ರಸಾಸ್ವಾದ: ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗೇಳುವ ಎಣ್‌ಮುಳುಕ
ಕಟ್ಟಿಗೆ ಒಲೆ ಮೇಲೆ ದೊಡ್ಡದೊಂದು ಬಾಣಲೆ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಎಣ್ಣೆ ತುಂಬಿಸಿಕೊಂಡು ಕೆಂಪಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿತ್ತು. ಕಾದ ಎಣ್ಣೆಗೆ ಇನ್ನೇನು ಅಜ್ಜಿಯು ಬಳ್ಳೆಯಲ್ಲಿ ಕಲೆಸಿಟ್ಟ ಹಿಟ್ಟನ್ನು ಬಿಡಬೇಕು; ಅಷ್ಟರಲ್ಲೇ ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೆಲ್ಲ ಸಾಲುಗಟ್ಟಿದೆವು. ಹಿಟ್ಟು ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಏಳುವ ಪರಿಯನ್ನು ನೋಡುತ್ತಾ, ಅದು ಬಾಯಿಗೆ ಯಾವಾಗ ಬರುತ್ತದೋ ಎನ್ನುತ್ತಾ ಕಾತರಿಸುತ್ತಿದ್ದೆವು. ಆ ಹಿಟ್ಟಿನ ಉಂಡೆಗಳು ಜಾಲರಿಯ ಸಾಂಗತ್ಯ ಬೆಳೆಸಿ, ಅತ್ತಿಂದಿತ್ತ ಇತ್ತಿಂದತ್ತ ಓಲಾಡುತ್ತ, ಕೆಂಪಗಾದಾಗ ಅವುಗಳನ್ನು ಹೊರತೆಗೆದ ಅಜ್ಜಿ, ಅಗಲ ಪಾತ್ರೆಗೆ ಧುಮುಕಿಸಿದರು. ಅದನ್ನೇ ಕಾಯುತ್ತಿದ್ದ ನಾವು ಆ ಪಾತ್ರೆಗೆ ಕೈಹಾಕಿ ಸಿಕ್ಕಷ್ಟನ್ನು ಬಾಚಿಕೊಂಡು, ಪಾತ್ರೆ ಬರಿದು ಮಾಡಿ ಓಡಿದೆವು...
ಬೇಸಿಗೆ ರಜಾ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಅಜ್ಜಿಯ ಮನೆಗೆ ದಾಂಗುಡಿ ಇಡುತ್ತಿದ್ದ ನಮಗೆ, ಅಜ್ಜಿ ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಈ ಸಿಹಿ ಖಾದ್ಯವೆಂದರೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು. ಅದನ್ನು ಸವಿದರೇನೇ ಬೇಸಿಗೆ ರಜೆ ಸಂಪನ್ನವಾಗುತ್ತಿದ್ದುದು. ಅದೇನೆಂದಿರಾ? ಮಲೆನಾಡಿನ ಭಾಗದ ‘ಎಣ್‌ಮುಳುಕ’, ‘ಎಣ್‌ಗುಡುಕ’. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ, ಮಧ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ‘ಗಾರಿಗೆ’, ‘ಸಿಹಿ ವಡಾ’ ಎಂದೇ ಜನಜನಿತವಾಗಿರುವ ಇದು ಅತಿ ಸುಲಭದಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದಾದ ಖಾದ್ಯ. ಬಹುಶಃ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿ ಏಳುವ ಕಾರಣಕ್ಕೆ ಈ ಹೆಸರು ಅನ್ವರ್ಥವಾಗಿ ಬಂದಿರಬಹುದೇನೊ.
ಮಲೆನಾಡು, ಅರೆಮಲೆನಾಡಿನ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ವಿವಿಧ ಹಬ್ಬದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಖಾದ್ಯ ತಯಾರಾಗುತ್ತದೆ. ದೀಪಾವಳಿ ಹಬ್ಬದ ವರ್ಷದ ತೊಡಕಿನ ದಿನ ಮಾಡುವ ಕೆರೆ ಗಂಗವ್ವನ ಪೂಜೆಗೆ ‘ಎಣ್‌ಮುಳುಕ’ದ ನೈವೇದ್ಯವೇ ಆಗಬೇಕು. ಅಲ್ಲದೆ, ದಿಢೀರನೆ ನೆಂಟರಿಷ್ಟರು ಬಂದರೆ, ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಿಹಿತಿಂಡಿ ತಿನ್ನಬೇಕೆನ್ನಿಸಿದಾಗ, ಬಯಕೆ ಬುತ್ತಿ (ಗರ್ಭಿಣಿಯರಿಗೆ ಉಣಬಡಿಸುವ ಅಡುಗೆ) ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಎಣ್‌ಮುಳುಕ ಜೊತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಕಾರಹುಣ್ಣಿಮೆ, ಮಣ್ಣೆತ್ತಿನ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆಯ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಗಾರಿಗೆ ಮಾಡಿ ಎತ್ತುಗಳಿಗೆ ಹೂವು ಹಾಗೂ ಗಾರಿಗೆಗಳಿಂದ ಅಲಂಕಾರ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ರೈತರ ಮನೆಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಅಂದು ಗಾರಿಗೆಯ ಘಮ ಪಸರಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವೆಡೆ ಶಿವರಾತ್ರಿ ಹಬ್ಬಕ್ಕೆ ಗಾರಿಗೆ ಹಾಜರಿ ಹಾಕುತ್ತದೆ.
ಮೈಸೂರು ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಕ್ಕಿಹಿಟ್ಟು, ಬೆಲ್ಲದಿಂದ ಮಾಡುವ ಕಜ್ಜಾಯದ ಪ್ರತಿರೂಪದಂತಿರುವ ಗಾರಿಗೆಗೆ ಕಜ್ಜಾಯ ತಯಾರಿಸಲು ಬೇಕಾಗುವಷ್ಟು ಶ್ರಮ ಬೇಡ. ಸುಲಭದಲ್ಲಿ, ಕಡಿಮೆ ಪದಾರ್ಥ ಬಳಸಿ, ಕಡಿಮೆ ಸಮಯದಲ್ಲೇ ಸಿದ್ಧಗೊಳ್ಳುವ ಖಾದ್ಯವಿದು. ಅಂತೆಯೇ ಕಾಲ, ಸ್ಥಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ‘ಗಾರಿಗೆ’ ತಯಾರಿಯಲ್ಲೂ ವೈವಿಧ್ಯವಿದೆ. ಭಿನ್ನ ಪದಾರ್ಥಗಳ ಸಖ್ಯ ಬೆಳೆಸಿ ಭಿನ್ನ ರುಚಿಯನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಮಲೆನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಎಣ್‌ಮುಳುಕ ತಯಾರಿಗೆ ಅನ್ನ ಬಳಸಿದರೆ, ಮಧ್ಯ ಕರ್ನಾಟಕ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬಾಳೆಹಣ್ಣು ಜೊತೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಹಲಸಿನ ಹಣ್ಣಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಅದರ ಸಾಂಗತ್ಯ ಬೆಳೆಸಿ ಇನ್ನಷ್ಟು ಘಮಗುಡುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೆಡೆ ಅಕ್ಕಿಹಿಟ್ಟಿನಿಂದ ಗಾರಿಗೆ ತಯಾರಾದರೆ, ಇನ್ನು ಕೆಲವರು ಗೋಧಿಹಿಟ್ಟು ಬಳಸುತ್ತಾರೆ. ಗಾರಿಗೆಗೆ ಮೈದಾಹಿಟ್ಟಿನ ನಂಟೂ ಇದೆ. ಹೋಳಿಗೆ ಅಥವಾ ಒಬ್ಬಟ್ಟು ಮಾಡುವಾಗ ಕಣಕ (ಮೈದಾಹಿಟ್ಟಿನ ಮಿಶ್ರಣ) ಉಳಿದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಬೆಲ್ಲ ಹಾಗೂ ಬಾಳೆಹಣ್ಣನ್ನು ಸೇರಿಸಿ, ಒಂದೆರಡು ಗಂಟೆ ಬಿಟ್ಟು ಬಳಿಕ ಗಾರಿಗೆ ಮಾಡುವ ರೂಢಿ ಕೆಲಭಾಗಗಳಲ್ಲಿದೆ.
ಇನ್ನು ಹಲಸಿನಹಣ್ಣಿನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ‘ಹಲಸಿನ ಗಾರಿಗೆ’ ಮಲೆನಾಡಿಗರ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಘಮಘಮಿಸುತ್ತದೆ. ನಾಲ್ಕು ಗಂಟೆ ಕಾಲ ನೆನೆಸಿಟ್ಟ ಅಕ್ಕಿ, ಹಲಸಿನಹಣ್ಣು ರುಬ್ಬಿಕೊಂಡು ಅದಕ್ಕೆ ಬೆಲ್ಲ, ಏಲಕ್ಕಿ, ಶುಂಠಿ ಪುಡಿ ಬೆರೆಸಿ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಕರಿದರೆ ಅದರ ಘಮ ನೆರೆಮನೆಯವರೆಗೂ ಆವರಿಸುತ್ತದೆ.
ಬೆಲ್ಲ ಕರಗಿಸಿ ಅದಕ್ಕೆ ಗೋಧಿಹಿಟ್ಟು ಬೆರೆಸಿ ವಡಾ ಹಿಟ್ಟಿನ ಹದಕ್ಕೆ ಕಲೆಸಿ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಕರಿದರೆ ಮೃದುವಾದ ಗಾರಿಗೆ ಬಾಯಲ್ಲಿ ನೀರೂರಿಸುತ್ತದೆ. ಬಯಲುಸೀಮೆಯ ಮನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸಿಹಿ ಗಾರಿಗೆ ಜೊತೆಗೆ ಉಪ್‌ ಗಾರಿಗೆ ಅಥವಾ ಖಾರದ ಗಾರಿಗೆಯೂ ಮೈದಳೆಯುತ್ತದೆ. ಇವೆರಡರ ಸಂಯೋಜನೆಯು ತಿನಿಸುಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಅಚ್ಚುಮೆಚ್ಚು.
ಅನ್ನಕ್ಕೆ ಮರುಜನ್ಮ!
ಎಣ್‌ಮುಳುಕವನ್ನು ಬಿಸಿ ಅನ್ನದಿಂದ ತಯಾರಿಸಬಹುದು ತಂಗಳನ್ನಕ್ಕೆ ಎಣ್‌ಮುಳುಕದ ಮೂಲಕ ಮರುಜನ್ಮವನ್ನೂ ನೀಡಬಹುದು.
ಏನೇನು ಬೇಕು?
ಮೂರು ಕಪ್‌ ಅನ್ನ
ಒಂದು ಕಪ್‌ ಗೋಧಿಹಿಟ್ಟು
2 ಕಪ್‌ ಬೆಲ್ಲ
2 ಚಮಚ ಅಕ್ಕಿಹಿಟ್ಟು
ಒಂದು ಚಮಚ ಏಲಕ್ಕಿ– ಶುಂಠಿ ಪುಡಿ
ಚಿಟಿಕೆ ಉಪ್ಪು
ಕರಿಯಲು ಎಣ್ಣೆ
ಮಾಡುವುದು ಹೇಗೆ?
ತಣ್ಣಗಿನ ಅನ್ನಕ್ಕೆ ಬೆಲ್ಲ ಸೇರಿಸಿ ಮಿಕ್ಸಿಯಲ್ಲಿ ರುಬ್ಬಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಅದಕ್ಕೆ ಗೋಧಿಹಿಟ್ಟು ಏಲಕ್ಕಿ– ಶುಂಠಿ ಪುಡಿ ಉಪ್ಪು ಸೇರಿಸಿ ಸ್ವಲ್ಪವೇ ನೀರು ಹಾಕಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ರುಬ್ಬಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಈ ಮಿಶ್ರಣ ದೋಸೆ ಹಿಟ್ಟಿಗಿಂತ ಸ್ವಲ್ಪ ಗಟ್ಟಿಯಾಗಿರಬೇಕು. ಅದನ್ನು ಪಾತ್ರೆಗೆ ಹಾಕಿ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಮಿಕ್ಸ್‌ ಮಾಡಿ ಕಾದ ಎಣ್ಣೆಯಲ್ಲಿ ಬಜ್ಜಿ ಬಿಡುವ ಹಾಗೆ ಬಿಡಬೇಕು. ಕಂದು ಬಣ್ಣ ಬಂದ ಬಳಿಕ ಎಣ್ಣೆಯಿಂದ ತೆಗೆದರೆ ಎಣ್‌ಮುಳುಕ ಸವಿಯಲು ಸಿದ್ಧ. ಇದನ್ನು ಬಿಸಿ ಇರುವಾಗಲೂ ತಣ್ಣಗಾದ ಬಳಿಕವೂ ಸವಿಯಬಹುದು. ಎರಡು– ಮೂರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಕೆಡದಂತೆ ಇರುತ್ತದೆ.
ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಆ್ಯಪ್ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಆಂಡ್ರಾಯ್ಡ್ | ಐಒಎಸ್ | ವಾಟ್ಸ್ಆ್ಯಪ್, ಎಕ್ಸ್, ಫೇಸ್‌ಬುಕ್ ಮತ್ತು ಇನ್‌ಸ್ಟಾಗ್ರಾಂನಲ್ಲಿ ಪ್ರಜಾವಾಣಿ ಫಾಲೋ ಮಾಡಿ.