ಬುಧವಾರ, 1 ಮೇ 2024
×
ADVERTISEMENT
ಈ ಕ್ಷಣ :
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT

ಅಮೃತೆರ್‍ನ ನೆಂಪುಡು ಬೋಳೂರು ದೋಗ್ರಪೂಜಾರಿ

ಗೇನದ ನಡೆ
Last Updated 28 ಜುಲೈ 2018, 15:32 IST
ಅಕ್ಷರ ಗಾತ್ರ

ಮರನಿ ಜುಲೈ 17 ತಾರೀಕ್‍ದಾನಿ ಕುಡ್ಲದ ಪುರಭವನೊಡು 'ದೋಗ್ರಪೂಜಾರಿ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪ್ರಧಾನ' ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನಡತ್ಂಡ್. ಅಯಿತ ಒಂಜಿ ತಿಂಗೊಲುಡ್ದು ಪಿರವು ದಾಮೋದರ ನಿಸರ್ಗೆರ್‍ಲಾ ಯಾನ್‍ಲಾ ಪ್ರೊ.ಅಮೃತ ಸೋಮೇಶ್ವರೆರ್ನ ಇಲ್ಲಡೆ ಪೋಯ. ದಾಯೆ ಪಂಡ ಆರ್ ಆ ಪ್ರಶಸ್ತಿದ ಆಯ್ಕೆ ಸಮಿತಿದ ಒರಿ ಯೆರಿಯಾರ್. ಆರೆಡ ಕೇಂದ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕ್ಷೇತ್ರೊಡು ದಕ್ಷಿಣಕನ್ನಡ, ಉಡುಪಿ, ಕಾಸರಗೋಡು ಈ ಮೂಜಿ ಜಿಲ್ಲೆಲೆಗ್ ಸಂದುನಂಚ ಇರೆಮದೆ ಕಾಯಿ ಆದಿತ್ತಿನ ಕಲಾವಿದೆರೆನ್ ನಾಡ್‍ದ್ ದೆತ್ತ್‍ದ್ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಕೊರ್‍ಪಿನ ಬೇಲೆ ನಡಪುಂಡು. ಅಂಚ ವರ್ಷಲಾ ಅಮೃತೆರ್ ಮೇಳೊಡು ಬೆಂತಿನ ಹಿರಿಯೆರೆನ ನೆಂಪು ಮಲ್ತ್‌ದ್‌ ಪುದರ್ ಕೊರ್‍ಪೆರ್.

ಮರನಿ ಪಂಡೆರ್ ಎಂಕಿತ್ತೆ ನೆಂಪು ಬರ್‍ಪುಜಿ. ಅಂಚಿಗ್ ಮುಟ್ಟ ಇಂಚಿಗ್ ದೂರದ ಲೆಕ್ಕ ಆದ್ ಪೋತೆ. ನಿಕುಲು ಯೇರೆನಾಂಡಲಾ ನಾಡ್‍ಲೆ. ಕರಿನ 38 ವರ್ಸೊಡ್ದಿಂಚಿಲ ಜಾತಿ ಮತ ಬೇದದಾಂತೆ ಕಲಾವಿದೆರ್‍ನ ಪ್ರತಿಭೆ ತೂದು ದೋಗ್ರಣ್ಣನ ನೆಂಪು ಮಲ್ತೊಂದು ಬತ್ತ್ಂದ್. ಉಂದೊಂಜಿ ಮಲ್ಲ ಸಾಧನೆಂದೇ ಪನೊಡಾಪುಂಡು. ಎಂಕಿನಿ 84 ವರ್ಷದ ಪ್ರಾಯೊಡುಲಾ ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರ್‍ಲೆನ ಆನಿದ ಕಲಾಸೇವೆ ನೆಂಪಾಪುಂಡು. ಪನೊಂದು ಕಾಯಿ ಕಡೆಯರೆ ಸುರು ಮಲ್ತೆರ್. ಯಾನ್ಲಾ ನಿಸರ್ಗೆರ್‍ಲಾ ಕೆಬಿಯಾಯ.

