ಲಾಲ್‌ ಕೃಷ್ಣ ಅಡ್ವಾಣಿ: ಪ್ರಧಾನಿಗಿರಿ ದಕ್ಕದ ಮುತ್ಸದ್ಧಿಗೆ ‘ಭಾರತರತ್ನ’ ಗರಿ

ಈಗ 96 ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಎಲ್.ಕೆ.ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರು 90ರ ದಶಕದಲ್ಲಿ ಹಲವರ ಪಾಲಿನ ‘ಹಿಂದೂ ಹೃದಯ ಸಾಮ್ರಾಟ’ ಆಗಿದ್ದವರು. ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕಾಗಿ ದೊಡ್ಡ ಧ್ವನಿ ಮೊಳಗಿಸಿ, ಭದ್ರ ತಳಹದಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸಿದ ರಥಯಾತ್ರೆಯ ಸಾರಥಿ.

ಪ್ರಸ್ತುತ, ಅಯೋಧ್ಯೆಯ ರಾಮಮಂದಿರದಲ್ಲಿ ಬಾಲರಾಮನ ಪ್ರತಿಷ್ಠಾಪನೆಯಾದ ಕೆಲವೇ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರ ಹೆಸರು ಘೋಷಣೆಯಾಗಿದೆ. ಇದು ಕಾಕತಾಳೀಯವೇನೂ ಅಲ್ಲ. ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರು ಅಟಲ್ ಬಿಹಾರಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಅವರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಉಪಪ್ರಧಾನಿ ಆಗಿದ್ದವರು.

ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ಪ್ರಭಾವಿ ಮತ್ತು ಉನ್ನತ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರೂ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗುವ ಗುರಿ ಈಡೇರದ ಹಿರಿಯ ಮುತ್ಸದ್ಧಿಗೆ, ಈಗ ‘ಭಾರತರತ್ನ’ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಗರಿ ದಕ್ಕಿದೆ. ರಾಜಕೀಯ ನೇಪಥ್ಯಕ್ಕೆ ಸರಿದಿದ್ದ ಲಾಲ್‌ ಕೃಷ್ಣ ಅಡ್ವಾಣಿ ಈ ಮೂಲಕ ಮತ್ತೆ ಸುದ್ದಿಯ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗೆ ಪಾತ್ರರಾದ 50ನೇ ಮಹನೀಯರು ಎಂಬ ಹಿರಿಮೆಗೆ ಅವರು ಪಾತ್ರರಾಗಿದ್ದಾರೆ.

ರಥಯಾತ್ರೆ ಸೇರಿದಂತೆ ಹೋರಾಟದ ಛಲದಿಂದಾಗಿ ಪಕ್ಷದ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಹಿಂದುತ್ವದ ಬದ್ಧ ಪ್ರತಿಪಾದಕ, ‘ಲೋಹ ಪುರುಷ’ ಎಂದೇ ಗುರುತಿಸಿಕೊಂಡಿದ್ದ ಅಡ್ವಾಣಿ ನವೆಂಬರ್ 8, 1927ರಂದು ಅವಿಭಜಿತ ಭಾರತದ ಕರಾಚಿಯಲ್ಲಿ (ಈಗಿನ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ) ಜನಿಸಿದರು.

ಬಿಜೆಪಿಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯ

ಕರಾಚಿಯ ಸೇಂಟ್ ಪ್ಯಾಟ್ರಿಕ್ ಪ್ರೌಢಶಾಲೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಥಮಿಕ, ಪ್ರೌಢ ಶಿಕ್ಷಣ, ಮುಂದೆ ಸಿಂಧ್‌ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಹೈದರಾಬಾದ್‌ನ ಡಿ.ಜಿ.ನ್ಯಾಷನಲ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿ, ಬಳಿಕ ಬಾಂಬೆಯ (ಈಗಿನ ಮುಂಬೈ) ಸರ್ಕಾರಿ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಕಾನೂನು ಶಿಕ್ಷಣ ಪಡೆದರು. 1947ರಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಸೇರಿದ ಅವರು, ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಘದ ಉಸ್ತುವಾರಿ ವಹಿಸಿಕೊಂಡರು.

ಅಡ್ವಾಣಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಸ್ಥಾಪಕ ಸದಸ್ಯರೂ ಹೌದು. ಶ್ಯಾಂ ಪ್ರಸಾದ್ ಮುಖರ್ಜಿ ಅವರು 1951ರಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ರಾಜಕೀಯ ಘಟಕವಾಗಿ ಭಾರತೀಯ ಜನಸಂಘ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದಾಗ ಅಡ್ವಾಣಿ ಅದರ ರಾಜಸ್ಥಾನ ಘಟಕದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯಾದರು. 1970ರಲ್ಲಿ ದೆಹಲಿಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡರು.

ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣಕ್ಕೆ ಬುನಾದಿ ಹಾಕಿದ ರಥಯಾತ್ರೆಗೂ ಮೊದಲು ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿದ್ದು, ಪಕ್ಷವನ್ನು ಬಲಪಡಿಸುವಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದರು. ಮುಂದೆ ರಥಯಾತ್ರೆ ಕೈಗೊಂಡಾಗ, ಅದರ ಸಂಘಟನೆಯ ಮುಂಚೂಣಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದವರು ಈಗಿನ ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ. 

