ವಾಹಿನಿಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿ; ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹತ್ತಿಕ್ಕುವ ಉದ್ದೇಶವೇ?

ಸರ್ಕಾರ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿರುವ ಎಂಟು ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಆಕ್ಷೇಪಿಸುವಂಥದ್ದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಏನೂ ಇಲ್ಲ. ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ’ಯನ್ನು ಪ್ರಚುರಪಡಿಸುವ ಆಲೋಚನೆ ಉತ್ತಮವೇ. ಆದರೆ, ಪ್ರಜಾತಂತ್ರ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ’ ಅಂದರೆ ಏನು ಎಂಬುದಕ್ಕೆ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಹಾಗೂ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ವಿಭಿನ್ನ ವ್ಯಾಖ್ಯಾನ ನೀಡಬಹುದು. ಸರ್ಕಾರದ ಭಾಗವಾಗಿರುವವರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಅಂದರೆ ಸರ್ಕಾರದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ, ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳಿಗೆ ಪ್ರಚಾರ ನೀಡುವುದಾಗಿರ ಬಹುದು. ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷದವರಿಗೆ ತನ್ನ ದೃಷ್ಟಿಕೋನ ಗಳನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದೇ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಅನ್ನಿಸಬಹುದು. ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ’ಯ ಸ್ವರೂಪ, ಸರ್ಕಾರ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ಹೊಂದಿರುವ ಅಭಿಪ್ರಾಯ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ರೂಪಿಸಿರುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ವಿಮರ್ಶಿಸುವುದು ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಕರ್ತವ್ಯದ ಭಾಗ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಪಾಡಲು ಸರ್ಕಾರ ಸೋತಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಹೇಳುವುದು ಕೂಡ ಮಾಧ್ಯಮಗಳ ಹೊಣೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳಿರುವ ಪ್ರಕಾರ ಇಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರವೇ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತೀರ್ಮಾನಿಸಲಿದೆ. ‘ಸರ್ಕಾರವು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳ ಪ್ರಸಾರಕ್ಕೆ ಕಾಲಕಾಲಕ್ಕೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಟಿ.ವಿ. ವಾಹಿನಿಗಳಿಗೆ ನೀಡಲಿದೆ. ಅವುಗಳನ್ನು ವಾಹಿನಿಗಳು ಪಾಲಿಸಬೇಕು’ ಎಂದು ಅದು ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಪಾಲಿಸದೇ ಇದ್ದರೆ ಅಂತಹ ವಾಹಿನಿಗಳಿಂದ ವಿವರಣೆ ಕೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಅದಾದ ನಂತರದಲ್ಲಿ ಕ್ರಮ ಜರುಗಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯೂ ಇರುತ್ತದೆ.

ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸುವಾಗ ಟಿ.ವಿ. ವಾಹಿನಿಗಳು ತಮ್ಮ ವಸ್ತು–ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಬದಲಾವಣೆ ತಂದುಕೊಳ್ಳಲು ಅವಕಾಶ ಇದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿದೆ. ಆದರೆ, ಅವು ಹೇಗೆ ಬದಲಾವಣೆ ತರುತ್ತವೆ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರವು ನಿಗಾ ಇರಿಸಲಿದೆ ಎನ್ನುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟ. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಟಿ.ವಿ. ವಾಹಿನಿಗಳು ಸರ್ಕಾರದ ನೀತಿಗಳು ಹಾಗೂ ಯೋಜನೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ‘ಸಕಾರಾತ್ಮಕ’ ಚಿತ್ರಣ ನೀಡುವ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನೇ ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಇದು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದು. ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಅವು ಸರ್ಕಾರದ ತಾಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಕುಣಿಯಬೇಕಾದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿ ಎದುರಾಗಬಹುದು. ತುರ್ತು ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ‘ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು ಶಿಸ್ತಿನ’ ನೆಪದಲ್ಲಿ ಸರ್ಕಾರಿ ಟಿ.ವಿ. ವಾಹಿನಿಗಳು ಮಾಡಿದ್ದನ್ನು, ಇಂಥದ್ದನ್ನೇ ಮಾಡಿ ಎಂದು ಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೇಲೆ ಒತ್ತಡ ತಂದಿದ್ದನ್ನು ಇವೆಲ್ಲ ನೆನಪಿಸುವಂತಿವೆ. ನೇರವಾಗಿ ಅಥವಾ ಪರೋಕ್ಷವಾಗಿ ನಿಯಂತ್ರಣ ಹೇರುವ ಯಾವುದೇ ಬಗೆಯ ಆಲೋಚನೆ ಸರಿಯಲ್ಲ. ಅಂತಹ ಆಲೋಚನೆಗಿಂತ ಮಾಧ್ಯಮಗಳು ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡಲು ಅವಕಾಶ ಕೊಡುವುದು ಒಳ್ಳೆಯ ಕೆಲಸವಾಗುತ್ತದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಸೇವೆಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳನ್ನು ಪ್ರಸಾರ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರಕ್ಕೆ ಹೇಗಿದ್ದರೂ ತನ್ನದೇ ಆದ ವ್ಯಾಪಕವಾದ ಟಿ.ವಿ. ಮತ್ತು ರೇಡಿಯೊ ಜಾಲ ಇದ್ದೇ ಇದೆ.