ವೈ.ಎನ್.ಹೊಸಕೋಟೆ: ಜೋಕುಮಾರ ಬಾರಯ್ಯ ಮಳೆಯ ತಾರಯ್ಯ

ಜನಪದರಲ್ಲಿ ಮಳೆಯ ದೇವರು ಎನಿಸಿಕೊಂಡಿರುವ ಜೋಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಹಬ್ಬದ ಈ ಆಚರಣೆ ಗಡಿನಾಡು ಬಯಲು ಸೀಮೆ ಮತ್ತು ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿದೆ.

ಭಾದ್ರಪದ ಅಷ್ಟಮಿಯಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುವ ಆಚರಣೆ ಏಳು ದಿನ ನಡೆದು ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಕೊನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಗಂಗಮತಸ್ಥ ಮಹಿಳೆಯರು ಜೋಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿಯ ಬುಟ್ಟಿ ಹೊತ್ತು ಪ್ರತಿ ಮನೆಗೆ ಹೋಗಿ ‘ಜೋಕುಮಾರ ಬಂದಿದ್ದಾನೆ ಪೂಜೆ ಮಾಡಿ’ ಎಂದು ಕೂಗುತ್ತಾರೆ.

‘ಜೋಕುಮಾರ ನೋಡಯ್ಯ ಮಳೆಯ ತಾರಯ್ಯ’, ‘ಅಡ್ಡಡ್ಡ ಮಳೆ ಬಂದು ಒಡ್ಡೆಲ್ಲಾ ಒಡೆಯಾಲೊ ಜೋಕುಮಾರ’ ಎಂಬಿತ್ಯಾದಿಯಾಗಿ ಜೋಕುಮಾರನ ಹುಟ್ಟು, ಬೆಳವಣಿಗೆ ಮರಣ ಸಂಬಂಧಿ ಪದಗಳನ್ನು ಹೇಳುತ್ತಾ ದವಸ ಧಾನ್ಯ ಪಡೆದು ಬೇವಿನ ಪ್ರಸಾದ ನೀಡುತ್ತಾರೆ. ಬೇವಿನ ಸೊಪ್ಪು ಮತ್ತು ಅದರೊಟ್ಟಿಗೆ ನೀಡುವ ಕಪ್ಪು ಭಂಡಾರವನ್ನು ಚರಗಿ ಮಾಡಿ ಹೊಲಗದ್ದೆಗಳಿಗೆ ಸಿಂಪಡಿಸುವುದರಿಂದ ರೋಗ ರುಜಿನೆ ಮಾಯವಾಗಿ ಸಮೃದ್ಧ ಬೆಳೆ ಬೆಳೆಯಬಹುದು. ಧವಸದಾನ್ಯ ಸಂಗ್ರಹದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದರೆ ಕೀಟಬಾಧೆ ಇರುವುದಿಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದು ಜನರ ನಂಬಿಕೆ.

ಜೋಕುಮಾರಸ್ವಾಮಿ ಆಯುಷ್ಯ ಕೇವಲ ಏಳು ದಿನ. ಜೋಕುಮಾರ ಹುಟ್ಟಿ ಸಾಯುವವರೆಗೆ ನವವಿವಾಹಿತ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳು ತವರು ಮನೆಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾರೆ. ಹೊಸಬಟ್ಟೆ, ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸುವುದು ನಿಶಿದ್ಧವಾಗಿರುತ್ತದೆ.

ಬೇವಿನ ಸೊಪ್ಪು ಪ್ರಸಾದ:

ಜೋಕುಮಾರ ಅಗಸರ ಹೆಣ್ಣುಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಾಡಿದಾಗ ಅವರ ಬಳಗ ಅಟ್ಟಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಆಗ ಆತ ಬೇವಿನ ಮರವೇರಿ ಕೂರುತ್ತಾನೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಜೋಕುಮಾರನಿಗೆ ಬೇವಿನಸೊಪ್ಪಿನ ಅಲಂಕಾರ ಮತ್ತು ಅದನ್ನೇ ಪ್ರಸಾದ ನೀಡುವುದು ವಾಡಿಕೆ.

ಶಿವನಿಗೆ ವರದಿ

ಭೂಲೋಕದಲ್ಲಿ ಸಂತೃಪ್ತ ಪೂಜೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಮೋದಕ ಉಂಡು ನೀರಿನ್ಲಲಿ ಮುಳುಗೊ ಗಣಪ ‘ಭೂಮಿಯಲ್ಲಿ ಜನ ಸಮೃದ್ಧಿಯಿಂದ ಇದ್ದಾರೆ’ ಎಂದು ಶಿವನಿಗೆ ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸುವುದರಿಂದ ಮಳೆ ಕೊರತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಜೋಕುಮಾರ ಮನೆ ಮನೆ ತಿರುಗಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ನೋಡಿರುತ್ತಾನೆ. ಜನ ನೀರಿಲ್ಲದ ಸಂಕಷ್ಟದಲ್ಲಿದ್ದಾನೆ ಎಂದು ವರದಿ ಸಲ್ಲಿಸುತ್ತಾನೆ. ಆಗ ಶಿವ ಮಳೆ ಸುರಿಸುತ್ತಾನೆ ಎನ್ನುವ ಕಥೆ ಈ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಜನಜನಿತ.