ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲು: ಈ 5 ಸಂಗತಿಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಎಚ್ಚರವಹಿಸಿ

ನಾನಾ ಕಾರಣಗಳಿಗೆ ಹೊಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ನೋವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಹೊಟ್ಟೆ ನೋವು ತೀವ್ರವಾಗಿದ್ದು, ಬಿಟ್ಟು ಬಿಟ್ಟು ಬರುತ್ತಿದೆ ಎಂದರೆ ಅದಕ್ಕೆ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲು ಕಾರಣವಾಗಿರಬಹುದು. ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳ ನೋವು ತೀವ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ಇದು ಹೊಟ್ಟೆಯ ಒಂದು ಪಾರ್ಶ್ವದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಿಗೆ ಹರಡುತ್ತದೆ. ಈ ನೋವು ಮೂತ್ರನಾಳಗಳಿಗೆ ಹಬ್ಬಿದಾಗ ತೀವ್ರವಾಗಿರುತ್ತದೆ. ನೋವು ಅಲೆಗಳ(ಕೊಲಿಕ್) ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಸರಿಸಬಹುದು ಮತ್ತು ಆಗಾಗ ನೋವು ಬಾರದೆಯೂ ಇರಬಹುದು. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ, ನೋವಿನೊಂದಿಗೆ ವಾಕರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಂತಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಜ್ವರ, ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜನೆ ಕಡಿಮೆಯಾಗುವುದು ಇದರ ಲಕ್ಷಣಗಳಾಗಿವೆ.

ಮೂತ್ರದಲ್ಲಿ ರಕ್ತ ಮತ್ತು ಮೂತ್ರ ವಿಸರ್ಜಿಸುವಾಗ ನೋವು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ ತಕ್ಷಣ ವೈದ್ಯರನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ. ಹೊಟ್ಟೆನೋವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯ ಕಾಯಿಲೆಯೆಂದು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತೇವೆ. ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಕುಳಿತ ಕಲ್ಲುಗಳು ಮೂತ್ರಪಿಂಡಗಳಿಗೆ ಸದ್ದಿಲ್ಲದಂತೆ ಹಾನಿಯನ್ನುಂಟುಮಾಡಬಹುದು. ಈ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಪತ್ತೆಹಚ್ಚಲು ಅಲ್ಟ್ರಾಸೌಂಡ್ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಎಲ್ಲಾ ಆರೋಗ್ಯ ತಪಾಸಣೆಗಳ ಭಾಗವಾಗಿರಬೇಕು.

ಈ ಸ್ಟೋನ್‌ಗೆ ಕಾರಣ ಹಲವು: 

ಕಿಡ್ನಿ ಸ್ಟೋನ್‌ ಸಮಸ್ಯೆಗೆ ಕೆಲವೇ ರೋಗಿಗಳಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಕಾರಣ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಇವು ಆಕ್ಸಲೋಸಿಸ್, ಸಿಸ್ಟಿನೂರಿಯಾ, ಇತ್ಯಾದಿ ಆನುವಂಶಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳಾಗಿವೆ. ಕಲ್ಲುಗಳು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಮತ್ತು ಆಕ್ಸಲೇಟ್‌ನಿಂದ ರಚನೆಗೊಳ್ಳುತ್ತವೆ. ನೀರು ಹಾಗೂ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಸೂಕ್ತ ಪ್ರಮಾಣದಲ್ಲಿ ಸೇವಿಸದೇ ಇರುವುದು, ಆಹಾರದಲ್ಲಿ ಅಜಾಗರೂಕತೆ (ಹೆಚ್ಚಿನ ಉಪ್ಪು, ಹೆಚ್ಚಿನ ಪ್ರಾಣಿ ಪ್ರೋಟೀನ್, ಹೆಚ್ಚಿನ ಸಕ್ಕರೆ ಪ್ರಮಾಣ ಸೇವನೆ) ಮತ್ತು ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಪೂರಕಗಳ ವಿವೇಚನಾರಹಿತ ಬಳಕೆಯು ಸ್ಟೋನ್‌ ರಚನೆಗೆ ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣಗಳಾಗಿವೆ. ಕೆಂಪು ಮಾಂಸ, ಸಮುದ್ರದ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ಆಲ್ಕೋಹಾಲ್ ಅಧಿಕ ಸೇವನೆಯಿಂದ ಯೂರಿಕ್ ಆಮ್ಲ ಕಲ್ಲುಗಳಾಗಿ ಹರಳುಗಟ್ಟುತ್ತದೆ.

