ದಿನದ ಸೂಕ್ತಿ | ಮನಸ್ಸಾಗಲಿ ಹೂವು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲು

ಸಂಪತ್ಸು ಮಹತಾಂ ಚಿತ್ತಂ ಭವತ್ಯುತ್ಪಲಕೋಮಲಮ್ ।

. ಆಪತ್ಸು ಚ ಮಹಾಶೈಲಶಿಲಾಸಂಘಾತಕರ್ಕಶಮ್ ।।

. ಇದರ ತಾತ್ಪರ್ಯ ಹೀಗೆ:

. ‘ಮಹಾತ್ಮರ ಮನಸ್ಸು ಐಶ್ವರ್ಯ ಬಂದಾಗ ಕನ್ನೈದಿಲೆಯಂತೆ ಮೃದುವಾಗಿರುತ್ತದೆ; ಕಷ್ಟಗಳು ಬಂದಾಗ ದೊಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟದಮೇಲಿರುವ ಕಲ್ಲುಗಳ ರಾಶಿಯಂತೆ ಕಠಿಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ.‘

. ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ಇನ್ನೊಂದು ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪದ್ಯವನ್ನೂ ಇಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು:

. ವಜ್ರಾದಪಿ ಕಠೋರಾಣಿ ಮೃದೂನಿ ಕುಸುಮಾದಪಿ ।

. ಲೋಕೋತ್ತರಾಣಾಂ ಚೇತಾಂಸಿ ಕೋ ಹಿ ವಿಜ್ಞಾತುಮರ್ಹತಿ ।।

. ’ಲೋಕೋತ್ತರರಾದ, ಎಂದರೆ ತುಂಬ ಎತ್ತರದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿರುವವರ, ಶ್ರೇಷ್ಠರ ಮನಸ್ಸು ಕೆಲವು ವೇಳೆ ವಜ್ರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಗಡಸು, ಹಲವು ವೇಳೆ ಹೂವಿಗಿಂತಲೂ ಮೃದು. ಅವರ ಮನಸ್ಸನ್ನು ಅರಿಯವುದು ತುಂಬ ಕಷ್ಟವೇ ಸರಿ‘ ಎನ್ನುತ್ತಿದೆ, ಉತ್ತರರಾಮಚರಿತೆಯ ಈ ಪದ್ಯ.

. ಜೀವನ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಸಾಗದು; ಸರಾಗವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತಿರುವ ನಡಿಗೆಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಆಯ ತಪ್ಪಿದಂತಾಗಬಹುದು; ಕುಸಿಯುವಂತಾಗಬಹುದು; ಮುಗ್ಗರಿಸಿದಂತಾಗಬಹುದು. ಹಾಗೆ ಬೀಳುವಾಗ ನಮ್ಮ ಸಮತೋಲನವನ್ನು ಹೇಗೆ ಕಾಪಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ – ಎನ್ನುವುದೇ ನಮ್ಮ ನಿತ್ಯದ ವ್ಯಾಯಾಮದ ದಿಟವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆ; ನಮ್ಮ ಶಕ್ತಿ–ಸಮತೋಲನಗಳ ದಿಟವಾದ ಪರೀಕ್ಷೆ.

. ನಾವು ನೋಡುನೋಡುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ನಮ್ಮ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರವಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳಾದವು. ಸಂತೋಷವಾಗಿ, ಧೈರ್ಯವಾಗಿ, ನಾಳೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಕನಸುಗಳನ್ನು ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಹಿತವಾಗಿ ಸಾಗುತ್ತಿದ್ದ ಜೀವನಯಾನ ಕೊರೊನಾ ದೆಸೆಯಿಂದ ದಿಕ್ಕಾಪಾಲಾಯಿತು; ಈಗ ಪ್ರತಿಕ್ಷಣವೂ ಆತಂಕ, ನಾಳೆ ಏನಾಗುವುದೋ ಎಂಬ ಭಯ; ರಸ್ತೆಯಲ್ಲಿ ಧೈರ್ಯವಾಗಿ ಓಡಾಡಲೂ ಆಗದಂಥ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ.

. ಇಂಥ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೇಗೆ ನಡೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು? ಸುಭಾಷಿತ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಸಿಕೊಡುತ್ತಿದೆ.

. ಮಹಾತ್ಮರು ಐಶ್ವರ್ಯ ಬಂದಾಗ, ಎಂದರೆ ಸುಖದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಹೇಗಿರುತ್ತಾರೆ? ಕನ್ನೈದಿಲೆಯಂತೆ, ಎಂದರೆ ಹೂವಿನಂತೆ ಮೃದುವಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅದೇ ಕಷ್ಟ ಬಂದಾಗ ದೊಡ್ಡ ಬೆಟ್ಟದ ಕಲ್ಲುಗಳಂತೆ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಧೈರ್ಯವಾಗಿ, ಅಚಲವಾಗಿ – ಹೆದರಿ ಓಡಿಹೋಗದೆ.

. ಸುಖ ಬಂದಾಗ ಹಿಗ್ಗದೆ, ದುಃಖ ಬಂದಾಗ ಕುಗ್ಗದೆ ಜೀವನವನ್ನು ಸಮಚಿತ್ತದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸುವುದೇ ಮಹಾತ್ಮರ ಲಕ್ಷಣ. ಸುಖವನ್ನು ಹೂವಿಗೂ, ಕಷ್ಟವನ್ನೂ ಕಲ್ಲಿಗೂ ಹೋಲಿಸಿರುವುದೂ ಸ್ವಾರಸ್ಯಕರವಾಗಿದೆ. ಹೂವಿನ ಮೇಲೆ ಕಲ್ಲು ಬಿದ್ದರೆ ಹೂವು ನಲುಗಿಹೋಗುತ್ತದೆ; ಕಲ್ಲಿನ ಮೇಲೆ ಹೂವನ್ನು ಬೆಳೆಯಲಾಗದು. ಈ ವೈರುದ್ಧ್ಯವನ್ನು ಸುಭಾಷಿತ ಕಾಣಿಸಿದೆ. ಎಂದರೆ ಎರಡು ವಿರುದ್ಧವಾಗಿರುವ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸಬಲ್ಲ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದ್ದವನೇ ದಿಟವಾದ ಮಹಾತ್ಮ, ಶಕ್ತಿಶಾಲಿ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅದು ಸೂಚಿಸುತ್ತಿದೆ.

. ಶ್ರೀರಾಮ ಹೂವಿನಂತೆ ಕೋಮಲವಾಗಿಯೂ ವಜ್ರದಂತೆ ಕಠಿಣವಾಗಿಯೂ ಇದ್ದ ಮಹಾಪುರುಷ; ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಅವನು ಲೋಕೋತ್ತರಪುರುಷ ಎಂಬ ಕೀರ್ತಿಯನ್ನು ಸಂಪಾದಿಸಿದ. ಶರಣು ಕೋರಿ ಬಂದ ಶತ್ರುಪಕ್ಷದವರಿಗೂ ಆಶ್ರಯ ಕೊಟ್ಟ; ಗರ್ವ ತೋರಿದ ಸಮುದ್ರವನ್ನೇ ಒಣಗಿಸಿಬಿಡಲೂ ಮುಂದಾದ. ವಿನಯ ಮತ್ತು ಧೈರ್ಯ, ಅಭಯ ಮತ್ತು ಪೌರುಷ – ಇಂಥ ಭಿನ್ನಭಾವಗಳು ಪರಸ್ಪರ ವಿರೋಧವಲ್ಲ, ಅವನ್ನು ಹೇಗೆ, ಎಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಬೇಕೆಂಬ ಅರಿವು ಇರಬೇಕಾದ್ದು ಮುಖ್ಯ.

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ Podcast

. ದಿನದ ಸೂಕ್ತಿಯನ್ನು ಕೇಳಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ

. ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್ , ಎಕ್ಸ್ , ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂ ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.

ದಿನದ ಸೂಕ್ತಿ | ಮನಸ್ಸಾಗಲಿ ಹೂವು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲು

ಚಿನಕುರುಳಿ | 05 ಜುಲೈ 2025, ಶನಿವಾರ

ಚುರುಮುರಿ | ಮೌಂಟನ್ ಮೀಟಿಂಗ್!

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ | ಆತುರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓಡುವ ನಿಮ್ಮ ಯೋಚನೆಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿ

ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ | ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ; ಮಹಿಳೆಯರ ರಕ್ಷಣೆ: ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗದ ಅಡಗುತಾಣ ಪತ್ತೆ

IND vs ENG U19: ಸೂರ್ಯವಂಶಿ ಮತ್ತೆ ‘ವೈಭವ’

ಕೆನಡಾ ಓಪನ್‌: ಸೆಮಿಫೈನಲ್‌ಗೆ ಶ್ರೀಕಾಂತ್

Wimbledon: ಸಬಲೆಂಕಾ, ಸಿನ್ನರ್‌ ಮುನ್ನಡೆ

IND vs ENG U19: ಅತಿ ವೇಗದ ಶತಕ ಸಿಡಿಸಿ ಇತಿಹಾಸ ನಿರ್ಮಿಸಿದ ವೈಭವ್ ಸೂರ್ಯವಂಶಿ

ಒಳನೋಟ: ಸೋರುವ ಕೊಠಡಿಯಲ್ಲೇ ಕಲಿಕೆ!

ಒಳನೋಟ: ಹದಗೆಟ್ಟ ಹಾಸ್ಟೆಲ್‌ ‘ಆರೋಗ್ಯ’.. ಸರಿಯಾಗದ SC, ST, OBC ವಸತಿಶಾಲೆಗಳು

ಒಳನೋಟ | ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ವಿದೇಶಿ ಹಣ್ಣುಗಳ ದಿಬ್ಬಣ

ಒಳನೋಟ | ಕಾಲ್ತುಳಿತ ಪ್ರಕರಣ: ಸಾವಿನ ಮನೆ ಬಾಗಿಲು ತೆರೆದವರಾರು?

ಚಿನಕುರುಳಿ | 05 ಜುಲೈ 2025, ಶನಿವಾರ

ಚುರುಮುರಿ | ಮೌಂಟನ್ ಮೀಟಿಂಗ್!

ದಿನ ಭವಿಷ್ಯ | ಆತುರಗತಿಯಲ್ಲಿ ಓಡುವ ನಿಮ್ಮ ಯೋಚನೆಗೆ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕಿ

ಹುಬ್ಬಳ್ಳಿ | ವೇಶ್ಯಾವಾಟಿಕೆ; ಮಹಿಳೆಯರ ರಕ್ಷಣೆ: ಸುರಂಗ ಮಾರ್ಗದ ಅಡಗುತಾಣ ಪತ್ತೆ