ಎಂಕ್‍ಲಾ ದೋಗ್ರಣ್ಣಗ್‍ಲಾ ಸುಮಾರ್ 35 ವರ್ಸದ ಪ್ರಾಯದ ಪರಾಕ್. ಎಂಕ್ ಬುದ್ಧಿ ತೆರೀದ್ ಯಕ್ಷಗಾನದ ರಂಗಸ್ಥಳ ನಿಲ್ಕುನ ಕಾಲೊಡು ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರ್ಲು ನಡುಪ್ರಾಯದ ಜವನೆ. ತನ್ನ 15 ವರ್ಸ ಪ್ರಾಯೊಡು ಯಕ್ಷಗಾನ ಲೋಕ ಪೊಗ್ಗಿನ ಮೆರೆಗ್ ಐತಪ್ಪ ಬೆಳ್ಚಡೆರ್ ಗುರು. ದಶವತಾರದ ಹಿರಣ್ಯಕಶಿಪು, ಚೂಡಾಮಣಿ ಪ್ರಸಂಗದ ಸುಂದರ ರಾವಣೆ, ಬಿಲ್ಲಹಬ್ಬದ ಕಂಸೆ, ಶ್ವೇತಕುಮಾರ ಚರಿತ್ರೆದ ದುರ್ಜಯಾಸುರೆ , “ಕೋಟಿಚೆನ್ನಯದ ಬುದ್ಧಿವಂತೆ, ಈ ವೇಷೊಲು ಅರೆಗ್ ಪುದರ್ ಕನತ್ ಕೊರ್‍ತಿನವು.

ಯಾನ್ ಕೇಂಡೆ ಇತ್ತೆದ ಕಾಲೊಡೇ ಕೆಲವು ಕಡೆಟ್ಟ್ ತಿರ್‍ತ ಜಾತಿದಕಲೆಗ್ ಗೆಜ್ಜೆ ಕಟ್ಟರೆ ಬುಡ್ತುಜೆರ್ ಪನ್ಪಿನ ತರಬೇದ ಕೇನುವ ನಮ. ಅಂಚಿತ್ತಿನಲ್ಪ ಸಾಧಾರಣ ನೂದು ವರ್ಸದ ಪಿರವು ಮೆರೆಗ್ ಈ ಸಾಧನೆ ಎಂಚ ಸಾಧ್ಯ ಆಂಡ್?

ಅಯಿಕ್ ಅಮೃತೆರ್ ಪನ್ಪೆರ್ ಪ್ರತಿಭೆ ಪನ್ಪಿನವು ಅರಮ ನೆಡ್ ಪುಟ್ಟುನತ್ತ್ ಅವು ಗುಡಿಸಲ್‍ಡ್ ಪುಟುದು ಅರಮನೆಟ್ಟ್ ಬುಲೆವುಂಡು. ಪ್ರತಿಭೆಗ್ ಜಾತಿ ಇಜ್ಜಿ. ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರಿ ನಂಚಿನಕುಲು ಆನಿದ ಕಾಲೊಡು ಇತ್ತಿನೆಟ್ಟಾತ್ರ ಇನಿನಂಕ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಇಸಯೊಡು ಪಾತೆರ್ರೆ ಸಾಧ್ಯ ಆತ್ಂಡ್ ಪಂಡೆರ್. ದೋಗ್ರಪೂಜಾರ್ಲು ವೇಷ ಮಲ್ತೊಂದಿತ್ತಿನ ಪೊರ್ತುಡು ಅಪಗದ ಬಿರ್ದ್‌ದ ಕಲಾವಿದೆರ್ ಪಂಡ ಕುಂಬಳೆ ನರಸಿಂಹೆ, ಬಣ್ಣದ ನರ್ಸಪ್ಪೆ, ಹೊಸದುರ್ಗ ಸುಬ್ರಾಯೆ, ಒತ್ತೆಕೆಬಿ ಸುಬ್ಬೆ, ಕದ್ರಿ ಮಾಲಿಂಗೆ, ಕಾವುಗೋಳಿ ಕಣ್ಣೆ ಕುಂಬಳೆ ಎಲ್ಯ ತಿಮ್ಮಪ್ಪೆ , ಮಲ್ಲ ತಿಮ್ಮಪ್ಪೆ, ಮೊಕಲ್ನೊಟ್ಟುಗು ವೇಷ ಮಲ್ದಿನಾರ್ ದೋಗ್ರಣ್ಣೆ.

‘ದೃಷ್ಟಿ ಹೇಗೋ ಸೃಷ್ಟಿ ಹಾಗೆ ’ ಪಂತಿಲೆಕ ವಿಶುಕುಮಾರ್‍ನಂಚಿನ ಪ್ರತಿಭೆನ್ ಲೋಕೊಗು ಕೊರೊಡಾಂಡ ಆ ಅಮ್ಮನ ನೆತ್ತೆರ್‍ದ ಮೂಲ ಆತೇ ಪ್ರತಿಭಾ ಪೂರ್ಣವಾದುಂಡು. ವಿಶುಕುಮಾರ್ ಬದ್‍ಕ್‍ದಿನಿ ಒಂತೆ ಕಾಲ ಆಂಡಲಾ ಆರ್‍ನ ಬೇಲೆ ಅಳಿದಾಂತಿನ ಸಾಹಿತ್ಯ ಲೋಕದ ಸುಣ್ಣದ ಬೊಟ್ಟ. ಅವು ಎಂಚಂದ್ ಕೇಂಡ ಪಿಲಿತ್ತ ಬಂಜಿಡ್ ಪಿಲಿಯೇ ಪುಟ್ಟುಂಡುಗೆ. 1960 ನೇ ಇಸವಿದ ಸಂದರ್ಭೊಡು ಕುಡ್ಲಡ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ತರಬೇತಿ ಕೇಂದ್ರೊನು ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಲ್ತ್‌ದ್‌ ಯೇತೋ ಕಲಾವಿದೆರೆನ್ ತಯಾರ್ ಮಲ್ದಿನ ಕೀರ್ತಿ ದೋಗ್ರಣ್ಣಗ್ ಸಂದಿನವು. ಸ್ವತ ಯಕ್ಷಗಾನದ ತುತ್ತೈತೊಲೆನ್ ಮಲ್ತ್‌ದ್‌ ತನ್ನನೇ ಆಯಿನ ಕುದ್ರೋಳಿ ಮೇಳೊನು ನಡಾಪಾದಿನಾರ್. ಉರ್ವ ಮಾರಿಗುಡಿತ್ತ ಜಗದಾಂಬಾ ಯಕ್ಷಗಾನ ಮಂಡಳಿ (ತಾಳಮದ್ದಲೆ ಸಂಘ) ಇನಿಗ್‍ಲಾ ನಡತೊಂದುಂಡು. ಆ ಕಾಲದ ಪುದರ್ ಪೋಯಿನ ಕಲಾವಿದೆರಾಯಿನ ಕಾವುಗೋಳಿ ಕಣ್ಣನ್, ಮಂಗಲ್ಪಾಡಿ ಈಶ್ವರಯ್ಯ ಮೊಕಲೆನ್ ಹಿಮ್ಮೇಳೊಗು ಕುಂಬಳೆಡ್ದ್ ಕುಡ್ಲಗ್ ಕನತ್‍ದ್ ಜೋಕುಲೆಗ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ತರಬೇತಿ ಕೊರ್‍ಪಾದಿನಾರ್ ದೋಗ್ರಪೂಜಾರಿ. ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಬೊಕ್ಕ ಉತ್ತರಭಾರತೊಗು ನಮ್ಮ ಜಿಲ್ಲೆದ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕೂಟೊಲೆನ್ ಕೊನೊತಿನಾರ್.