ಪುರುಷರಲ್ಲಿಯೇ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಹೆಚ್ಚು: 

ಪ್ರತಿ ಆರು ಪುರುಷರಲ್ಲಿ  ಒಬ್ಬರಿಗೆ ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲಿನ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ಹೇಳುತ್ತವೆ. ಹಾಗಂತ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಕಾಣಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದಲ್ಲ, ಆದರೆ ಇದರ ಪ್ರಮಾಣ ಪುರುಷರಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ ಕಡಿಮೆ. ಆಹಾರ ಸೇವನೆ ಮತ್ತು ದೇಹ ರಚನೆ ಸ್ವರೂಪ ಇದಕ್ಕೆ ಕಾರಣ. ಬಾಲ್ಯ, ಅತಿ ವೃದ್ಧಾಪ್ಯ, ಗರ್ಭಧಾರಣೆ ಮುಂತಾದ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲುಗಳು ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ವಹಿಸುವುದು ಕಷ್ಟ. ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಆಗಾಗ ಮರುಕಳಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿದೆ. ಹೆಚ್ಚಾಗಿ ಉಷ್ಣ ವಾತಾವರಣದಲ್ಲಿ ಈ ಸ್ಟೋನ್‌ಗಳು ಹೆಚ್ಚು ಬೆಳೆಯುತ್ತವೆ. ಭಾರತದ ಎಲ್ಲಾ ಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಇದೆ. ಆದರೆ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದ ಜನರು ಹೆಚ್ಚು ಕಿಡ್ನಿ ಸ್ಟೋನ್‌ ಸಮಸ್ಯೆಯಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.

ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಅವೈಜ್ಞಾನಿಕ ತಿಳಿವಳಿಕೆಗಳಿವೆ: 

ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಅನೇಕ ತಪ್ಪು ಕಲ್ಪನೆಗಳಿವೆ. ಹಣ್ಣಿನ ಬೀಜಗಳನ್ನು ಸೇವಿಸುವುದು ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಕಲ್ಲುಗಳಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು. ಇದನ್ನು ಸೇವಿಸದಿದ್ದರೆ ಈ ಸಮಸ್ಯೆ ಗುಣಪಡಿಸಬಹುದು ಎಂಬ ಮೌಢ್ಯ ನಮ್ಮಲ್ಲಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಆಧಾರವಿಲ್ಲ. ಡೈರಿ ಉತ್ಪನ್ನಗಳು, ಬೀಜಗಳು, ಹಸಿರು ಎಲೆ ತರಕಾರಿಗಳಂತಹ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಹೊಂದಿರುವ ಆಹಾರಗಳನ್ನು ಕಡಿಮೆ ಮಾಡುವಂತೆ ಸೂಚಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಅವಶ್ಯಕತೆಯಾಗಿದೆ. ಕಲ್ಲಿನ ರಚನೆಗೆ ಕಾರಣ ಕ್ಯಾಲ್ಸಿಯಂ, ಆಕ್ಸಲೇಟ್ ಮತ್ತು ನೀರಿನ ನಡುವಿನ ಅಸಮತೋಲನ. ಇದಕ್ಕೆ ಔಷಧ ಬೇಕಿಲ್ಲ, ನಾಟಿ ಔಷಧ, ಹಳ್ಳಿ ಔಷಧಗಳಿಂದಲೇ ಗುಣಮುಖವಾಗುತ್ತದೆ ಎಂಬ ನಂಬಿಕೆ ಅನೇಕರಲ್ಲಿದೆ. ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ‘ಕರಗಿಸುವ’  ನಾಟಿ ಔಷಧಿಗಳು ಸಾಕಷ್ಟಿವೆ. ಆದರೆ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪುರಾವೆಗಳಿಲ್ಲದ ಕೆಲವು ಈ ರೀತಿ ‘ಮ್ಯಾಜಿಕ್’  ಔಷಧಗಳು ಮೂತ್ರಪಿಂಡದ ಸೋಂಕುಗಳು ಮತ್ತು ಮೂತ್ರಪಿಂಡ ವೈಫಲ್ಯದಂತಹ ಗಂಭೀರ ಸಮಸ್ಯೆಗಳಿಗೂ ಕಾರಣವಾಗಬಹುದು ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿನಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ಸಾಮಾನ್ಯ ಗಾತ್ರದ ಕಲ್ಲು ಹೆಚ್ಚು ನೀರು ಸೇವನೆಯಿಂದ ಮೂತ್ರನಾಳದ ಮೂಲಕ ಹೊರಗೆ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಔಷಧಗಳಿಂದ ಕರಗುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ನಾಳವನ್ನು ದಾಟಲಾಗದಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಅತ್ಯಗತ್ಯ.

