ಕುವೆಂಪು ಪದ ಸೃಷ್ಟಿ–ಶಿಲಾಮೌನಿ

ಶಿಲಾಮೌನಿ

. ಶಿಲಾಮೌನಿ (ನಾ). ಕಲ್ಲಿನಂತೆ ಮಾತಾಡದೆ ಸುಮ್ಮನಿರುವವನು.

. ರಾವಣನು ಸೀತೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಹೋಗಿ ಗುಪ್ತ ಗೃಹದ ಮಧ್ಯೆ ಇಳಿಸುವನು. ಅಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದ ಚಂದ್ರನಖಿ ಸಾಂತ್ವನದ ಮಾತಾಡುವಳು. ಆಗ ಸೀತೆ ಒಂದೆರಡು ಮಾತಾಡಿ, ಅನಂತರ ಮಾತನಾಡದೆ ಸುಮ್ಮನಿದ್ದ ಬಗೆಯನ್ನು ‘ಶಿಲಾಮೌನಿ’ ಪದದಿಂದ ಕುವೆಂಪು ಹೀಗೆ ರೇಖಿಸಿದ್ದಾರೆ:

. ‘ಮೇಲೊಂದುಮಂ

. ನುಡಿದೋರದೆಯೆ ಸೀತೆಯಾದಳು ಶಿಲಾಮೌನಿ.’

. ಮಿಳ್ತುನೆಳಲು

. ಮಿಳ್ತು ನೆಳಲು (ನಾ). ಸಾವಿನ ನೆರಳು

. ರಾವಣನು ಮೂರ್ಛೆಹೋದ ಸೀತೆಯನ್ನು ಹೊತ್ತುಕೊಂಡು ಬಂದು ಲಂಕೆಯ ತನ್ನ ಸಿರಿ ಅರಮನೆಯಲ್ಲಿ ಇಳಿದದ್ದನ್ನು ಕುವೆಂಪು ‘ಮಿಳ್ತುನೆಳಲಂತೆ’ ಎಂಬ ಉಪಮಾನದಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:

. ‘ಮಿಳ್ತುನೆಳಲಂತೆವೋಲ್

. ಇಳಿದನ್ ತ್ರಿಕೂಟ ಗಿರಿ ಶೃಂಗ ಶೃಂಗಾರದಾ

. ಕನಕ ಲಂಕಾ ಲಕ್ಷ್ಮಿಯಂಕಮೆನಲೆಸೆದಿರ್ದ

. ಸಿರಿಯರಮನೆಗೆ’

. ನಲ್ವಾಸು

. ನಲ್ವಾಸು (ನಾ). ಮೃದುವಾದ ಶಯ್ಯೆ; ಮೆತ್ತನೆಯ ಹಾಸುಗೆ

. ರಾವಣನು ತಂಗಿ ಚಂದ್ರನಖಿಗೆ ಸೀತೆಯನ್ನು ಒಪ್ಪಿಸಿ ಹೋಗುವನು. ಆಗ ಅವಳು ದಶರಥನ ಸೊಸೆಯನ್ನು ಮಲಗಿಸಿದ ಹಾಸುಗೆಯನ್ನು ಕುವೆಂಪು ಅವರು ‘ನಲ್ವಾಸು’ ಪದದಿಂದ ಹೀಗೆ ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ:

. ‘ದಶರಥನ ಸೊಸೆಯನಿರಿಸಿದಳಂಚೆ ತಿಪ್ಪುಳಿಂ

. ಸಮೆದ ನಲ್ವಾಸಿನೊಳ್’

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ಕುವೆಂಪು ಪದ ಸೃಷ್ಟಿ–ಶಿಲಾಮೌನಿ

ಚಿನಕುರುಳಿ | 05 ಜುಲೈ 2025, ಶನಿವಾರ

ಅರಣ್ಯ ‌ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಇರುವ 6000 ಹುದ್ದೆಗಳ ನೇಮಕ: ಸಚಿವ ಈಶ್ವರ ಬಿ.ಖಂಡ್ರೆ

ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ ರಮೇಶ ಜಾರಕಿಹೊಳಿ ಪುತ್ರ! ಗೋಕಾಕ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಘಟನೆ

ಚುರುಮುರಿ | ಮೌಂಟನ್ ಮೀಟಿಂಗ್!

ವಿಶ್ವ ಮಹಿಳಾ ಚೆಸ್ ಕಪ್ ಇಂದಿನಿಂದ: ಕೋನೇರು ಹಂಪಿಗೆ ನಾಲ್ಕನೇ ಶ್ರೇಯಾಂಕ

ವೇಟ್‌ಲಿಫ್ಟಿಂಗ್‌: ಫೈನಲ್‌ಗೆ ಭಾರತದ ಐವರು

IND vs ENG | ಶುಭಮನ್ ಗಿಲ್ ಮತ್ತೆ ಸೊಬಗಿನ ಶತಕ, ದಾಖಲೆ

ಚುಟುಕು, ಏಕದಿನ ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ ಸರಣಿ: ಬಾಂಗ್ಲಾ ಪ್ರವಾಸ 2026ಕ್ಕೆ ಮುಂದೂಡಿಕೆ

ಒಳನೋಟ | ಬೇಸಾಯಕ್ಕೆ ಯುವಜನ ಬೇಕಾಗಿದ್ದಾರೆ! ಕೃಷಿ ಒಲ್ಲೆ ಎನ್ನುವವರೇ ಹೆಚ್ಚು

ಒಳನೋಟ: ಸೋರುವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲೇ ಕಲಿಕೆ!

ಒಳನೋಟ: ಹದಗೆಟ್ಟ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ ‘ಆರೋಗ್ಯ’.. ಸರಿಯಾಗದ SC, ST, OBC ವಸತಿಶಾಲೆಗಳು

ಒಳನೋಟ | ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಹಣ್ಣುಗಳ ದಿಬ್ಬಣ

ಚಿನಕುರುಳಿ | 05 ಜುಲೈ 2025, ಶನಿವಾರ

ಅರಣ್ಯ ‌ಇಲಾಖೆಯಲ್ಲಿ ಖಾಲಿ ಇರುವ 6000 ಹುದ್ದೆಗಳ ನೇಮಕ: ಸಚಿವ ಈಶ್ವರ ಬಿ.ಖಂಡ್ರೆ

ಗಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಗುಂಡು ಹಾರಿಸಿದ ರಮೇಶ ಜಾರಕಿಹೊಳಿ ಪುತ್ರ! ಗೋಕಾಕ ಜಾತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಘಟನೆ

ಚುರುಮುರಿ | ಮೌಂಟನ್ ಮೀಟಿಂಗ್!