<p><strong>ಮುಂಬೈ</strong>: ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ನೃತ್ಯ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾ, ಹೊಸ ರೀತಿಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಕಾಲೀನ ಖ್ಯಾತ ನೃತ್ಯಗಾರ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ (73) ಗುರುವಾರ ಮುಂಜಾನೆ ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11 ಗಂಟೆಗೆ ಮುಂಬೈನ ವರ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಮೃತರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು‘ ಎಂದು ಅಸ್ತಾದ ಅವರ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸ್ನೇಹಿತ, ಪತ್ರಕರ್ತೆ ಪದ್ಮಾ ಆಳ್ವಾ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರ ನಿಧನದಿಂದಾಗಿ ಭಾರತ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಲೋಕದ ನಿಧಿಯೊಂದನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಂ ತಾಗಿದೆ‘ ಎಂದು ಕಲಾವಿದರು ಕಂಬನಿ ಮಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>1947ರ ಜುಲೈ 13ರಂದು ಗುಜರಾತ್ ನವಸಿರಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಸಿದ ಅಸ್ತಾದ್, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯಗುರು ಪ್ರಹ್ಲಾದ್ ದಾಸ್ ಅವರಿಂದ ಕಥಕ್ ನೃತ್ಯ ಕಲಿತರು ನಂತರ ಗುರು ಇ.ಕೆ.ಪಣ್ಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಬಳಿ ಕಥಕಲಿ ನೃತ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು.</p>.<p>ನೃತ್ಯ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಶತಮಾನವನ್ನು ಕಳೆದ ಅಸ್ತಾದ್, ದೇಶ– ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. 70ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಹಾಗೂ ಸಮೂಹ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕಥಕ್ ಮತ್ತು ಕಥಕಲಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಚಿಸಿ, ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದ ಅಸ್ತಾದ್, ಈ ಹೊಸ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಮೂಲಕ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು.</p>.<p>ದೇಬೂ ಅವರ ನವೀನ ಶೈಲಿಯ ಭಾರತೀಯ ನೃತ್ಯವು 1970 ಮತ್ತು 80 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿಮಾನಿಗಳನ್ನು ಹುಬ್ಬೇರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದವು.</p>.<p>ದತ್ತಿ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಖ್ಯಾತಿಯಾದ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ, ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಿವಿ ಕೇಳದ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಂಗವಿಕಲರು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ 2002ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ ಡಾನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಷನ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು.</p>.<p>ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರು ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಜತೆಗೆ, ಖ್ಯಾತ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮಣಿರತ್ನಂ, ವಿಶಾಲ್ ಭಾರದ್ವಾಜ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಖ್ಯಾತ ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದ ಎಂ.ಎಫ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅವರೊಬ್ಬ ಅದ್ವಿತೀಯ ನೃತ್ಯಗಾರ. ಮರೆಯಲಾಗದ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ನೃತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ನೃತ್ಯ ಕಲೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನೇ ಸಮರ್ಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಸ್ನೇಹಿತರು, ಅಭಿಮಾನಿ ಬಳಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು‘ ಎಂದು ಕುಟುಂಬದವರು ಅಸ್ತಾದ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರ ನೃತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ 1995 ರಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, 2007ರಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ‘ಪದ್ಮಶ್ರೀ‘ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>
<p><strong>ಮುಂಬೈ</strong>: ಭಾರತೀಯ ಮತ್ತು ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ನೃತ್ಯ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ಸಂಯೋಜಿಸುತ್ತಾ, ಹೊಸ ರೀತಿಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುತ್ತಿದ್ದ ಸಮಕಾಲೀನ ಖ್ಯಾತ ನೃತ್ಯಗಾರ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ (73) ಗುರುವಾರ ಮುಂಜಾನೆ ತಮ್ಮ ನಿವಾಸದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾಗಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರು ಅಲ್ಪಾವಧಿಯ ಅನಾರೋಗ್ಯದಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದರು. ಬೆಳಿಗ್ಗೆ 11 ಗಂಟೆಗೆ ಮುಂಬೈನ ವರ್ಲಿಯಲ್ಲಿ ಮೃತರ ಅಂತ್ಯಕ್ರಿಯೆ ನಡೆಯಿತು‘ ಎಂದು ಅಸ್ತಾದ ಅವರ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಸ್ನೇಹಿತ, ಪತ್ರಕರ್ತೆ ಪದ್ಮಾ ಆಳ್ವಾ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರ ನಿಧನದಿಂದಾಗಿ ಭಾರತ, ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಲೋಕದ ನಿಧಿಯೊಂದನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಂಡಂ ತಾಗಿದೆ‘ ಎಂದು ಕಲಾವಿದರು ಕಂಬನಿ ಮಿಡಿದಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>1947ರ ಜುಲೈ 13ರಂದು ಗುಜರಾತ್ ನವಸಿರಿ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಸಿದ ಅಸ್ತಾದ್, ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯಗುರು ಪ್ರಹ್ಲಾದ್ ದಾಸ್ ಅವರಿಂದ ಕಥಕ್ ನೃತ್ಯ ಕಲಿತರು ನಂತರ ಗುರು ಇ.