ಕ್ಷೇಮ – ಕುಶಲ | ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ - ಎಚ್ಚರವಿರಲಿ

ಗ್ರೀಕ್ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನ್ ಎಂದರೆ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳು ಎಂದರ್ಥ. ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಎಂದರೆ ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳ ಸೋಂಕು. ಪ್ರತಿವರ್ಷ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಲಕ್ಷ ನವಜಾತ ಶಿಶುಗಳೂ ಸೇರಿ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಒಳಗಿನ ಸುಮಾರು 7,50,000 ಮಕ್ಕಳು ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಕಾರಣದಿಂದ ಮರಣಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮಕ್ಕಳ ಸಾವುಗಳ ಎಲ್ಲ ಕಾರಣಗಳ ಪೈಕಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಶೇಕಡಾ 15 ಎಂದು ಅಂದಾಜು. ವಯಸ್ಸು ಕಡಿಮೆಯಿದ್ದಷ್ಟೂ ಮಕ್ಕಳು ನ್ಯುಮೋನಿಯಾದಿಂದ ಬಳಲುವ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಅಧಿಕ. ಸರಿಯಾದ ಲಸಿಕೆ ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆಗಳು ದಕ್ಕಿದರೆ ಈ ಎಲ್ಲ ಮಕ್ಕಳ ಮರಣವನ್ನೂ ತಡೆಗಟ್ಟಬಹುದು. ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಕಾರಣದಿಂದ ಆಗುವ ಮಕ್ಕಳ ಮರಣ ಆಯಾ ದೇಶದ ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ನ್ಯೂನತೆಗಳ ಮಾಪಕ.

ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ರೋಗ-ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಕ್ಷೀಣವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ಬಡದೇಶಗಳ ಮಕ್ಕಳು ಅಪೌಷ್ಟಿಕತೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಾರೆ. ಅಂತಹವರಲ್ಲಿ ಯಾವುದೇ ಸೋಂಕು ಘಾತಕವಾಗಬಲ್ಲದು. ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ರೋಗಿಗಳು ಕೆಮ್ಮುವಾಗ, ಸೀನುವಾಗ ರೋಗಕಾರಕ ಪರೋಪಜೀವಿಗಳು ಸಣ್ಣ ಬಿಂದುಗಳ ಗಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಗಾಳಿಯನ್ನು ಸೇರುತ್ತವೆ. ಈ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಉಸಿರಾಟದ ಮೂಲಕ ಒಬ್ಬರಿಂದೊಬ್ಬರಿಗೆ ಹಬ್ಬುವ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಸೋಂಕಿಗೆ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹರಡುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವಿದೆ.

ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ, ವೈರಸ್ ಅಥವಾ ಫಂಗಸ್ ಸೋಂಕುಕಾರಕ ಪರೋಪಜೀವಿಗಳು ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಉಂಟುಮಾಡಬಲ್ಲವು. ವೈರಸ್ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ತಿಂಗಳ ವಯಸ್ಸಿನಿಂದ ಎರಡು ವರ್ಷದವರೆಗಿನ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕಿನಲ್ಲಿ ರೋಗ ಲಕ್ಷಣಗಳು ತೀವ್ರವಾಗಿರುತ್ತವೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ಆ್ಯಂಟಿಬಯಾಟಿಕ್ ಔಷಧಗಳು ಕೆಲಸ ಮಾಡಲಾರವು. ಎರಡು ವರ್ಷದ ವಯಸ್ಸಿನ ನಂತರ ಬ್ಯಾಕ್ಟೀರಿಯಾ ಮೂಲದ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಏರುತ್ತಾ ಹೋಗುತ್ತವೆ. ಈ ಸೋಂಕಿನ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಆ್ಯಂಟಿಬಯಾಟಿಕ್ ಔಷಧಗಳನ್ನು ಬಳಸಬೇಕು. ಫಂಗಸ್ ಮೂಲದ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ರೋಗ-ನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿ ಕುಂಠಿತವಾಗಿರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಪತ್ತೆ ಮಾಡುವುದು ಮತ್ತು ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡುವುದು ಸವಾಲಿನ ಸಂಗತಿ.

ಲಕ್ಷಣಗಳೇನು?

ಉಸಿರಿನ ಮೂಲಕ ಶ್ವಾಸನಾಳಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವ ಸೋಂಕುಕಾರಕ ಪರೋಪಜೀವಿಗಳು ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳಲ್ಲಿ ಹರಡಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ತೋರುತ್ತವೆ. ಮಗುವಿಗೆ ಜ್ವರ, ಕೆಮ್ಮು ಕಾಡುತ್ತದೆ. ಉಸಿರಾಟದ ಗತಿ ತೀವ್ರವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೂಗಿನ ಹೊಳ್ಳೆಗಳು ಹಿಗ್ಗುವಿಕೆ, ಎದೆಯ ಪಕ್ಕೆಗಳ ಸೆಳೆತಗಳು ಮಗು ಉಸಿರನ್ನು ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಕಷ್ಟಪಡುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ. ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಉಸಿರಿನ ಜೊತೆಗೂ ಮಗು ಮುಲುಗುವಂತೆ ಸದ್ದು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನಿಶ್ಶಕ್ತಿ ಆವರಿಸಿ, ಮಗು ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಲ್ಲದೆ ಮಂಕಾಗುತ್ತದೆ. ಹಾಲು ಕುಡಿಯಲು, ಆಹಾರ ಸೇವಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುತ್ತದೆ. ಇದು ಮುಂದುವರೆದು ಮಗು ಅರೆ-ಪ್ರಜ್ಞಾವಸ್ಥೆಗೆ ಜಾರಬಹುದು; ಸೆಳೆತ ಉಂಟಾಗಬಹುದು. ಇದು ಅತ್ಯಂತ ತೀವ್ರ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾದ ಸಂಕೇತ. ಈ ಹಂತದಲ್ಲೂ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ದೊರೆಯದಿದ್ದರೆ ಮರಣ ಸಂಭವಿಸಬಹುದು.

ನುರಿತ ವೈದ್ಯರು ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಸೋಂಕನ್ನು ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳ ಭೌತಿಕ ಪರೀಕ್ಷೆಯಿಂದ ಅನುಮಾನಿಸಬಲ್ಲರು. ಇದಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿ ರಕ್ತದ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳು ಮತ್ತು ಶ್ವಾಸಕೋಶಗಳ ಎಕ್ಸ್-ರೇ ತಪಾಸಣೆ ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ. ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಗೆ ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯಿಂದ ಪ್ರಮಾಣಿಸಲ್ಪಟ್ಟ, ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಮಾನ್ಯವಾದ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಮಾರ್ಗಸೂಚಿಗಳಿವೆ. ಅದರ ಪ್ರಕಾರ ನೀಡುವ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಬಹುತೇಕ ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಫಲಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ.

ತೀವ್ರವಾದ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಇರುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಬೇಕು. ಬಾಯಿಂದ ಔಷಧ ಸೇವಿಸಲು ಅಸಮರ್ಥರಾದ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ನೇರವಾಗಿ ರಕ್ತಕ್ಕೆ ಔಷಧ ನೀಡಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಉಸಿರಾಟಕ್ಕೆ ಹೋರಾಡುವ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಆಕ್ಸಿಜನ್ ನೀಡಬೇಕು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕೃತಕ ಉಸಿರಾಟ ಯಂತ್ರಗಳ ನೆರವೂ ಬೇಕಾಗಬಹುದು. ಸೋಂಕಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಿರುವ ರೋಗಕಾರಕ ಪರೋಪಜೀವಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನಡೆಯಬೇಕು.

ತಡೆಗಟ್ಟುವ ವಿಧಾನಗಳು

ಯಾವುದೇ ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ಕಾಯಿಲೆಯ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಷ್ಟೇ ಮುಖ್ಯವಾದದ್ದು ಅದನ್ನು ಬಾರದಂತೆ ತಡೆಯುವ ವಿಧಾನಗಳು. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ ಮತ್ತು ಯುನಿಸೆಫ್ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ತಡೆಗಟ್ಟಲು ಮತ್ತು ಸೂಕ್ತ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಕಾರ್ಯತಂತ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸಿದೆ.

ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ತಡೆಗಟ್ಟುವಲ್ಲಿ ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರ ಸೇವನೆ, ಕಾಯಿಲೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರಬಹುದಾದವರಿಂದ ಅಂತರ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಕೈಗಳನ್ನು ಸಾಬೂನು ಬಳಸಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ತೊಳೆಯುವುದು, ಅಡುಗೆ ಮಾಡಲು ಉರುವಲು ಉರಿಸುವಾಗ ಬರುವ ಹೊಗೆಯ ಮಾಲಿನ್ಯವನ್ನು ತಗ್ಗಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನಗಳು, ಪೋಷಕರು ಧೂಮಪಾನದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದು, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಬದುಕಿನ ಮೊದಲ ಆರು ತಿಂಗಳ ಕಾಲ ಕೇವಲ ತಾಯ ಮೊಲೆಹಾಲನ್ನು ಕುಡಿಸುವುದು, ಆಯಾ ವಯಸ್ಸಿನ ಲಸಿಕೆಗಳ ಬಳಕೆ ಮೊದಲಾವುಗಳು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ.

ಕಾಯಿಲೆಯ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಸರಿಯಾಗಿ ಅರಿತು, ಕಾಯಿಲೆ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಾಥಮಿಕ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಇರುವಾಗಲೇ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಪಡೆಯುವುದು ಮಗುವಿನ ಆರೋಗ್ಯದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಬಹಳ ಸೂಕ್ತ. ನಮ್ಮ ದೇಶದಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಬಾರದಂತೆ ಕಾಪಾಡುವ ಲಸಿಕೆಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರಿ ಆಸ್ಪತ್ರೆಗಳಲ್ಲಿ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.

ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಕಾಯಿಲೆಯನ್ನು ಯಾವ ಕಾರಣಕ್ಕೂ ಅವಗಣಿಸಬಾರದು. ಪೋಷಕರ ಸಹಕಾರ, ವೈದ್ಯರ ಪ್ರಯತ್ನ, ಉತ್ತಮ ಲಸಿಕೆಗಳು, ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಮತ್ತು ಸರ್ಕಾರಗಳ ಬೆಂಬಲದಿಂದ ಮಕ್ಕಳ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಕಷ್ಟು ಪ್ರಗತಿಯಾಗಿದೆ.

ಕಳೆದ ಎರಡು ದಶಕಗಳಲ್ಲಿ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾದಿಂದ ಮರಣಿಸುವ ಮಕ್ಕಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಶೇಕಡಾ 60 ಕಡಿಮೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೂ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಸಾಧಿಸಬೇಕಾದ ಬೆಳವಣಿಗೆ ಇನ್ನೂ ಸಾಕಷ್ಟಿದೆ. ಗ್ರಾಮೀಣ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಉತ್ತಮಗೊಳಿಸುವುದು ಮುಂದಿನ ದಶಕದ ಧ್ಯೇಯ. ಇದು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಮಕ್ಕಳ ನ್ಯುಮೋನಿಯಾ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯಲ್ಲಿ ಗಣನೀಯ ಪ್ರಗತಿ ಸಾಧಿಸಬಹುದಾಗಿದೆ.