<p><strong>ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ</strong>: ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ನೇನೆಕಟ್ಟೆ ಗ್ರಾಮದ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ. </p>.<p>ನೆನೆಕಟ್ಟೆ ಗ್ರಾಮ ಪುರಾತನ ಗ್ರಾಮ, ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಧಾನವಾದ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಶಿಲಾಯುಗದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚರಿತ್ರೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ಕುರುಹುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. </p>.<p>ದೇವಾಲಯ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿವೆ. 10 ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯ ದೇವಸ್ಥಾನ ಇದು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಧಾನವಾದ ಸ್ತ್ರೀ ಶಿಲ್ಪ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಶಿಲ್ಪವು ಎರಡು ಕೈಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್ಲು ಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಒಂದು ಕಾಲು ಕೆಳಗೆ ಬಿಟ್ಟಿರುವ, ಇನ್ನೊಂದು ಮಡಚಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿರುವ ಶಿಲ್ಪ. ಇದು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶಿಲ್ಪವೇ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಕಡೆಯಿಂದ ತಂದು ಇರಿಸಲಾಗಿರುವ ಶಿಲ್ಪವೇ ಎಂಬುದು ದೃಢಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. </p>.<p>ಶಿಲಾಯುಗದ ಸಮಾಧಿ ಮತ್ತು 8 ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಪಟ್ಟದ ಶಿವ ದೇವಾಲಯ, ಸಪ್ತಮಾತ್ರಿಕೆ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಮಹಿಷಮರ್ಧಿನಿ ಶಿಲ್ಪ, ವಿಶೇಷವಾದ ಲಜ್ಜೆಗೌರಿ ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. ಈ ಶಿಲ್ಪದ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿದ್ದು, ಅಂಗವೈಕಲ್ಯದ ಲಕ್ಷಣ ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಬೌದ್ದಶಿಲ್ಪಗಳ ಮಾದರಿ ಪ್ರಭಾವಳಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಇದೆ. ಬುದ್ದಶಿಲ್ಪದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿವಿಕರ್ಣಕುಂಡಲ ಇದೆ. ಮುಖ ಮಾತ್ರ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಈ ಗ್ರಾಮದ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಗೋಡೆಯೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಅದು ಕೋಟೆಯ ಕುರುಹು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. </p>.<p>‘ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳು ಶಿಥಿಲಗೊಂಡಿವೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಸಾರುವ ಈ ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಉಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹೊಸ ಹೊಸ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಬದಲಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ಇತಿಹಾಸ ತಿಳಿಸುವ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳ ಅದೇ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕ ಹಾಗೂ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಮಣಿಕಂಠ ಅವರು ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.</p>.