ಕೆ.ಪಣ್ಣಿಕ್ಕರ್ ಅವರ ಬಳಿ ಕಥಕಲಿ ನೃತ್ಯ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿದರು.</p>.<p>ನೃತ್ಯ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಅರ್ಧ ಶತಮಾನವನ್ನು ಕಳೆದ ಅಸ್ತಾದ್, ದೇಶ– ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೃತ್ಯ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. 70ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಏಕವ್ಯಕ್ತಿ ಹಾಗೂ ಸಮೂಹ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>ಭಾರತೀಯ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾದ ಕಥಕ್ ಮತ್ತು ಕಥಕಲಿಯನ್ನು ಸಂಯೋಚಿಸಿ, ಮತ್ತೊಂದು ರೀತಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರವೊಂದನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದ ಅಸ್ತಾದ್, ಈ ಹೊಸ ನೃತ್ಯ ಪ್ರಕಾರಗಳ ಮೂಲಕ ತರಬೇತಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು.</p>.<p>ದೇಬೂ ಅವರ ನವೀನ ಶೈಲಿಯ ಭಾರತೀಯ ನೃತ್ಯವು 1970 ಮತ್ತು 80 ರ ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ಅಭಿಮಾನಿಗಳನ್ನು ಹುಬ್ಬೇರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಿದ್ದವು.</p>.<p>ದತ್ತಿ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಖ್ಯಾತಿಯಾದ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ, ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಕಾಲ ಭಾರತ ಮತ್ತು ವಿದೇಶಗಳಲ್ಲಿರುವ ಕಿವಿ ಕೇಳದ ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ. ಅಂಗವಿಕಲರು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವು ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದವರಿಗೆ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತಿ ನೀಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ 2002ರಲ್ಲಿ ಅಸ್ತಾದ್ ದೇಬೂ ಡಾನ್ಸ್ ಫೌಂಡೇಷನ್ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದರು.</p>.<p>ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರು ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನದ ಜತೆಗೆ, ಖ್ಯಾತ ಚಲನಚಿತ್ರ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮಣಿರತ್ನಂ, ವಿಶಾಲ್ ಭಾರದ್ವಾಜ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಸಿನಿಮಾಗಳಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಖ್ಯಾತ ಚಿತ್ರ ಕಲಾವಿದ ಎಂ.ಎಫ್ ಹುಸೇನ್ ಅವರೊಂದಿಗೆ ಕೆಲಸ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>‘ಅವರೊಬ್ಬ ಅದ್ವಿತೀಯ ನೃತ್ಯಗಾರ. ಮರೆಯಲಾಗದ ನೃತ್ಯ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ನೃತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಪರಂಪರೆಯನ್ನು ಬಿಟ್ಟು ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ನೃತ್ಯ ಕಲೆಗಾಗಿ ತಮ್ಮ ಜೀವನವನ್ನೇ ಸಮರ್ಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರೀತಿಯಿಂದಾಗಿ ಅವರಿಗೆ ಸಾವಿರಾರು ಸ್ನೇಹಿತರು, ಅಭಿಮಾನಿ ಬಳಗವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು‘ ಎಂದು ಕುಟುಂಬದವರು ಅಸ್ತಾದ್ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.</p>.<p>ಅಸ್ತಾದ್ ಅವರ ನೃತ್ಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿನ ಸೇವೆ ಮತ್ತು ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ 1995 ರಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಪ್ರಶಸ್ತಿ, 2007ರಲ್ಲಿ ದೇಶದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಸೇವಾ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ‘ಪದ್ಮಶ್ರೀ‘ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಿ ಗೌರವಿಸಲಾಗಿದೆ.</p>.<div><p><strong>ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: <a href="https://play.google.com/store/apps/details?id=com.tpml.pv">ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ </a>| <a href="https://apps.apple.com/in/app/prajavani-kannada-news-app/id1535764933">ಐಒಎಸ್</a> | <a href="https://whatsapp.com/channel/0029Va94OfB1dAw2Z4q5mK40">ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್</a>, <a href="https://www.twitter.com/prajavani">ಎಕ್ಸ್</a>, <a href="https://www.fb.com/prajavani.net">ಫೇಸ್ಬುಕ್</a> ಮತ್ತು <a href="https://www.instagram.com/prajavani">ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ</a>ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.</strong></p></div>