ಸಂಪಾದಕೀಯ: ನವೋದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಸರ್ಕಾರದ ನೆರವು– ಆಗಬೇಕಾದ ಕೆಲಸಗಳು ಇನ್ನೂ ಹಲವು

ಶಿಕ್ಷಣ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಕೌಶಲಗಳನ್ನು ತುಂಬಿ, ಅವರು ಒಳ್ಳೆಯ ನೌಕರರು ಆಗುವಂತೆ ಮಾತ್ರ ಮಾಡಬೇಕಾಗಿಲ್ಲ. ಅವರು ಒಳ್ಳೆಯ ಉದ್ಯಮಿಗಳು ಕೂಡ ಆಗುವಂತೆ ಮಾಡಬೇಕು. ಭಾರತದ ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಸಮುದಾಯಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಕೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಕನ್ನಡನಾಡಿನ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯ ಹಸಿವು ಕಡಿಮೆ ಎಂಬ ಮಾತುಗಳು ಇವೆ. ಈ ಮಾತು ಚರ್ಚಾರ್ಹ ಆಗಿರಬಹುದು. ರಾಜ್ಯದ ಕೆಲವು ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಯು ಅತ್ಯಂತ ಸ್ಪರ್ಧಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ, ಒಟ್ಟಾರೆಯಾಗಿ ಉದ್ಯಮಶೀಲ ಮನೋಭಾವವು ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆ ಎಂಬುದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಅರಿವಿಗೆ ಬರುವ ಸತ್ಯ. ಎಲ್ಲರಲ್ಲಿಯೂ ಈ ಮನೋಭಾವ, ಉದ್ಯಮ ಕಟ್ಟುವ ಛಲ ಮೂಡುವಂತೆ ಮಾಡುವಲ್ಲಿ ಶಿಕ್ಷಣವು ಮಹತ್ವದ ಪಾತ್ರವನ್ನು ವಹಿಸಬಹುದು. ಅದು ಸಾಧ್ಯವಾಗಬೇಕು ಎಂದಾದರೆ ನೀತಿ ನಿರೂಪಕರ ಕಡೆಯಿಂದ ಇನ್ನಷ್ಟು ಒತ್ತಾಸೆ ಸಿಗಬೇಕು. ಜಗತ್ತಿನಲ್ಲಿ ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಮುಂದುವರಿದ ರಾಷ್ಟ್ರಗಳು, ಉದ್ಯಮಶೀಲತೆಗೆ ಒತ್ತಾಸೆ ನೀಡಿದ್ದರಿಂದ ಮತ್ತು ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದ ವ್ಯಾ‍ಪಕ ಬಳಕೆಯ ಕಾರಣದಿಂದಾಗಿ ‘ಮುಂದುವರಿದ’ ಎಂಬ ಹಿರಿಮೆಗೆ ಪಾತ್ರವಾಗಿವೆ. ಉದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ನೆಲೆ ಒದಗಿಸಿದ ಪ್ರದೇಶಗಳು ಆರ್ಥಿಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿವೆ. ನವೋದ್ಯಮಗಳಿಗೆ ಮೂಲನಿಧಿಯನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದರ ಜೊತೆಯಲ್ಲೇ, ಮುಂದೆ ಅವು ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದು ನಿಲ್ಲಲು ಪೂರಕವಾದ ವಾತಾವರಣವನ್ನೂ ಸೃಷ್ಟಿಸಬೇಕು. ಅದು ಸರ್ಕಾರಗಳಿಂದ ಮಾತ್ರ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವ ಕೆಲಸ.

ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಐ.ಟಿ. ಹಾಗೂ ಬಿ.ಟಿ. ಉದ್ದಿಮೆಗಳು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಚೆಯೂ ದೊಡ್ಡ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವಂತೆ ಮಾಡಲಾಗುವುದು ಎನ್ನುವ ಮಾತನ್ನು ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಇರುವವರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹೇಳುತ್ತ ಬಂದಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ, ಐ.ಟಿ. ಉದ್ದಿಮೆಯು ಮೈಸೂರು, ಮಂಗಳೂರು ಹೊರತುಪಡಿಸಿದರೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಆಚೆ ದೊಡ್ಡ ಮಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದಿಲ್ಲ. ಲಕ್ಷಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಐ.ಟಿ. ಉದ್ಯಮದಲ್ಲಿ ಉದ್ಯೋಗ ಬಯಸುವವರು ಬೆಂಗಳೂರಿಗೇ ಬರಬೇಕಿದೆ. ಈ ಹಿನ್ನೆಲೆಯಲ್ಲಿ, ‘ನವೋದ್ಯಮಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಇತರ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿಸ್ತರಿಸಲು ಕ್ರಮ ಕೈಗೊಳ್ಳಲಾಗುವುದು’ ಎಂಬ ಮಾತು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರುವುದು ಯಾವಾಗ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆ ಖಂಡಿತ ಮೂಡುತ್ತದೆ. ಕೋವಿಡ್‌–19 ನಂತರದಲ್ಲಿ ಮನೆಯಿಂದಲೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಿಂದಲಾದರೂ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಸಂಸ್ಕೃತಿ ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಬೆಳೆದಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲ, ಕೆಲಸದ ಈ ಹೊಸ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯೂ ಆಗಿದೆ. ಈ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಬಳಸಿಕೊಂಡು, ನವೋದ್ಯಮಗಳ ಬೇರುಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲ ಕಡೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ವಿಸ್ತರಿಸುವಂತೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವೇ ಎಂಬ ಬಗ್ಗೆ ಸರ್ಕಾರ ಗಮನ ನೀಡಬೇಕು. ಉದ್ಯಮ ಮತ್ತು ಅಲ್ಲಿನ ಉದ್ಯೋಗಿಗಳು ರಾಜ್ಯದ ಎಲ್ಲ ಪ್ರದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ನೆಲೆ ಕಂಡುಕೊಂಡರೆ, ಅಲ್ಲೆಲ್ಲ ಹಣದ ಚಲಾವಣೆ ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಅದು ನೇರವಾಗಿ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಗೆ ನೆರವಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಸುವುದು ಕೂಡ ಸರ್ಕಾರದಿಂದ ಮಾತ್ರ ಆಗುವ ಕೆಲಸ.