ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿಯಲ್ಲೊಂದು ಮ್ಯೂಸಿಯಂ!

ಇದು ಮಂಗಳೂರಿನ ಕೊಟ್ಟಾರ ಮಾಲೇಮಾರ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿ. ಒಳ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದರೆ ಮ್ಯೂಸಿಯಂಗೆ ಭೇಟಿ ಕೊಟ್ಟ ಅನುಭವವಾಗುತ್ತದೆ. ಅಲ್ಲಿ ಏನುಂಟು, ಏನಿಲ್ಲ!

ಈ ಗುಜರಿ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಶತಮಾನಗಳಷ್ಟು ಹಳೆಯದಾದ ನಾಣ್ಯಗಳು, ಭಾರತ ಹಾಗೂ ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ದೇಶಗಳ ಅಪರೂಪದ ಹಳೆಯ ‌ನೋಟುಗಳು, ಭಾರತ, ಯುಎಇ, ಯುಎಸ್ಎ, ಕತಾರ್, ಓಮನ್, ಬುಡಪೆಸ್ಟ್, ಕೆನಡಾ, ಹಾಂಗ್‌ಕಾಂಗ್, ಡಚ್ ದೇಶಗಳ ಹಳೆಯ ನೂರಾರು ಸ್ಟ್ಯಾಂಪ್‌ಗಳು ಇವೆ. ಐದಾರು ದಶಕದ ಹಿಂದಿನ ವಿವಿಧ ಕಂಪನಿಯ ಕೈಗಡಿಯಾರಗಳು, ಟೇಪ್ ರೆಕಾರ್ಡರ್‌ಗಳು, ಗ್ರಾಮಫೋನ್‌ಗಳು, ವಿಂಟೇಜ್ ದೂರವಾಣಿಗಳು, ಹಳೆಯ ಟೈಪ್‌ರೈಟರ್, ಗೋಡೆ ಗಡಿಯಾರಗಳು, ರೀಲ್ ಕ್ಯಾಮೆರಾಗಳು, ಹಳೆಯ ಹಿತ್ತಾಳೆ, ಕಂಚಿನ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಗೃಹೋಪಯೋಗಿ ಪಾತ್ರೆಗಳು ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಒಡೆದ ಪಿಂಗಾಣಿ ಕಲಾಕೃತಿಗಳು, ಹಳೆಯ ಕಾಲದ ಮರದ ಆಟಿಕೆಗಳು, ಚೆನ್ನಮಣೆ, ಅನ್ನ ಬಸಿಯುವ ಮರದ ಪಾತ್ರ, ಕೈಲ್ (ಗೆರಟೆಯ ಸೌಟು), ಬಿದಿರಿನ ಬುಟ್ಟಿ, ಬೀಸಣಿಕೆ, ರೇಡಿಯೊಗಳು ಹಳೆಯ ನೆನಪನ್ನು ಮರುಕಳಿಸುತ್ತವೆ. ಇಸ್ತ್ರಿಪೆಟ್ಟಿಗೆ, ಬೈನಾಕ್ಯೂಲರ್, ವಿವಿಧ ಕಾಲಘಟ್ಟಗಳ ಮೊಬೈಲ್‌ಗಳು, ಸೈಕಲ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಇನ್ನಿತರ ವಸ್ತುಗಳು ಇಲ್ಲಿವೆ. ಇದರ ಮಾಲೀಕ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಖಲೀಲ್‌ ತಮ್ಮ ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿಯ ಒಳಗಡೆಯೇ ಇವುಗಳಿಗೆ ಸ್ಥಳವನ್ನು ಮೀಸಲಿಟ್ಟು ಅಚ್ಚುಕಟ್ಟಾಗಿ ಜೋಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ಇವರು ಬಡತನದ ಕಾರಣದಿಂದ ಶಾಲೆಗೆ ಹೋಗುವಾಗ ಹೊಸ ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌ಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಓದಲು ಪುಸ್ತಕ ಸಹ ಇರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಹೀಗಾಗಿ ಮ್ಯೂಸಿಯಂನಲ್ಲೇ ಮಕ್ಕಳಿಗಾಗಿ‌ ಪುಟ್ಟ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು ತೆರೆದಿಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.

ಖಲೀಲ್ 8 ನೇ ತರಗತಿವರೆಗೆ ಕಲಿತಿದ್ದಾರೆ. ಇವರ ತಂದೆಯವರು ಬಾಲಮಂಗಳ, ಚಂಪಕ, ಚಂದಮಾಮ ಹೀಗೆ ಹಲವಾರು ಮ್ಯಾಗಝೀನ್‌ಗಳನ್ನು ಓದುತ್ತಿದ್ದರು. ಅವರಿಂದ ಓದುವ ಹವ್ಯಾಸ ರೂಢಿಸಿಕೊಂಡು ಗುಜರಿಗೆ ಬರುವ ಪುಸ್ತಕ, ನೋಟ್‌ಬುಕ್‌, ಪೆನ್ನು, ರಬ್ಬರ್, ಕಂಪಾಸ ಬಾಕ್ಸ್ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ‌ಸಂಗ್ರಹಿಸಿ ಗ್ರಂಥಾಲಯದ ಮೂಲಕ ಸರ್ಕಾರಿ ಶಾಲೆ ಹಾಗೂ ಇತರ ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಉಚಿತವಾಗಿ ನೀಡುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಮಕ್ಕಳು ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯಲ್ಲಿ ಬಂದು ತಮ್ಮಿಷ್ಟದ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ಓದಲು ಕೊಂಡೊಯ್ಯತ್ತಾರೆ. ಶಾಲೆಯ ಮಕ್ಕಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತಾರೆ.

ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಖಲೀಲ್ ಅವರು ಎರಡು ದಶಕಗಳ ಹಿಂದೆ ಸಣ್ಣದಾಗಿ ಗುಜರಿ ವ್ಯಾಪರ ಶುರು ಮಾಡಿದರು. ಆದರೆ ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ವಿಶಿಷ್ಟ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದರು. ಈ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಅಪರೂಪದ ಕಲಾಕೃತಿಗಳ ಆಕರ್ಷಕ ಸಂಗ್ರಹದೊಂದಿಗೆ ಸಂದರ್ಶಕರ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದೆ. ಇದೆಲ್ಲವೂ ಅವರ ವಿಶಿಷ್ಟ ಹವ್ಯಾಸ ಹಾಗೂ ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಸಾಧ್ಯವಾಗಿದೆ.

‘ಮೌಲ್ಯಯುತ ವಸ್ತುಗಳು ಬಂದಾಗ ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿ ಮಾಲೀಕರು ಅದನ್ನು ಮಾರಾಟ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ನಾನು ಅಂತಹವುಗಳನ್ನು ಮಾರುವ ಬದಲು ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಆಲೋಚನೆ ಬಂತು. ಗುಜರಿಗೆ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಕವರ್‌ನಿಂದ ದೇಶ ವಿದೇಶಗಳ ಅಂಚೆಚೀಟಿಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ್ದೇನೆ. ಇದನ್ನು ಜನರಿಗೆ ತೋರಿಸುವುದು ಖುಷಿ ಆಗುತ್ತದೆ. ತುಂಬಾ ಮಂದಿ ನೋಡಲು ಬರುತ್ತಾರೆ. ದೇವಸ್ಥಾನ, ದೈವಸ್ಥಾನದ ಆಟಿಡೊಂಜಿ ಕೂಟ ಮೊದಲಾದ ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಿಗೆ ಅಗತ್ಯವಿದ್ದರೆ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುತ್ತಾರೆ’ ಎಂದು ಖಲೀಲ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

ಭವಿಷ್ಯದ ಪೀಳಿಗೆಗೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಂರಕ್ಷಿಸುವ ದೃಢನಿಶ್ಚಯದಿಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ಅಂಗಡಿಯಿಂದ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಮನೆಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪ್ ವ್ಯಾಪಾರಿಗಳಿಂದಲೂ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ಜನರು ತಮ್ಮ ಮನೆಯಿಂದ ಕಸವೆಂದು ಗುಜರಿಗೆ ನೀಡಿದ ವಸ್ತುಗಳನ್ನೆ ಅಮೂಲ್ಯವಾದ ಸ್ಮರಣಿಕೆಯನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ ‘ಕಸದಿಂದ ರಸ’ ಮಾತನ್ನು ಸತ್ಯವನ್ನಾಗಿಸಿದರು.

‘ಈ ಅಂಗಡಿಯನ್ನು ನೋಡುವಾಗ ಗುಜರಿ ಅಂಗಡಿಯಂತೆ ಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ. ನಮ್ಮ ಸ್ಮೃತಿ ಪಟಲದಲ್ಲಿರುವ ಬಾಲ್ಯದ ಹಲವು ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ನಾವಿಲ್ಲಿ ನೋಡಬಹುದು. ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ನೋಡುವಾಗ ನನಗೂ ಹಳೆಯ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಜೋಡಿಸಬೇಕೆಂಬ ಮನಸ್ಸಾಗುತ್ತದೆ’ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಸ್ಥಳೀಯ ಜಯಂತ್ ಪೂಜಾರಿ.

ಖಲೀಲ್ ಪರಿಸರ ಪ್ರೇಮಿಯೂ ಹೌದು. ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್, ಪೇಪರ್, ರಬ್ಬರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸುಡುವುದನ್ನು ಸುತಾರಾಂ ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ತ್ಯಾಜ್ಯ ಕಾಗದಗಳನ್ನು ಚೂರುಚೂರು ಮಾಡಲು, ಸೂಕ್ಷ್ಮ ದಾಖಲೆಗಳನ್ನು ದುರುಪಯೋಗಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳದಂತೆ ನೋಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಮರುಬಳಕೆಗಾಗಿ ತಾಮ್ರದಿಂದ ಕೇಬಲ್ ತಂತಿಗಳನ್ನು ಬೇರ್ಪಡಿಸಲು ಖಲೀಲ್ ಯಂತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ.

ಪದೇ ಪದೇ‌ ಕಾಡುವ ಹಳೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಮೆಲುಕು ಹಾಕಲು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿರುವ ಸಾಕಷ್ಟು ಪುರಾತನ ವಸ್ತುಗಳನ್ನು ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿ ಮುಂದಿನ ತಲೆಮಾರಿಗೂ ಮುಟ್ಟಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುವಂತೆ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾದ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವ ಆಶಯವನ್ನು ಖಲೀಲ್ ಹೊಂದಿದ್ದಾರೆ.

ಖಲೀಲ್‌ನ ಸ್ಕ್ರ್ಯಾಪ್ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯವು ಕೇವಲ ಹಳೆಯ ವಸ್ತುಗಳ ಸಂಗ್ರಹವಲ್ಲ; ಇದು ಇತಿಹಾಸವು ಜೀವಂತವಾಗಿರುವ, ಬದುಕಿನ ಹಳೆಯ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತಾಜಾಗೊಳಿಸುವ, ಅರಳಿಸುವ ಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಮಾಲೆಮಾರ್‌ಗೆ ಭೇಟಿ ನೀಡುವ ಯಾರಿಗಾದರೂ, ಇದು ನಿಸ್ಸಂದೇಹವಾಗಿ ನೋಡಲೇಬೇಕಾದ ತಾಣವಾಗಿದೆ.