ಐತಿಹಾಸಿಕ ಗ್ರಾಮ ‘ಕಲಗುಡ್ಡಿ’

ಕಲಗುಡ್ಡಿ ಗ್ರಾಮಕ್ಕೂ ಮಹಾಭಾರತಕ್ಕೂ ನಂಟಿದೆ. ಪಾಂಡವರು ಅಜ್ಞಾತವಾಸದ ವೇಳೆ ಮಾರುವೇಷದಲ್ಲಿ ವಿರಾಟರಾಜನ ವಿರಾಟನಗರ ಆಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ತಂಗಿದ್ದರು. ವಿರಾಟನಗರ ಎಂದರೆ ಈಗೀನ ಹಾನಗಲ್ಲ. ನಕುಲ ಮತ್ತು ಸಹದೇವರು ದನಗಳನ್ನು ಮೇಯಿಸಲು ತುರಬಿಗುಡ್ಡದಿಂದ ಹುಲಗಡ್ಡಿ ಮತ್ತು ಕಲಗುಡ್ಡಿಗಳಲ್ಲಿ ದನಗಳನ್ನು ಮೇಯಿಸಿಕೊಂಡು ಕಿರುವಾಡಿಯ ಕಿರುಹಳ್ಳದಲ್ಲಿ ನೀರು ಕುಡಿಸಿಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದರು ಎಂಬ ಇತಿಹಾಸ ಇದೆ.

ತಾಲ್ಲೂಕು ಕೇಂದ್ರದಿಂದ 30 ಕಿ.ಮೀ ದೂರದಲ್ಲಿರುವ ಕಲಗುಡ್ಡಿ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು ನೂರಾರು ವರ್ಷಗಳ ಹಳೆಯದಾದ ಪುರಾಣ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕೆಂಚಮ್ಮದೇವಿ ದೇವಾಲಯವಿದೆ. ಈ ದೇವಾಲಯವನ್ನು ಹೊಸದಾಗಿ ಕಲ್ಲಿನಿಂದ ಕಟ್ಟಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಕಲ್ಲಿನ ಗುಡ್ಡದ ಮೇಲೆ ಗದಿಗೆಮ್ಮ ದೇವಾಲಯ ಇದೆ. ಬಸವಣ್ಣ ದೇವಾಲಯ, ಮಾತಂಗಿ, ಹನುಮಂತ ದೇವಾಲಯಗಳಿವೆ. ಈ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ಮಾಸ್ತಿಕಲ್ಲುಗಳು ಹಾಗೂ ವೀರಗಲ್ಲುಗಳಿವೆ.

ಭಕ್ತರ ಇಷ್ಟಾರ್ಥ ಈಡೇರಿಸುವ ಕೆಂಚಮ್ಮದೇವಿ:  ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಭರತ ಹುಣ್ಣಿಮೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಕೆಂಚಮ್ಮದೇವಿ ಜಾತ್ರಾ ಮಹೋತ್ಸವ ಜರುಗುತ್ತದೆ. ರಾಜ್ಯದ ಹಲವು ಭಾಗಗಳಿಂದ ಭಕ್ತರು ದೇವಿಗೆ ಹರಕೆ ತೀರಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ, ಭಕ್ತರು ದೇವಿ ಮೂರ್ತಿಯ ಮುಖದ ದರ್ಶನವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಪುರಕೊಂಡಿಕೊಪ್ಪದ ಗೌಡರ ಮಗಳು ಎಂದು ಕರೆಯುವ ಕೆಂಚಮ್ಮ ದೇವಿಯು, ಶಕ್ತಿರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಲಗುಡ್ಡಿಯಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸಿರುವುದರಿಂದ ಆ ತಾಯಿಯ ಅವಕೃಪೆಗೆ ತುತ್ತಾಗಬಾರದೆಂದು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಪೂಜಾರಿ ಕೂಡ ಕಣ್ಣಿಗೆ ಬಟ್ಟೆ ಕಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಪೂಜೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಜಾತ್ರೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪುರಕೊಂಡಿಕೊಪ್ಪದ ಗೌಡರ ಮನೆಯವರು ಇಂದಿಗೂ ದೇವಿಗೆ ಮೊದಲು ಉಡಿ ತುಂಬುವ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಾ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ.

ವ್ಯಾಪಾರಿಯೊಬ್ಬರು ದೇವಿಯ ಮೂರ್ತಿಯನ್ನು ನೋಡಲು ದೇವಸ್ಥಾನದ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯಿಂದ ಗರ್ಭಗುಡಿಗೆ ಹೋದಾಗ, ದೇವಿಯ ಪಾದದ ಬಳಿ ಮರಣ ಹೊಂದಿದ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಗ್ರಾಮದ ಮುಖಂಡರಾದ ಹನುಮಂತಪ್ಪ ಕಲ್ಲೇರ.

ಕಲೆಗಳ ತವರೂರು! ಕಲಗುಡ್ಡಿ ಗ್ರಾಮದ ಜನರು ಕಲಾ ಪ್ರೇಮಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ. ದೊಡ್ಡಾಟದ ಭಾಗವತರು ಹಾಡುಗಾರರು ಹವ್ಯಾಸಿ ನಾಟಕ ಕಲಾವಿದರಿದ್ದಾರೆ. ಜಾನಪದ ಕಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನದಲ್ಲಿ ಬೇಡರವೇಷ ಸೋಗು ಎಂಬುದು ಇಲ್ಲಿಯ ವಿಶೇಷ. ಡೊಳ್ಳು ಭಜನಾ ಮೇಳಗಳ ಕಲಾವಿದರು ಕರಕುಶಲ ಕಲಾವಿದರನ್ನು ಈ ಗ್ರಾಮ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಕಲೆಗಳ ತವರೂರು ಅಂತಲೇ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾಗಿದೆ.