ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು: ಕಡೂರು ಮತ್ತು ಮೂಡಿಗೆರೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ 10 ಸಾವಿರ ಎಕರೆಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಭೂಮಿ ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಮಂಜೂರಾಗಿರುವುದು ಜಿಲ್ಲೆಯ ಜನರಲ್ಲಿ ಸಂಚಲನ ಮೂಡಿಸಿದೆ. ಇಷ್ಟು ಪ್ರಮಾಣದ ಅಕ್ರಮ ನಡೆಸಿರುವ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಏಕಿಲ್ಲ, ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಿಸಿ ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲು ಸರ್ಕಾರ ಹಿಂದೇಟು ಹಾಕುತ್ತಿರುವುದೇಕೆ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಜನರಲ್ಲಿ ಉದ್ಭವವಾಗಿದೆ.
ಕಡೂರು ಮತ್ತು ಮೂಡಿಗೆರೆಯಲ್ಲಿ ನಡೆದಿದ್ದ ಅಕ್ರಮ ಭೂಮಂಜೂರಾತಿ ಬಗ್ಗೆ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಲು ಸರ್ಕಾರ 13 ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ಗಳ ತಂಡ ರಚಿಸಿತ್ತು. ಈ ತಂಡ ಅಕ್ರಮದ ಇಂಚಿಂಚು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೂ ಕಲೆಹಾಕಿ ವರದಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಿದೆ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ನೌಕರರು ಸೇರಿ 326 ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ತಪ್ಪಿತಸ್ಥರು ಎಂದು ತನಿಖಾ ತಂಡ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿದೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ ಭೂಸಕ್ರಮೀಕರಣ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರನ್ನೂ ತನಿಖಾ ತಂಡ ಹೊಣೆ ಮಾಡಿದೆ.
‘ಅನರ್ಹರಿಗೆ ಭೂಮಿ ಹಂಚಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಹಣದ ವ್ಯವಹಾರ ಸಾಕಷ್ಟು ನಡೆದಿದ್ದು, ಎಕರೆಗೆ ₹1 ಲಕ್ಷದಿಂದ ₹3 ಲಕ್ಷದ ತನಕ ಲಂಚವನ್ನು ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಪಡೆದಿದ್ದಾರೆ. ಅನರ್ಹ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ತನಿಖಾ ವರದಿ ಆಧರಿಸಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಜಾಗ ಎಂದು ಉಪವಿಭಾಗಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಈಗ ಲಂಚ ಕೊಟ್ಟು ಭೂಮಿ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿಸಿಕೊಂಡವರಿಗೆ ಹಣವೂ ಇಲ್ಲ, ಭೂಮಿಯೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬಂತಾಗಿದೆ’ ಎಂದು ರೈತ ಮುಖಂಡರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
‘ಅಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಕಾರಣಕರ್ತರು ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿ. ಅವರ ವಿರುದ್ಧ ಯಾವುದೇ ಕ್ರಮಗಳು ಆಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ತನಿಖಾ ತಂಡ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥೆ ಪಟ್ಟಿ ನೀಡಿದ್ದರೂ ಒಬ್ಬರ ವಿರುದ್ಧವೂ ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಾಗಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರೂ ಅದೇ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇದು ಯಾವ ನ್ಯಾಯ’ ಎಂಬುದು ಅವರ ಪ್ರಶ್ನೆ.
‘ಅಷ್ಟೂ ಭೂಮಿ ವಾಪಸ್ ಪಡೆಯಬೇಕು, ಅಷ್ಟೂ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳನ್ನು ಕೆಲಸದಿಂದ ವಜಾ ಮಾಡಬೇಕು. ಲಂಚ ಪಡೆದಿರುವ ಬಗ್ಗೆ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯ ವಿರುದ್ಧ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿ ಲೋಕಾಯುಕ್ತ ತನಿಖೆಯಾಗಬೇಕು. ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರ ವಿರುದ್ಧವೂ ಕ್ರಮ ಆಗಬೇಕು’ ಎಂಬುದು ಹೋರಾಟಗಾರರ ಅಭಿಪ್ರಾಯ.
ಅಕ್ರಮದ ಕುರಿತು ತನಿಖಾ ತಂಡ ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ನೀಡಿರುವ ವರದಿಯಲ್ಲಿರುವ ಅಂಶಗಳು ಕುರಿತು ‘ಪ್ರಜಾವಾಣಿ’ ಸರಣಿ ವರದಿ ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದು, ಇದಕ್ಕೆ ಜನರಿಂದ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿದೆ.
ಅಕ್ರಮ ಭೂಮಂಜೂರಾತಿ ಹಗರಣದಲ್ಲಿ ಬಗ್ಗೆ ನಿಸ್ಪಕ್ಷಪಾತ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಿ ಎಲ್ಲಾ ಭೂಗಳ್ಳರನ್ನು ಮಟ್ಟ ಹಾಕಬೇಕು. ಭಾಗಿಯಾದ ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆಯ ತಪ್ಪಿತಸ್ಥ ಭ್ರಷ್ಟ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಗಳನ್ನು ಕೂಡಲೇ ಅಮಾನತ್ತು ಮಾಡಬೇಕು. ಅಕ್ರಮ ಭೂಮಂಜೂರಾತಿಯ ಎಲ್ಲಾ ಪಹಣಿಗಳನ್ನು ವಜಾ ಮಾಡಬೇಕು. ನಿಜವಾದ ಬಡವರು ಮತ್ತು ಭೂರಹಿತರಿಗೆ ಜಮೀನು ಹಂಚಿಕೆ ಮಾಡಬೇಕು. –ನಾಗರಾಜ್ ವಕೀಲರು
ಅಕ್ರಮ ಭೂಮಂಜೂರಾತಿಯಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಅಷ್ಟೂ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಕರ್ತವ್ಯದಿಂದ ವಜಾ ಮಾಡಬೇಕು. ಅಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಬೇರೆಡೆಗೆ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಲಾಗಿತ್ತು. ಆದರೆ ರಾಜಕೀಯ ಪ್ರಭಾವ ಬಳಸಿ ಅವರು ಮತ್ತೆ ಮೂಡಿಗೆರೆಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ವಜಾ ಆಗಿರುವ ಕಡತಗಳನ್ನೇ ಮರುಪರಿಶೀಲನೆಗೆ ಮಂಡಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಭೂಸಕ್ರಮೀಕರಣ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಸದಸ್ಯರು ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮವಾಗಬೇಕು. ಅವರ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆ ಬೇನಾಮಿ ಆಸ್ತಿ ಬಗ್ಗೆಯೂ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಬೇಕು. ಈಗಾಗಲೇ ಲೋಕಾಯುಕ್ತಕ್ಕೆ ದೂರು ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದು ಬೇನಾಮಿ ಆಸ್ತಿ ಬಗ್ಗೆಯೂ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಅದನ್ನು ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಲೋಕಾಯುಕ್ತ ಸಂಸ್ಥೆ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕು.
–ರಮೇಶ್ ಕೆಳಗೂರು ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಹೋರಾಟಗಾರ
ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ ಶಿರಸ್ತೇದಾರರು ಕಂದಾಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಗ್ರಾಮ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿ ಭೂಮಾಪಕರು ವಿಷಯ ನಿರ್ವಾಹಕರು(ಕೇಸ್ ವರ್ಕರ್) ಭೂಮಿ ಆಪರೇಟರ್ಗಳು ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರು ಈ ಅಕ್ರಮದಲ್ಲಿ ನೇರ ಭಾಗಿದಾರರು. ಆದ್ದರಿಂದ ಎಲ್ಲರ ವಿರುದ್ಧವೂ ಕಠಿಣ ಕ್ರಮ ಆಗಬೇಕು. ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ಅನರ್ಹರಿಗೆ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿರುವ ಅಷ್ಟೂ ಜಾಗವನ್ನು ವಾಪಸ್ ಪಡೆಯಬೇಕು. ಮುಂದೆ ಈ ರೀತಿ ಅಕ್ರಮ ಆಗದಂತೆ ತಡೆಯಬೇಕು.
–ಸಂಜಯ್ ಕೊಟ್ಟಿಗೆಹಾರ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ
ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು–ಸದಸ್ಯರು ಕಾನೂನು ತಜ್ಞರಲ್ಲ. ಶಾಸಕ ಸ್ಥಾನ ಸರ್ಕಾರಿ ಉದ್ಯೋಗವಲ್ಲ ನಾವು ಜನರ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳು. ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ಗೆ ಕಂದಾಯ ಕಾಯ್ದೆ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಅರಿವಿರುತ್ತದೆ. ಕಡತ ತಯಾರು ಮಾಡುವುದು ಭೂಮಾಪಕರು ಗ್ರಾಮ ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿ ಕಂದಾಯ ನಿರೀಕ್ಷಕರು ಮತ್ತು ಶೀರಸ್ತೇದಾರರು. ಲೋಪಗಳಿವೆಯೇ ಎಂಬುದನ್ನು ನೋಡಿ ಸಭೆಗೆ ಮಂಡಿಸುವುದು ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ ಕೆಲಸ. ಲೋಪ ಆಗದಂತೆ ನಾವೂ ಕುಡ ಆದಷ್ಟು ಎಚ್ಚರ ವಹಿಸಿದ್ದೇವೆ. ಆದರೂ ಭೂಗಳ್ಳರು ನೀಡುವ ಹಣದ ಆಸೆಗೆ ಅನರ್ಹರ ಕಡತಗಳನ್ನೂ ನಮ್ಮ ಕಣ್ತಪ್ಪಿಸಿ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಂಡಿಸಿರುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳಿರುತ್ತವೆ. ಸತ್ಯ ಮರೆಮಾಚಿ ಸಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಮೋದನೆ ಪಡೆದಿರಬಹುದು. ಆದ್ದರಿಂದ ಅಷ್ಟೂ ಅಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೇ ನೇರ ಹೊಣೆ. ಅವರಿಗೆ ಶಿಕ್ಷೆಯಾಗಬೇಕೆ ಹೊರತು ನಿರಪರಾಧಿಗಳಿಗೆ ಅಲ್ಲ.–ಬಿ.ಬಿ.ನಿಂಗಯ್ಯ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕ
326 ಸಿಬ್ಬಂದಿ ಸಮಿತಿಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರು ಅಕ್ರಮಕ್ಕೆ ಹೊಣೆಗಾರರು ಎಂಬುದನ್ನು ತನಿಖಾ ವರದಿ ಹೇಳುತ್ತಿದೆ. ಆದರೆ ಇಬ್ಬರು ತಹಶೀಲ್ದಾರ್ಗಳನ್ನು ಅಮಾನತು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರೆ ಯಾರ ವಿರುದ್ಧವೂ ಕ್ರಮ ಆಗಿಲ್ಲ. ಎಲ್ಲರ ವಿರುದ್ಧ ಮೊದಲು ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಾಗಬೇಕು. ಅಲ್ಲದೇ ಭ್ರಷ್ಟಾಚಾರದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ತನಿಖೆಯಾಗಬೇಕು. ಎಕರೆಗೆ ₹1 ಲಕ್ಷ ಕೊಟ್ಟು ಹಣವು ಇಲ್ಲ ಜಮೀನೂ ಇಲ್ಲ ಎಂಬ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ರೈತರು ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಈ ನಡುವೆ ಸರ್ಕಾರ ಅಧಿಕಾರಿ ಮತ್ತು ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ರಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಅನುಮಾನ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ಕಂದಾಯ ಸಚಿವ ಕೃಷ್ಣ ಬೈರೇಗೌಡ ಮತ್ತು ಕಂದಾಯ ಇಲಾಖೆ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ರಾಜೇಂದರ್ಕುಮಾರ್ ಕಟಾರಿಯಾ ಅವರು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕರು ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದೆವೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಅಧಿಕಾರಿಗಳಿಗೆ ರಕ್ಷಣೆ ದೊರೆಯುತ್ತಿರುವುದನ್ನು ಗಮನಿಸಿದರೆ ಅನುಮಾನ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ. ಅಕ್ರಮ ಬಯಲಿಗೆ ಎಳೆಯುವಲ್ಲಿ ರೈತ ಸಂಘ ಪ್ರಮುಖ ಪಾತ್ರ ವಹಿಸಿದೆ. ಅಕ್ರಮ ಮಾಡಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಆಗಲೇಬೇಕು. ಕಡೂರು ಮೂಡಿಗೆರೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ ಇಡೀ ಜಿಲ್ಲೆಯ್ಲಿ ಕಳೆದ 10 ವರ್ಷಗಳ ಭೂಮಂಜೂರಾತಿ ಬಗ್ಗೆ ತನಿಖೆ ನಡೆಸಬೇಕು. ಇನ್ನಷ್ಟು ಅಕ್ರಮ ಹೊರಗೆ ಬರಲಿದೆ. ಆದರೆ ಬದುಕಿಗಾಗಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಭೂಮಿ ಉಳುಮೆ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಬಡವರಿಗೆ ತೊಂದರೆ ಕೊಡಬಾರದು.–ಕೆ.ಗುರುಶಾಂತಪ್ಪ ರೈತ ಸಂಘದ ಜಿಲ್ಲಾ ಘಟಕದ ಅಧ್ಯಕ್ಷ