ಎಂಕ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಪ್ರಸಂಗೊಲೆನ್ ಬರೆಯೆರೆಲಾ ಒಂಜಿ ರೀತಿಡ್ ಆರ್‍ನನೇ ಪ್ರಭಾವಂದ್‍ಲಾ ಪನೊಲಿ. ಒಂಜಿ ಸಮಾಧಾನ ದಾದ ಪಂಡ ಆರ್ ಕಲಾ ಸೇವೆ ಮಾತ್ರ ಮಲ್ದಿನತ್ತ್ ವಿಶುಕುಮಾರ್, ಮದುಕುಮಾರ್, ದಾಮೋದರ ನಿಸರ್ಗ ನಂಚಿನ ಜೋಕುಲೆನ್ ಸಮಾಜದ ಆಸ್ತಿಯಾದ್ ಕೊರ್‍ತೆರ್. ಮದುಕುಮಾರ್ ಪ್ರಸಂಗ ಕರ್ತೆ ಆದ್, ಮುಮ್ಮೇಳ, ಹಿಮ್ಮೇಳ ಕಲಾವಿದೆ ಆದ್ ಅಮ್ಮೆರೆನ ಪ್ರವೃತ್ತಿನ್ ಪತೊಂದು ಪೋಯೆರ್. ದಾಮೋದರ ನಿಸರ್ಗೆರೆನ ಮುತ್ತಾಲಿಕೆಡ್ ಕುಟುಮ ಸೇರೊಂದು, ಸಮಿತಿ ಮಲ್ತ್‌ದ್‌ ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರ್ಲೆನ ಪುದರ್‍ಡ್ ಯಕ್ಷಗಾನ ಕೇಂದ್ರ ಮಲ್ತ್‌ದ್ 1981 ನೇ ಇಸವಿಡ್ದಿಂಚಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಕೊರೊಂದು ಬತ್ತ್ಂಡ್. ಪನ್ನಗ ಅಮೃತೆರೆ‍ನ ಕಣ್ಣ ಅರುಟ್ಟು ನೀರ ಪನಿ ಮೆನ್ಕ್ಂಡ್.

ಈ ಗೇನದ ನಡೆಕ್ಕ್ ಅಮೃತೆರೆನ ಈ ನೆಂಪುನು ದಾಯೆ ಬರೆಯೆ ಕೇಂಡ ಮಲ್ಲ ಮನಸ್‍ದ ನೆಂಪುಡು ಮಲ್ಲ ಯೋಚನೆಲು ದೆಂಗ್‍ದುಪ್ಪುಂಡುಗೆ. ದೋಗ್ರಪೂಜಾರ್ಲು ಪುಟುದಿ ಕಾಲೊಡು ದಿಂಜ ಜನ ಪುಟುದಿತ್ತೆರ್. ಆಂಡ ಆ ಬೇಲೆ ಮಲ್ಪರೆ ಸಾಧ್ಯ ಆಯಿನಿ ಅರೆಗ್ ಒರಿಯಗ್ ಮಾತ್ರ ಪನ್ಪಿನ ಅಮೃತ್ತೆರೆನ ಪಾತೆರದ ತಿರ್ಲ್. ಬೋಳೂರು ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರ್ಲೆನ ಅಪ್ಪೆ ಮರೋಳಿ ಪಾಂಪುಮನೆ ತುಕ್ಕಪ್ಪೆ. ಅಮ್ಮೆರ್ ಸುರತ್ಕಲ್ ಪಡುಮನೆ ತ್ಯಾಂಪ ಪೂಜಾರಿ. ಬೊಡೆದಿ ಚಂದ್ರಾವತಿ. 10 ಜನ ಬಾಲೆಲು. ಆಜಿ ಆಣುಲು ನಾಲ್ ಪೊಣ್ಣುಲು ಇಂಚಿತ್ತಿ ದಿಂಜೆಲ್ ಸಂಸಾರದ ನಡುಟ್ಟು ಕಲಾಸೇವೆ ಮಲ್ದೆರ್ ಪಂಡ ಆರೊಂಜಿ ಯುಗ ಪುರುಷೆ.

ಬಾನದ ಕೋಟಿ ಕೋಟಿ ನೀರ ಪನಿ ಕಡಲ್‌ಲ್‍ಗ್ ಬೂರುಂಡುಗೆ. ಆಂಡ ಅಯಿಟ್ಟ್ ಮುತ್ತಾದ್ ಬುಲೆವುನು ಕೆಲವು ಪನಿ ಮಾತ್ರ. ದೋಗ್ರಣ್ಣೆ, ಅಮೃತೆರ್ ಇಂಚಿನ ಕೆಲವೇ ಕೆಲವು ಪನಿತ್ತ ಮುತ್ತುಲು ಯೇಪನಾ ಒಂಜಿ ಅಮೃತೆರ್‍ನ 80ನೇ ವರ್ಸದ ಪರ್ಬದ ಪೊರ್ತುಡು ಗೇನದ ನಡೆಟ್ಟ್ ಬರೆತಿನ ನೆಂಪು “ಕರಾವಳಿ ಕರ್ನಾಟಕೊಡು ಶಿವರಾಮ ಕಾರಂತೆರೆಡ್ದ್ ಬೊಕ್ಕ ಯೇರ್ ಕೇಂಡ ದೈರೊಡು ಪನೊಲಿ ಅವು ಅಮೃತೆರ್‌ಂದ್. ಕಾರಂತೆರ್ ಪಿಲಿ ಆಂಡ ಅಮೃತೆರ್ ಅಮೃತ ಕೊರ್ಪಿನ ಪೆತ್ತದಂಚ. ಅರೆನ ತಾಳ್ಮೆದ ಗುಟ್ಟು ದಾದಂದ್ ಕೇಂಡ ಸಂಘರ್ಷ ಉಪ್ಪರೆ ಬಲ್ಲಿ ಸಂವಾದ ಬೋಡು ಪನ್ಪೆರ್. ಇನಿ ಅಮೃತೆರ್ ಸಂವಾದಲಾ ಮಲ್ಪರೆ ಆವಂದಿನ ಪ್ರಾಯೊಡುಲ್ಲೆರ್. ಪಾತೆರ್ರೆ ಆವಂದಿ ನಂಚಿನ ಸ್ಥಿತಿಟ್ಟ್‍ಲಾ ದೋಗ್ರ ಪೂಜಾರ್ಲೆನ ಸಾಧನೆದ ವಿಷಯೊಡು ಈತ್ ಪನ್ಪೆರ್ ಪಂಡ ಯಕ್ಷಗಾನದ ಮಿತ್ತ್ ಅಮೃತೆರೆಗಿತ್ತಿನ ಮೋಕೆ ಕಾರಣಾಂದ್ ಪನೊಡಾಪುಂಡು. ಅಂಚಿತ್ತಿ ಛಲವಾದಿಲು, ಕಲಾವಿದೆರ್, ತುಳುನಾಡ್‍ಡ್ ಕಾಲ ಕಾಲೊಗು ಉದಿತ್ ಬರಡ್ಂದ್ ಪಂಡೊಂದು ದೋಗ್ರಣ್ಣನ ನೆಂಪು ಮಲ್ತಿನ ಅಮೃತೆರೆಗ್ ತುಳುವೆರ್‍ನ, ಯಕ್ಷಗಾನ ಅಭಿಮಾನಿಲ ಪರವಾದ್ ಸೊಲ್ಮೆ ಸಂದಾವೆ..

ತಾಜಾ ಸುದ್ದಿಗಾಗಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಟೆಲಿಗ್ರಾಂ ಚಾನೆಲ್ ಸೇರಿಕೊಳ್ಳಿ | ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ನಮ್ಮ ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಪುಟ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT
ADVERTISEMENT