<p><strong>ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ</strong></p>.<p>ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ (ಕ್ರಿ). ಬೆರಳನ್ನು ತೋರುವುದರ ಮೂಲಕ ಸೂಚಿಸುವಿಕೆ.</p>.<p>ಸುಗ್ರೀವನಿಗೆ ಹಾಸ್ಯ ಕೋವಿದನಾದ ಗಜನು ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಹೇಳುವನು. ತಮಗೆ ಓರ್ವನು ಸಿಗಲು ಅವನಿಗೆ ಮದಿರೆ ಕುಡಿಸಿ, ಲಂಕೆ ಎಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಪೀಡಿಸಲು ಅವನು ಬೆರಳಿಂದ ತೋರಿಸಿದ ದಿಕ್ಕಿಗೆ, ಮಹೇಂದ್ರಾಚಲಕ್ಕೆ ಬಂದೆವು. ಆ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆರಳು ತೋರಿ ಸೂಚಿಸುವುದನ್ನು ‘ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ’ ಪದದಿಂದ ಹೀಗೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಿದ್ದಾರೆ:</p>.<p>‘ಬೀಸಾಟಮನೆ ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆಗೆ ಗೆತ್ತು ನಾಮ್</p>.<p>ಬಂದೆವಿಲ್ಲಿಗೆ ಮಹೇಂದ್ರಾಚಲಕೆ!’ </p>.<p><strong>ಸಿಡಿರೋಷ</strong></p>.<p>ಸಿಡಿರೋಷ (ನಾ). ಅತಿಯಾದ ರೋಷ; ಅಧಿಕವಾದ ಕ್ರೋಧ</p>.<p>ಒಂದು ಮಹೋಪಮೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡರ ಪಡೆ ಸಿಂಹಿಣಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ಅದರ ಗೋಳಿನ ಅರಚುವಿಕೆಯಿಂದ ಸಿಂಹ ಅರಿಯುತ್ತದೆ. ಅದರ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದ ಕ್ರೋಧವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ‘ಸಿಡಿರೋಷ’ ಪದ ರೂಪಿಸಿ ಹೀಗೆ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:<br>‘ಗುಡುಗುಡಿಪ</p>.<p>ಸಿಡಿರೋಷಮುಕ್ಕಿ, ತಾಂ ನಿಂತ ಬಂಡೆಯನಾನೆಯೊರ್</p>.<p>ಮಮಡೆಯಂಗೆತ್ತು, ನಖದಿಂದವ್ವಳಿಸೆ</p>.<p><strong>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ</strong></p>.<p>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ (ನಾ). ಪಕ್ಷಿಗಳ ಅಕ್ಷತೆ</p>.<p>ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಅಶೋಕವನದ ಒಂದು ಬೆಳಗನ್ನು ಉಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸುವಾಗ ‘ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ’ ಪದ ರೂಪಿಸಿ ಹೀಗೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದಾರೆ:</p>.<p>‘ಮೂಡಲೆತ್ತಿದಾ ಉಷೆಯ ಆರತಿಗೆ ಮಂಗಳಗಾನಮಂ ಪಾಡಿ</p>.<p>ಸೇಸೆಯಂ ತಳಿವಂತೆ, ಲಕ್ಷಪಲ್ಲವಿಯುಲಿವ</p>.<p>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆಯೆರಚಿದಳು ಅಶೋಕವನಿಕಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿ’’</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ</strong></p>.<p>ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ (ಕ್ರಿ). ಬೆರಳನ್ನು ತೋರುವುದರ ಮೂಲಕ ಸೂಚಿಸುವಿಕೆ.</p>.<p>ಸುಗ್ರೀವನಿಗೆ ಹಾಸ್ಯ ಕೋವಿದನಾದ ಗಜನು ಒಂದು ಪ್ರಸಂಗವನ್ನು ಹೇಳುವನು. ತಮಗೆ ಓರ್ವನು ಸಿಗಲು ಅವನಿಗೆ ಮದಿರೆ ಕುಡಿಸಿ, ಲಂಕೆ ಎಲ್ಲಿದೆ ಎಂದು ಪೀಡಿಸಲು ಅವನು ಬೆರಳಿಂದ ತೋರಿಸಿದ ದಿಕ್ಕಿಗೆ, ಮಹೇಂದ್ರಾಚಲಕ್ಕೆ ಬಂದೆವು. ಆ ಘಟನೆಯಲ್ಲಿ ಬೆರಳು ತೋರಿ ಸೂಚಿಸುವುದನ್ನು ‘ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆ’ ಪದದಿಂದ ಹೀಗೆ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಸಿದ್ದಾರೆ:</p>.<p>‘ಬೀಸಾಟಮನೆ ಸುಟ್ಟಿದೋರ್ಕೆಗೆ ಗೆತ್ತು ನಾಮ್</p>.<p>ಬಂದೆವಿಲ್ಲಿಗೆ ಮಹೇಂದ್ರಾಚಲಕೆ!’ </p>.<p><strong>ಸಿಡಿರೋಷ</strong></p>.<p>ಸಿಡಿರೋಷ (ನಾ). ಅತಿಯಾದ ರೋಷ; ಅಧಿಕವಾದ ಕ್ರೋಧ</p>.<p>ಒಂದು ಮಹೋಪಮೆಯಲ್ಲಿ ಬೇಡರ ಪಡೆ ಸಿಂಹಿಣಿಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿರುವುದನ್ನು ಅದರ ಗೋಳಿನ ಅರಚುವಿಕೆಯಿಂದ ಸಿಂಹ ಅರಿಯುತ್ತದೆ. ಅದರ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದ ಕ್ರೋಧವನ್ನು ಕುವೆಂಪು ‘ಸಿಡಿರೋಷ’ ಪದ ರೂಪಿಸಿ ಹೀಗೆ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:<br>‘ಗುಡುಗುಡಿಪ</p>.<p>ಸಿಡಿರೋಷಮುಕ್ಕಿ, ತಾಂ ನಿಂತ ಬಂಡೆಯನಾನೆಯೊರ್</p>.<p>ಮಮಡೆಯಂಗೆತ್ತು, ನಖದಿಂದವ್ವಳಿಸೆ</p>.<p><strong>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ</strong></p>.<p>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ (ನಾ). ಪಕ್ಷಿಗಳ ಅಕ್ಷತೆ</p>.<p>ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಅಶೋಕವನದ ಒಂದು ಬೆಳಗನ್ನು ಉಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸುವಾಗ ‘ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆ’ ಪದ ರೂಪಿಸಿ ಹೀಗೆ ಪ್ರಯೋಗಿಸಿದ್ದಾರೆ:</p>.<p>‘ಮೂಡಲೆತ್ತಿದಾ ಉಷೆಯ ಆರತಿಗೆ ಮಂಗಳಗಾನಮಂ ಪಾಡಿ</p>.<p>ಸೇಸೆಯಂ ತಳಿವಂತೆ, ಲಕ್ಷಪಲ್ಲವಿಯುಲಿವ</p>.<p>ಪಕ್ಷಿಯಕ್ಷತೆಯೆರಚಿದಳು ಅಶೋಕವನಿಕಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿ’’</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>