<p> ಅಳಿವಿನ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪಗಳು ದೇವಾಲಯ ಪೂರ್ಣ ಶಿಥಿಲ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬೇಕಿದೆ ಮನಸ್ಸು</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಗುಂಡ್ಲುಪೇಟೆ</strong>: ತಾಲ್ಲೂಕಿನ ನೇನೆಕಟ್ಟೆ ಗ್ರಾಮದ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿ ಕಂಡು ಬರುವ ಪ್ರಾಚೀನ ದೇವಾಲಯದ ಅವಶೇಷಗಳು ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿವೆ. </p>.<p>ನೆನೆಕಟ್ಟೆ ಗ್ರಾಮ ಪುರಾತನ ಗ್ರಾಮ, ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಧಾನವಾದ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಶಿಲಾಯುಗದ ಸಮಾಧಿ ಸೇರಿದಂತೆ ಚರಿತ್ರೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಹಲವು ಕುರುಹುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. </p>.<p>ದೇವಾಲಯ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿವೆ. 10 ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯ ದೇವಸ್ಥಾನ ಇದು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಶಕ್ತಿ ಪ್ರಧಾನವಾದ ಸ್ತ್ರೀ ಶಿಲ್ಪ ಇಲ್ಲಿದೆ. ಈ ಶಿಲ್ಪವು ಎರಡು ಕೈಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಹೊಂದಿದೆ. ಕಲ್ಲು ಪೀಠದ ಮೇಲೆ ಕುಳಿತು ಒಂದು ಕಾಲು ಕೆಳಗೆ ಬಿಟ್ಟಿರುವ, ಇನ್ನೊಂದು ಮಡಚಿರುವ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೆತ್ತಲಾಗಿರುವ ಶಿಲ್ಪ. ಇದು ದೇವಾಲಯಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಶಿಲ್ಪವೇ ಅಥವಾ ಬೇರೆ ಕಡೆಯಿಂದ ತಂದು ಇರಿಸಲಾಗಿರುವ ಶಿಲ್ಪವೇ ಎಂಬುದು ದೃಢಪಟ್ಟಿಲ್ಲ. </p>.<p>ಶಿಲಾಯುಗದ ಸಮಾಧಿ ಮತ್ತು 8 ಮತ್ತು 9ನೇ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ಪಟ್ಟದ ಶಿವ ದೇವಾಲಯ, ಸಪ್ತಮಾತ್ರಿಕೆ ಶಿಲ್ಪಗಳು, ಮಹಿಷಮರ್ಧಿನಿ ಶಿಲ್ಪ, ವಿಶೇಷವಾದ ಲಜ್ಜೆಗೌರಿ ಶಿಲ್ಪಗಳಿವೆ. ಈ ಶಿಲ್ಪದ ಭಂಗಿ ವಿಶೇಷವಾಗಿದ್ದು, ಅಂಗವೈಕಲ್ಯದ ಲಕ್ಷಣ ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲ್ಲದೆ ತಲೆಯ ಮೇಲೆ ಬೌದ್ದಶಿಲ್ಪಗಳ ಮಾದರಿ ಪ್ರಭಾವಳಿ ವಿನ್ಯಾಸ ಇದೆ. ಬುದ್ದಶಿಲ್ಪದ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಕಿವಿಕರ್ಣಕುಂಡಲ ಇದೆ. ಮುಖ ಮಾತ್ರ ಅಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿದೆ.</p>.<p>ಈ ಗ್ರಾಮದ ಹೊರವಲಯದಲ್ಲಿ ಪುರಾತನವಾದ ಮಣ್ಣಿನ ಗೋಡೆಯೂ ಕಂಡು ಬರುತ್ತದೆ. ಅದು ಕೋಟೆಯ ಕುರುಹು ಎಂದು ಇತಿಹಾಸ ತಜ್ಞರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. </p>.<p>‘ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳು ಶಿಥಿಲಗೊಂಡಿವೆ. ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಸಾರುವ ಈ ಕುರುಹುಗಳನ್ನು ನಮ್ಮ ಯುವ ಪೀಳಿಗೆ ಮತ್ತು ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೆ ಉಳಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ. ಗ್ರಾಮಸ್ಥರು ಹೊಸ ಹೊಸ ದೇವಾಲಯ ನಿರ್ಮಾಣ ಮಾಡುವ ಬದಲಿಗೆ ಈ ರೀತಿಯ ಇತಿಹಾಸ ತಿಳಿಸುವ ದೇವಾಲಯ ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಗಳ ಅದೇ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಪ್ರಯತ್ನ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ಸಂಶೋಧಕ ಹಾಗೂ ಸಹಾಯಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕ ಮಣಿಕಂಠ ಅವರು ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ಗೆ ತಿಳಿಸಿದರು.</p>.<p> ಅಳಿವಿನ ಅಂಚಿನಲ್ಲಿ ಶಿಲ್ಪಗಳು ದೇವಾಲಯ ಪೂರ್ಣ ಶಿಥಿಲ ರಕ್ಷಣೆಗೆ ಬೇಕಿದೆ ಮನಸ್ಸು</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>