ಮೂಡಿಗೆರೆ ಕ್ಷೇತ್ರದ ಭೂಸಕ್ರಮೀಕರಣ ಸಮಿತಿಗೆ ನಾನು ಅಧ್ಯಕ್ಷೆಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ಸದಸ್ಯೆಯಾಗಿದ್ದಾಗ ಚಿಕ್ಕಮಗಳೂರು ಕ್ಷೇತ್ರದ ಸಮಿತಿಗೆ ನೇಮಕವಾಗಿದ್ದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ 450 ಪ್ರಕರಣ ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿರಬಹುದು. ಅದರಲ್ಲಿ ಏನು ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎಂಬುದು ಗೊತ್ತಿಲ್ಲ. ಸಮಿತಿಯವರು ಕಡತ ತಯಾರಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸ್ಥಳ ಪರಿಶೀಲನೆ ನಡೆಸಿ ಎಲ್ಲವೂ ಸರಿಯಾಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿ ಸಭೆಗೆ ಮಂಡಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹ ಕಡತಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರ ಒಪ್ಪಿಗೆ ನೀಡಿದ್ದೇವೆ. ಆದ್ದರಿಂದ ಸಮಿತಿಯಿಂದ ತಪ್ಪಾಗಿದೆ ಎನ್ನಲು ಆಗುವುದಿಲ್ಲ. ನಾವು ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ನ್ಯಾಯಯುತವಾಗಿಯೇ ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ. ಮೂಡಿಗೆರೆ ತಾಲ್ಲೂಕಿನಲ್ಲಿ ಸಮಿತಿಯ ಮುಂದೆ ಮಂಡನೆ ಮಾಡದೆ ಅರ್ಜಿಯನ್ನೂ ಪಡೆಯದೆ ನೇರವಾಗಿ ಪಹಣಿ ಬರೆಸಿದ್ದಾರೆ. ಇವುಗಳನ್ನು ಮಾಡಿದವರ ವಿರುದ್ಧ ಕ್ರಮ ಆಗಬೇಕು.–ಮೋಟಮ್ಮ ಮಾಜಿ ಶಾಸಕಿ
ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಂಡಿಸಿರುವ ಕಡತಗಳನ್ನು ಮಂಜೂರು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ ಎಂದು ಮಾಜಿ ಶಾಸಕರುಗಳು ಹೇಳಿಕೆ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಮಂಡಿಸುವ ಕಡತಗಳಿಗೆ ಕಣ್ಮುಚ್ಚಿ ಸಹಿ ಹಾಕುವುದಾದರೆ ಇವರು ಶಾಸಕರಾಗಲು ಯೋಗ್ಯರೇ? ಈ ರೀತಿಯ ಹೇಳಿಕೆ ಅಪಾಹಾಸ್ಯ. ಕೆಲವು ಕಡತಗಳನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಲಾಗಿದೆ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ಕಡತಗಳನ್ನು ಮೂರು–ನಾಲ್ಕು ಬಾರಿ ಮುಂದೂಡಿ ನಂತರ ಮಂಜೂರಾತಿ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಪೇಮೆಂಟ್ ಆದ ಬಳಿಕ ಮಂಜೂರಾತಿ ನೀಡಿರುವುದು ಇದರಿಂದ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ. ಕರ್ನಾಟಕದ ಅತೀ ದೊಡ್ಡ ಹಗರಣ ಇದಾಗಿದ್ದು ಕೋಟ್ಯಾಂತರ ರೂಪಾಯಿ ಹಣದ ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆದಿದೆ. ನಮಗಿರುವ ಮಾಹಿತಿ ಪ್ರಕಾರ ಸಖರಾಯಪಟ್ಟಣ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಕರೆಗೆ ₹1 ಲಕ್ಷ ಮೂಡಿಗೆರೆ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎಕರೆಎಗ ₹2 ಲಕ್ಷದಿಂದ ₹3 ಲಕ್ಷದ ತನಕ ವ್ಯವಹಾರ ನಡೆದಿದೆ. ಅಧಿಕಾರಿಗಳಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ ಸಮಿತಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರು ಮತ್ತು ಸದಸ್ಯರು ನೇರ ಹೊಣೆಗಾರರು. ಈ ವರದಿ ಆಧರಿಸಿ ಲೋಕಾಯುಕ್ತ ತನಿಖೆ ನಡೆಯಬೇಕು. ಎಲ್ಲರ ವಿರುದ್ಧ ಎಫ್ಐಆರ್ ದಾಖಲಾಗಬೇಕು.–ರೇಣುಕಾರಾಧ್ಯ ಭಾರತ ಕಮ್ಯೂನಿಸ್ಟ್ ಪಕ್ಷದ ಮುಖಂಡ.
ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.