<p><em><strong>ಪ್ರಾಸಾದಿಕತ್ವಮಾರೋಗ್ಯಂ ಪ್ರಾಮೋದ್ಯಂ ಚಿರಜೀವಿತಮ್ ।</strong></em><br /><em><strong>ಚಕ್ರವರ್ತಿಸುಖಂ ಸ್ಫೀತಂ ಶಾತಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಸಂಸರನ್ ।।</strong></em></p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</strong>‘ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಶಾಂತವಾಗಿರುವವನು ಮಾನಸಿಕ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನೂ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ದಿರ್ಘಾಯುಷ್ಯವನ್ನೂ ರಾಜಭೋಗಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.’</p>.<p>ನಮ್ಮ ಆನಂದಕ್ಕೂ ನಮ್ಮ ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಗೂ ನೇರ ಸಂಬಂಧವಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ನಮ್ಮಲ್ಲೊಂದು ಕಲ್ಪನೆಯಿದೆ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಸದಾ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಸಂಸಾರಿಗಳಿಗೆ ಆ ಭಾಗ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು. ಆದರೆ ಸುಭಾಷಿತ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಹುರುಳಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ. ಯಾರು ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೋ ಅಂಥವರೇ ಸುಖಿಗಳು; ಅವರೇ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರಬಲ್ಲರು ಎಂದೂ ಅದು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ಸಂಸಾರಿಯಾಗಿದ್ದೂ ಸನ್ಯಾಸಿಯಂತೆ ಸುಖಿಯಾಗಿರಬಹುದು; ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿದ್ದೂ ಸಂಸಾರಿಯಾಗಿ ಬಂಧನಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಬಹುದು.</p>.<p>ನಾವು ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಏನೆಲ್ಲ ಬೇಕು? ಮನಸ್ಸು ತೃಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕು; ಆರೋಗ್ಯ ಇರಬೇಕು; ಸಂತೋಷ ಇರಬೇಕು; ಆಯುಸ್ಸು ಇರಬೇಕು; ಭೋಗಭಾಗ್ಯಗಳು ಇರಬೇಕು. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನಾವು ಹೇಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಬಹುದು?</p>.<p>ನಾವು ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಲು ನಾವು ಮೊದಲಿಗೆ ಏಕಾಂತವಾಗಿರಬೇಕು; ಎಲ್ಲೋ ದೂರದಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯಕ್ಕೆ ಓಡಿಹೋಗಬೇಕು; ಯಾವುದೇ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು, ಹೊರೆಗಳು, ಕರ್ತವ್ಯಗಳು ಇಲ್ಲದೇ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿರಬೇಕು. ಹೀಗೆಲ್ಲ ಯೋಚಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ನಾವು ಸಂಸಾರವನ್ನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ, ಸನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ.</p>.<p>ಆದರೆ ನಾವು ಸನ್ಯಾಸಿಯೋ ಅಥವಾ ಸಂಸಾರಿಯೋ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ; ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಹೇಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯ. ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಆನಂದವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸೇ ಹೊರತು ನಾವು ಹಾಕಿರುವ ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿರುವ ಧ್ವನಿ.</p>.<p>ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ನಮ್ಮ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಆಗ ಅದು ಶಾಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದೇ ಅರ್ಥ. ಮನಸ್ಸು ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದರೆ ನಾವು ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಒಂದೇ. ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮನಸ್ಸು ನಮಗೆ ಆನಂದವನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲದು; ಜೊತೆಗೆ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನೂ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ದಿರ್ಘಾಯುಷ್ಯವನ್ನೂ ಸುಖಗಳನ್ನೂ ಒದಗಿಸಬಲ್ಲದು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><em><strong>ಪ್ರಾಸಾದಿಕತ್ವಮಾರೋಗ್ಯಂ ಪ್ರಾಮೋದ್ಯಂ ಚಿರಜೀವಿತಮ್ ।