ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗ ಹೆಜ್ಜೇನ ಸವಿದಂತೆ

ಕಿಂ ಮಧುನಾ ಕಿಂ ವಿಧುನಾ

. ಕಿಂ ಸುಧಯಾ ಕಿಂ ಚವಸುಧಯಾಖಿಲಯಾ ।

. ಯದಿ ಹೃದಯಹಾರಿಚರಿತಃ

. ಪುರುಷಃ ಪುನರೇಪಿ ನಯನಯೋರಯನಮ್ ।।

. ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:

. ’ಜೇನುತುಪ್ಪ, ಚಂದ್ರ, ಅಮೃತ, ಸಮಸ್ತಭೂಮಂಡಲ – ಇವುಗಳಿಂದ ಏನಾದೀತು? ಮನಸ್ಸಿಗೊಪ್ಪುವ ನಡತೆಯಿಂದ ಕೂಡಿದ ಸತ್ಪುರುಷರು ಕಣ್ಣಿಗೆ ಗೋಚರವಾದರೆ ಅದೇ ಎಲ್ಲವೂ.‘

. ನಾವು ಯಾವುದಕ್ಕೆ ಹಂಬಲಿಸಬೇಕು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ; ಅಥವಾ ಯಾವುದರಿಂದ ನಮಗೆ ದಿಟವಾದ ತಂಪು ಒದಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಿದೆ ಎಂದೂ ಹೇಳಬಹುದು.

. ಜೀನುತುಪ್ಪ. ಇದರ ರುಚಿ ಯಾರಿಗೆ ತಾನೆ ಇಷ್ಟವಾಗದು? ರುಚಿಗೂ ಬರುತ್ತದೆ, ಔಷಧಕ್ಕೂ ಒದಗುತ್ತದೆ. ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಔಷಧವನ್ನು ಕೊಡುವಾಗಲೂ ಬಳುಸುವುದುಂಟು, ಔಷಧದ ಕಹಿ ಅವಕ್ಕೆ ಗೊತ್ತಾಗದಿರಲಿ ಎಂದು. ಅಷ್ಟರ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಜೇನಿನ ಸವಿ ವೈಶ್ವಿಕವಾಗಿದೆ. ವೇದದಲ್ಲಿಯೂ ಜೇನನ್ನು ಕುರಿತ ಸೊಲ್ಲುಗಳಿವೆ; ಜಗತ್ತೇ ಮಧುಮಯ, ಎಂದರೆ ಎಲ್ಲವೂ ಜೇನಿನ ಸಿಹಿಯಂತೆ ಆಗಲಿ ಎಂಬ ಪ್ರಾರ್ಥನೆ ಅಲ್ಲಿದೆ.

. ಚಂದ್ರನು ಕವಿಗಳಿಗೂ ಪ್ರೇಮಿಗಳಿಗೂ ಮಕ್ಕಳಿಗೂ ಶಾಸ್ತ್ರಕಾರರಿಗೂ, ನಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳೂ ತುಂಬ ಪ್ರಿಯನಾದವನು. ಚಂದ್ರನ ದರ್ಶನವೇ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ತಂಪಾದ ಅನುಭವವೂ ಆಹ್ಲಾದಕರ ಅನುಭೂತಿಯೂ ಒದಗುತ್ತದೆ.

. ಅಮೃತದ ಕಲ್ಪನೆಯೇ ದಿವ್ಯವಾಗಿದೆ; ನಮ್ಮನ್ನು ಸಾವಿನಿಂದ ಪಾರುಮಾಡುವಂಥದ್ದು; ಅಲ್ಲ, ಸಾವನ್ನೇ ಇಲ್ಲವಾಗಿಸುವುದು. ಇದರ ಪ್ರಾಪ್ರಿಗಾಗಿ ದೇವತಗಳೂ ರಾಕ್ಷಸರೂ – ಇಬ್ಬರೂ ಒಂದಾದರು, ತಮ್ಮ ತಮ್ಮ ಆಜನ್ಮವೈರವನ್ನೂ ಪಕ್ಕಕ್ಕಿಟ್ಟು! ನಮ್ಮನ್ನು ಚಿರಂಜೀವಿಗಳನ್ನಾಗಿಸುವ ಅಮೃತವನ್ನು ಯಾರು ತಾನೆ ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ?

. ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ತುಂಬ ಇಷ್ಟವಾದದ್ದು ಮೂರು ಸಂಗತಿಗಳು ಎಂದು ದಾಸರು ಒಂದು ಪಟ್ಟಿ ಕೊಡುತ್ತಾರೆ: ಹೆಣ್ಣು, ಹೊನ್ನು ಮತ್ತು ಮಣ್ಣು. ಮಣ್ಣು ಎಂದರೆ ಭೂಮಿಯ ಒಡೆತನ; ಅಧಿಕಾರ; ರಾಜತ್ವ; ನಮ್ಮ ಕಾಲದಲ್ಲಾದರೆ ಮಂತ್ರಿಗಿರಿ. ನಾವು ಯಾವುದೋ ಒಂದು ರಾಜ್ಯದ ಅಥವಾ ದೇಶದ ಮಂತ್ರಿಯಾಗುವುದೇ ದೊಡ್ಡ ಸಾಧನೆ. ಹೀಗಿರುವಾಗ ಇಡಿಯ ಭೂಮಂಡಲದ ಆಧಿಪತ್ಯವೇ ನಮಗೆ ದಕ್ಕಿದರೆ, ಬೇಡ ಎಂದು ಯಾರಾದರೂ ಹೇಳುವುದುಂಟೆ?

. ಆದರೆ ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ: ನೀವು ಯಾವುದರಿಂದ ಸುಖ, ಸಂತೋಷ, ನೆಮ್ಮದಿ, ತೃಪ್ತಿಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದೀರೋ ಅವುಗಳಿಂದ ದಿಟವಾಗಿಯೂ ಸಿಗದು; ಸಜ್ಜನರ ಸಾಮೀಪ್ಯವೇ ನಮಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಸುಖವನ್ನೂ ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನೂ ತೃಪ್ತಿಯನ್ನೂ ಆಹ್ಲಾದವನ್ನೂ ನೀಡುವಂಥದ್ದು. ಸರ್ವಜ್ಞತ್ರಿಪದಿಯೊಂದು ಹೀಗಿದೆ:

. ’ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗವದು ಹೆಜ್ಜೇನ ಸವಿದಂತೆ ದುರ್ಜನರ ಸಂಗ ಬಚ್ಚಲ ಕೊಚ್ಚೆಯಂತಿಹದು ಸರ್ವಜ್ಞ’

. ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗವನ್ನೇ ಇಲ್ಲಿ ಜೇನಿನ ಸವಿಗೆ ಸಮೀಕರಿಸಲಾಗಿದೆ.

. ಸುಭಾಷಿತ ಹೇಳುತ್ತಿರುವುದು ಕೂಡ ಅದನ್ನೇ.ಜೇನುತುಪ್ಪ, ಚಂದ್ರ, ಅಮೃತ, ಸಮಸ್ತಭೂಮಂಡಲ – ಇವುಗಳಿಂದ ಏನೆಲ್ಲ ಸಂತೋಷ–ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ಸಿಗುತ್ತವೆಯೋ ಅವೆಲ್ಲವೂ ಕೇವಲ ಸಜ್ಜನನ ಸ್ನೇಹವೇ ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ. ಹೀಗಾಗಿಯೇ ಬಸವಣ್ಣನವರು ಕೂಡ ಹೀಗೆಂದರು:

. ’ಸಾರ: ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗವ ಮಾಡುವುದು

. ದೂರ: ದುರ್ಜನರ ಸಂಗ ಬೇಡವಯ್ಯಾ.

. ಆವ ಹಾವಾದಡೇನು? ವಿಷವೊಂದೆ,

. ಅಂತವರ ಸಂಗ ಬೇಡವಯ್ಯಾ.