ರಾಮಮಂದಿರ ಹೋರಾಟದ ಅಸ್ತ್ರ

ಅಯೋಧ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ರಾಮಮಂದಿರ ನಿರ್ಮಾಣವಾಗಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು 1989ರ ಬಳಿಕ ಹೋರಾಟದ ಅಸ್ತ್ರವಾಗಿಸಿಕೊಂಡರು. ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಆಗ ಬಿಜೆಪಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಕೇವಲ ಎರಡು. 1990ರಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಂಡ ರಾಮರಥ ಯಾತ್ರೆಯು ಪಕ್ಷದ ಬೇರುಗಳು ಆಳ–ಅಗಲ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ನೆರವಾಯಿತು.

ರಥಯಾತ್ರೆ ಸಮಾಪ್ತಿಗೊಳ್ಳಲು ಅಯೋಧ್ಯೆ ತಲುಪಿದಾಗ, 1992ರಲ್ಲಿ ಬಾಬರಿ ಮಸೀದಿ ನೆಲಸಮಗೊಳಿಸಿದ ಘಟನೆಯೂ ನಡೆಯಿತು. ‘ಅದು ನನ್ನ ಜೀವನದ ನೋವಿನ ದಿನ’ ಎಂದು ಅಡ್ವಾಣಿ ಮುಂದೊಮ್ಮೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದರು. 

ಹಿಂದೆ, 1995ರಲ್ಲಿ ಇಡೀ ಪಕ್ಷ ತಮಗೆ ಬೆಂಬಲವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪಕ್ಷದ ಪ್ರಧಾನಿ ಸ್ಥಾನದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿ ವಾಜಪೇಯಿ ಹೆಸರನ್ನು ಅಡ್ವಾಣಿ ಅವರೇ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ್ದರು. ಅವರ ಈ ನಡೆ ‘ಪಕ್ಷವೇ ಮೊದಲು’ ಎಂಬ ನಿರ್ಧಾರಕ್ಕೆ ಪೂರಕವಾಗಿತ್ತು ಎಂದು ನಾಯಕರೊಬ್ಬರು ಸ್ಮರಿಸಿದರು. 

ಜಿನ್ನಾ ಹೊಗಳಿದ್ದೇ ಹಳಸಿತು ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಬಾಂಧವ್ಯ

2005ರಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟೂರೂ ಆಗಿದ್ದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಕರಾಚಿಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡಿದ್ದರು. ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಸ್ಥಾಪಕ ಎಂದು ಗುರುತಿಸಲಾಗುವ ಎಂ.ಎ.ಜಿನ್ನಾ ಅವರ ಬಗೆಗೆ ಆಗ ಮೆಚ್ಚುಗೆಯ ಮಾತನಾಡಿದ್ದರು. ಅವರನ್ನು ಹಿಂದೂ–ಮುಸ್ಲಿಂ ಏಕತೆಯ ರಾಯಭಾರಿ ಎಂದಿದ್ದರು. ಈ ಹೇಳಿಕೆಗೆ ತೀವ್ರ ವಿರೋಧ ವ್ಯಕ್ತವಾಗಿತ್ತು. ಹಿಂದುತ್ವದ ಪ್ರತಿಪಾದಕ ಎಂಬ ಅವರ ಹಿರಿಮೆಗೆ ಧಕ್ಕೆ ತಂದಿತು. ಆರ್‌ಎಸ್ಎಸ್‌ ಬಾಂಧವ್ಯ ಹಳಸಲೂ ಕಾರಣವಾಯಿತು.

2009ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ಪ್ರಧಾನಿ ಸ್ಥಾನದ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯಾಗಿದ್ದರೂ ಅದಕ್ಕೆ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ ಬೆಂಬಲ ಇರಲಿಲ್ಲ. ಮುಂದೆ ಆರ್‌ಎಸ್‌ಎಸ್‌ 2014ರ ಚುನಾವಣೆ ವೇಳೆಗೆ ಮೋದಿಯವರನ್ನೇ ಮುಂಚೂಣಿಗೆ ತರುವ ಮೂಲಕ ಅಡ್ವಾಣಿ ಇಳಿಹಾದಿ ಆರಂಭವಾಯಿತು.

ಅಗ ಮೋದಿ ವಿರುದ್ಧ ಬಹಿರಂಗವಾಗಿಯೇ ಅಡ್ವಾಣಿ ಅಸಮಾಧಾನ ಹೊರಹಾಕಿದ್ದರು. ಆದರೆ, ಆ ವೇಳೆಗೆ ಪಕ್ಷ ಬಹುತೇಕ ಮೋದಿ ಪರವಾಗಿ ಹೊರಳಿತ್ತು. ಅಡ್ವಾಣಿ ಪ್ರಾಬಲ್ಯ ಕುಗ್ಗಿತ್ತು. ಅದು ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಮೋದಿಯವರ ಏರುಹಾದಿ ಮತ್ತು ಅಡ್ವಾಣಿಯವರ ಇಳಿಹಾದಿಯ ಅವಧಿ. 

ಹಿಂದೆ ಈ ಇಬ್ಬರದೂ ಗುರು–ಶಿಷ್ಯನ ಬಾಂಧವ್ಯ. ಆದರೆ, 2014ರ ನಂತರ ಮೋದಿ ಮತ್ತು ಅಡ್ವಾಣಿ ಮುಖಾಮುಖಿಯಾದುದು ಕಡಿಮೆ. ಮಾತುಕತೆ ನಡೆದದ್ದೂ ಕಡಿಮೆ. ಈಗ ಪ್ರಧಾನಿ, ತಮ್ಮ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಯ ಅಂತ್ಯದಲ್ಲಿ ‘ಭಾರತರತ್ನ’ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಘೋಷಿಸಿ ವ್ಯಕ್ತಿತ್ವ ಕೊಂಡಾಡಿದ್ದಾರೆ.