</strong></em><br /><em><strong>ಚಕ್ರವರ್ತಿಸುಖಂ ಸ್ಫೀತಂ ಶಾತಂ ಪ್ರಾಪ್ನೋತಿ ಸಂಸರನ್ ।।</strong></em></p>.<p><strong>ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:</strong>‘ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಶಾಂತವಾಗಿರುವವನು ಮಾನಸಿಕ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನೂ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ದಿರ್ಘಾಯುಷ್ಯವನ್ನೂ ರಾಜಭೋಗಗಳನ್ನೂ ಪಡೆಯುತ್ತಾನೆ.’</p>.<p>ನಮ್ಮ ಆನಂದಕ್ಕೂ ನಮ್ಮ ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಗೂ ನೇರ ಸಂಬಂಧವಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ.</p>.<p>ನಮ್ಮಲ್ಲೊಂದು ಕಲ್ಪನೆಯಿದೆ, ಸನ್ಯಾಸಿಗಳು ಸದಾ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆ; ಸಂಸಾರಿಗಳಿಗೆ ಆ ಭಾಗ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು. ಆದರೆ ಸುಭಾಷಿತ ಈ ಕಲ್ಪನೆಯಲ್ಲಿ ಹುರುಳಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ. ಯಾರು ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೋ ಅಂಥವರೇ ಸುಖಿಗಳು; ಅವರೇ ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರಬಲ್ಲರು ಎಂದೂ ಅದು ಇಲ್ಲಿ ಹೇಳಿದೆ. ಸಂಸಾರಿಯಾಗಿದ್ದೂ ಸನ್ಯಾಸಿಯಂತೆ ಸುಖಿಯಾಗಿರಬಹುದು; ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿದ್ದೂ ಸಂಸಾರಿಯಾಗಿ ಬಂಧನಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಕ್ಕಿಹಾಕಿಕೊಂಡು ದುಃಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಬಹುದು.</p>.<p>ನಾವು ನೆಮ್ಮದಿಯಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಏನೆಲ್ಲ ಬೇಕು? ಮನಸ್ಸು ತೃಪ್ತಿಯಲ್ಲಿ ಇರಬೇಕು; ಆರೋಗ್ಯ ಇರಬೇಕು; ಸಂತೋಷ ಇರಬೇಕು; ಆಯುಸ್ಸು ಇರಬೇಕು; ಭೋಗಭಾಗ್ಯಗಳು ಇರಬೇಕು. ಇವೆಲ್ಲವನ್ನೂ ನಾವು ಹೇಗೆ ಸಂಪಾದಿಸಬಹುದು?</p>.<p>ನಾವು ಅಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ, ಇವೆಲ್ಲವನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಲು ನಾವು ಮೊದಲಿಗೆ ಏಕಾಂತವಾಗಿರಬೇಕು; ಎಲ್ಲೋ ದೂರದಲ್ಲಿ ಹಿಮಾಲಯಕ್ಕೆ ಓಡಿಹೋಗಬೇಕು; ಯಾವುದೇ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು, ಹೊರೆಗಳು, ಕರ್ತವ್ಯಗಳು ಇಲ್ಲದೇ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿರಬೇಕು. ಹೀಗೆಲ್ಲ ಯೋಚಿಸುತ್ತೇವೆ. ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ನಾವು ಸಂಸಾರವನ್ನು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ, ಸನ್ಯಾಸವನ್ನು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ.</p>.<p>ಆದರೆ ನಾವು ಸನ್ಯಾಸಿಯೋ ಅಥವಾ ಸಂಸಾರಿಯೋ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯವಲ್ಲ; ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ಹೇಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಮುಖ್ಯ. ಏಕೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ಆನಂದವನ್ನು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವುದು ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸೇ ಹೊರತು ನಾವು ಹಾಕಿರುವ ಬಟ್ಟೆಯಲ್ಲ ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿರುವ ಧ್ವನಿ.</p>.<p>ನಮ್ಮ ಮನಸ್ಸು ನಮ್ಮ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಆಗ ಅದು ಶಾಂತವಾಗಿದೆ ಎಂದೇ ಅರ್ಥ. ಮನಸ್ಸು ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದರೆ ನಾವು ಸಂಸಾರದಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಸನ್ಯಾಸಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಒಂದೇ. ಶಾಂತಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಮನಸ್ಸು ನಮಗೆ ಆನಂದವನ್ನು ಕೊಡಬಲ್ಲದು; ಜೊತೆಗೆ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನೂ ಆರೋಗ್ಯವನ್ನೂ ಸಂತೋಷವನ್ನೂ ದಿರ್ಘಾಯುಷ್ಯವನ್ನೂ ಸುಖಗಳನ್ನೂ ಒದಗಿಸಬಲ್ಲದು.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>