. ಅಂತರಂಗ ಶುದ್ಧವಿಲ್ಲದವರ ಸಂಗವು

. ಸಿಂಗಿ, ಕಾಳಕೂಟ ವಿಷವೊ ಕೂಡಲಸಂಗಯ್ಯಾ.‘

. ಬಸವಣ್ಣನವರ ವಚನದಲ್ಲಿ ಇನ್ನೊಂದು ಸ್ವಾರಸ್ಯವೂ ಉಂಟು. ಅವರು ಸಜ್ಜನರ ಸಾಮೀಪ್ಯವನ್ನು ಬಯಸಬೇಕು; ದುಷ್ಟರಿಂದ ದೂರ ಇರಬೇಕು – ಎಂದಷ್ಟೆ ಹೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ; ಸಜ್ಜನರ ಗುಣ ಎಂಥದು ಎನ್ನುವುದನ್ನು, ’ದುರ್ಜನರ ಗುಣಗಳು ಎಂಥವು‘ ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ನಿರೂಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ’ಅಂತರಂಗಶುದ್ಧವಿಲ್ಲದವರೇ ದುರ್ಜನರು; ಅವರು ಹಾವಿಗೆ ಸಮಾನ. ಅಂಥವರ ಸಹವಾಸಕ್ಕೆ ಹೋಗಬೇಡಿ‘ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಲೇ ಆ ಸಹವಾಸ ಹೇಗಿರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನೂ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ’ಸಿಂಹ - ಹೆಣ್ಣುಸಿಂಹದ ಸಂಗದಂತೆ, ಕಾಳಕೂಟದ ವಿಷದಂತೆ‘ ಅವರ ಸ್ನೇಹ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಎಂಬ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತ, ಸಜ್ಜನರ ಸಾಮೀಪ್ಯವನ್ನು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ ಎಂದು ಕರೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.

. ಸಜ್ಜನರನ್ನು ಇಲ್ಲಿ ಸುಭಾಷಿತವು ಸೂಚಿಸುವ ಪದ ಸೊಗಸಾಗಿದೆ: ’ಹೃದಯಹಾರಿಚರಿತಃ‘ – ಹೃದಯವನ್ನು ಅಪಹರಿಸುವಂಥ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವವನ್ನು ಉಳ್ಳವರು. ಅಂಥವರು ಸಿಗುವುದು ತುಂಬ ಕಷ್ಟವೇ! ಆದರೆ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಅಂಥವರು ನಮ್ಮಿಂದ ದೂರ ಸರಿಯದಂತೆ ನಾವು ಎಚ್ಚರವಾಗಿಯೂ ಇರಬೇಕೆನ್ನಿ!

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ಸಜ್ಜನರ ಸಂಗ ಹೆಜ್ಜೇನ ಸವಿದಂತೆ

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಸೋಮವಾರ, 14 ಜುಲೈ 2025

ಚುರುಮುರಿ | ಭೋಜನ ಭಾಗ್ಯ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ | ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನವಿದ್ದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು

ಮದುವೆಯಾಗಿ ಮೂರೇ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಗಂಡನನ್ನು ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿಗೆ ತಳ್ಳಿದ ಪತ್ನಿ! ಹೈಡ್ರಾಮಾ

Lords Test: ಹೋರಾಡಿ ಸೋತ ಗಿಲ್‌ ಬಳಗ

ಜಪಾನ್‌ ಓಪನ್‌ ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್‌ ಟೂರ್ನಿ: ಸಾತ್ವಿಕ್‌– ಚಿರಾಗ್‌ ಮೇಲೆ ನಿರೀಕ್ಷೆ

ರಾಜ್ಯ ರ‍್ಯಾಂಕಿಂಗ್‌ ಬ್ಯಾಡ್ಮಿಂಟನ್‌ ಟೂರ್ನಿ: ಇಶಾನ್‌, ಜೋಹನ್ನಾಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ

ಟಿ20 ತ್ರಿಕೋನ ಸರಣಿ: ದಕ್ಷಿಣ ಆಫ್ರಿಕಾ ಶುಭಾರಂಭ

ಒಳನೋಟ: ವ್ಯಾಮೋಹದ ಜಿಮ್‌, ಸ್ಟೆರಾಯ್ಡ್‌

ಒಳನೋಟ | ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಯುವಜನ ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾರೆ! ಕೃಷಿ ಒಲ್ಲೆ ಎನ್ನುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು

ಒಳನೋಟ: ಸೋರುವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲೇ ಕಲಿಕೆ!

ಒಳನೋಟ: ಹದಗೆಟ್ಟ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ ‘ಆರೋಗ್ಯ’.. ಸರಿಯಾಗದ SC, ST, OBC ವಸತಿಶಾಲೆಗಳು

ಚಿನಕುರುಳಿ | ಸೋಮವಾರ, 14 ಜುಲೈ 2025

ಚುರುಮುರಿ | ಭೋಜನ ಭಾಗ್ಯ

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ | ಖರ್ಚು ವೆಚ್ಚಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನವಿದ್ದರೆ ಒಳ್ಳೆಯದು

ಮದುವೆಯಾಗಿ ಮೂರೇ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಗಂಡನನ್ನು ಕೃಷ್ಣಾ ನದಿಗೆ ತಳ್ಳಿದ ಪತ್ನಿ! ಹೈಡ್ರಾಮಾ