಿಗಳಾಗಿ ನೀರು, ಭಾರಜಲ (D2O) ಅಥವಾ ಗ್ರಾಫೈಟುಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<p>(3) ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು: ಬೈಜಿಕ ಕ್ರಿಯೆಯ ದರವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಬಳಸುವ ಸಾಧನವನ್ನು ಸುರಕ್ಷಾ ಸರಳುಗಳು ಎನ್ನುವರು. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಕ್ಯಾಡ್ಮಿಯಂನಿಂದ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟ ಈ ಸರಳುಗಳು ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳನ್ನು ಹೀರಿಕೊಂಡು ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುತ್ತವೆ.</p>.<p>(4)ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ ಪ್ರತಿಫಲಕಗಳು: ನ್ಯೂಟ್ರಾನ್ಗಳ ಸೋರಿಕೆಯನ್ನು ತಗ್ಗಿಸಲು ಪ್ರತಿಫಕಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>(5) ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು: ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಡುಗಡೆಯಾದ ಶಾಖ-ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು ಹೊರ ತೆಗೆಯಲಾಗುತ್ತವೆ. ಶೀತಲಕಾರಿಗಳು ಶಾಖ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀರಿನೊಂದಿಗೆ ಹಬೆ ಉತ್ಪಾದಕದಲ್ಲಿ ವಿನಿಮಯಗೊಳಿಸಿ ಆ ಹಬೆಯನ್ನು ಟರ್ಬೈನ್ ತಿರುಗಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ.</p>.<p>(6) ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳು: ವಿದಳನ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವ ವಿಕಿರಣಪಟು ವಿದಳನ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು ಹೊರ ಹೋಗದಂತೆ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲು ಕಾಂಕ್ರೀಟ್ ಮತ್ತು ಕಬ್ಬಿಣದಿಂದ ಮಾಡಿದ ನಿಯಂತ್ರಣ ಪಾತ್ರೆಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