ಚಿಕಿತ್ಸೆ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಪ್ರತ್ಯೇಕವಾಗಿರುತ್ತದೆ: 

ತೀವ್ರವಾದ ನೋವು ಉಂಟು ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಕಲ್ಲಿನ ರೋಗ ನಿರ್ಣಯವನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಅಖಿ ಸ್ಕ್ಯಾನ್ ಮೂಲಕ ದೃಢಪಡಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಮೂತ್ರನಾಳದಲ್ಲಿ ಕೆಳಗೆ ಸಿಲುಕಿರುವ ಸಣ್ಣ ಕಲ್ಲು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮೂತ್ರದ ಮೂಲಕ ಹೊರಬರುತ್ತದೆ. ಮೂತ್ರನಾಳದಲ್ಲಿನ ದೊಡ್ಡ ಕಲ್ಲುಗಳಿಗೆ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ನೋವು ನಿವಾರಣೆಗೆ ಕನಿಷ್ಠ ಆಕ್ರಮಣಕಾರಿ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆ (ಯೂರೆಟೆರೋಸ್ಕೋಪಿ) ಅಗತ್ಯವಿರುತ್ತದೆ. ‘ಎಕ್ಸ್‌ಟ್ರಾಕಾರ್ಪೋರಿಯಲ್ ಶಾಕ್‌ವೇವ್ ಲಿಥೊಟ್ರಿಪ್ಸಿ' ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಒಡೆಯುತ್ತದೆ. ನಂತರ ಅವುಗಳನ್ನು ಮೂತ್ರದಲ್ಲಿ ರವಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಪೆರ್ಕ್ಯುಟೇನಿಯಸ್ ನೆಫ್ರೊಲಿಥೊಟಮಿ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಶಸ್ತ್ರಚಿಕಿತ್ಸೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇದು ಹಿಂಭಾಗದಿಂದ ಮೂತ್ರಪಿಂಡವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುವುದು ಮತ್ತು ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಒಡೆಯುವುದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿರುತ್ತದೆ. ಮೂತ್ರನಾಳದ ಮೂಲಕ ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುವ ರೆಟ್ರೋಗ್ರೇಡ್ ಇಂಟ್ರಾರೆನಲ್ ಸರ್ಜರಿ ಈಗ ಚಿಕಿತ್ಸೆಯ ಹೊಸ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ ರಕ್ತಸ್ರಾವ ಮತ್ತು ಸೋಂಕಿನ ಅಪಾಯವಿದೆ. ಆದರೆ ಅವುಗಳನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಔಷಧಗಳ ಮೂಲಕ ನಿಯಂತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

(ಡಾ. ಪ್ರಶಾಂತ್ ಸಿ ಧೀರೇಂದ್ರ, ಮೂತ್ರಪಿಂಡ ತಜ್ಞರು, ಅಪೋಲೋ ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಬೆಂಗಳೂರು.)